جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا


رویای رسانه های مردمی!


رویای رسانه های مردمی!
خبری که به رسانه راه می یابد از دروازه های متعدد و از مسیری طولانی گذشته است ، برخی از این دروازه ها باز، برخی نیمه باز و تعدادی نیز کاملاً بسته هستند و رسانه آخرین گزیشنگری است که با داشتن چندین دروازه دیگر تصمیم می گیرد این خبر یا مطلب از طریق رسانه اش به مردم ابلاغ شود یا نه؟
به طور مثال یک خبر که از سازمان آموزش و پرورش به مرکز یکی از رسانه ها ارسال می شود فرآیند ذیل را طی می کند . هر یک از این فرایند ها حالت یک دروازه را دارند.
۱) گزینش خبر های مثبت از سازمان از میان واقعیات موجود از سوی مسئولان مربوطه ( یعنی اخبار منفی سازمان و حتی اخباری که برای این سازمان خنثی تلقی می شود برای رسانه ها ارسال نمی شود.)
۲) وقت نداشتن مسئول روابط عمومی سازمان که بیشتر کار رسانه ای در آخرین اولویت های رسانه ای او قرار می گیرد .
۳) سلیقه شخصی مسئول روابط عمومی سازمان که برخی از اخبار را به رسانه ها ارسال می کند.
۴) خط قرمزهای سازمان که در ارسال اخبار به رسانه ها در نظر گرفته می شود.
۵) نوع ارسال خبر که با چه کیفیتی ارسال می شود و آیا گذشت زمان آن را کهنه نکرده است؟
۶) و احتمالا مواردی دیگر از این دسته موارد که: رئیس سازمان به کارشناس روابط عمومی می سپارد با فلان رسانه ها تعامل مناسبی نداشته باشد ، مسئول حراست سپرده است که بدون هماهنگی اش خبری از سازمان به رسانه ها ارسال نشود و...
البته اخبار ی که این روند را طی می کنند همیشه دارای کمترین ارزش های خبری هستند چرا که تنها اخباری هستند که از سوی مسئولان یک اداره یا سازمان برای خوش آمد سازمان و یا مقامی خاص انتخاب می شوند و برای رسانه و مخاطب ارزش ها خبری اش از دست داده اند.
این دروازه های خبری گاه حالت فیلتر را دارند که خبر را کوچکتر می کنند و گاه حالت قیچی سانسور که خبر را و یا قسمتی از آن را نابود می کنند.
البته در رسانه ها دروازه هایی وجود دارند که بیشتر حالت فیلتر را دارند و با کمی دستکاری و گرفتن نکات حسایست زا خبر را به قول خود تنظیم می کنند.
دروازه های رسانه هم عبارتند از:
۱) آیا خبر رسیده دارای ارزش خبری است؟
۲) آیا خبر رسیده در رسانه مورد نظر با توجه به خط و مشی و سیاست رسانه، دارای ارزش خبری است؟
۳) و متاسفانه برخی مسائل غیر حرفه ای که نقش عمده ای در رسانه های ما دارد: آیا خبر مورد نظر با منافع مسئولان رسانه هماهنگی دارد؟
دروازه هایی که ذکر شد متاسفانه وجود دارند و تعداد بالای دروازه های خبری در کشور ما به عنوان یکی از آسیب های اطلاع رسانی موجب شده اند اخبار و رسانه ا در ایران جذابیت چندانی نداشته باشند.
مردم به عنوان مخاطب اخباری را دریافت کنند که با گذر از میان دروازه های متعدد ماهیت شان تغییر کرده و گاه وارونه جلوه داده می شوند و به قول معروف مخاطب با خرید یک روزنامه جز دروغ چیزی تحویل نمی گیرد.
مسلما این حال اگر در رسانه ها از شدت بالایی برخوردار باشد نه تنها برای مردم بلکه حتی برای کلیت جامعه خطرناک است.
رسانه دروغگو نمی تواند تکیه گاه مناسبی برای دولتمردان برای تصمیم گیری باشد و بسیاری از برنامه ریزی های کلان کشور که بر اساس اطلاعات نادرستی پایه ریزی شده است ؛ با مشکل روبرو می شود.
به طور مثال شهری که هزار مشکل کوچک و بزرگ دارد و به عنوان مثال یکی از مشکلات کلانش خیابان های متعلق به ۵۰ سا گذشته است و عبور وسایل نقلیه با توجه به افزایش آن هم برای مردم و مسافران زیادی را که مجبورند از میان خیابان های تنگ این شهر عبور کنند تا مسیرشان را ادامه دهند ؛ رفع آن خیلی مهم است بر اساس خواسته چند نفر خاص که خواهان خرج اعتبار کلانی برای یکی از پروژه های خود هستند؛ نادیده گرفته شود.
آنها برای القاء بزرگ جلوه دادن مشکل خود خبری تهیه می کنند تا چند رسانه با بزرگ نمایی مشکل آنها به عنوان مشکل مهم مردم مشکل به طور مثال کوتاه کردن یک کوه را بزرگ نمایی کنند و به همین ترتیب آنها بودجه هنگفتی را ظاهرا برای کوتاه کردن کوهی ، حیف و میل کنند تا هواپیماهای غول پیکر هم بتواند در فرودگاه این شهرپر از مشکل بنشیند.
آنها با وارونه نشان دادن واقعیت ها و مشکلات موجود، با همکاری رسانه ها ، علاوه بر جذب بودجه هنگفتی برای یک کار بیهوده و کم اهمیت هم منافع خود را تامین کرده و هم جلوی انتقادات مردمی را بگیرند.
رسانه ای که لبریز از اخباری است که فلان قدرت سیاسی و یا اقتصادی بدون در نظر گرفتن مشکلات و خواسته های مردم چه حرفی زده و می زند؛ نمی تواند مردمی باشد و برای گرداندن امور خود تنها به حمایت قدرت های سیاسی و اقتصادی می اندیشد.
مردم را در نظر نگرفته و تنها به خوش آمد موثران و قدرت های سیاسی ، اقتصادی و اجتماعی فکر می کند.
عکس صفحه اول را به مسئولی اختصاص می دهد که هفته گذشته از رسانه اش حمایت کرده و یا قرار است مقدار قابل توجهی آگهی به نشریه و رسانه اش بدهد.
حتی برای حال گرفتن از مسئول یا شخصی که قرار بود از رسانه اش حمایت کند ولی نکرده است گزارش تخریب کننده ای تهیه کند و حرف های خود را از زبان مردم در رسانه اش به طبع برساند که آن مسئول کار وحشتناکی انجام داده است.
برای این رسانه فروش نشریه و یا میزان مخاطب اهمیت چندانی ندارد چرا که این رسانه خود می داند که برای مردم کار نمی کند که امیدی به حمایت مردم داشته باشد.
متاسفانه این جریان در کشورهای توسعه نیافته به خاطر عدم وجود فضای رقابتی بین رسانه ها ، برخورد با رسانه های مردمی از سوی صاحبان قدرت ، نبود حمایت های لازم از فضای مطبوعاتی و سطح سواد کم مردم به وفور دیده می شود و مردم این کشور ها از نعمت داشتن رسانه مردمی بی بهره اند.
علی قلی زاده


همچنین مشاهده کنید