تویوتا در راه تسخیر بازار اروپا

تویوتا در آخرین قدم خود برای رسیدن به سکوی اول جهان، به دنبال تسخیر بازار اروپا می باشد.
سال گذشته تویوتا موتور با فروش استثنایی ۸۹۷ هزار دستگاه تویوتا و لکسوس در اروپا، رقبای خود در قاره سبز را به زانو درآورد.
فروش تویوتا در سال ۲۰۰۵ در اروپا ۸۱۸ هزار دستگاه بود که آمار سال گذشته، نرخ رشد فروش ۱۰ درصدی را برای محصولات تویوتا در اروپا رقم زده است و این نشان از ترقی و اقتدار تویوتا در بازار قاره سبز دارد.
سال گذشته تویوتا موفق شد ۸/۵ درصد کل بازار اروپا را به خود اختصاص دهد. سهم تویوتا از بازار اروپا در سال ۲۰۰۵ برابر با ۴/۵ درصد بود. پیشرفت تویوتا در بازار اروپا همچنان در حال گسترش است و این قدرت برتر خودروسازی جهان، در حال تسخیر بازار خودروی تمام ۲۶ کشور قاره سبز است.
تویوتا همچنان به روند پیشرفت دیوانه وار خود در اروپا ادامه می دهد. آمار فبریه سال جاری، شکی بزرگی به تمام رقبای تویوتا وارد کرد. بر مبنای این آمار، فروش تویوتا طی ماه فبریه در اروپا با ۱۷ درصد افزایش نسبت به فبریه سال گذشته، به ۱۵۲ هزار دستگاه رسید. در حال حاضر، سهم گودزیلای ژاپن از بازار اروپا بالغ بر ۳/۶ درصد گردیده است.
در حالی که ویرانگر ژاپنی، دژهای رقبای خود را در آخرین آوردگاه رقابت نابود می کند، شرکت های رقیب هیچ کاری از پیش نبرده و روز به روز ضعیف تر می شوند. طی دو ماه اول سال جاری فروش فولکس واگن ، دایملر کریسلر، بی ام و، رنو و پژو با کاهش قابل توجهی روبرو شده است. در آلمان، دولت جهت جلوگیری از فروپاشی صنعت خودرو به دست محصولات تویوتا، اقدام به افزایش تعرفه خودروهای وارداتی کرد و این گونه توان رقابت را به سازندگان آلمانی باز گرداند.
اما سازنده ژاپنی که در راه فتح بازار کشورهای کوچک و غیر تولید کننده اروپایی هیچ سدی پیش رو نداشت، سازندگان اروپایی را در این بازارها ناکام گذاشت. حتی سایر سازندگان شرقی همچون نیسان، میتسوبیشی، هیوندای و کیا نیز توان رقابت با تویوتا را ندارند و در سال ۲۰۰۶ با کاهش فروش در اروپا روبرو شده اند. طی دو ماه گذشته نیز این سازندگان شرقی مبارزه را به غول ژاپنی واگذار کرده و با کاهش شدید فروش مواجه گردیدند. در میان تمام رقبای تویوتا، تنها هندا توانسته است که بازار محصولات خود را حفظ کند و در کنار تویوتا به یکه تازی در بازار خودروی قاره سبز بپردازد.
با این وجود تویوتا همچنان نتوانسته است، بازار اروپا را همچون بازار ایالات متحده به تسخیر کامل درآورد. در ایالات متحده، تویوتا در چند قدمی تویلد کندگان داخلی همچون کرایسلر و فورد است. کرایسلر و فورد با وجود برخورداری از امتیازهای بی شمار تولید و فروش داخلی و پشتیبانی و کمک های دولت جورج بوش، دیگر توان رقابت با گودزیلا را نداشته و به اعتقاد بسیاری از کارشناسان و تحلیل گران ، تا آخر سال جاری میدان نبرد را به سازنده ژاپنی واگذار خواهند کرد. فروش تویوتا طی دو ماه اول سال جاری، به ۳۶۳ هزار دستگاه رسید که نسبت به دوره مشابه در سال گذشته ۱۱ درصد افزایش یافته است. این عدد با فروش کرایسلر و فورد تنها چند صد دستگاه فاصله دارد و باید گفت : سال آینده تویوتا در ایالات متحده تنها جنرال موتور را پیش رو خواهد داشت. هم اکنون سهم تویوتا از بازار ایالات متحده ۵/۱۵ درصد است که سازندگان داخلی را به شدت نگران ساخته است.
در اروپا تویوتا رقبای بی شماری پیش رو دارد که مهمترین آنها فولکس واگن آلمان، فورد آمریکا، اپل که از زیر مجموعه های جنرال موتور آمریکاست و فیات می باشند. گرچه تویوتا فاصله به نسبت زیادی با آنها دارد ، با توجه به نرخ رشد فروش تویوتا و گسترش محصولات آن در فرانسه، هلند و سایر کشورهای اروپا، می توان گفت : تویوتا این رقبا را به زودی پشت سر خواهد گذاشت.
حتی لکسوس که در اروپا سابقه چندانی ندارد، جای خود را میان محصولات اروپایی باز کرده و خود را به عنوان یک رقیب مطرح کرده است. فروش لکسوس که از زیر مجموعه های تویوتا موتور است، در سال ۲۰۰۶ دو برابر فروش در سال ۲۰۰۵ بود و به ۳۹ دستگاه بالغ گردید. لکسوس امسال نیز روندی مشابه پیش رو گرفته و نرخ رشد فروش طی دو ماه اول سال نسبت به دوره مشابه در سال گذشته، ۱۱ درصد افزایش داشته است. در حال حاضر این محصول لوکس و گران قیمت ژاپنی فاصله زیادی با مرسدس و بی ام و دارد، اما قدرت محصولات تویوتا در رقابت، زبان زد خاص و عام بوده و به همین دلیل سازندگان خودروی لوکس و گران قیمت اروپا را نگران ساخته است. سال گذشته فروش مرسدس و بی ام و در اروپا به ترتیب برابر با ۷۲۶ هزار و ۶۷۹ هزار دستگاه بوده است.
اما به راستی چه عاملی باعث شده که تویوتا تاکنون نتوانسته است، اروپا را همچون دیگر بازارهای جهان به امپراطوری بزرگ خود ملحق سازد. شاید نا توانی تویوتا در اروپا ناشی از رقبای بی شمار بومی در منطقه باشد. در ایالات متحده، خاورمیانه و آفریقا هیچ سازنده ای توان رقابت با تویوتا در تولید خودروهای کوچک و کم مصرف را ندارد. اما در اروپا سازندگان، پیشینه ای طولانی و تجربه زیادی در زمینه ساخت خودروی سواری و محصولات کوچک و کم مصرف دارند. دولت های اروپایی نیز همواره حامی سازندگان داخلی بوده اند و جهت افزایش توان آنها در رقابت با محصولات خارجی، به آنها تسهیلات و کمک های ویژه اختصاص می دهند. قوانین دولتی نیز همواره حامی سازندگان بومی بوده است. در برخی از موارد با همکاری تویوتا با سازندگان داخلی جلوگیری می شود و تویوتا نمی تواند محصولات خود را در کنار محصولات داخلی معرفی کرده و به بازار عرضه کند. گرچه روند جهانی سازی و تجارت آزاد تا کنون بسیاری از مشکلات تبلیغاتی در اروپا را از پیش روی تویوتا برداشته است، همچنان سیاست های ضد تبلیغاتی نسبت به محصولات تویوتا وجود دارد.
سال ها قبل در ایالات متحده به غیر از سه خودروساز برتر آمریکا یعنی جنرال موتور، فورد و کرایسلر ده ها سازنده کوچک نیز مشغول به فعالیت و تولید خودرو بودند. هادسون، ناش، استود بیکر، پاکارد، کیسر و ویلی از مهمترین این سازندگان محلی بودند که در رقابت با ۳ قدرت بزرگ صنعت خودروسازی آمریکا نابود شده و یا به آنها پیوستند.
دولت های آمریکایی نه تنها از سازندگان کوچک حمایت نکردند، که در نابودی آنها به دست ۳ قدرت بزرگ صنعت خودروسازی آمریکا دست داشتند. آنها چنین گمان می کردند که وجود سازندگان متعدد، موجب خارج شدن بازار از دست ۳ قدرت بزرگ می شود و از آنجا که هر ۳ قدرت بزرگ دولتی بودند، قسمت بزرگی از بازار نسیب سازندگان غیر دولتی می شد و دولت سود کلانی را از دست می داد. اما دولت های اروپایی که از این عمل خام و نسنجیده دولت های آمریکایی عبرت گرفته اند، تنوع و تعدد سازندگان بومی را حفظ کرده و به این ترتیب سازندگان خارجی همچون تویوتا را در مقابل انبوهی از رقبای کوچک و بزرگ قرار داده اند.
دولت های اروپایی با دور اندیشی و زیرکی بسیار، صنعت خودروسازی را در قاره سبز به افتخار ملی تبدیل کرده اند. در کشورهای اروپایی سازنده خودرو همچون فرانسه و ایتالیا، سازندگان بیش از هر چیز، به نشانه های برجسته ملی روی خودرو اهمیت می دهند. خریداران اروپایی نیز بیشتر علاقمند به محصولاتی هستند که در کنار زیبایی و کیفیت، ایجاد افتخار و غرور ملی کند. به همین دلیل تویوتا در کشورهای صاحب صنعت خودروی اروپا، چندان موفق نبوده و همواره به دنبال بازار کشورهای غیر تولید کننده مانند نروژ و دانمارک بوده است. قیمت پایین صلاح مرگبار گودزیلای صنعت خودروسازی جهان است. تویوتا به کمک این صلاح تاکنون بازارهای جهانی را تحت سلطه خود قرار داده است. بازار اروپای شرقی نیز به گرمی پذیرای قیمت های ارزان محصولات تویوتا شده است. اما در اروپای غربی، دولت ها که از نظر مالی و اقتصادی به نسبت سایر نقاط جهان مرفه و قوی تر هستند، با اعطای تسهیلات خرید به مصرف کنندگان، این حربه تویوتا را نیز ناکام گذاشته اند.
تویوتا از مدیریت فوق العاده ای برخوردار است و هیئت مدیره تویوتا با تدبیر و دور اندیشی و اجرای برنامه های بلند مدت همواره گره از مشکلات تویوتا باز کرده اند. تویوتا در آغاز ورود به اروپا، اولین خط تولید خود را در انگلیس تاسیس کرد. به دنبال تویوتا، نیسان و هندا نیز اقدام به تاسیس خط تولید با محصول بومی در اروپا کردند. از آنجا که قاره سبز پذیرای محصولات غیر ملی نبود، تویوتا محصولات خود را تحت عنوان محصولات انگلیسی وارد بازار کرد. پس از آنکه تویوتا موقعیت خود در اروپا را تحکیم بخشید، جهت استفاده از نیروی کار ارزان عازم لهستان و رومانی شد و خطوط تولید بعدی خود در اروپا را در این کشورها افتتاح کرد. سپس تویوتا کارخانه ای در فرانسه احداث کرد و پس از تولید قطعات در لهستان و رومانی، جهت سوار کردن قطعات و تولید محصول نهایی آنها را به فرانسه انتقال می داد تا بتواند محصول خود را یک محصول فرانسوی معرفی کرده و وارد بازار کند. امروز حتی دیگر نیازی به این کار نیست و محصولات ژاپنی و کره ای و به خصوص محصولات تویوتا در اروپا آنچنان بازار خود را تثبیت کرده اند، که سازندگان شرقی خط های منتاژ و تولید محصول نهایی خود را نیز در کشورهای شرقی اروپا احداث می کنند.
شاید سال ها و یا ده ها طول کشد تا تویوتا بازار اروپا را همچون بازار ایالات متحده به قبضه درآورد. اما به هر حال روزی تویوتا بر رقبای خود در اروپا نیز فائق خواهد آمد. کارلوس گوسن (Carlos Ghosn) مدیر نیسان موتور سال گذشته جهت پیوستن رنو و نیسان به جنرال موتور آمریکا وارد مذاکره با طرف اروپایی شد. شرقی ها در نظر دارند با هضم سازندگان اروپایی، بازار اروپا را در اختیار بگیرند. البته دولت های اروپایی در برابر پیشنهادهای شرقی ها بسیار محتاط هستند و بخصوص دولت آلمان برای حمایت از تولید کنندگان داخلی و ثبات استقلال آنها به هر اقدامی متوسل می شوند. موافقت با کاهش حقوق ها و کاهش مالیات شرکت های خودروسازی در آلمان از جمله این اقدام ها است.
اروپا و سازندگان اروپایی امروز گرفتار همان مشکلی شده اند که سازندگان آمریکایی چند سال قبل، در برابر آن شکست خورده و بخش بزرگی از بازار داخلی را به سازندگان شرقی واگذار کردند. ارزش ین در برابر یورو بسیار کم است و به همین دلیل، محصولات ژاپنی در اروپا بسیار ارزان هستند و هزینه حمل و نقل برای وارد کنندگان اروپایی نیز بسیار ناچیز تمام می شود. از طرفی دولت های آسیای شرقی با تشویق شرکت های خودروسازی غربی به خرید شرکت های ورشکسته خود، غربی ها را گرفتار مشکلات مالی کرده اند.
خرید دوو کره به وسیله جنرال موتور و مزدا به وسیله فورد نه تنها هیچ گره ای از مشکلات سازندگان آمرکایی باز نکرد، که آنها را دوچار مشکلات مالی بی شمار کرد. بی ام و و مرسدس تنها شرکت های غربی موفق در ژاپن می باشند که آنها نیز با مشکلات کوچکی در بخش فروش روبرو شده اند.
سازندگان غربی باید بدانند که دیر یا زود، ابر قدرت ژاپنی صنعت و بازار خودروی اروپا را به تسخیر کامل خود در می آورد و باید برای حفظ صنعت خودروسازی و بازار داخلی قاره سبز، دست بکار شوند.

منبع : تویوتا