نقش ‌رسانه ‌در اعتماد ‌به ‌نفس‌ ملی‌

توجه به اعتماد به نفس ملی به عنوان یکی از راهبردهای کلان در رسیدن به توسعه پایدار محسوب می‌شود. این مساله خود می‌تواند زمینه‌ساز پیشرفت کشور در ابعاد گوناگون باشد.
دستیابی به علوم روز دنیا و حرکت در مسیر توسعه پایدار در ایران اسلامی زمانی کاملا محقق می‌شود که جامعه اعم از نخبگان و مردم به ارزش اعتماد به نفس ملی به عنوان سرمایه اصلی کشور آگاه بوده و همواره در حفظ و تقویت آن کوشا باشند.
خداوند در قرآن کریم به برتری گروهی اندک بر گروهی زیاد اشاره می‌فرمایند. قاعدتا یکی از رموز اصلی در این آیه که منجر به پیروزی می‌شود، داشتن ایمان، روحیه و اعتماد به نفس فردی و جمعی است که همین موضوع در مقاومت امت اسلامی در مقابل دشمنان در دوران‌های مختلف تاریخی به وفور مشاهده می‌شود.
قال‌الذین یظنون انهم ملاقو الله کم من فئه قلیله غلبت فئه کثیره باذن الله و الله مع الصابرین (بقره: ۲۴۹)‌
کسانی که به دیدار خداوند یقین داشتند، گفتند بسا گروهی اندک که بر گروهی بسیار به اذن خدا پیروز شدند و خداوند با شکیبایان است.
به بیان دیگر یکی از رموز اصلی موفقیت هر جامعه داشتن اعتماد به نفس ملی است و هر ملتی که دارای حس خودباوری پایین باشد، هیچ گونه موفقیتی در انتظار آن نخواهد بود، ضمن آن که همواره عزت ملی آن جامعه نیز در معرض تهدید واقع می‌شود.
تاکیدات فراوان امام خمینی رضوان‌الله تعالی علیه و رهبر معظم انقلاب اسلامی بر احیاء و تقویت خودباوری و اعتماد به نفس ملی موجب پیروزی‌های عظیم کشور از همان ابتدای شکل‌گیری انقلاب اسلامی و نیز دوران دفاع مقدس بوده و هم‌اکنون نیز در عرصه دستیابی به علوم جدید و آبادانی کشور عامل اصلی تاثیرگذار است.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در تاریخ ۱۳/۱۰/۱۳۸۶ در جمع دانشجویان دانشگاه‌های یزد، اعتماد به نفس ملی را بیش از پیش، یک ضرورت و عامل اصلی ادامه پیشرفت‌های کشور توصیف نمود و تضعیف اعتماد به نفس ملی را حیله دشمن برای مقابله با کشور و جبران ناکامی‌های خود برشمرد و مردم بویژه نخبگان را به تقویت و رشد اعتماد به نفس ملی برای مقابله با توطئه‌های دشمن فراخواند.
با توجه به این که امروزه رسانه‌ها ازجمله رسانه ملی (سازمان صداوسیما)‌ رسالت پر کردن اوقات فراغت آحاد جامعه را به عهده گرفته‌اند، به نحوی که به طور متوسط در کشور ما روزانه ۵ ساعت از وقت مردم با رادیو یا تلویزیون صرف می‌شود، بنابراین رسانه نقش مهمی در تاثیرگذاری بر افکار عمومی و آگاه‌سازی جامعه و از آن طریق بر تقویت یا تضعیف اعتماد به نفس ملی خواهد داشت.
رسانه ملی علاوه بر این که در فرآیند ارتباطات و جابه‌‌جایی اطلاعات در درون جامعه و همچنین بین مردم کشورها سهیم است، می‌تواند با کارکرد خویش در عرصه‌های سیاسی، فرهنگی و اقتصادی و به موازات تحولات عمیق در نهادهای مختلف و دگرگونی باورها و ارزش‌های حاکم بر جامعه و همچنین روحیه مردم، اقتدار و اعتماد به نفس ملی کارساز باشد و به عنوان یک دانشگاه عمومی در راستای شکوفایی و اعتلای فرهنگ مقاومت در مقابل برنامه‌ریزی‌های دشمن به فعالیت بپردازد و جامعه را به سمت و سوی تامین منافع ملی سوق دهد.
بر این اساس می‌توان ادعا کرد حیات و پیشرفت سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی بشر امروز بشدت تحت تاثیر کارکرد رسانه‌ها قرار دارد. اهمیت این موضوع از آن جهت است که رسانه با نوع عملکرد خود و با استفاده از دو عنصر اطلاعات و پیام، به صورت امواج صوتی و تصویری در پیمودن مرزها بر افکار و اذهان انسان‌ها تاثیر گذاشته و به کنش‌ها و رفتاری‌های فردی و اجتماعی جامعه جهت می‌دهد.
پیام‌هایی که در قالب امواج صوتی و تصویری و غیره در جهان امروز انتشار می‌یابد، در برخی موارد سبب ظهور و شکل‌گیری حوادث، رخدادها و رویدادهای سیاسی و تعیین‌کننده نوع تعاملات جامعه با سایر کشورهای دوست و دشمن می‌شود. لذا این مهم یکی از عوامل تاثیرگذار در تقویت و تضعیف روحیه و اعتماد به نفس ملی خواهد بود.
اعتماد به نفس ملی مقدمه اصلی برای تمامی جریان‌ها و سازوکارهای پیشرفت همه‌جانبه در کشور محسوب می‌شود و همچنین یکی از مهم‌ترین عوامل رسیدن به توسعه پایدار در کشور است. این مهم باید به عنوان ضرورت و پیش‌نیاز حرکت‌های ملی در کشور تلقی شده و تمامی دستگاه‌ها و اقشار جامعه در راستای تحقق آن بکوشند.
به بیان دیگر اگر کشوری بخواهد عزت نفس و غرور ملی خود را در دنیای پرتلاطم امروزی حفظ کند و روی پای خود بایستد و در یک کلام استکبارستیز، عدالتخواه و استقلال‌طلب باشد، باید از اعتماد به نفس قوی برخودار باشد.
از سوی دیگر، مدیریت افکار عمومی با رسانه‌های جمعی است و همین رسانه‌ها می‌‌توانند هم زمینه تقویت روحیه خودباوری را در جامعه ایجاد نموده و هم می‌توانند سبب تضعیف آن شوند. به عنوان مثال همسو شدن برخی از رسانه‌های داخلی کشور با خواست دشمنان انقلاب اسلامی، به نوعی تیشه بر ریشه زدن اعتماد به نفس ملی به شمار می‌آید.
ارتباط رسانه‌های جمعی بویژه صدا و سیما با اقشار مختلف جامعه و نقش تاثیرگذار آن در راستای تقویت یا تضعیف اعتماد به نفس ملی بر کسی پوشیده نیست.
از منظر دیگر، توجه خاص رهبر معظم انقلاب به موضوع اعتماد به نفس ملی می‌تواند به عنوان یک تکلیف اساسی نخبگان و محققان کشور اسلامی در حوزه‌های مختلف در پرداختن به این موضوع محسوب شود.
در هر حال پرداختن به موضوع نقش رسانه ملی بر اعتماد به نفس ملی از موضوعات اساسی است که باید به صورت گسترده و همه جانبه مورد مداقه قرار گرفته و نتایج کاربردی آن در اختیار برنامه‌سازان و مدیران رسانه ملی قرار گیرد.

مهدی رضاییان‌

منبع : روزنامه جام‌جم