هامبورگ رکورد دار است

لیگ دسته اول آلمان در کنار لیگ های انگلستان، ایتالیا و اسپانیا از قدرتمندترین لیگ های اروپا محسوب می شود. اگرچه فدراسیون فوتبال آلمان و تیم ملی این کشور، بیش از ۱۰۰ سال قدمت دارند اما از عمر بوندس لیگا تنها ۴۶ سال می گذرد. تا سال ۱۹۶۳ که لیگ سراسری فوتبال آلمان به راه افتاد، ۵ لیگ منطقه ای در این کشور وجود داشت که قهرمانان آنها برای به دست آوردن عنوان قهرمانی باشگاه های آلمان به پیکار هم می رفتند. اگر چه در سال ،۱۹۳۲ یعنی پیش از روی کار آمدن رژیم نازی، فلیکس لینه مان، رئیس فدراسیون فوتبال آلمان در آن وقت، راه اندازی یک لیگ سراسری در این کشور را پیشنهاد کرده بود اما فدراسیون های منطقه ای این کشور پیشنهاد او را رد کردند، تا اینکه سرانجام در دهه ۶۰ میلادی این رؤیا تحقق یافت.
● نخستین سال ها
باید اعتراف کرد که در مقایسه با کشورهایی چون ایتالیا، اسپانیا و انگلستان راه اندازی یک لیگ سراسری در آلمان بسیار دیر صورت گرفت و شاید هم یکی از دلایل موفقیت کم باشگاه های آلمانی در رقابت های اروپایی تا پیش از سال ۱۹۶۳ همین بوده باشد. درخور توجه آنکه تیم پرآوازه بایرن مونیخ در نخستین فصل بوندس لیگا، جزو تیم های دسته اولی نبود و تنها تیمی که از آغاز تأسیس بوندس لیگا تا کنون در این لیگ حضور دارد، هامبورگ است. سوت نخستین دیدار بوندس لیگا روز ۲۴ اوت ۱۹۶۳ زده شد. ۵۸ ثانیه از به صدا درآمدن سوت بازی نگذشته بود که تیمو کنتسکا از بوروسیا دورتموند، نخستین گل تاریخ بازی های لیگ دسته اول فوتبال آلمان را به ثمر رساند. عنوان قهرمانی نخستین فصل را که با حضور ۱۶ تیم برگزار شد، تیم کلن از آن خود کرد. در۵ فصل نخست، هر بار یک تیم قهرمان بوندس لیگا می شد و هیچ قهرمانی از پس دفاع از مقامش برنیامد. از سال ،۱۹۶۵ تعداد تیم های دسته اولی لیگ فوتبال آلمان، از ۱۶ به ۱۸ تیم افزایش یافت.
● دوئل غرب و جنوب
در سال های ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۷ از اواخر دهه ۶۰ تا اواخر دهه ۷۰ میلادی، وضعیتی فوق العاده در لیگ دسته اول آلمان حاکم بود، چرا که ۲ تیم حرف اول را در رقابت های آن سال ها می زدند: یکی بایرن مونیخ که تا به امروز موفق ترین باشگاه آلمان و یکی از معروف ترین باشگاه های دنیا شمرده می شود و دیگری بوروسیا مونشن گلادباخ که برخلاف بایرن مونیخ، فراز و نشیب های زیادی را پشت سر گذاشته و هم رسیدن به قله اروپا و هم تلخی حضور در لیگ دسته دوم آلمان را تجربه کرده است. در بین سال های ۱۹۶۹ تا ،۱۹۷۷ بایرن مونیخ ۴ بار عنوان قهرمانی را از آن خود کرد و بوروسیا مونشن گلادباخ نیز ۵ بار این عنوان را به دست آورد. مونیخی ها حتی در طی سال های ۱۹۷۲ تا ۱۹۷۴ موفق شد، ۳ بار پیاپی قهرمان بوندس لیگا شوند. ناگفته نماند که بازیکنان این ۲ باشگاه، از جمله گونتر نتسر، فرانتس بکن بائر، گرد مولر، سپ مایر و یوپ هاینکس در تیم ملی فوتبال آلمان هم حرف اول را می زدند. قهرمانی اروپا در سال ۱۹۷۲ و عنوان قهرمانی جهان در سال ۱۹۷۴ شاهدی بر برتری و قدرت نمایی فوتبال آلمان در دهه ۷۰ میلادی است. در حالی که آخرین موفقیت بزرگ بوروسیا مونشن گلادباخ به ۳۱ سال پیش و قهرمانی بوندس لیگا به سال ۱۹۷۷ برمی گردد، بایرن مونیخ توانسته است، روز به روز جایگاهش را در لیگ دسته اول فوتبال آلمان و نیز فوتبال اروپا مستحکم تر سازد.
● سال های ۱۹۷۹ تا ۱۹۹۰ و حضور موفق تیم های شمالی
رقابت بایرن مونیخ و مونشن گلادباخ درواقع پیکار جنوب و غرب آلمان بود. در بین سال ها ی ۱۹۷۹ تا ۱۹۹۰ بوندس لیگا بیش از همه صحنه دوئل باشگاه های شمال و جنوب آلمان بود. بایرن مونیخ و اشتوتگارت از تیم های جنوب آلمان بودند که توانستند در این سال ها موفق باشند و تیم های هامبورگ و وردربرمن نیز از تیم های شمال این کشور بودند که در چند فصل موفق به فتح قله لیگ دسته اول آلمان شدند. در دهه ۸۰ میلادی، تماشاچیان کمتری راهی ورزشگاه ها می شدند و محبوبیت فوتبال در آلمان نیز رو به کاهش گذاشت. یکی از دلایل مهم این روند منفی، انتقال چند ستاره فوتبال آلمان به باشگاه های خارجی بود. جنجالی ترین نقل و انتقال آن زمان، پیوستن کارل هاینس رومنیگه از بایرن مونیخ به اینتر میلان در سال ۱۹۸۴ بود. میلانی ها برای به خدمت درآوردن این مهاجم آلمانی ده و نیم میلیون مارک معادل پنج و نیم میلیون یورو به حساب بایرن مونیخ واریز کردند.
● دهه ۹۰ میلادی و وحدت ۲ آلمان
آغاز دهه نود میلادی برای آلمانی ها خوش یمن بود. یکی آن که تیم ملی فوتبال آلمان توانست در جام جهانی ۱۹۹۰ ایتالیا، به عنوان قهرمانی جهان دست یابد و دیگر آن که در همان دوران وحدت ۲ آلمان صورت گرفت. در سال ۱۹۹۱ فدراسیون های فوتبال آلمان غربی و آلمان شرقی سابق به هم پیوستند. در نخستین فصل بوندس لیگا که بعد از وحدت ۲ آلمان برگزار شد، تیم های دینامو درسدن و هانزا روشتوک از آلمان شرقی سابق هم در کنار ۱۸ تیم بوندس لیگا قرار گرفتند. این تنها باری بود که رقابت های لیگ دسته اول آلمان با شرکت ۲۰ تیم برگزار شد.
در دهه ۹۰ میلادی، در مجموع ۵ تیم مختلف توانستند عنوان قهرمانی بوندس لیگا را به دست آورند. اگر چه بایرن مونیخ در دهه یادشده حضوری برجسته داشت اما باید به درخشش بروسیا دورتموند نیز اشاره کرد که در سال های ۱۹۹۵ و ۱۹۹۶ ۲، بار پیاپی قهرمان بوندس لیگا شد و از آن گذشته در سال ۱۹۹۷ عنوان قهرمانی لیگ قهرمانان اروپا و قهرمانی باشگاه های جهان را از آن خود کرد. یکی از رکوردهای جالب دهه ۹۰ میلادی را باشگاه کایزرسلاترن به جای گذاشت. این تیم در سال ۱۹۹۷ با رهبری اتو ری هاگل، سرمربی کنونی تیم ملی یونان از لیگ دسته دوم آلمان به دسته اول صعود کرد و بلافاصله نیز به عنوان قهرمانی بوندس لیگا دست یافت. با شروع قرن بیست و یکم، محبوبیت فوتبال در آلمان دوباره رو به افزایش گذاشت. در سال های اخیر، باز هم بایرن مونیخ بوده که در لیگ دسته اول آلمان حرف اول را زده و می زند. مونیخی ها در عرض ۸ سال گذشته، ۵ بار قهرمان بوندس لیگا شدند و اکنون با داشتن ۲۱ عنوان قهرمانی بوندس لیگا، رکوردار مطلق هستند.
● ۴۹ باشگاه در ۴۶ فصل
از آغاز تأسیس بوندس لیگا تا کنون ۴۹ باشگاه مختلف در جمع دسته اولی های آلمان حضور داشته اند که در بین آن تنها باشگاه هامبورگ، بی وقفه در لیگ دسته اول آلمان حضور داشته است. بیشتر این باشگاه ها از شهرهای بزرگ آلمان هستند و معدود شهرهایی با جمعیتی کمتر از ۱۰۰ هزار نفر وجود دارند که در تاریخ بوندس لیگا تیمی دسته اولی داشته اند. از نظر جغرافیایی، بیشتر باشگاه های بوندس لیگا در غرب آلمان فعالیت دارند و کمترین آنها در شرق آلمان. در حال حاضر تنها ۲ تیم انرگی کوتبوس و هرتا برلین به عنوان نماینده شرق آلمان در مسابقه های بوند س لیگا حضور دارند.
● ورزشگاه های ۵ستاره
استادیوم های باشگاه های بوندس لیگا جزو بزرگ ترین و مدرن ترین ورزشگاه های دنیا به شمار می آیند. ۵ ورزشگاه فوتبال آلمان حتی ۵ ستاره شمرده می شوند. و از این رو از معیار و کیفیت لازم برای میزبانی دیدار فینال لیگ قهرمانان باشگاه های اروپا و مسابقه های جام ملت های اروپا برخوردارند. به نوشته پایگاه اینترنتی «دویچه وله»بیشتر ورزشگاه های فوتبال آلمان در سال های گذشته به خاطر برگزاری پیکارهای جام جهانی ۲۰۰۶ در این کشور، مدرن شده و استاندارد بالایی دارند. سنگین بودن هزینه ساخت یا مدرن سازی ورزشگاه های فوتبال سبب شد که در بیشتر موارد، نام استادیوم در ازای حمایت مالی هنگفت، به شرکت و یا کنسرنی واگذار شود: برای نمونه استادیوم Allianz در مونیخ که با پشتیبانی شرکت عظیم بیمه Allianz ساخته شده است. بزرگترین ورزشگاه فوتبال آلمان به باشگاه بروسیا دورتموند تعلق دارد. در این ورزشگاه عظیم بیش از ۸۰ هزار نفر جای می گیرند. ورزشگاه های المپیک برلین با ۷۴ و مونیخ با نزدیک به۷۰ هزار نفر گنجایش در رده های دوم و سوم قرار دارند. ناگفته نماند که بهای بلیت بازی های بوندس لیگا در مقایسه با بازی های لیگ دسته اول ایتالیا و انگلستان به مراتب ارزان تر است.

منبع : روزنامه ابرار ورزشی