پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا


گرسنگی و سیاست


گرسنگی و سیاست
بعضی‌ها ممکن است انتظار داشته باشند که آشوب ناشی از بحران مواد غذایی در مصر و هائیتی می‌بایست کشورهای ثروتمند جهان را نسبت به ضرورت انجام تلاش بیشتر برای تغذیه ملت‌های فقیر قانع کرده باشد. اگر آشوب‌های فوق چنین تاثیری بر جای نگذاشته باشند شایدخطر فرو افتادن صد میلیون نفر دیگر در دام فقر که ناشی از افزاش قیمت مواد غذایی است این کشورها را وادار به کمک کند.
اما کشورهای توسعه‌یافته‌تر هفته گذشته در اجلاس غذای سازمان ملل یک بار دیگر ثابت کردند که مسائل داخلی خود را بر هر گونه ملاحظات بشردوستانه و محاسبات عمیق استراتژیک ترجیح می‌دهند.
در طول یک سال اخیر قیمت حبوبات و روغن‌نباتی تقریبا به دو برابر افزایش یافته است و قیمت برنج حدود ۵۰ درصد زیاد شده است از جمله علل این گرانی‌ها افزایش قیمت سوخت، خشکسالی در کشورهای تولیدکننده محصولات کشاورزی مانند استرالیا، و افزایش تقاضای طبقه متوسط در حال افزایش در چین و هند است. اما حمایت‌ها و پرداخت نادرست یارانه، در امریکا و اروپا و تولید انرژی از محصولات کشاورزی نیز نقشی مهم در این بحران دارند.
صندوق بین‌المللی پول برآورد کرده است استفاده امریکا از ذرت برای تولید اتانول علت تقریبا نیمی از رشد تقاضای جهانی برای این محصول در سال گذشته بوده است. حدود یک سوم محصول ذرت این کشور امسال صرف تولید اتانول خواهد شد. با این حال دولت جورج بوش در اجلاس رم، تاکید کرد که تولید اتانول تاثیر چندانی در افزایش قیمت مواد غذایی ندارد. وی در مقابل تقاضای کشورهای دیگر برای محدود کردن تلاش‌ها برای تبدیل مواد غذایی به سوخت ایستادگی کرد. البته در این زمینه امریکا تنها نبود.
برزیل نیز که صاحب صنعت عظیمی در زمینه تولید اتانول از ساقه نیشکر است، تقاضای عدم استفاده از مواد غذایی برای تولید سوخت را رد کرد. آرژانتین هم به درخواست سایر کشورها برای قطع مالیاتی که این کشور و کشورهای دیگر برای کند کردن سرعت صادرات مواد غذایی وضع کرده‌اند، وقعی ننهاد.
امریکا و اروپا نیز این اتهام‌ها را که یارانه‌های کشاورزی آنها باعث کاهش سرمایه‌گذاری در امر کشاورزی در کشورهای فقیر شده است، رد کردند.
امروز، تعداد شرکت‌های تولیدی کشاورزی بزرگ آفریقا کمتر از ۵۰ سال پیش است. بازدهی محصولات کشاورزی در هند، اندونزی و چین به شدت کاهش یافته است. چند کشور در واکنش به بحران کنونی وعده کمک‌های بیشتری داده‌اند اما این وعده‌ها به هیچ وجه کافی نیست. دولت بوش می‌خواهد کمک غذایی را طی دو سال به ۵ میلیارد دلار افزایش دهد.
براساس آمار سازمان خواربار و کشاورزی سازمان ملل متحد (فائو) ۳۷ کشور جهان نیاز مبرم به کمک غذایی دارند. بسیاری از این کشورها نه فقط به غذا بلکه به بذر و کود برای کاشت فصل کنونی خود نیاز دارند.
به گفته بان‌کی‌مون دبیرکل سازمان ملل متحد، تولید مواد غذایی در جهان تا سال ۲۰۳۰ باید ۵۰ درصد افزایش یابد. برای این کار لازم است هر سال بیش از ۱۵ تا ۲۰ میلیارد دلار در اقتصاد کشاورزی کشورهای فقیر، از جمله برای تحقیق و پژوهش در زمینه تولید محصولات قوی و پربازده که برای کشت در مناطق بحران‌زده‌ای مانند منطقه زیر صحرای آفریقا مناسب باشد، سرمایه‌گذاری شود.
کشورهای ثروتمند جهان پس از حوادث ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ امریکا، پیوند بین گرسنگی، از خود بیگانگی و تروریسم را مشاهده کردند. این کشورها انعقاد پیمانی تجاری را پیشنهاد کرده اند که براساس آن یارانه‌ها و تعرفه‌های کشاورزی که کشاورزان کشورهای جهان سوم را با فشار از صحنه رقابت خارج و به فقر بیشتر سوق می‌دهند، حذف شوند. پس از گذشت هفت سال این تعرفه‌ها و یارانه‌ها سر جای خود هستند.
یکی از مفیدترین کارهایی که کشورهای صنعتی می‌توانند انجام دهند این است که لااقل به این یک وعده خود عمل کنند و از دادن یارانه‌های کلان به کشاورزان خود – بدون توجه به این که این یارانه‌ها چه تاثیری در افزایش قیمت محصولات کشاورزی دارند – دست بردارند.
این یارانه‌ها سال‌ها باعث ارزانی تصنعی قیمت مواد غذایی و جلوگیری از سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی در بیشتر کشورهای جهان در حال توسعه بوده اند.
در دنیایی که روز به روز میزان تقاضا و تعداد گرسنگان آن افزایش می‌یابد، پرداخت این یارانه‌ها هیچ توجیه و دلیل منطقی ندارد.
ترجمه: علی کسمایی
منبع: نیویورک تایمز
منبع : روزنامه جام‌جم


همچنین مشاهده کنید