جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا


از همین حالا گفته باشیم ،زمستان گاز کم داریم!


از همین حالا گفته باشیم ،زمستان گاز کم داریم!
اگرچه سرانجام پس از وعده های مسئولان مبنی بر راه اندازی فازهای۹و۱۰ پارس جنوبی در طول یک سال گذشته و تاخیرهای پی درپی آن ، پیگیری جدی و جلسات مستمر وزیر نفت با کارفرما و پیمانکاران این پروژه منجر به تعیین زمان مشخص مهرماه برای راه اندازی و تزریق گاز فاز ۹ و پس از یک ماه فاز۱۰ پارس جنوبی به خط لوله سراسری شده است، ولی به نظر می رسد با این وجود همچنان با کسری گاز در زمستان روبه رو خواهیم بود.
البته از سال ۱۳۷۴ تاکنون تراز منفی گاز، در زمستان موجب مواجهه بخش های مختلف کشور با کمبود گاز شده است، اما اختلاف جزیی میزان تولید و مصرف گاز در سال های اولیه به راحتی با توزیع سوخت مایع برطرف می شده است. این در حالی است که به تدریج با توسعه صنایع و افزایش گازرسانی به بخش های مختلف خانگی، تجاری، نیروگاه ها و صنایع در کشور، شکاف میان رشد تولید و مصرف گاز عمیق تر و کسری گاز در زمستان حادتر شده است.
متوسط شدت مصرف گاز در زمستان سال گذشته حدود ۳.۱۲درصد رشد داشته که بیشترین رشد مربوط به بخش خانگی با ۲.۱۷ درصد بوده است. در این زمینه درحال حاضر علاوه بر این که ۷۶ درصد جمعیت کشور تحت پوشش گاز قرار دارند، گازرسانی به ۱۷ هزار و ۶۰۰ صنعت درحال انجام و قرار است که سهم گاز در سبد انرژی از ۶۱ درصد کنونی تا پایان سال ۱۳۸۸ به ۶۲ درصد افزایش یابد.
این درحالیست که براساس گفته سیدرضا کسایی زاده مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران پیش بینی می شود متوسط مصرف گاز طبیعی در دی ماه امسال به روزانه ۷۰۰ میلیون متر مکعب افزایش یابد، درحالی که میزان تولید گاز کشور در آن زمان حداکثر به روزانه ۵۳۸ میلیون مترمکعب خواهد رسید که از کسری روزانه ۱۶۲ میلیون متر مکعب گاز حکایت می کند. به همین منظور وارد مدار شدن فازهای ۹ و ۱۰ پارس جنوبی و همچنین افزایش ۲۵ میلیون مترمکعبی گاز از محل میادین شرکت نفت مناطق مرکزی تدارک دیده شده است.
ازسوی دیگر در شرایطی کمبود گاز در زمستان از ابتدای امسال به طوررسمی هشدار داده و تاکید می شود با ادامه روند کنونی مصرف، امسال نیز مجبور به کاستن از سهمیه گاز تحویلی به نیروگاه ها و صنایع بزرگ خواهیم بود که هم اکنون برنامه صادرات گاز به ترکیه درمرحله اجرا و صادرات گاز به ارمنستان نیز در برنامه است. براساس اطلاعات موجود، پس از گذشت روزهای سخت زمستان در سال۱۳۸۵ و مشاهده کمبود گازهای مستمر باوجود الزام توسعه گازرسانی براساس برنامه چهارم توسعه، مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران طی نامه ای محرمانه به وزیر سابق نفت بر ضرورت راه اندازی و وارد مدار شدن روزانه ۵۰ میلیون متر مکعب گاز فازهای ۹و۱۰ پارس جنوبی برای زمستان سال۱۳۸۶ تاکید کرده بود; ولی بنا به دلایل مختلف امکان تزریق گاز این دو فاز در زمستان سال گذشته به خطوط لوله ملی گاز فراهم نشد. بهره برداری از فازهای ۹ و۱۰ پارس جنوبی در حالی به تعویق می افتد که بر اساس قرارداد اولیه که در تاریخ ۱۸ مارس ۲۰۰۳ ( ۲۸ اسفند ۱۳۸۱) قرار بود ۵.۵۵ ماه بعد یعنی اواخر مهر ۱۳۸۶ فاز۹ وارد مرحله تولید آزمایشی و تا پایان پاییز همان سال به تولید کامل و پایدار برسد.
همچنین فاز ۱۰ در اوایل زمستان همان سال وارد مرحله تولید آزمایشی و تا پایان سال گذشته به تولید پایدار برسد; به این ترتیب دو فاز ۹ و ۱۰ پارس جنوبی بر اساس قرارداد ابتدایی باید در پایان سال ۱۳۸۶ با ظرفیت روزانه ۵۰ میلیون متر مکعب به تولید می رسیدند. اجرای این قرارداد به کنسرسیومی متشکل از شرکت مهندسی و ساختمان صنایع نفت (OIEC)، شرکت GS از کره جنوبی و شرکت مهندسی و ساختمان تاسیسات دریایی ایران (IOEC) واگذار شد. هدف از توسعه فازهای۹ و ۱۰ نیز تولید روزانه۵۰ میلیون متر مکعب گاز طبیعی ، ۸۰ هزار بشکه میعانات گازی، ۴۰۰ تن گوگرد و تولید سالانه یک میلیون تن اتان، یک میلیون و ۵۰ هزار تن گاز مایع پروپان و بوتان "LPG" است. در این راستا ابتدا مرتضی امامی مدیر پروژه فازهای ۹ و ۱۰ پارس جنوبی در شرکت نفت و گاز پارس-در ماه های ابتدایی تابستان ۱۳۸۶ با اشاره به مراحل پیشرفت کار پروژه به ایسنا گفته بود که پیش بینی می شود پس از پیش راه اندازی فاز ۹ پارس جنوبی در پاییز امسال، با توجه به پیشرفت فیزیکی بخش های خشکی و دریایی، بهره برداری از فاز ۱۰ پارس جنوبی در نیمه دوم سال آینده انجام شود.
پس از آن با ایجاد اشکالاتی در روند اجرای پروژه در شرکت های پیمانکاری بخش خشکی (اویک) و بخش حفاری(ملی حفاری) که عمدتا مشکل تامین کالا به ویژه کالاهای خارجی، افزایش شدید هزینه ها و کمبود منابع مالی و تامین دکل حفاری و تجهیزات مربوط به آن اعلام می شد، تاخیرهای این پروژه آغاز شد. به گزارش ایسنا، پیش از آن حمیدی مدیرعامل سابق شرکت مهندسی و صنایع ایران (اویک) در اردیبهشت ماه ۱۳۸۶ گفته بود که فاز ۹ پارس جنوبی تا پایان سال ۱۳۸۶ و فاز ۱۰ در اوایل خرداد سال ۱۳۸۷ به بهره برداری خواهند رسید.
سپس رکن الدین جوادی -مدیر پروژه های شرکت اویک -یک ماه بعد از کمبود کالا ناشی از تاخیر در تامین اعتبار لازم برای انجام پروژه، دیرآماده شدن سفارش ها و محدودیت های پیش آمده ناشی از تحریم های اقتصادی اخیر گفت و تاکید کرد که این شرایط باعث شده که پیشرفت پروژه ملی فازهای ۹ و ۱۰ با کندی انجام شود. به این ترتیب عملیات دریایی که با شرایط مناسب و مطابق برنامه پیش می رفت در مرحله راه اندازی گرم که نیاز به گاز داشت نیز با کندی روبه رو شد; درنهایت با انجام مذاکراتی با کارفرما (شرکت نفت وگاز پارس)، اکبر ترکان مدیر عامل سابق شرکت نفت وگاز پارس-تاکید کرد که دیگر در فازهای ۹ و ۱۰ مشکل مالی وجود ندارد.
از طرف دیگر غلام حسین نوذری -وزیر نفت -باوجود این که در نخستین روزهای وزارتش درباره وضعیت تامین گاز زمستانی سال ۱۳۸۶ تاکید کرده بود که فازهای ۹ و ۱۰ پارس جنوبی تا اواخر سال ۱۳۸۶ و یا نهایتا در سه ماهه اول سال ۱۳۸۷ به بهره برداری می رسند، در ماه های بعد با اعلام این خبر که مشکل کالاها رفع و تحویل و ورود آنها به ایران آزاد شده است، اعلام کرد که به این ترتیب انجام عملیات توسعه این فازها پس از این تسریع خواهد شد.
به این ترتیب ملاحظه می شود که باوجود رفع مشکلات مالی و تامین کالای پروژه، با ورود عملیات پروژه از بخش سخت افزاری یعنی ساخت پالایشگاه در بخش خشکی و وارد شدن به بخش های راه اندازی که نیاز به دانش، تکنولوژی، تخصص و تجربه مورد توجه قرار می گیرد، شرکت پیمانکار بخش خشکی همچنان با تاخیر در عملکرد مواجه است که به نظر می رسد مشکل مدیریتی و نداشتن تجربه کافی شرکت اویک در این بخش موجب ناکارآمدی شرکت پیمانکار در بخش خشکی و تاخیر در اجرای پروژه ملی شده است. در چنین شرایطی علی وکیلی مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس با تاکید بر این که همه تلاش شرکت مبنی بر اینست که دو فاز ۹ و ۱۰ پارس جنوبی پیش از زمستان امسال آماده و گاز آنها به شبکه تزریق شود، افزوده بود که با کناره گیری شرکت خارجی تامین کننده تجهیزات سرچاهی فازهای ۹ و ۱۰ پارس جنوبی، تغییراتی در برنامه داده و از شرکت های داخلی استفاده کردیم که کمی تاخیر زمانی به همراه داشته است. براساس این گزارش، پس از تاکید مقامات کشورمبنی بر راه اندازی این دو فاز برای زمستان امسال، علاوه بر اتحاد بیشتر GS با اویک و انتقال توانمندی های مدیریتی و فنی، قرار شد در راستای استفاده بهینه از تخصص داخل و تسریع امور و با هدف به کار گرفتن تجربه مجتمع گازی پارس جنوبی در بخش راه اندازی، این شرکت به کنسرسیوم فازهای ۹و۱۰ کمک کند. همچنین لازم است اویک نیز درنحوه عملکرد خود در بخش خشکی این پروژه بازبینی کرده و به اعمال اصلاحاتی برای شناسایی نقاط ضعف شرکت و تقویت آن ها بپردازد.
منبع : روزنامه ابتکار


همچنین مشاهده کنید