جراحی در بیماران دیابتی

جهان با بیش از ۱۴۰ میلیون نفر مبتلا به دیابت پا به قرن بیست و یکم گذاشته است که در این میان سهم کشور ما ایران حدود یک و نیم میلیون نفر تخمین زده شده است. با توجه به شیوع بالا و رو به افزایش این بیماری در جامعه بشری به ویژه در کشورهای در حال توسعه و افزایش طول عمر بیماران دیابتی، نیاز به اعمال جراحی در این گروه افزایش یافته است. به علاوه، اعمال جراحی اختصاصی که جهت درمان دیابت و عوارض آن صورت می گیرد نظیر پیوند پانکراس و کلیه، درمان رتینو پاتی، بیماری عروق محیطی، دبریدمان و آمپوتاسیون اندام پایینی نیز رو به افزایش است. با القای بیهوشی و انجام اعمال جراحی تغییرات متابولیک ایجاد شده، کنترل قند افراد دیابتی را با مشکلاتی مواجه می سازد. از طرفی کنترل دقیق تر قند خون قبل از عمل و طی عمل جراحی سبب کاهش خطر عفونت، حوادث قلبی عروقی، ناتوانی و مرگ ومیر شده، باعث تسریع در بهبود زخم و کاهش طول مدت اقامت در بیمارستان می گردد. به منظور کنترل بهتر دیابت و رسیدن به چنین هدفی لازم است از نوع دیابت، وضعیت کنترل متابو لیک و وجود عوارض مزمن دیابت قبل از عمل اطلاع دقیق حاصل شود و از بهترین روش کنترل و پایش همو دینامیک و متابولیک طی عمل استفاده گردد. نوع بیهوشی در این بیماران ترجیحا موضعی است، زیرا تغییرات متابولیک به حداقل می رسد. رژیم پیشنهادی برای کنترل قند خون حین عمل با نوع دیابت، کیفیت کنترل قبل از عمل و وسعت عمل جراحی ارتباط دارد. در بیماران دیابتی نوع ۱ و همچنین بیماران نوع ۲ که تحت درمان با انسولین یا قرصهای کاهنده قند خون هستند و تحت عمل جراحی توام با بیهوشی عمومی قرار می گیرند، به منظور کنترل دقیق قند خون در حین عمل در بیشتر مطالعات رژیم گلوکز به علاوه انسولین و پتاسیم (GIK) به عنوان بهترین روش معرفی شده است، به شرط آنکه امکان کنترل ساعتی یا حد اقل دو ساعت یک بار قند خون وجود داشته باشد. محدوده مطلوب قند خون در حین عمل ۱۸۰-۱۲۰ است. در صورت عدم دسترسی به محدوده مطلوب قند خون در حین عمل ۵۰% میزان NPH صبح قبل از عمل به صورت زیر جلدی همراه با انفوزیون گلوکز در حین عمل توصیه می گردد. دربیماران دیابتی نوع ۲ با کنترل نا مطلوب در صورت اورژانس نبودن عمل جراحی، لازم است چند روز قبل از عمل، فرد در بیمارستان بستری و رژیم قرصهای خوراکی ضد دیابت به انسولین تبدیل شود.

محمدکریم شهرزاد
مریم اردشیری
شهریار آقاخانی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی