توان بالای جذب توریست در صنعت نفت

برای کشوری که از فناوری های بومی تا صنایع عصر جدید، نمونه های منحصر به فردی در اختیار دارد،توریسم صنعتی یک جاذبه مهم گردشگری است.
پیشینه صنعت نفت در ایران به عنوان مهد این صنعت در خاورمیانه،فرصتی طلایی و ویژه را به وجود آورده که در صورت سرمایه گذاری مناسب می توان به توسعه صنعت نفت توریسم در ایران امیدوار شد.یکی از این زمینه پتاسیل خوبی است که صنعت نفت به واسطه پیشینه یکصد ساله اش در ایران بر خوردار است.
جهانیان امروزه ایران را با منافع غنی نفت و گازآن می شناسند و در کنار پیشینه باستانی این سرزمین ، به بعد صنعتی آن در مقوله نفت و گاز توجه دارند.
خرداد۸۷ به لحظات یکصد ساله شدن صنعت نفت ایران نزدیک می شویم . صنعتی که با نخستین بهره برداری از چاه نفت خاورمیانه در جنوب غرب ایران و استان فعلی خوزستان متولد شد و این حدیث یکصد ساله آغاز شد .
طی این مدت نمونه های مختلف ابزار و ادوات صنعتی از نخستین نمونه ها گرفته تا بعد از آن در تاسیسات نفتی ایران مورد استفاده قرار گرفت و به این ترتیب است که هر کدام از این تاسیسات به خودی خود موزه ارزشمندی از توسعه فناوری صنعتی جهان است و از ادوات نیروی بخار گرفته تا گاز سوز و الکتریسته می توان نمونه های ارزشمندی را در کنار هم در این تاسیسات مشاهده کرد؛ امری که در کمتر مرکز پژوهشی صنعتی – دانشگاهی و آکادامیک و در کمترنقطه ای از جهان شاهد آن هستیم و این مسئله فرصت ارزشمندی برای سرمایه گذاری در توریسم صنعتی برای این تاسیسات عموما از رده خارج فراهم می کند. توریستهای صنعتی اغلب کارشناسان، مهندسان ارشد، طراحان و برنامه نویسان و همچنین علاقه مندان به تاریخ صنعت هستند و در مبحث توریسم صنعتی باید روی حضور آنها و همچنین دانشجویان رشته های صنعتی و ... سرمایه گذاری کرد.
قدمت تاسیسات نفتی در ایران به گونه ای است که می توان با استفاده از آنها به قوی ترین و معتبر ترین مراکز آکادمیک و صنعتی دنیا سرویس داد. در این بین قدیمی ترین و جالب ترین نمونه ها را در تاسیسات نفتی مسجد سلیمان می توان مشاهده کرد .
نخستین چاه نفت، نخستین نیرو گاه نفت با نیروی بخار و نخستین تاسیسات جانبی و فراوری نفتی در این شهر قرار دارند؛ نمونه هایی که نه تنها در ایران بلکه در خاورمیانه قدیمی تریت نمونه ها محسوب می شود ! چاه شماره یک نفت خاورمیانه که در مرکز شهرستان مسجد سلیمان قرار دارد و اثر عدم رعایت خفظ حریم ساخت و ساز امروزه دیوار به دیوار منازل مسکونی منطقه است مجموعه کاملی از نخستین تکنولوژی حفاری، بهره برداری و استخراج و پمپاژ نفت به وسیله نیروی بخار است و دیگ بخا رآن سندی بر قدمت دصنعتی آن به شمار می رود که برای توریست های صنعتی آن بسیار جالب خواهد بود .
علاوه بر این نیرو گاه تولید برق این منطقه نفت خیز که با قدمتی نزدیک به نود سال نخستین نمونه از تولیدبرق با استفاده از نیروی بخار است واجد اهمیت است و دیگر تاسیسات جانبی نفت نیز شرایطی به همین صورت در منطقه مسجد سلیمان دارند .
جذابیت های توریسم صنعتی در دیگر نقاط استان خوزستان نیز پراکنده اند که گل سرسبد آنها پالایشگاه نفت آبادان است و دیگر مناطق خوزستان همچون هفتگل و ...
در هر کدام از این مناطق تاسیساتی وجود دارند که البته از نظر فنی ، بدون استفاده و متروک هستند و از نظر امنیتی نیز مشکلی برای بازدید از آنها وجود ندارد و می توان توریست ها را به بازدید آنها برد.
ویژگی دیگر صنعت نفت در جنوب غرب ایران این است که مراوده صنعتی غرب با این خط از خاک ایران تنها مراوده مکانیکی نیست ،بلکه به واسطه حضور کاشفان نفت و کارشناسان و کارکنان بیگانه ، خوزستان سالیان سال محل زندگی این اتباع بوده و چه بسیار کیانی که با ملیت های مختلع در خوزستان متولد شده اند ،ازدواج کرده اند و بعضا پس ازمرگ در گورستانهای مخصوص که در جای جای مناطق نقت خیز به "قبرستان خارجی ها معروف است به خاک سپرده شده اند .
این ارتباط و حضور مستمر در ایران مراودات فرهنگی و حتی "سببی" فراوانی را همراه داشت حتی ازدواج هایی نبز انجام شده ایت !این توضیحات از آن رو لازم آمد تا بدانیم جذابیتهای تاسیسات قدیمی و مناطق نفتی ایران برای توریستهای خارجی تنها محدود به بازدید از فن آوریهای قدیمی صنعتی نبوده ،بلکه تاثیرات عاطفی و فرهنگی نیط برای افرادی خاص به همراه خواهد داشت و این فرصتی برای سرمایه گذاری است .
شهرهای ایجاد شده در مناطق نفت خیز ایران عموما ساختاری غربی دارند و از نوع معماری و خیابان بندی تا وجه تسمیه برخی مناطق ،تشابهات شگفتی بین این مناطق دور افتاده در جنوی غربی ایران و زیباترین شهرهای اروپایی وجود دارد که باعث شگفتی و جذب توریسم های خارجی خواهد بود .البته بدیهی است ما در خصوص صنعت توریسم صحبت می کنیم نه سیاست بررسی بعد استعماری مقوله صنعت نفت و راهکارهای جلوگیری از تکرار ،که وظیفه سیاستمداران و کارگزاران روابط خارجی است.
با چنین دستور کاری بررسی و شناخت تمامی جذابیت ها و توان درآمد زایی در توریسم صنعتی بسیار قابل توجه است و از نظر فرهنگی نیز باید شرایطی فراهم شود تا توریست های ما ارن اطمینان را داشته باشند که به واسطه آنچه از نفت بر سر مردم ایران آمده، تهدیدی برای میهمانان بازدید کننده وجود ندارد! براساس اعلام روابط عمومی وزرات نفت ، این وزارتخانه طرحی را برای موزه صنعتی خود دنبال می کند اما باید توجه داشته باشیم که حصول نتیجه در این زمینه و این که اصولا توریست از آن بازدید کند ، همت و سرمایه گذاری بخش خصوصی و حمایت متولیان صنعت گردشگری در ایران را می طلبد و با کنار هم قرار گرفتن تمامی این مؤلفه هاست که می توانیم به بهره مندی کشور از نظر درآمدزایی "توریسم صنعتی" و توسعه توریسم امیدوار باشیم .
ظرفیت های سرمایه گذاری توریسم صنعتی در ایران بسیار غنی و قوی هستند، اما شرط اول حصول نتیجه از این ظرفیت ها ، همت و اراده جمعی و خواستن است که باید بخواهیم.

فرشید خدادادیان

منبع : نفت نیوز