بررسی شیوع گواتر و کمبود ید ۱۰ سال پیش از شروع یددار کردن نمک طعام در دانش آموزان ۸ تا ۱۳ سال شهرستان مرودشت

● مقدمه:
گواتر به علت کمبور ید در استان فارس بومی(اندمیک) بوده است، به همین علت مصرف اجباری نمک طعام یددار از سال ۱۳۷۳ شروع شد. هدف از این مطالعه بررسی شیوع گواتر، میزان دفع ید ادراری و رابطه آن با شیوع گواتر در دانش آموزان مرودشت دراین منطقه، ۱۰ سال پس از شروع استفاده از نمک یددار می باشد.
● مواد و روش ها:
این مطالعه مقطعی بر روی ۱۱۸۸ دانش آموز در سنین ۸ تا ۱۳ سال که با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی از جمعیت دانش آموزان مرودشت انتخاب شده بودند، انجام شد. میزان شیوع گواتر بر اساس تقسیم بندی سازمان جهانی بهداشت مشخص شد و از میان این ۱۱۸۸ دانش آموز، ۵۰۰ نفر به طور تصادفی مشخص و میانه دفع ید ادراری دو جنس درگروه های سنی مختلف با روش هضمی اندازه گیری و درجه های مختلف گواتر بررسی شد.
● یافته ها:
گواتر در دانش آموزان بررسی شده اندمیک بود (۳۹.۶%) اما بیشتر آنها دارای درجه های پایین گواتر (درجه ۱) بودند. میانه ی دفع ید ادرار در دانش آموزان پسر (حدود اطمینان۹۵%) ۱۷ میکروگرم دردسی لیتر (۲۰.۹-۱۳.۱) و در دختران ۲۲.۴ میکروگرم دردسی لیتر (۲۴.۱-۲۰.۷) و در کل افراد ۱۸.۸ میکروگرم در دسی لیتر (۲۱.۵-۱۶.۱) به دست آمد که اختلاف معنی داری بین میانه دفع ید ادرار در دو جنس وجود داشت (p<۰.۰۰۱). این اختلاف بین گروه های مختلف سنی معنی دار نبود. میانه دفع ید ادرار در کسانی که گواتر داشتند ۱۸ میکروگرم در دسی لیتر (۱۹.۹-۱۶.۴) و درکسانی که فاقد گواتر بودند ۲۰ میکروگرم در دسی لیتر (۲۲.۹-۱۷.۱) به دست آمد که اختلاف معنی داری وجود نداشت. در کل دانش آموزان ۲۹.۵% دارای دفع ید ادرار طبیعی، ۴۷.۵ درصد بالاتر از طبیعی و ۲۳% دارای مقادیر کمتر از حد طبیعی بودند که ازاین تعداد، ۱۲.۲% دفع ید ادرار کمتر از ۵ میکروگرم در دسی لیتر داشتند.
● نتیجه گیری:
به نظر می رسد با وجود کافی بودن ید در منطقه مورد مطالعه، گواتر در این منطقه اندمیک می باشد و رابطه ای بین میزان شیوع گواتر و میزان دریافت ید وجود ندارد که این مساله توجه به سایر علل ایجاد کننده گواتر را مطرح می کند.

عبدالصمد صادق الوعد
محمدحسین دباغ منش
فرداد اجتهادی
غلام حسین رنجبرعمرانی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی