قهرمانان قصه‌های مصور دوباره استخدام شدند

آیا با دیکتاتورهای فاشیست، معتادان به مواد مخدر یا افرادی که زباله‌های کاغذی را داخل سطل‌های بازیافت نمی‌اندازند مشکل دارید؟
ظاهرا وقتش رسیده به سراغ... سوپرمن برویم! باور کنید به هیچ وجه قصد شوخی نداریم. ابرقهرمانان آمریکایی از آنجا که در سپیده‌دم جنگ جهانی دوم به دنیا آمده‌اند، برای انجام مخفیانه هرگونه فعالیت پروپاگاند، از تبلیغ میهن‌پرستی و رفتن به جنگ گرفته تا دعوت به بازیافت (حتی در مورد خود کتاب‌های مصور) و مبارزه برای سلامت جهانی، نابودی مواد مخدر و مین‌های ضدنفر، داوطلبانه حاضر به خدمتند. بدین‌ترتیب عجیب نیست که «آیرون‌من»، جدیدترین قهرمانی که از تالار افتخارات «مارول» به پرده بزرگ راه می‌یابد، برای کمک به سازمان ملل وارد صحنه می‌شود.
ابرقهرمانان در زمینه پروپاگاند بهترین نقش خود در اوایل دهه ۴۰ را ایفا کردند، یعنی زمانی که این قهرمانان و ناشران عمدتا یهودی‌شان سال‌ها پیش از واقعه پرل‌هاربر و ورود آمریکا به جنگ جهانی دوم، شروع به رویارویی با شخص هیتلر کردند. هفتاد سال پیش دو جوان یهودی اهل کلیولند به نام‌های جری سیگل و جو شوستر، تخیلات خود را در عرصه فانتزی به ماشین چاپ چهار رنگ سپردند و بدین ترتیب «سوپرمن» با داستان مصور اکشن پا به عرصه حیات گذاشت و همین کافی بود تا لشکری از مقلدان در پی او روانه میدان شوند. «مرد آهنین» سیگل و شوستر، قهرمانی بود که نبرد خود را علیه کارمندان فاسد و دیگر نابکاران آغاز کرد، اما به زودی او و دیگر ابرقهرمانان دشمنان خود را در میان نازی‌ها و ژاپنی‌ها جست‌وجو می‌کردند.
سیگل و شوستر ماموریت یافتند برای شماره ۲۷ فوریه ۱۹۴۰ هفته‌نامه «لوک»، داستانی دو صفحه‌ای درباره اینکه «سوپرمن چگونه به جنگ پایان خواهد داد» تهیه کنند. بدین ترتیب سوپرمن پس از درهم شکستن مواضع آلمانی‌ها در خط زیگفرید، هیتلر و استالین را دستگیر و به ژنو می‌برد و در آنجا جامعه ملل (شکل اولیه سازمان ملل)، آنان را به دلیل «تجاوز بی‌دلیل به کشورهای بی‌دفاع» گناهکار می‌شناسد. بدین ترتیب مخالفت با نازی‌ها به خوبی در خدمت پروپاگاند قرار گرفت. این مساله حتی یوزف گوبلز را که خود استاد پروپاگاند بود چنان به خشم آورد که در یکی از سخنرانی‌هایش با عصبانیت گفت: «سوپرمن یهودی است!» اندکی بعد در ۲۵ فوریه ۱۹۴۰، روزنامه «داس شوارز کورپس» که توسط اس اس منتشر می‌شد، یک صفحه کامل خود را به ضدحمله اختصاص داد.
در این مقاله که بدون ذکر نام نویسنده منتشر شد، اما به احتمال زیاد نویسنده آن خود گوبلز بود، جری سیگل فردی توصیف شده بود که «نه تنها از لحاظ فیزیکی بلکه از لحاظ عقلی نیز عقیم است» و همچنین به او لقب «سوسک کلرادویی» داده شده بود که «در تاریکی کار می‌کند» و کارهایش «تاثیرات ناشناخته‌ای» بر کودکان آمریکایی دارد.
در داستان مصور نشریه «لوک» نیز جلوی سوپرمن گرفته می‌شود تا نتواند «یک مشت محکم غیرآریایی» به آرواره پیشوا بزند. یک سال بعد دو یهودی دیگر اهل نیویورک به نام‌های جو سیمون و جک کربی، ابرمیهن‌پرستی به نام «کاپیتان آمریکا» را عرضه کردند، که لباسی با ستاره‌ها و خط‌های پرچم آمریکا بر تن داشت و روی جلد نخستین مجلد از داستانش مشتی محکم به دهان هیتلر می‌زد. این موضوع برای طرفداران نازی‌ها در آمریکا حتی از ورود کشورشان به جنگ نیز گران‌تر آمد. در نتیجه استودیوی سیمون و کربی آماج نامه‌های تهدیدآمیز و‌ فحاشی‌های تلفنی قرار گرفت، تا جایی که شهردار فیورلو لاگوردیا شخصا با سیمون تماس گرفت و به او اطمینان داد که پلیس به‌طور شبانه‌روزی از آنان مراقبت می‌کند. شهردار به سیمون گفته بود: «کارتون عالی بود بچه‌ها. تا وقتی تو نیویورک هستین، هیچ‌کس بهتون آسیبی نمی‌رسونه.» با وجود این پس از پایان جنگ، «کاپیتان آمریکا» سپرش را به کنار گذاشت. بازگشت کمرنگ این شخصیت در دهه پنجاه به عنوان «شکارچی کمونیست‌ها» طی جنگ سرد و جنگ کره، چندان مورد توجه قرار نگرفت.
در دهه ۶۰ و ۷۰ ابرقهرمانان به مقابله با جنایتکاران برخاستند و با مسائل اجتماع واقعی سروکار داشتند. استن لی با نادیده گرفتن دستور «کامیکز کد آتوریتی» مبنی بر ممنوعیت هرگونه اشاره به مواد مخدر، در «اسپایدرمن» به این موضوع اشاره کرد و از خطرهای آن نوشت. اندکی بعد، دنی اونیل و نیل آدامز به موضوعی مشابه پرداختند و در یک افشاسازی حیرت‌انگیز، فرد مورد اعتماد «گرین ارو» را معتاد معرفی کردند.
ابرقهرمانان این روزها با بازگشت به سینما خود را وقف کمک به افراد بلندمرتبه، در هر محلی نه فقط در سازمان ملل، کرده‌اند. در سال ۲۰۰۵ دانلد رامسفلد با افتخار در کنار بازیگرانی ایستاد که لباس‌های «کاپیتان آمریکا» و «اسپایدرمن» را بر تن داشتند و نخستین بسته از کتاب‌های مصور رایگان «مارول» را برای سربازان آمریکایی در عراق، افغانستان و دیگر نقاط جهان هدیه آورده بودند. با در نظر گرفتن شرایط پیچیده سیاسی این روزها، پیام‌های ابرقهرمانان نیز به‌طور مشکوکی با گذشته فرق کرده است. در پنجمین و جدیدترین شماره از ماجراهای «انتقام‌جویان جدید: روح آمریکا» (این سوال هنوز وجود دارد که آنان انتقام چه چیزی را می‌خواهند بگیرند) بن‌لادن فردی است که هیچ‌جا دیده نمی‌شود. در عوض تنها ضدقهرمانان قدیمی خود «مارول»، یعنی «هیدرا» و «ایم» (دو ماشین نظریه‌پرداز پیشرفته) هستند که اکنون تبدیل به «تشکیلات تروریستی» شده‌اند. حتی محل جنگ نیز مشخص نیست و تنها به «آن سوی آب‌ها» اشاره می‌شود.
کمک رساندن ابرقهرمانان به سازمان ملل موضوع جدیدی نیست. در نوامبر ۱۹۶۸ «مجمع عدالت آمریکا»، علامت سازمان ملل را روی شماره ۵۷ خود چاپ کرد و در مخالفت با هرگونه تبعیض نژادی نوشت: «همه مردم با هم برادرند.» سازمان ملل حتی زمانی گروهی از ابرقهرمانان ویژه خود را داشت که در دهه ۶۰ توسط والی وود خلق شدند و «تاور کامیکز» کتاب‌های‌شان را منتشر می‌کرد. این گروه ماموران «تاندر» (مخفف نیروهای ویژه بازدارنده دفاعی ملل متحد) نام داشت.
رهبر این گروه «داینامو» بود و لباس‌های آنان به رنگ پرچم سازمان ملل آبی و سفید بود. بدین‌ترتیب سازمان ملل می‌توانست علاوه بر کمک گرفتن از مخلوقات «مارول»، گروه ویژه خود را نیز در اختیار داشته باشند، اما ماموران «تاندر» بیش از ۲۰ شماره دوام نیاوردند و تنها برخی کلکسیونرهای قدیمی کتاب‌های مصور آنان را به یاد می‌آورند. شاید بهتر بود سازمان ملل به جای این از یونیسف درس می‌گرفت که قراردادی با مجموعه کارتونی «اسمارف‌ها» (که آنها هم به رنگ آبی و سفید هستند) امضا کرده تا امسال سفیر حقوق کودکان این سازمان باشند.
در پایان نگاهی داریم به شخصیت‌هایی که تابستان امسال از دنیای داستان‌های مصور روانه پرده سینما خواهند شد.
▪ آیرون‌من
تونی استارک به عنوان صنعتگری ثروتمند و دردسرساز، مخترعی پیشرو نیز هست که در دوران زندانی شدن توسط تروریست‌ها زرهی با قابلیت شلیک گلوله و موشک برای خود می‌سازد. رابرت داونی جونیر نقش این شخصیت جذاب را در فیلمی از جان فاوریو به تصویر کشیده و تاکید زیادی بر وجه «میلیونر مجرد» او داشته است.
▪ هل‌بوی ۲
گرچه فیلم اول یک شکست مطلق بود، اما این بار «سونی» گی‌یرمو دل‌تورو را برای به تصویر کشیدن داستان جدید موجودی برگزیده است که از نیروی خدادادی «دست راست مجازاتگر» خود علیه خلافکاران استفاده می‌کند.
▪ اسپید ریسر
(راننده مسابقه سرعت)
برادران واچوفسکی پس از پشت سر گذاشتن موفقیت‌آمیز مجموعه فیلم‌های «ماتریکس»، وارد دنیای نئونی «اسپید ریسر» شده‌اند که برگرفته از یک مجموعه انیمیشن ژاپنی دهه ۶۰ است.
▪ هالک شکست‌ناپذیر
هیچ‌کس خواهان دنباله‌ای بر فیلم اول نبود، اما به‌هرحال این فیلم ساخته شد. در «هالک شکست‌ناپذیر» ادوارد نورتن نقش دکتر بروس بنر را بازی می‌کند. این دانشمند به خاطر اثرات مخرب ناشی از یک بمب گاما، هرگاه که عصبانی می‌شود به صورت غولی سبز و خشمگین درمی‌آید.
▪ هنکاک
در این کمدی سیاه ویل اسمیت نقش یک مبارز با جنایت قوی و با توانایی پرواز را بازی می‌کند که در عین حال خسته و انسان‌گریز نیز هست.
▪ شوالیه تاریکی
بروس وین یک بار دیگر به کارگردانی کریستفر نولان برمی‌گردد که قول داده فیلم جدید سیاه‌تر و بهتر از فیلم اول باشد. در این فیلم بتمن باید با تهدیدهای ژوکر دیوانه با بازی هیث لجر مقابله کند و از سوی دیگر متوجه می‌شود نزدیک‌ترین دوستش نیز به او خیانت می‌کند.

پال گراوت
منبع: گاردین، ۱۹ آوریل

منبع : روزنامه تهران امروز