بررسی اثر انسولین روی سطح پلاسمایی لپتین در موش‌های صحرایی نر مبتلا به دیابت

● زمینه و اهداف:
لپتین هورمون پپتیدی مترشحه از بافت چربی است. این هورمون به صورت عامل سیری بر روی هیپوتالاموس اثر می کند و سلسله اعصاب مرکزی را از حجم ذخایر چربی بدن مطلع می سازد. انسولین و لپتین نقش مهمی در کنترل وزن بدن دارند. در این مطالعه اثر انسولین روی سطح پلاسمایی لپتین بررسی شده است.
● روش بررسی:
پانزده موش نر نژاد "اسپراگ دولی" پس از تزریق داخل صفاقی ۵۰/kgاسترپتوزوتوسین(STZ) به میزان۵۰ mg/kg دچار بیماری دیابت شدند. سپس این موشها به سه گروه پنج تایی تقسیم شدند: الف- گروه درمان نشده با انسولین، ب- گروه درمان شده با انسولین با دوز ۱۰ u/kg/day، ج- گروه درمان شده با انسولین با دوز ۲۰ u/kg/day یک نمونه خون قبل از تزریق استرپتوزوتوسین و سه نمونه خون بعد از آن به طور یک روز در میان، از گوشه چشم موشها گرفته شد.
● یافته ها:
‌تجزیه و تحلیل یافته ها نشان داد که ۱) در نمونه های قبل از تزریق استرپتوزوتوسین بین گروهها، در میانگین سطوح لپتین، انسولین و گلوکز پلاسما اختلاف معنی داری وجود نداشت، ۲) در نمونه های بعد از تزریق استرپتوزوتوسین در موشهای دیابتیک درمان نشده در مقایسه با موشهای درمان شده، لپتین و انسولین پلاسما به طور معنی داری (p<۰.۰۵) پایین تر ولی گلوکز بالاتر بود (۳ ،(p<۰.۰۵)انسولین درمانی از لحاظ زمانی در مدتی کمتر از دو ساعت باعث تحریک ترشح لپتین در موشهای دیابتیک شد، ۴) سطح لپتین پلاسما در موشهای درمان شده با انسولین با دوز۲۰ u/kg/day به طور معنی داری بالاتراز موشهای درمان شده با انسولین با دوز ۱۰ u/kg/day بود، در حالی که گلوکز به طور معنی داری پایین تر بود(p<۰.۰۵) .
● نتیجه گیری:
بر اساس این مطالعه انسولین به عنوان یکی از عوامل ضروری مطرح می شود. این ماده با انتقال گلوکز به داخل سلولهای چربی نقش سیگنال داخل سلولی را ایفا می کند و موجب تحریک ترشح لپتین از سلولهای چربی موشهای دیابتیک می شود. همچنین مدت زمان لازم برای شروع اثر تحریکی انسولین روی ترشح لپتین در موشهای دیابتیک کمتر از دو ساعت بود.

مصطفی محمدی نقده
هادی ابراهیمی
فرشاد همایونی مقدم

منبع : پایگاه اطلاعات علمی