بررسی وضعیت همودینامیک بیماران در بیهوشی عمومی با هالوتان- فنتانیل بدون استفاده از (N۲O)

گاز اکسیدنیترو (N۲o ) از داروهای‌ هوشبری‌ است‌ که‌ به‌ طور متداول‌ در بیهوشی‌ عمومی‌ مورد استفاده‌ قرار می‌گیرد. این‌ دارو دارای‌ عوارض‌ متعددی‌ است‌ که‌ می‌تواند هم‌ به‌ صورت‌ حاد (در بیماران‌ در طی‌ بیهوشی‌ عمومی‌ و ریکاوری‌) و هم‌ به‌ صورت‌ مزمن‌ به‌ علت‌ تماس‌ درازمدت‌ پرسنل‌ اطاق‌ عمل‌ با مقادیر اندک‌ N۲o در اثر آلودگی‌ هوای‌ اطاق‌ عمل‌ با این‌ گاز رخ‌ دهد. به همین دلیل امروزه‌ بسیاری‌ از متخصصین‌ بیهوشی‌ بر این‌ عقیده‌اند که بهتر است‌ از‌ استفادة آن صرف‌نظر گردد. به‌ دلیل‌ خواص‌ آنالژیک‌ N۲o و تأثیر آن‌ بر روی‌ گیرنده های اوپیوئیدها، شاید بتوان‌ از فنتانیل‌ به‌ جای‌ آن‌ استفاده‌ نمود. فنتانیل‌ از مواد مخدر سنتتیک‌ و کوتاه‌ اثر است‌ که‌ قدرتی‌ معادل‌ یکصد برابر مرفین‌ دارد . هدف این‌ تحقیق‌ بررسی‌ امکان حذف‌ N۲o و جایگزینی آن توسط‌ فنتانیل‌ است‌. در این‌ مطالعه‌ ۱۲۰ بیمار از کلاس‌ ASA I که‌ با بیهوشی‌ عمومی‌ تحت عمل‌ جراحی‌ قرار می‌گرفتند بطور تصادفی به دو گروه تقسیم شدند. عمل‌ جراحی‌ و بیهوشی‌ در این‌ بیماران‌ بیشتر از یکساعت‌ به‌ طول‌ می‌انجامید. شروع‌ بیهوشی‌ برای‌ همه‌ یکسان‌ (تیوپنتال‌ سدیم‌، فنتانیل‌ و پاولون)‌ بود. ادامه‌ بیهوشی‌ در گروه‌ شاهد با اکسیژن‌ + N۲o + هالوتان‌ و در گروه‌ آزمایش با هالوتان‌ + اکسیژن‌ + تزریق‌ ۵/۰ میکروگرم‌ بر کیلوگرم‌ فنتانیل‌ هر نیمساعت‌ بود. فشار خون‌ سیستولیک‌ و تعداد ضربان‌ قلب‌ در تمام‌ بیماران‌، قبل‌ از شروع‌ بیهوشی‌، در طی‌ بیهوشی‌ و در زمان‌ ریکاوری‌ اندازه‌گیری‌ و ثبت‌ می گردید. بر اساس‌ نتایج‌ بدست‌ آمده‌ و آنالیز آماری‌ انجام‌ شده‌، میانگین‌ فشارخون‌ و تعداد نبض‌ در دو گروه مورد بررسی قبل‌ از بیهوشی‌، طی‌ بیهوشی‌ عمومی‌ و پس‌ از آن‌ در ریکاوری‌ تفاوت‌ معنی‌داری‌ نداشت‌. بنابراین‌ می‌توان‌ به‌ جای N۲o از تزریق‌ ۵/۰ میکروگرم‌ بر کیلوگرم‌ فنتانیل‌ هر نیم‌ ساعت‌ در طول‌ بیهوشی‌ عمومی‌ استفاده‌ نمود که در این‌ صورت‌ ثبات‌ همودینامیک‌ بیمار نیزحفظ‌ خواهد شد. بررسی‌های‌ بیشتر برای‌ دوزهای‌ پائین‌تر فنتانیل‌ توصیه‌ می‌شود.

شکوفه بهداد
ویدا آیت الهی
محمدحسین جراح‌زاده
محمدحسین احمدیه

منبع : پایگاه اطلاعات علمی