من بازیگر گیشه نیستم!

شبنم مقدمی از بازیگران تئاتر است که تاکنون تجارب مختلفی در عرصه های تئاتر، تلویزیون و سینما داشته. او برای دومین بار پس از فیلم «به نام پدر»، در نقشی سینمایی در فیلم «فرزند خاک» اثر محمدعلی آهنگر ایفای نقش کرد که برای او، نامزدی سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل زن را به ارمغان آورد. به همین بهانه با او گفتگویی انجام داده ایم که در ادامه می خوانید.
▪ با نگاهی کوتاه به کارنامه هنری تان، به نظر می رسد که در مدت کوتاهی توانسته اید از تئاتر تا تلویزیون و بعد هم تا سینما مسیرخوبی را طی کنید...
ـ (با خنده) شاید به این دلیل که مسیری به جز این چیزی که گفتید را بلد نبودم! این تنها مسیری بود که می شناختم. طی این مسیر بسیار سخت بود، ولی من ایمان و اطمینان داشتم که می توانم آن را طی کنم!
▪ از اولین تجربه تئاتری تان تاکنون چند وقت می گذرد؟
ـ من تقریباً ۱۵،۱۶ سال هست که کار تئاترانجام می دهم. در مجموع حدود ۴۰ کار صحنه ای در تئاتر داشته ام که ۲۵تا۳۰ کار از اجراهایم در تئاتر شهر و بقیه هم در فرهنگسراهای مختلف و در شهر کرج (که از آنجا کار تئاتر را شروع کرده ام) بوده است.
▪ من از کارهای تلویزیونی تان، فقط سریال «باجناقها» و «زیر تیغ» و فیلم «همیشه پای یک زن در میان است» را به خاطر دارم ...
ـ کارهای من در طول این چند سال و در تلویزیون بسیار پراکنده بوده، چون سعی کرده ام گزیده کار باشم.
▪ آموزش خاصی هم در زمینه بازیگری دیده اید؟
ـ بله من در دوره ای، در کلاسهای بازیگری امین تارخ شرکت می کردم و در همان کلاسها، چیزهای بسیاری ازکسانی چون پرویز پرستویی یاد گرفتم و از همه بازیگران بزرگی که من فرصت بازی در کنارشان را داشته ام هم، آموخته ام. کسانی چون پرویز پرستویی که افتخار همبازی بودن با او را در فیلم «به نام پدر» داشتم. کسی که به من بی دریغ آموزش داد و یا کسی چون فاطمه معتمدآریا که به جز سریال «زیر تیغ»، تجربه کار صحنه ای هم با ایشان داشته ام، همه و همه اینها در رشد هنری من تاثیر داشته اند.
▪ بازی شما در «فرزند خاک» هر بیننده ای را به یاد بازی تان در فیلم «به نام پدر» می اندازد...
ـ واقعیت این است که من برای خودم بازیگری را به دو شیوه بازی «بازیگرانه» و «غیر بازیگرانه» تقسیم کرده ام، البته این تقسیم بندی کاملا شخصی و مختص خودم است. هر یک از این دو شیوه هم ویژگی های منحصر به فرد خودشان را دارند. در واقع، در بازی «غیربازیگرانه» که از نظر اجرا بسیار دشوارتر از بازی «بازیگرانه» است، بازیگر نقش را کاملا در خود حل کرده و شخصیت جدیدی را خلق می کند. مثال عینی آن هم، بازی من در مجموعه تلویزیونی «زیر تیغ» بود، دقیقا بر عکس بازی ام در فیلم «همیشه پای یک زن در میان است» که کاملا به روش بازیگرانه در آن بازی کرده ام، چون فکر می کردم که خصوصیات نقش من در این فیلم، چنین جنس بازی را می طلبید. من حتی سعی می کنم تا حد امکان، خود را به جای شخصیت فیلم بگذارم و به جای او فکر کنم، به جای او تصمیم بگیرم و عمل کنم.
▪ اگر اجازه بدهید برویم سراغ فیلم «فرزند خاک». از حضورتان در این فیلم بگویید.
ـ من برای اولین بار در این فیلم به عنوان بازیگر نقش اول حضور یافتم و همانطور که گفتید، سعی کردم بازی روانی داشته باشم. طبق گفته محمد علی آهنگر، کارگردان فیلم، متاسفانه دستشان در انتخاب بازیگری که باطنی بازی کند چندان باز نبوده. کارگردانی که بخواهد بدون استفاده از گریم ( یا به عبارت مناسب تر «با افراط در استفاده از گریم») بازیگران توانمند میانسال و یا حتی جوان و کم سن و سال را به محدوده سنی ای که من نقشش را ایفا کردم نزدیک کند. متاسفانه در سینمای ما، خیلی از کارگردانها هستند که این طور فکر و عمل نمی کنند. اکنون تعداد بسیاری بازیگر جوان وجود دارند که بدون اینکه اجازه بدهند گریم آنچنان صورت شان را پیر و مسن کند، حتی نقش مادرهای مسن تر از من را هم بازی می کنند یا بازیگر بالای ۴۰ سال، هنوز نقش جوان اول را بازی می کند! در حقیقت، در اکثر موارد این طور نیست که توان بازیگر یا سن و سال حقیقی او، معیار تعیین کننده ای در انتخاب یک بازیگر باشد و اتفاقا نکته ای که توجه خود من را هم جلب کرد این بود که چگونه ممکن است آقای آهنگر، حتی نیم نگاهی هم به گیشه نداشته که «شبنم مقدمی» را به عنوان بازیگر نقش اول فیلم «فرزند خاک» انتخاب کرده؟ !بی تعارف می گویم: «من بازیگر گیشه نیستم!»
▪ با توجه به تجربه تان در تلویزیون و حالا هم در سینما، آیا به عنوان یک بازیگر، به اختلاف جدی بین این دو اعتقاد دارید؟
ـ بله تفاوت هایی که میان نوع بازی در این دو نوع مدیوم وجود دارد، خیلی واضح است، مثلا یک حرکت کوچک ابرو که در تلویزیون چندان نمودی ندارد، روی پرده عریض سینما کاملا اغراق شده به نظر می رسد، ولی معتقدم که تفاوت اساسی، بین بازی روی صحنه تئاتر و مقابل دوربین (چه سینمایی و چه تلویزیونی) است. البته اعتقاد دارم بازیگر هوشمند، هر کجا که قرار بگیرد، وضعیت خود را به سرعت تشخیص می دهد و خود را با آن هماهنگ می کند.
▪ یکی از نکته های دیگری که به عنوان یک بیننده در فیلم «فرزند خاک» به چشم می آید این است که رفتار زنی که از خانه و کاشانه اش دور شده و در یک جای ناشناخته که طبیعتا با امکانات یک زندگی روزمره خیلی متفاوت است به سر می برد، چندان منطقی نیست و پس از گذشت چند روز، او همان شادابی و نظافت اولیه اش (چه ظاهری و چه باطنی) را حفظ می کند، شما خودتان در این مورد چه نظری دارید؟
ـ در کلیت با شما هم عقیده هستم، ولی باید در نظر داشت که طراح گریم این فیلم، به علت موقعیت اجتماعی نقش «مینا باطنی» دچار محدودیت بود، به همین دلیل تقریبا گریم خاصی روی صورت من اجرا نشد !از طرف دیگر اگر بپذیریم که فیلم به هر حال نمایش واقعیت است و نه خود آن، پس تمیز و مرتب ماندن مینا در طول سفر و نیز به دنیا آمدن و زنده و سالم ماندن نوزاد، آن هم در آن شرایط نامناسب، تا حدودی توجیه می شود

تکتم بهاردوست

منبع : روزنامه قدس