بازی‌های المپیک

هر چهار سال یک بار و در آستانه برپایی رقابت‌های المپیک، کمیته برگزاری این بازی‌ها با تبلیغات گسترده در زمینه اهداف المپیک نظیر تفاهم ملت‌ها و مردم، انسان‌دوستی، شادابی و همکاری‌های بین‌المللی، تلاش می‌کنند که جنبه‌های سودجویانه و غیراخلاقی این رویداد پرسر و صدا را پنهان نمایند. نویسنده این مقاله با یادآوری حقایقی نظیر سودآوری هنگفت ابر شرکت‌ها از این بازی‌ها، فساد مالی دامنه‌دار مدیران کمیته بین‌المللی المپیک و دست‌اندرکاران برپایی این بازی‌ها، استفاده گسترده از داروهای غیرمجاز از سوی ورزشکاران، تبلیغ ملی‌گرایی افراطی، تشدید رقابت‌های سیاسی میان کشورها و تحریک طمع‌ورزی مخاطبان، معتقد است که پیوند زدن مسائل ملی کشورها با تعداد مدال‌های کسب شده از سوی یک کشور، واقعیت شرم‌آور این بازی‌هاست.
خانم دیانا کامنیز دونده یونانی دوی ۸۰۰ متر، می‌گوید: «به نظر من که در المپیک آتن (۲۰۰۴) شرکت نمودم، این بازی‌ها را باید به عنوان مبنایی جهت دوستی و جشن انسانیت برشمرد.» وی چگونه به چنین دیدگاهی رسیده است؟
بدون توجه به جایگاه المپیک در گذشته و یا اذهان مردم، بدون تردید، امروزه این بازی‌ها در خدمت ملی‌گرایی نابودکننده و افراطی، تشدید رقابت‌های سیاسی بین‌المللی و در نهایت، فساد و طمع‌ورزی مالی قرار گرفته است.
امروزه حامیان مالی بازی‌های المپیک نظیر بانک‌های بزرگ و شرکت‌های تولیدکنندة نوشابه‌ها، میلیون‌ها دلار جهت حضور در شناخته شده‌ترین سمبل دنیا هزینه می‌کنند. البته آنان بدین دلیل در این رویداد شرکت می‌نمایند که بتوانند از منافع مالی هنگفت آن بهره گیرند. براساس اظهارنظر آقای کیث مک لنیتر از مشاوران شرکت تحقیقاتی «کی.مک آسوشیتدز»، ارتباط تجاری یک شرکت با لوگوی بازی‌های المپیک می‌تواند ارزشی معادل ۱۵ تا ۳۰ میلیون دلار در یک دوره هشت ساله به همراه داشته باشد.
همه ساله چه میزان صرف برنامه‌های آماده‌سازی و یا حمایتی ورزشکاران می‌شود؟ از هم اینک، بسیاری از شرکت‌های حامی این رقابت‌ها در صددند تا برای المپیک بعدی برنامه‌ریزی نمایند. هرچند کمیته بین‌المللی المپیک (IOC) که رسوایی‌های مربوط به رشوه‌گیری و اخذ پورسانت آن چندی پیش در رسانه‌ها افشا شد، بیشترین حجم این درآمدها را به خود اختصاص می‌دهد.
این ایده که افرادی از سراسر دنیا گرد هم آیند تا در رقابتی ورزشی با هم شرکت نمایند، لزوم توجه بیشتر به مفهوم «رقابت» را مشخص می‌کند. چراکه از دیرباز، استفاده از برتری جویی یک تیم علیه تیمی دیگر جهت نشان دادن سلطه‌طلبی یک کشور بر کشوری دیگر و یا یک حکومت سیاسی دیگر، وجود داشته است. در زمان‌های مختلف، ملت‌های دنیا از بازی‌های المپیک جهت تحریم کشورها (نظیر دولت نژادپرست آفریقای جنوبی)، یک دوره از بازی‌های المپیک (المپیک مسکو) و یا یک فرد (جودوکار اسراییلی که جودوکاری ایرانی از مسابقه با وی امتناع کرد) بهره گرفته اند. البته بسیاری از افراد فکر می‌کنند که استفاده از این بازی‌ها جهت اعمال فشار بر سایر دولت‌ها و افراد، کاری درست است،چرا که این افراد و کشورها باید مجازات شوند. اما چرا در بازی‌های المپیک ۲۰۰۴ آتن، حاضران در سالن بازی‌های بسکتبال، تیم آمریکا را هو می‌کردند؟ آیا این بازیکنان مسئول سیاست‌های خارجی دولتشان هستند؟ چه عاملی باعث شده که آنها از این روش بهره گیرند؟ این تماشاگران چگونه حق داوری در این مورد را به دست آورده‌اند؟ آیا هیچ گونه تبعیض نژادی در کشورهای فرانسه و یا عربستان سعودی و یا کانادا وجود ندارد؟ آیا اصولاً جایی در این کره خاکی وجود دارد که در آن خبری از ظلم و بدرفتاری و تجاوزگری نباشد؟
دراینجا باید به یک نکته مهم دیگر اشاره نمود که آن، عملکرد ورزشکاران است. چه کسی می‌داند که چه مقدار از این دستاوردها شرافتمندانه می‌باشد؟ و با وجود انبوهی از داروهای غیرمجاز نیروزا، نباید ما به هر رکورد ورزشی به دیده تردید بنگریم؟ و آیا کل فضای ورزش دنیا در‌هاله‌ای از تردید و شک و دودلی قرار ندارد؟ به علاوه، بازی‌های المپیک، نشانگر چه ارزش‌هایی هستند؟ پاسخ این سؤال، مطمئناً پیروزی به هر قیمتی است. لذا سخت کوشی و نتیجه‌گیری مناسب، اگر شما به مدالی دست نیابید، عملاً بی‌فایده خواهد بود. این واقعیت‌ها در جهان امروز واقعاً شرم‌آور هستند. بدین ترتیب، اتفاقی نظیر تغییر قوانین داوری رشته ژیمناستیک در المپیک آتن از سوی یک داور رومانیایی برای کسب مدال توسط یک هموطنش، چندان غیرطبیعی نیست. به علاوه، اگر المپیک مکانی است که در آن مردم دنیا پیروزی‌های شرافتمندانه یکدیگر را جشن می‌گیرند، عملکرد غرض‌ورزانه و جانب‌دارانه ورزشکاران و داوران این بازی‌ها را چگونه می‌توان توجیه نمود؟ و چگونه می‌توان برتری یک ورزشکار در یک صدم ثانیه زودتر از دیگران را نشانه‌ای از انسانیت دانست؟ بله، انسانیت و دوستی ملت‌ها، ایده‌آل‌هایی هستند که ارزش جشن گرفتن را دارند. به علاوه، مفاهیمی نظیر قدرتمندی، سلامتی، لیاقت، همکاری و تفاهم بین‌المللی را نیز باید بدان افزود، اما همه این مفاهیم، آنهایی نیستند که در بازی‌های المپیک تجلی می‌یابند.

منبع: www.thestar.com
نویسنده: رونابنت
مترجم:محسن داوری
ماهنامه سیاحت غرب،شماره۴۸

منبع : آمری نیا