تسیبی لیونی یا همان هیلاری کلینتون اسرائیل

سرانجام امروز تسیبی لیونی ۵۰ ساله، وزیر امور خارجه کابینه اولمرت، نخست­وزیر اسرائیل شد. این برای دومین بار در تاریخ اسرائیل است که یک زن به سمت نخست­وزیری اسرائیل انتخاب می­شود. پیش از این و در دهه شست گلدن مائیر، نخستین زنی بود که سکان رهبری دولت اسرائیل را بر عهده گرفته بود.
با این حال تسیبی لیونی از این که وی را با مائیر مقایسه کنند متنفر است. کارشناسان مسائل اسرائیل دلیل عمده تنفر وی از این مقایسه را تندرو بودن مائیر در زمان نخست­وزیریش در برابر فلسطینیان و اتخاذ تصمیم­های افراطی علیه آنان می­دانند. وی در آخرین گفت و گویش با تلویزیون اسرائیل گفته است که من طرفدار مذاکره با فلسطینی­ها هستم در حالی که گلدن مائیر به هیچ عنوان حاضر به گفت و گو با فلسطینیان نبود و ازاین رو به هیچ وجه مایل نیستم با این مقایسه ذهنیت خود را نزد فلسطینیان خدشه­دار کنم.
بسیاری لیونی را جاسوس باسابقه­ای می­دانند که در گذشته عضو موساد بوده است. لیونی از نخستین کسانی بود که در کابینه ایهود اولمرت با وی رقابت شدیدی را آغاز کرد و داعیه جانشینی او را داشت. در پی شکست اسرائیل در جنگ ۳۳ روزه با حزب الله لبنان در ژوئن ۲۰۰۶ وی نیز جزء کسانی بود که در مظان اتهام برای شکست از حزب الله قرار داشت. اما تلاش بسیاری کرد این اتهام­ها را از سر باز کرده و همه اتهامات را متوجه اولمرت کند. از این رو وی نیز با مخالفان اولمرت هم داستان شد و در مصاحبه­های مختلف از وی به دلیل سهل­انگاری در جنگ انتقاد کرد. موضوعی که رنجش شدید اولمرت را به دنبال داشت.
رقابت این دو در کابینه اسرائیل به اندازه­ای بالا بود که دو بار در جلسات کابینه به یکدیگر تاختند و همدیگر را مورد دشنام و ناسزاگویی قرار دادند.
لیونی همچنین بر سر نحوه مذاکره با فلسطینیان نیز با اولمرت به شدت اختلاف داشت. اولمرت اعتقاد به تقسیم بیت المقدس با فلسطینیان و کوتاه آمدن از یک سری از ادعاهای اسرائیل بود در حالی که لیونی با این شیوه بسیار مخالفت بود و اعتقاد داشت این موضوع باعث می­شود امنیت اسرائیل بیشتر در خطر بیفتد. حتی در مذاکرات فلسطین و اسرائیل نظریات و ایده­های وی باعث اخلال در مذاکرات و تعطیلی آن شد.
اما با حال این اعراب و فلسطینیان لیونی را بر شائول موفاز رقیب وی ترجیح می­دهند. شائل موفاز در گذشته و در زمانی که وزیر جنگ اسرائیل بود، خواستار کشتار روزانه ۷۰ فلسطینی شده بود و این باعث شده که از نظر فلسطینیان وی یک تندروی بی رحم به شمار آید. اما لیونی از نگاه آنان پرونده کشتار ندارد و میل دارد روشی را که هیلاری کلینتون داشته در پیش بگیرد.
علاوه بر آن تسیبی لیونی فردی بود که در زمان اداره وزارت امور خارجه شمار زیادی از عرب­های مقیم اسرائیل را وارد وزارت امور خارجه کرد و آنها را به مناصب مهم منصوب کرد. به گونه­ای که یکی از معاونان خود را از میان اعراب انتخاب کرد. موضوعی که وجهه بسیار خوبی از وی نزد فلسطینیان و اعراب ایجاد کرد. به گونه­ای که اکنون ۴۶ درصد از رای دهندگانی که به وی رای می­دهند اعراب و فلسطینی­ها هستند.
اما درباره ایران که این روزها به یک بحث داغ بویژه در محافل خبری اسرائیل تبدیل شده، لیونی نیز به طور کلی سیاستی همانند دیگر رهبران اسرائیل دنبال می­کند. وی هیچ گاه نگفته که به دنبال جنگ با ایران نیست و در عین حال ایران را تهدیدی برای امنیت اسرائیل همانند همه مقام­های اسرائیلی نیز می­داند. اما با این حال لیونی نسبت به دیگر رقیبانش منشی ملایمتر در برابر ایران دارد. علاوه بر آن چون از سابقه نظامی برخوردار نیست و دیدگاه نظامیش در برابر ایران نسبت به دیگر مقام­های اسرائیلی متعادلتر است، این موضوع باعث شده که طبیعتا وی در جایگاه معتدل­تری در برابر ایران قرار بگیرد. به ویژه این که گفته است که هنگامی که دولت تشکیل دهد، تلاش می­کند از نظامیان کمتر در امور اجرایی استفاده کند.
اما این صفت دقیقا بهانه­ای به رقیبانش به ویژه شائول موفاز داده است. موفاز تلاش می­کند وی را از این دیدگاه به شدت تضعیف کند و دائما می­گوید وی نمی­تواند در برابر دشمنان ما به ویژه ایران به خوبی بایستد.
موفاز فرد جنگ طلبی محسوب می­شود. وی در ماه ژوئن گفته بود، اسرائیل اختیار حمله به ایران را برای خود محفوظ می­دارد. گرچه وی پس از آن که با انتقادهای شدیدی به ویژه از سوی مقام­های اسرائیلی از جمله شیمون پرز، رئیس جمهوری این رژیم مواجه شد، گفته­های خود را پس گرفت و گفت، منظور من این بوده که در صورت شکست تحریم­ها از ابزار حمله استفاده خواهد کرد.
اما با این حال موفاز خود را مردی نظامی می­داند و معتقد است با وضعیتی که اسرائیل دارد، بهتر است فردی با سابقه نظامی امور را در دست گیرد. وی در گفت و گو با روزنامه اورشلیم پست، گفته است، هیچ معنا ندارد کابینه اسرائیل خالی از چهره­های نظامی باشد. به ویژه اکنون که ممکن است یک زن اداره دولت را بر عهده بگیرد. تمام ژنرال­های اسرائیلی همانند من فکر می­کنند و معتقدند لیونی برای تصدی پست نخست­وزیری اسرائیل به هیچ وجه مناسب نیست.
اما با این حال انتخاب تسیبی لیونی می­تواند به نفع منطقه به ویژه ایران و اعراب تمام شود. به هر حال فردی در اسرائیل بر سر کار آمده که از تفکرات نظامی برخوردار نیست و علاوه بر آن بیشتر مایل است خود را فردی صلح­طلب و طرفدار اصلاحات همانند هیلاری کلینتون نشان دهد.

نویسنده : علی موسوی خلخالی

منبع : دیپلماسی ایرانی