بررسی عوامل اتیولوژیک یرقان انسدادی منجر به جراحی

● مقدمه:
یرقان انسدادی به مواردی از یرقان گفته می‌شود که در اثر مسدود شدن مجاری صفراوی خارج کبدی ایجاد می‌شود. در بین علل ایجاد کننده یرقان انسدادی عواملی چون سنگ‌های صفراوی، تومورها وعلل خوش خیم دیگر مثل تنگی‌ها بیشترین علل را تشکیل می‌دهند.
● هدف:
این مطالعه عوامل ایجاد کننده یرقان انسدادی در منطقه گیلان را با توجه به شیوع فاویسم (کمبود آنزیم (G۶PD، تالاسمی و انواع آنمی‌های همولیتیک و فاسیولیازیس بررسی نموده است.
مواد و روش‌ها: در این تحقیق توصیفی با مراجعه به رایانه‌های بیمارستان‌های رازی و پورسینای رشت، پرونده‌های ۳۱۴ بیمار که به علت یرقان در سال‌های ۱۳۷۴ لغایت ۱۳۷۸ به مدت ۵ سال پذیرفته و تحت درمان‌قرارگرفتند مورد بررسی قرار گرفته واطلاعات مورد نیاز از پرونده‌ها استخراج گردید.
● نتایج:
در بررسی به عمل آمده، از ۳۱۴ بیمار پذیرفته شده ۱۲۵ نفر مرد (۴۰%) و ۱۸۹ نفر زن (۶۰%) بودند و متوسط سنی بیماران دهه ۶ و ۷ زندگی بوده است.
شایع‌ترین علت یرقان انسدادی مربوط به سنگ‌های صفراوی (۵۴.۸ درصد)، سپس تومورهای بدخیم (۲۸%) و تنگی‌های خوش خیم (۲/۱۷%) بود. ۶۰% سنگ‌ها از نوع پیگمانته و ۴۰% از نوع کلسترولی بوده است. علل مربوط به تومورها به ترتیب شیوع، سرطان سر پانکراس ۴/۶۱% سپس کندژیوکارسینوما ۳/۱۹% بود.
نکته قابل توجه اینکه از میان ۵۴ مورد علل خوش‌خیم ایجاد کننده یرقان انسدادی ۱۸ مورد تنگی آمپول واتر و ۱۷ مورد انگل فاسیولا پیدا شد و از بین ۱۰۳ مورد سنگ پیگمانته ۱۷ مورد آنمی همولیتیک به همراه آنها مشخص گردید.
● نتیجه‌گیری:
در گزارش‌های به عمل آمده سنگ‌های کلسترولی صفراوی شایع‌ترین علت یرقان انسدادی بوده و از علل خوش خیم، انگل‌ها نیز موارد نادری را تشکیل می‌دادند آنمی همولیتیک ایجاد کننده سنگ‌های پیگمانته نیز علت کمی را برای سنگ صفراوی به خود اختصاص می‌دادند ولی در این بررسی سنگ صفراوی از نوع پیگمانته شایع‌تر بوده (۱۰۳ مورد سنگ پیگمانته در مقابل ۶۹ مورد سنگ کلسترولی) و انگل‌ها حدود ۱۹ مورد از یرقان انسدادی را به خود اختصاص داده بودند. از بین ۱۰۳ مورد سنگ‌های پیگمانته ۱۷ مورد آنمی همولیتیک نیز همراه داشتند که این مساله نیز قابل توجه می‌باشد.

حسین محمدی نیکویی
رامین ابراهیمیان

منبع : پایگاه اطلاعات علمی