پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا

بررسی تصویرنگاری آبسه های درون جمجمه ای با سی تی اسکن (CT SCAN) در سالهای ۷۹ _ ۱۳۷۷ در بیمارستان شهدا تجریش تهران


بررسی تصویرنگاری آبسه های درون جمجمه ای با سی تی اسکن (CT SCAN) در سالهای ۷۹ _ ۱۳۷۷ در بیمارستان شهدا تجریش تهران
یکی از مهمترین بیماری های مغز بیماری عفونی است. به دلیل بالا بودن مورتالیتی و موربیدیتی بیماری های عفونی مغز و عدم بررسی جلمع این مورد و بر اساس نتایج بدست آمده از مقالات متعدد که CT SCAN توانسته میزان مورتالیتی را به نحو قابل توجهی کاهش دهد، تصمیم به انجام آن گرفته شد.در این تحقیق تعداد ۴۵ مورد نمای آبسه مغزی در CT SCAN بیماران مراجعه کننده به بیمارستان شهدا طی سالهای ۷۹ _ ۱۳۷۷ از نظر محل، تعداد، ادم، دانسیته، سایز، اثر فشاری و تغییرات آن پس از تزریق ماده حاجب و همچنین سن و جنس و سابقه بیماران از روی پرونده آنها مورد بررسی قرار گرفت. شایع ترین گروه سنی مبتلایان ۵۰ _ ۱۲ سالگی و بطور متوسط آقایان ۳ _ ۲ برابر خانم ها بودند. عوامل عفونی در ۰۶/۵۳ به عنوان شایع ترین عامل ایتولوژیک و در درجه بعد عوامل ایاتروژنیک قرار داشتند. از نظر محل ۷/۸۵% آبسه ها درون پارانشیم مغز و ۸۰% در ناحیه سوپراتنتوریال قرار داشتند که عمده آنها در لوب های تمپورال، پاریتال و فرونتال بودند. ۵۱% آبسه ها اندازه بین ۴ _ ۲ سانتی متر داشتند، ۸۲% آبسه ها هیپودانس بوده و پس از تزریق در ۵۴/۷۴% Ring Enhancement با ضخامت ۳ _ ۱ میلی متر داشتند. ادم اطراف آبسه ها عمدتا" خفیف تا متوسط بوده و اثر فشاری ضایعه روی بافت ها ی مجاور ۹۳% خفیف بوده است.به طور کلی می توان نتیجه گرفت که ضایعات هیپودنس به اندازه کوچک تا متوسط با ادم خفیف تا متوسط و اثر فشاری خفیف که پس از تزریق وریدی ماده حاجب دچار Ring Enhancement با جدار صاف و نازک ۳ _ ۱ میلی متر می شوند نشانگر آبسه مغزی است.
● مقدمه:
از بیماری های مهم مغزی بیماری عفونی است که توسط میکروارگانیسم های مختلفی (باکتریال، ویرال، قارچ ها و غیره) از مکان های متفاوت در بدن می تواند به وجو.د آید. از جمله این عفونت ها، آبسه های درون جمجمه ای می باشد که با شیوع متفاوت در جوامع مختلف دیده می شود. عوارض مهم این بیماری شامل نقص فوکال پایدار عصبی و تشنج را می توان ذکر نمود. این بیماری دارای موربیدیتی و مورتالیتی بالا می باشد. آبسه های درون جمجمه ای مشتمل بر آبسه های اگزیال (اپیدورال و ساب دورال) و اگزیال (درون پارانشیم مغز) می باشد .شایع ترین عامل آن عفونت ها با کانون مجاور مغز و ایاتروژنیک بدنبال کرانیوتومی است. در بچه ها سینوزیت و ماسوئیدیت شرایط مستعدکننده بسیار مهم هستند . علائم بالینی بیماران تب و سردرد و تهوع و استفراغ و بی حالی و تعریق و بروز علائم نرولوژیکی مثل کاهش حس و ضعف حرکت می باشد . اخیرا" طی چندین بررسی انجام شده استفاده از CT SCAN، میزان مورتالیتی را به ۱۵% و در مطالعه دیگر به ۴% کاهش داده است. در حال حاضر به منظور تشخیص زود هنگام بیماری از علائم کلینیکی و پارا کلینیکی و به ویژه رادیولوژی مخصوصا" CT SCAN و MRI استفاده می شود. بنابراین یک رادیولوژیست می بایست برای تشخیص دقیق، آشنایی کامل از فرم تصویرنگاری آبسه های مغزی را داشته باشد. در ضمن افتراق نمای تصویرنگاری آبسه های مغزی از تومور، هماتوم، انفارکت به سادگی قابل استفاده بوده و مشکل می باشد. بنابراین برای رفع این مشکل تشخیصی و کاهش یافتن میزان مورتالیتی و موربیدیتی با تشخیص صحیح و زودهنگام و همچنین به دلیل عدم تحقیق جامع در این مورد بر آن شدیم که نمای آبسه های درون جمجمه ای را با CT SCAN در بیماران مراجعه کننده با تشخیص آبسه مغزی به بیمارستان شهدا تجریش طی سالهای ۷۹ _ ۱۳۷۷ را بررسی نماییم.
● مواد و روش ها:
روش تحقیق از نوع مطالعه توصیفی است. نحوه اجرا تحقیق بدین صورت بود که پرونده بیماران مبتلا به آبسه مغزی از بایگانی و CT SCANآنها از بخش استریوتاکسی و CT SCAN بیمارستان شهدا طی سالهای ۷۹ _ ۱۳۷۷ جمع آوری شده و طبق فرم اطلاعاتی تهیه شده از قبل، بررسی شدند. CT SCAN بیماران توسط متخصص رادیولوژی مورد بازنگری مجدد قرار گرفت. در این بررسی متغییرهایی همچون تعداد، اندازه، دانسیته، ادم، اثر فشاری، محل و Enhancement ضایعه، همچنین سن و جنس و سابقه بیماران بررسی شد.
● نتایج:
از ۴۵ بیمار مورد بررسی ۳۲ نفر مرد (۷۱ درصد) و ۱۳ نفر زن (۲۹ درصد) بودند. طیف سنی بیماران و در جدول شماره ۱ بیان شده است.
جدول شماره ۱ _ توزیع فراوانی آبسه ها بر اساس سن بیماران
از نظر سابقه بیماران، عفونت در ۰۶/۵۳ درصد به عنوان شایع ترین عامل ایتولوژیک و در درجه دوم در ۲۰ درصد موارد عوامل ایاتروژنیک قرار داشتند. ۶۹ درصد کانون عفونی منشا آبسه مغزی در ناحیه سر و گردن قرار داشتند. از نظر تعداد آبسه ها در یک بیمار ۵۸ درصد منفرد و ۴۲ درصد متعدد بودند. ۷۸ درصد آبسه ها تک حفره ای و ۲۲ درصد چند حفره ای بودند. از نظر محل ۱۴ درصد آبسه ها اکسترااگزیال و ۸۶ درصد اگزیال بودند. آبسه های اکسترااگزیال (اپیدورال و ساب دورال) به صورت نواحی هیپودنس تظاهر یافته که پس از تزریق Marginal Enhancement پیدا کرده بودند. عمده آبسه های اگزیال سوپراتنتوریال بودند و ناحیه اینفراتنتوریال درصد کمی را به خود اختصاص داده بودند. ۲۴ درصد آبسه ها لوب های تمپورال و پاریتال و ۱۸ درصد لوب فرونتال را درگیر کرده بودند و بقیه نواحی میزان بسیار کمتری را شامل شده بودند. سایز آبسه ها در جدول شماره ۲ آورده شده است.
جدول شماره ۲ _ توزیع فراوانی سایز آبسه ها بر اساس CM و CT SCAN
دانستیه و شدت ادم اطراف آبسه ها در نمودار شماره ۱ و ۲ بیان شده اند. اثر فشاری آبسه ها به بافت های مجاور در ۹۴ درصد موارد خفیف و فقط ۶ درصد شدید بوده است. نوع Enhancement در جدول شماره ۳ و ضخامت آن در فرم Ring در نمودار شماره ۳ آمده است.
جدول شماره ۳ _ توزیع فراوانی انواع Enhancement در CT SCAN
صد از دانشجویان دبیری و ۴/۵۵ درصد از دانشجویان علوم پزشکی مرد بودند و میانگین سنی دانشجویان دبیری ۶/۲۱ و دانشجویان علوم پزشکی ۱/۲۰ سال بود. ۷/۸۹ درصد از دانشجویان دبیری و ۲/۹۳ درصد از دانشجویان علوم پزشکی مجرد و سایرین متاهل بودند. در زمان انجام پژوهش دانشجویان دبیری و پرستاری ترم ششم و هفتم و دانشجویان کاردانی علوم پزشکی ترم سوم و چهارم را سپری می کردند.
در زمینه سوالات مربوط به آگاهی ۴/۲۶ درصد از دانشجویان دبیری و ۷/۷۹ درصد از دانشجویان علوم پزشکی آگاهی خوبی در مورد ایدز و راه های انتقال آن داشتند که اختلاف آگاهی دو گروه از نظر آماری معنی دار بود. (۰۵/۰p<) (جدول ۱)
جدول شماره ۱ _ توزیع فراوانی مطلق و نسبی دانشجویان علوم پزشکی و دبیری بر حسب میزان آگاهی در مورد ایدز
میزان آگاهی متاهلین در هر دو گروه مطلوب تر از مجردین بود و سطح آگاهی خانم ها در هر دو گروه از آقایان بالاتر بود که این تفاوت آگاهی از نظر آماری معنی دار بود (۰۵/۰ (p< بررسی منابع کسب آگاهی نشان داد که دانشجویان دبیری اطلاعات خود را بیشتر از طریق رادیو و تلویزیون کسب کرده بودند در حالیکه دانشجویان علوم پزشکی آگاهی خود را از طریق اساتید، کتاب و مجله علمی بدست آورده بودند. در رابطه با آگاهی از راه های انتقال ۸/۳۳ از دانشجویان دبیری و ۵/۹۴ درصد از دانشجویان علوم پزشکی به خون و فرآورده های خونی، ۸۸/۵ درصد از دانشجویان دبیری و ۸۹/۹۱ درصد از دانشجویان علوم پزشکی به سرنگ و سوزن مشترک، لوازم پزشکی و دندانپزشکی و تیغ سلمانی مشترک و ۵/۷۰ درصد از دانشجویان دبیری و ۲/۹۷ درصد از دانشجویان علوم پزشکی به ارتباط جنسی و ۴۷/۱ درصد از دانشجویان دبیری و ۸۹/۹۱ درصد از دانشجویان علوم پزشکی به انتقال از مادر به فرزند اشاره کردند. در مورد نگرش دانشجویان نسبت به آموزش عمومی در مورد ایدز و ارتقا سطح آگاهی جوانان برای پیشگیری از گسترش عفونت اغلب قریب به اتفاق دانشجویان دو گروه نگرش مثبت داشتند ولی در مورد قرنطینه مسافرین خارج از کشور و انجام آزمایش همگانی ایدز اکثر دانشجویان دبیری با این امر موافق بودند حال آنکه در گروه دانشجویان علوم پزشکی بدلیل سطح آگاهی بالاتر در این خصوص تعداد مخالفین بیشتر بود. (جدول ۲)
جدول شماره ۲ _ توزیع فراوانی نسبی دانشجویان دبیری و علوم پزشکی بر حسب نگرش آنها نسبت به بیماری ایدز
● بحث:
با مراجعه به یافته های پژوهش درمی یابیم که آگاهی دانشجویان دبیری در خصوص ایدز نسبت به دانشجویان علوم پزشکی ضعیف بوده که شاید علت آن ملحوظ نشدن آموزش در مورد این بیماری در دروس دانشجویان و نیز ضعف اطلاع رسانی از طریق رسانه های گروهی باشد و از آنجا که دانشجویان دبیری قشر تحصیلکرده و مطلع جامعه محسوب می شوند و در آینده نیز مربی و معلم جوانان خواهند بود ضرورت آموزش به عموم مردم بخصوص جوانان که آسیب پذیرترین قشر در برابر بیماری ایدز هستند کاملا" احساس می شود در پژوهشی که در سال ۷۲ در استان گیلان بر روی آگاهی دانشجویان پرستاری و مامایی و دبیری از خودآزمایی پستان انجام شد آگاهی دانشجویان پرستاری و مامایی نسبت به دانشجویان دبیری بسیار مطلوب تر بود. در بررسی دیگری که بر روی پرستاران شاغل در دانشگاه علوم پزشکی زنجان در مورد حفاظت عمومی ضمن مراقبت از بیماران آلوده به HIV در سال ۱۳۷۵ انجام پذیرفت، نتایج موید آن بود که آگاهی، نگرش و عملکرد پرستاران در مورد حفاظت عمومی مطلوب بود. با نگاهی به نگرش نمونه های پژوهش درمی یابیم که دانشجویان علوم پزشکی علیرغم آنکه از آگاهی نسبتا" خوبی در مورد ایدز برخوردار بودند ولی نگرش آنها بخصوص در مورد قرنطینه مسافرین خارج از کشور و اجباری شدن آزمایش قبل از ازدواج چندان مطلوب نبود و تفاوت بین نحوه نگرش دانشجویان علوم پزشکی و دانشجویان دبیری با در نظر گرفتن میزان آگاهی شان در مورد ایدز متناسب بود. مطالعات متعددی که در فواصل سال های ۱۹۸۸ تا ۱۹۹۱ انجام گرفت موید این واقعیت بود که با وجود افزایش محسوس آگاهی، تغییرات متناسب در نگرش رخ نداده و کادر پزشکی و پیراپزشکی علیرغم برخورداری از دانش صحیح در مورد ایدز، ترسی بی مورد از انتقال اتفاقی ایدز دارند و این چنین اعتقاداتی آنها را محق می سازد که از مراقبت افراد آلوده به HIV امتناع ورزند. از آنجایی که ایدز در حال حاضر فاقد واکسن و یا علاجی قطعی می باشد تنها راه پیشگیری و کنترل بیماری، آموزش بهداشت به منظور ارتقا سطح آگاهی جامعه و متعاقب آن اصلاح نگرش های غلط در این زمینه و ترویج رفتارهای صحیح و بهداشتی می باشد. در واقع لازم است عموم مردم جامعه بخصوص جوانان در جریان ماهیت این بیماری و راه های انتقال و پیشگیری از عفونت قرار گیرند همچنین ضروری است با آموزش مناسب، وحشت های بی مورد اجتماعی برطرف و نگرانی های آنان را کاهش داد. بطور کلی آموزش در مورد اعتیاد و عوارض آن، آموزش برای مقابله با سو استفاده از غرایز جنسی و عوارض ناشی از آن باید از مدرسه شروع شود که با همکاری وزارت آموزش و پرورش و متخصصان آموزشی و با در نظر گرفتن فرهنگ اسلامی، می توان آموزش صحیح جوانان را قبل از مواجهه با این معضلات سازمان داد. برای دست یافتن به این هدف والا یعنی ارتقا آگاهی های عموم مردم بالاخص جوانان ضرورت دارد در مرحله اول به آموزش معلمین که در آینده مربی دانش آموزان و جوانان خواهند بود همت گماشت و در مرحله بعد آموزش در مورد ایدز را در برنامه درسی مدارس گنجاند.
دکتر نوشین بهبودی _ متخصص رادیولوژی، استادیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی دکتر متین علوی _ دستیار رادیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
منابع
۱ . مهرابی توانا، علی. نگاهی به وضعیت ایدز در جهان و ایران. حکیم، دوره اول، شماره دوم، ۱۳۷۷
۲. اداره کل مبارزه با بیماریهای واگیر، مختصری درباره ایدز. تهران، وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، ۱۳۷۶
۳. جزایری، حسین. مدیر منطقه مدیترانه شرقی سازمان جهانی بهداشت، متن سخنرانی بمناسبت روز جهانی ایدز در سال ۲۰۰۰
۴. روگراد، کانون آفریقایی ایدز، حرکت آرام به پیش. پیام یونسکو، شماره ۲۵۳، ۱۳۷۹.
۵. فاضل پور، فاطمه. بررسی مقایسه ای میزان آگاهی، نگرش و عملکرد دانشجویان سال آخر دبیری دانشکده های علوم گیلان و دانشجویان سال آخر پرستاری از خودآزمایی پستان. فصلنامه دانشکده پرستاری و مامایی گیلان، سال ششم، شماره ۲۲، ۱۳۷۶.
۶. نگارنده، رضا. بررسی آگاهی، نگرش و عملکرد پرستاران شاغل در بیمارستانهای زنجان در مورد حفاظت عمومی ضمن مراقبت از بیماران آلوده به HBV و HIV و عوامل موثر بر آن پاییز ۷۵. مجلد علمی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی زنجان، شماره ۲۰، ۱۳۷۶.
۷. Flasherud, Jacquelyn Heak & Peter j.unguarski. (۱۹۹۵). HIV/ADIS A Guide to nursing care, Third Edition, W.B. saunders company.
۸. صدری زاده. جنگ علیه ایدز. دارو و درمان، ۶ آذر، ۱۳۶۸
۹. محرز، مینو. بیماری ایدز در ایران. پیام یونسکو، ۲۵۳، ۱
Comparison study between knowledge and Attitude of Teaching students and Yasuj Medical science students about AIDS
S.Parguzkar, MS F.Rezaie Abhari, MS
Abstract
Introduction: Nearly two decades after beginning of HIV prevalence, This disease has converses to sevre crisis. The effect of AIDS on peoples lives is so serious that human socities cannot ignore it. In this we tried to determine students knowledge and their attitudes.
Methodology: In a descriptive study data were collected by a self questionairs. Subjects were selected Via simple randem sampling and accounted ۱۴۲ persons [group ۱: ۶۸: teaching students], group ۲: (۷۴ medical science students).
Resuits: ۵۷.۳% from group: ۱ and ۵۵.۴% from group: ۲ were men. Means of subject s age in first group was ۲۱.۶ and in secound group was ۲۰.۱ years. ۲۶.۴% of first group and ۷۹.۷% of secound group were aware about AIDS and transmission ways and there was a significant diffrence between two groups (p<۰.۰۰۰۱). Knowledge of marrieds and women was better than unmarrieds and men but no significant correlation was found between them. Majority of subjects wanted to promute one s people s knowledge. There was no significant statistic difference between them.
Conclusion: As the result showed the low knowiedge of teaching students.
We understand that for promuting the joung people knowledge about AIDS, we must start from the teaching of teachers.
Keywords: Knowledge, Attitude, AIDS
منبع : مجله پزشکی هرمزگان، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی هرمزگان


همچنین مشاهده کنید