و آنگاه توریست ها آمدند Am Ende kommen Touristen

▪ کارگردان: رابرت تالهایم.
▪ فیلمنامه: رابرت تالهایم، برند لانگه، هانس-کریستین اشمید.
‌▪ موسیقی: اووه بوسنز.
▪ مدیر فیلمبرداری: یولیسوا گرتیگ.
▪ تدوین: استفان کوبه.
▪ طراح صحنه: مایکل گالینسکی، ریتا هاله کامپ.
▪ بازیگران: الکساندر فهلینگ[سون لنرت]، ریشارد رونچوسکی[استانیسلاو کرژمینسکی]، باربارا ویوسکا[آنیا لانوشوسکا]، پیوتر روگوچی[کریشتف لانوشوسکا]، رینر یلین[کلاوس هرولد]، لنا اشتولز[آندرئا اشنایدر]، لوتز بلوخبرگر[یورگن درملر].
▪ ٨٥ دقیقه.
▪ محصول ٢٠٠٧ آلمان.
▪ نام دیگر: And Along Come Tourists.
▪ برنده جایزه بهترین فیلم از جشنواره باواریا، نامزد جایزه بهترین فیلم مراسم فیلم آلمانی، برنده بهترین بازیگر خوش آتیه الکساندر فهلینگ از جشنواره مونیخ.
▪ ژانر: درام.
سون که انتخاب کرده به جای خدمت در ارتش یک سال را در اداره خدمات اجتماعی کار کند، به آشوویتس فرستاده می شود تا در محل اردوگاه های سابق خدمت کند. یکی از ماموریت های عمده او کمک به پیرمردی ٨٥ ساله به نام کرژمینسکی بازمانده اردوگاه های نازی است که چمدان های بازماندگان را برای موزه تعمیر می کند.
اما سون خیلی زود از رفتار غیر دوستانه کرژمینسکی آزرده شده و از مافوقش هرولد می خواهد تا مکان دیگری برای اقامت وی تهیه کند. صاحبخانه جدید او آنیای زیبا راهنمای توریست ها است. آنیا او را به خانه برده و اتاقی در اختیارش می گذارد. این کار به مزاق کریشتف برادر آنیا خوش آیند نیست، چون مجبور به تخلیه اتاقش می شود. این وقایع و برخورد غیر دوستانه اهالی با او که یک آلمانی است باعث می شود تا سون از بودن در آنجا احساس ناراحتی کند.
اما به زودی ارتباط عاطفی میان او و آنیا سبب دلبستگی اش می شود. از طرف دیگر میان او و کرژمینسکی نیز اندک علاقه ای به وجود می آید. ولی آنیا که در آزمون شغلی در بلژیک شرکت کرده و پذیرفته شده، قصد دارد آشوویتس را ترک کند. سون نیز که بعد از کش رفتن چمدان های کهنه برای کمک به کرژمینسکی از سوی مافوق هایش همچنین موزه آشوویتس توبیخ شده، تصمیم به ترک آنجا می گیرد ولی...
● چرا باید دید؟
رابرت تالهایم متولد ١٩٧٤ برلین است و با اولین فیلمش Netto در سال ٢٠٠٥ موفق شده چهار جایزه معتبر از جشنواره های برلین، Schwerin Art of Film Festival، انجمن منتقدان آلمان و جایزه مکس افولس دریافت کند.
Netto یک کمدی درباره رابطه میان پدران و پسران و اختلاف های میان زندگی در برلین شرقی و غربی بود که همراه با خداحافظ لنین توانست به عنوان ترسیم کننده جهان پیش و پس از فروپاشی بلوک شرق و از میان رفتن دیوار میان دو برلین در میان تماشاگران و منتقدان شهرتی به سزا کسب کند. ولی و آنگاه توریست ها آمدند بر خلاف فیلم پیشین لحنی سرد، کم و بیش تلخ و جدی دارد که با موضوعی بسیار مهم در تاریخ قرن بیستم آلمان سر و کار دارد. شرم تاریخی از نسل کشی یهودی ها توسط نازی ها که گویا در آستانه قرن تازه نیز هنوز دست از سر ملت آلمان برنداشته است.
تالهایم انگشت روی موضوعی بسیار حساس گذاشته و آن اینکه نسل جدید علاقه ای به تاریخ ندارد. آشوویتس برای جهانگردان- همان طور که برای ساکنان آنجا مانند آنیا و کریشتف مکانی برای زندگی است- تبدیل به مکانی دیدنی با پیشینه تاریخی شده و اغلب آنان دانسته های محو و گاه ناچیز یا غلطی از تاریخ این مکان هولناک دارند.
کرژمینسکی نیز به این نکته واقف است و به سون می گوید: دیگر هیچ کس به حضور او در آنجا نیاز ندارد و در پاسخ به سوال او که می پرسد: پس چه کسی درباره آشوویتس برای امروزی ها سخت بگوید؟ ادامه می دهد: فیلم فهرست شیندلر را برایشان نمایش دهید.
جان کلام فیلم در دیالوگ پایانی آن نهفته است جایی که سون معلم تازه وارد و سرگشته را راهنمایی می کند تا به همراه شاگردانش اتوبوس آشوویتس را یافته و به آنجا بروند و خود نیز به همراه آنان بازمی گردد. حال او هدفی دارد و این هدف را معلم بر زبان می آورد و ما دوست داریم با وی هم عقیده شویم که: "تمدن ما، فرهنگ ما نهایتاً باید مورد قضاوت قرار گیرد که در آن دوران سیاه در قبال نابودی سیستماتیک میلیون ها انسان چگونه رفتار کردیم."
این هدف نه فقط باید از سوی آلمانی ها امروز که نه دوست دارند و نه می خواهند این گذشته خونین و شرم آور را به یاد بیاورند، بلکه از سوی بسیاری از ملل مورد مداقه قرار گیرد. کمتر کشور و ملت است که گذشته خونینی نداشته باشد و نسل کشی هایی را از سر نگذرانده باشد. مگر همین چند سال قبل نبود که شرق اروپای متمدن و بغل گوش همین آشوویتس صدها هزار انسان کشته شدند؟
و آنگاه توریست ها آمدند دعوت به نو کردن حافظه جمعی است. شاید به عنوان یک اثر سینمایی فاقد بدعت های چشمگیری و حتی جذابیت های معمول نیز باشد. ولی به عنوان فیلمی شایسته توجه و تفکر برانگیز نیازمند بیشتر دیده شدن است. شاید به همین خاطر است که تالهایم داستان عاشقانه کمرنگی نیز در پیش زمینه فیلمش قرار داده است.
و آنگاه توریست ها آمدند به ما می گوید: بله، زندگی ادامه دارد. اما این امر نباید سبب فراموشی گذشته شود. حتی گذشته ای ناشاد. چیزی که شرقی ها و مخصوصاً ما ایرانی ها در آن تخصص داریم و تنها به نقاط اوج و مثبت تاریخ دو هزار و پانصد ساله خود می نازیم. شاید وقت آن رسیده باشد که دیگر تاریخ متعلق به فاتحان نباشد!

امیر عزتی

منبع : موج نو