گمشده در ترجمه

الحره، شبکه رادیو و تلویزیونی عرب زبانی که توسط دولت بوش به منظور ایجاد چهره‌ای مثبت از ایالات متحده در عراق احداث شد، تاکنون بارها برنامه‌هایی ضدآمریکایی، ضداسرائیلی پخش کرده و اخیرا فرصتی به شبه نظامیان داد تا از طریق این رسانه درباره کشتن سربازان آمریکایی در عراق سخن بگویند.
تاکنون، مالیات‌دهندگان آمریکایی نزدیک به ۵۰۰میلیون دلار بابت تجهیز این شبکه پخش رادیو و تلویزیونی پرداخت کرده‌اند. ایستگاه تلویزیونی الحره و شبکه رادیویی سوا قرار بود تا بیانگر نگاه آمریکا به رویدادهای جهان و پاسخگوی انتقاداتی که علیه دولت بوش از زمان حمله آمریکا در سال ۲۰۰۳ به عراق پدید آمده، باشد.
با این همه پس از گذشت چهار سال از راه‌اندازی این شبکه، شماری از برنامه‌های پخش شده از آن توسط مقامات آمریکایی در حد یک فاجعه ارزیابی شده ‌است و حتی در مواردی با آنچه شبکه پربیننده الجزیره قطر که گاه و بی‌گاه اقدام به پخش بدون سانسور و ویرایش سخنرانی‌های اسامه بن‌لادن می‌کند، پهلو می‌زنند.
نظارت چندانی بر عملکرد گزارشگران و مفسران الحره به عمل نمی‌آید. رئیس الحره، برایان کانیف، عربی صحبت نمی‌کند و اصولا متوجه نمی‌شود که چه چیزی از شبکه‌های رادیو و تلویزیونی تحت کنترلش که بابت مدیریت آنها پول می‌گیرد پخش می‌شود.
کا نیف حتی سوابق روزنامه‌نگاری نیز ندارد و سابقا به عنوان بازرس دولتی فعالیت داشته است. مدیر اخبار او، دانیل نسیف، در لبنان بزرگ شده و او نیز سابقه کار تلویزیونی ندارد. او پیش از اینکه به این شبکه بیاید در واشنگتن مشغول کمک به تحقق برخی اهداف سیاسی یک ژنرال سابق مسیحی لبنانی بود.
این هر دو مقام ارشد در مصاحبه‌های خود تاکید کرده‌اند که نظارت دقیقی از آنچه که در این ۵ شبکه رادیو و تلویزیونی ۲۴ساعته پخش می‌شود به عمل می‌آوردند و نیز از نیروی‌های خود تمجید کرده و آنها را عده‌ای حرفه‌ای و وفادار به آرمان‌ها معرفی کرده‌اند.
پخش برنامه‌های خلاف منافع آمریکا از الحره سبب شد تا سال گذشته اعضای کنگره آمریکا به شدت از عملکرد مدیران این شبکه خشمگین شوند، خصوصا آنها با اشاره به پخش برگزاری کنفرانس نفی هولوکاست در تهران خواستار قطع بودجه الحره شدند. خبرنگار این برنامه از تهران در گزارش خود به صراحت عنوان کرد که یهودیان هیچ مدرک مستدل و عینی برای هولوکاست ارائه نکرده‌اند.
مسئولان الحره به کنگره گفتند که احمد امین، کسی که با ارائه این گزارش خشم آنها را برانگیخته بود، را به دلیل ارائه گزارش غیرمسئولانه در خصوص کنفرانس نفی هولوکاست در سال ۲۰۰۶ اخراج کرده‌اند اما او یک‌سال پس از آن همچنان با رادیو سوا همکاری می‌کرد.
مدیران الحره سال گذشته به کنگره اطمینان دادند که احمد امین اخراج شده است اما چندی پیش همین مقامات در یک تحقیق مشترک که از سوی برنامه «۶۰ دقیقه» تلویزیون سی‌بی‌اس و پروپابلیکا انجام شده بود اذعان داشتند که امین به‌رغم ادعای مطرح شده تا دهم ژوئن زمان انجام این تحقیق با رادیو سوا همکاری داشته است.
دو نفر آگاه گفته‌اند که با افشای این موضوع کلیه گزارش‌های قبلی امین از سیستم ذخیره و آرشیو الکترونیک رادیو سوا پاک شده است. در این خصوص دیردیر کلاین سخنگوی زن رادیو سوا و تلویزیون الحره حاضر نشد درباره این سؤال که آیا گزارش‌های قبلی امین در آرشیو رادیو قابل دسترسی هست یا خیر توضیحی ارائه کند.
تحقیق مشترک برنامه ۶۰ دقیقه و پروپابلیکا از مقر این شبکه نشان داد که گروه کثیری از خارجی‌های آموزش ندیده و ناآگاه از تاکتیک‌های تبلیغاتی آمریکا در بخش‌های مختلف به کار گرفته شده‌اند که هیچ‌گونه ذهنیتی از کشوری که آنها را برای بالا بردن و اصلاح وجهه‌اش در عراق به خدمت گرفته ندارند. مضاف بر اینکه برخلاف ادعای مطرح شده نظارت چندانی بر کار روزانه ایشان در این شبکه به عمل نمی‌آید.
در خلال یک بازدید از استودیوی الحره در همین ماه ژوئن خبرنگاران، گزارشگران، تهیه‌کنندگان، فیلمبرداران و نیروهای فنی همگی در حال آماده‌سازی خود برای پخش برنامه برای مخاطبینی واقع در مرکز جهان (خاورمیانه) بودند. کانیف که رئیس الحره و رادیو سوا است، در جلسه صبحگاهی تحریریه و در میان دبیران و سردبیران بود اما نمی‌توانست بفهمد‌ که نیروهای خاورمیانه‌ای او در حال مرور اخبار روز به زبان عربی بودند و هیچ‌کس نیز در آنجا حضور نداشت تا بحث و ارزیابی آنها از اخبار روز را برای کانیف به‌طور همزمان ترجمه کند.
ویلیام راف، سفیر ایالات متحده در یمن که برنامه‌های الحره را تماشا می‌کند می‌گوید: «هیچ نظارتی بر پخش برنامه‌های مخصوص گروه سنی بزرگسالان از سوی افرادی که با پخش رادیو و تلویزیونی واقعی آشنا هستند، دیده نمی‌شود.» او می‌افزاید: «در محیط‌های کاری این‌چنینی باید از مدیران دوزبانه استفاده کرد که علاوه بر زبان به فرهنگ و نیز به روزنامه‌نگاری نیز واقف و آشنا باشند.»
علاوه بر ضعف‌های فنی و تخصصی در حوزه روزنامه‌نگاری و مغایرتی که عملکرد الحره با سیاست‌های وزارت خارجه آمریکا دارد، این شبکه از شفاف نبودن مسائل مالی نیز رنج می‌برد و در واقع پاسخگویی مالی مناسبی برای آن موجود نیست. این شبکه درطول ۴ سال فعالیتش قادر نبوده تا یک گزارش جامع و کامل به بازرسان بابت هزینه‌های خود ارائه دهد. این موضوع را ۲ نفر از کسانی که با گزارش‌های مالی این شبکه و نیز گزارش سال ۲۰۰۶ دفتر حسابرسی دولتی از نزدیک آشنا هستند تأیید کرده‌اند.
کارشناسان آمریکایی در جهان عرب مدت‌ها است که بر این باورند این شبکه نتوانسته آنچنان که انتظار می‌رفت به وجهه ضعیف آمریکا در منطقه کمکی بکند. گزارش‌های منتشر نشده، بازرسی‌ها و ای‌میل‌های داخلی دولتی همگی نشان می‌دهند که به تدریج یک‌سری از نگرانی‌های شدید در داخل بدنه دولت، کنگره، در مقر اصلی پخش رادیو و تلویزیونی دولت و حتی در داخل خود شبکه در حال شکل گرفتن است که همگی به این باور رسیده‌اند که تلویزیون الحره و رادیو سوا، نه تنها در حال زیر پا گذاشتن ارزش‌ها، اهداف و سیاست‌های آمریکا هستند بلکه تا حدی در خدمت تبیین منافع ایران و متحدان آن شده‌اند.
در واقع آنچه در حال رویدادن است، اینکه الحره و سوا، همچنان در برابر اصلاحات مد نظر آمریکا در عراق نامشخص و غیرقابل انعطاف باقی مانده‌اند و بخشی از آن به این دلیل است که پخش رادیو و تلویزیونی به زبان عربی تنها در خارج از مرزهای آمریکا اتفاق می‌افتد و همه محتوای آنها به انگلیسی ترجمه نمی‌شود و همین موضوع سبب می‌شود تا تقریباً سر در آوردن از اینکه چه چیزی از این شبکه‌ها روی آنتن می‌رود برای آنهایی که عربی نمی‌دانند غیرممکن شود.
یک دیپلمات آمریکایی فاش کرده است که یک تیم کوچک از داخل وزارت امور خارجه آمریکا که قرار بود پخش رادیو و تلویزیونی الحره و سوا را مورد ارزیابی و نظارت قرار دهد تا از هماهنگی محتویات آن با سیاست‌های وزارت خارجه مطمئن شود مدت‌ها است که این کار را متوقف کرده است.
با تمام این احوال، بودجه الحره همواره در حال زیاد شدن بوده است. ابتدا این بودجه در سال ۲۰۰۴ با ۶۷ میلیون دلار آغاز شد و حالا برای ادامه آن در سال ۲۰۰۹، مبلغ هنگفت ۱۱۲ میلیون دلار مطالبه شده است. یعنی درست نیمی از آنچه که دولت در مورد دیپلماسی عمومی آمریکا هزینه می‌کند – بهبود چهره کشور در خارج - تنها صرف صنعت پخش رادیو و تلویزیون خارجی می‌شود که از این میان الحره و سوا بیشترین سهم را از آن دارا هستند.

پروپابلیکا
ترجمه - محمدرضا نوروزپور

منبع : روزنامه همشهری