بررسی وضعیت تغذیه‌ای و بیوشیمیایی روی و آهن و ارتباط آنها در زنان سنین باروری شهرستان مرند

● زمینه و اهداف:
آهن و روی ریزمغذیهای ضروری برای سلامت انسان هستند. کمبود این دو بویژه در زنان کشورهای در حال توسعه مشکل اساسی محسوب می شود. مطالعات نشان می دهد که مقدار روی دریافتی در زنان سنین باروری پایین بوده و خودداری از مصرف گوشت (منبع غنی از روی و آهن) یک علت اصلی بشمار آمده است. در مطالعه حاضر، با هدف بررسی وضعیت روی و آهن، شاخصهای بیوشیمیایی (نظر فریتین، هماتوکریت، MCV، درصد اشباع ترانسفرین و روی سرم) و رژیم غذایی زنان سنین باروری بررسی شد.
● روش بررسی:
این مطالعه یک بررسی تحلیلی مقطعی بوده و افراد نمونه را ۱۷۰ زن ۴۹-۱۵ ساله (زیر مجموعه ای از جمعیت مورد مطالعه در طرح ارزیابی روشهای مداخله به منظور کاهش کمخونی فقرآهن) تشکیل می داد. با استفاده از پرسشنامه های مربوط به ویژگیهای دموگرافیک و یادآمد رژیم غذایی اطلاعات مربوطه جمع آوری شد. روی سرم با دستگاه جذب اتمی و پارامترهای مربوط به آهن با استفاده از کیتهای مربوطه با دستگاه اتوآنالیزر H۱ اندازه گیری شد. اطلاعات حاصله توسط نرم افزار کامپیوتری Food Processer۲ و SPSS۱۰ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
● یافته ها:
میانگین آهن و روی دریافتی روزانه به ترتیب برابر ۲۴.۵۱۷ و ۳.۴۵ میلیگرم بود. میانگین انرژی دریافتی روزانه افراد مورد مطالعه برابر ۱۷۰۸.۵۵ کیلو کالری بود. روی سرم بطور معنی دار با هماتوکریت و هموگلوبین همبستگی داشت (p بترتیب ۰.۰۲۷ و ۰.۰۲۰). آنالیز همبستگی بین روی سرم و عوامل مربوط به رژیم غذایی شامل انرژی، پروتیین، آهن، فیبر، روی و ویتامین ث نیز ارتباط معنی دار بین روی سرم و ویتامین ث رژیم غذایی را نشان داد (p=۰.۰۲, r=۰.۲). در بین شاخصهای بیوشیمیایی، هماتوکریت و هموگلوبین به طور معنی داری برخوردار بوده (p<۰.۰۵)، لیکن در مقایسه گروه های کم خون، نرمال و دچار کم خونی فقر آهن، همچنین فقر آهن با عدم فقر آهن و گروه کم خونی فقر آهن با نرمال اختلاف معنی داری مشاهده نشد.
● نتیجه گیری:
نتایج این مطالعه نشان می دهد که میانگین روی رژیم غذایی در جامعه مورد بررسی کمتر از میزان RDA می باشد، از طرفی وجود ارتباط معنی دار بین روی و ویتامین ث با هموگلوبین و هماتوکریت نقش احتمالی ویتامین ث را در افزایش زیست دسترسی روی و آهن بیان می کند.

زمزم پاک نهاد
رضا مهدوی
علی محبوب سلطان
سیدجمال قائم مقامی
مهرانگیز ابراهیمی ممقانی
نسرین امیدوار
علیرضا استادرحیمی
شمسی عافیت میلانی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی