سه شنبه, ۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 23 April, 2024
مجله ویستا
سایه سنگین جاسوسان انگلیسی در بسترسازی کودتای ۲۸ مرداد
در مقطع تاریخی ملی شدن صنعت نفت ایران، بیش از ۱۵۰ سال از حضور و نفوذ دولت بریتانیا در ایران میگذشت. در این مدت، افزون بر ماموران شناخته شده آن دولت، صدها نفر ماموران مخفی دولت بریتانیا نیز در ایران فعال بودند و بیشترین نقش را در پیشبرد اهداف سیاسی و اقتصادی آن دولت در ایران ایفا میکردند. در جریان نهضت ملی ایران نیز با توجه به اینکه با ملی شدن صنعت نفت ایران ، منافع دولت بریتانیا در معرض خطر جدی قرار گرفته بود، فعالیت این ماموران افزایش چشمگیری یافته بود. پس از قطع روابط سیاسی ایران و انگلیس در مهر ماه ۱۳۳۱، سفارت بریتانیا که مهمترین پوشش و چتر حمایتی جاسوسان انگلیس بود، عملا کارکرد خود را از دست داد. در پی این واقعه است که سفارتهای فرانسه و آمریکا فعالیت ماموران انگلیس را تحت پوشش قرار میدادند. ولی افزون بر سفارتخانههای یادشده، جاسوسان انگلیسی به طرق گوناگون دیگری در ایران حضور یافته و برای ناکام ساختن نهضت ملی ایران میکوشیدند. برخی از این ماموران گاه گاهی مورد شناسایی قرار میگرفتند و دولت وقت برای اخراج آنها اقدام میکرد.
در ۱۹ اسفند ۱۳۳۱، دولت ایران در یادداشتی به دولت عراق نوشته است : “ متواترا اخباری که از مرزهای مشترک ایران و عراق رسیده حاکی است که عدهای از عوامل و جاسوسان انگلیس موجبات ناراحتی و اخلال در امنیت را فراهم میآورند.... مخصوصا بعد از بسته شدن سفارت انگلیس در تهران قسمت مهم فعالیتهای افراد مخرب انگلیس متاسفانه در کشور عراق متمرکز گردیده است. اخیرا هم گزارش موثق دیگری رسیده که یکی از جاسوسان باسابقه انگلیسی به نام “جکسون” که در سفارت سابق انگلیس در تهران کار میکرده است عملیات تحریکآمیز خود را بر ضد ایران در بغداد شروع کرده است و تماس او با بعضی از عمال انگلیسی در ایران در حوادث اخیر ایران کاملا روشن است.
” در ۲۵ اسفند ۱۳۳۱ دکتر فاطمی سخنگوی دولت در مصاحبهای مطبوعاتی اظهار داشت که “ طبق گزارشهایی که به دولت رسیده است پسر “جکسون” در تهران دیده شده است.” روزنامه مساژرو چاپ ایتالیا در ۱۳ اردیبهشت ۱۳۳۲ نوشت : “ هر چند دولت انگلیس در ایران به علت قطع رابطه سیاسی رسما سازمان و نمایندهای ندارد اما عملا به خوبی دیده میشود که سایه “جکسون” عضو سابق سفارت انگلیس از بغداد به نواحی نفتخیز ایران افتاده است.
زیرا در همین نقاط است که طغیان علیه دولت ایران صورت میگیرد.... جکسون که سی سال تمام در ایران جاسوسی میکرده است و کاملا با اوضاع ایران آشناست و با پارهای از اشخاص نیز رابطه دارد توانسته است عملیات سری خود را از پشت مرزهای ایران به یاری “ نوول” پسر خود که اکنون به صورت مخفی در تهران به سر میبرد و دستش در اختلافات داخلی ایران کاملا نمایان است اداره نماید.” در ۱۵ اردیبهشت ۱۳۳۲، به “ویلیام جمس تامپسون” کشیش ۶۵ ساله انگلیسی مقیم اصفهان که به اتفاق چند افسر انگلیسی کمیسیونی تشکیل داده بودند، اخطار شد که کشور را ترک کند. در ۸ خرداد ۱۳۳۲ به “ مارک پرودو” که در پوشش خبرنگار آژانس آسوشیتد پرس به جاسوسی میپرداخت، اخطار شد که کشور را ترک کند. چهار روز پس از آن از فعالیت یک شبکه جاسوسی که شخصی به نام “ برژو “ در راس آنها قرار داشت، خبر داده شد که در همان روزها از کشور اخراج شدند.
در ۱۰ خرداد ۱۳۳۲، جاسوس دیگری به نام “ موریس ژوول” دستگیر شد و معلوم شد که ایشان از سال ۱۳۱۵ به تهران آمده و زیر پوشش فعالیتهای تجاری به جاسوسی میپرداخته و خود را کارشناس نوغان و ابریشم و همچنین نماینده جمعیت بینالمللی پناهندگان در ایران معرفی کرده است. ایشان پس از ورود متفقین در سال ۱۳۲۰ به عنوان وابسته نظامی فرانسه فعالیت میکرده است. در ۲۸ خرداد ۱۳۳۲ به یک خانم فرانسوی به نام “ ماری گالیشه “ که با گذرنامه سوئیسی به ایران آمده بود و در کاخ عبدالرضا برادر محمدرضاشاه به عنوان پرستار خدمت میکرد، دستور داده شد که کشور را ترک کند. از اوایل تیر تا نیمه اول مرداد ماه ۱۳۳۲، “ دلسوزا” که در پوشش پزشکی در شیراز به فعالیت جاسوسی مشغول بود، و “ رابرت آلیس “ که نزدیک به چهل سال در ایران به سر میبرد، “ جاک “ که در پوشش معلم زبان انگلیسی فعالیت میکرد، “ویلیام مورگان ناسوت “ که در سال ۱۳۱۰ به عنوان تاجر وارد ایران شد و در زمان جنگ جهانی دوم به عنوان یک سرهنگ از سوی متفقین، فرماندار نظامی همدان شد و پس از جنگ شرکتی در همدان تشکیل داد و فرش و پوست صادر میکرد، دکتر “ رودلف شارپ “ به عنوان پزشک و “ ریجنالد داگلاس داویدسن “، از جمله افرادی بودند که به عنوان جاسوس شناخته شدند و به بیان دیگر افشا شدند به گونهای که به ناگزیر دستور اخراج آنها داده شد. پر روشن است که جاسوسهای بسیار دیگری در ایران حضور داشتند و همچنان به فعالیت خود ادامه میدادند.
از هم گسیختن وحدت ملی، ایجاد تفرقه میان رهبران نهضت ملی، جنگ روانی و ایجاد اغتشاش و ناامنی و دیگر عوامل بسترساز برای سرکوبی نهضت ملی و وقوع کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، محصول فعالیتهای جاسوسی افراد یادشده و صدها جاسوس ناشناخته دیگر دولت بریتانیا و دولت ایالات متحده آمریکا بود.
رضا فیاض منفرد
منبع : روزنامه رسالت
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید میز و صندلی اداری
خرید بلیط هواپیما
گیت کنترل تردد
ایران پاکستان مجلس شورای اسلامی رئیسی ایران و پاکستان سید ابراهیم رئیسی حجاب دولت مجلس دولت سیزدهم رئیس جمهور رهبر انقلاب
تهران هواشناسی سیل بارش باران شهرداری تهران پلیس فضای مجازی آتش سوزی سلامت وزارت بهداشت قتل سازمان هواشناسی
بانک مرکزی قیمت خودرو ایران خودرو خودرو قیمت دلار قیمت طلا بازار خودرو سایپا دلار بورس مالیات تورم
کتاب ترانه علیدوستی تلویزیون سریال سینمای ایران نماوا سینما نمایشگاه کتاب حج تئاتر معماری فیلم سینمایی
دانش بنیان دانشجویان کنکور ۱۴۰۳ دانشگاه آزاد اسلامی بنیاد ملی نخبگان
رژیم صهیونیستی اسرائیل فلسطین غزه روسیه آمریکا جنگ غزه چین ترکیه عملیات وعده صادق اوکراین حماس
فوتبال پرسپولیس استقلال فوتسال باشگاه پرسپولیس اوسمار ویرا رئال مادرید بارسلونا بازی باشگاه استقلال سپاهان لیگ برتر
هوش مصنوعی ایلان ماسک ژاپن اپل همراه اول تبلیغات فناوری تلگرام گوگل ناسا باتری
پیری یبوست صبحانه فشار خون آلرژی