راه‌هایی برای رام کردن اسب تیزپای زمان

وقت ندارم. سرم خیلی شلوغ است! نمی‌دانم به کدام کارم برسم! گیج شدم و... . اینها جملات آشنایی هستند که کم و بیش می‌شنویم و شاید ما هم جزء همین دسته از آدم‌ها باشیم که مشغله فراوانی داریم و همیشه چند پروژه نیمه‌تمام و دست نخورده اطرافمان را فرا گرفته است!!
شاید فکر کنید اینها دلایل عدم توانایی شما در مسوولیت‌ها است، اما دقیقا اشتباه همین‌جاست! به‌طور کلی شما باید بر زمان مسلط باشید، نه به زیر فرمان آن. اما چگونه؟
برای به دست آوردن وقت و سازماندهی آن نیاز به مدیریت بهره‌وری از زمان داریم. علمی ‌اکتسابی که به ما این امکان را می‌دهد تا با آرامش و برنامه‌ریزی بتوانیم زمان را در دستان خود داشته باشیم.
● دامنه مشکلات مدیریت زمان
بیشتر مشکلات و دشواری‌های موجود بر سر راه مدیریت زمان بر اثر یک یا چند مورد زیر پدید می‌آید:
۱) وقتی زمان را کالایی ارزان می‌شماریم:
اگر شما پولی را از دست بدهید، بالاخره بعد از مدتی تلاش دوباره به آن دست خواهید یافت، اما هیچگاه نمی‌توانید زمان از دست رفته را بازگردانید. زمان با سرعتی سرسام‌آور در حرکت رو به جلو است و تیک‌تاک ساعت در حقیقت محاسبه عمر از دست رفته ماست که هیچگاه این عقربه‌ها ثانیه‌ای به عقب باز نخواهند گشت، پس بهره گرفتن از هر ساعت و هر دقیقه را آویزه گوش خود کنید و فراموش نکنید که «وقت کشی مثل خودکشی است!»
۲) امروز و فردا کردن:
دقت کنید، بسیاری از فرصت‌ها تنها مدت کوتاهی در دسترس هستند. حتی اگر آن فرصت‌ها در دسترس شما باقی بمانند، استفاده نکردن از آنها به این دلیل که مشغله فراوان دارید، ممکن است وادارتان سازد در فرصتی آنها را پی بگیرید که دیگر وقتش نیست. تصمیم گرفتن برای انجام کاری در همین لحظه یا فرصت بعدی باید براساس اهمیت آن کار نسبت به بقیه‌ کارها باشد، نه حجم کارتان. اگر کار مهمی پیش رو دارید، بهترین راه آن است که آن را تکمیل کنید، نه اینکه به وقت دیگر موکولش کنید.
۳) بی‌توجهی به اولویت‌بندی:
برخی از کارها را می‌توان به تاخیر انداخت، بدون آنکه زیانی وارد شود و یا مجبور به قربانی کردن چیز دیگری باشیم، اما این امکان برای بعضی دیگر وجود ندارد. ما باید بتوانیم جایگاه هر چیزی را تشخیص دهیم و هر یک را از حیث اهمیت، رده‌بندی کنیم. افرادی که اولویت کارهایشان را تشخیص نمی‌دهند یا به اولویت‌ها اهمیت نمی‌دهند، در دست یافتن به هدف‌های دراز مدت دچار دردسر می‌شوند.
۴) برنامه‌ریزی ضعیف:
یکی از کلیدهای موثر برای مدیریت زمان، از پیش تعیین کردن نحوه و چگونگی استفاده از وقت است. این بدان معناست که دقیقا بدانید می‌خواهید از هر ساعت خود در طی روزهای آینده چه بهره‌ای ببرید. وقتی برنامه‌ای نداشته باشید، تصمیم گرفتن درباره وقت‌تان، شما را وادار می‌کند از کار دست بکشید، بیندیشید، همه چیز را در ذهن مجسم کنید و سپس به کار ادامه دهید.
۵) کوشش برای آنکه همه چیز را خودتان انجام دهید: شما می‌توانید بعضی از کارها را فقط مدیریت و سازمان‌دهی کنید و لزومی ندارد مجری همه کارها خودتان باشید. اگر بخواهید همه کارها را خودتان انجام بدهید درحالی که می‌توانید از همکاری همکاران و دوستانتان کمک بگیرید، زمان بسیاری را از دست می‌دهید.
۶) تلفن، سارق زمان:
وقفه افتادن در کارها به‌وسیله زنگ‌های پیاپی تلفن، گاهی انسان را به مرز جنون می‌رساند. وقتی تلفن شما مکرر زنگ می‌زند، آیا تنها راه چاره این است که گوشی را نگه دارید و به هر چه که گفته می‌شود، گوش بسپارید؟ شما حق انتخاب‌های دیگری هم دارید. برای مثال شما می‌توانید از کسی دیگر یا از منشی تلفنی برای پاسخگویی بهره بگیرید و انتخاب کنید که به هر تماس گیرنده چه پاسخی داده شود. به عبارت دیگر، شما می‌توانید تلفن را در اختیار خود درآورید، نه تلفن شما را.
۷) ملاقات‌های بیش از اندازه:
سازمان‌ها افرادی را به استخدام خود در می‌آورند تا کارهایشان را انجام دهند، نه آنکه درباره آنها حرف بزنند البته کسانی که کارشان با هم مرتبط است ناچارند با یکدیگر ارتباط داشته باشند اما اکثر ملاقات‌ها سود چندانی ندارد و بیش از آنچه لازم است وقت می‌گیرد. بسیاری از ما، به‌جای انجام دادن امور ضروری، ساعت‌ها از وقت خود را به ملاقات با همکاران و بحث می‌گذرانیم. اگر هشیار باشید، خواهید دانست چگونه از دیداری بیشترین سود را حاصل کنید و حتی اگر ناگزیرید به دیدار کسی بروید، به چه ترتیب از وقت خود بهره لازم راببرید.
اگر بخواهید یک مدیر خوب باشید و بر گذر سریع زمان غلبه کنید باید تمرین داشته باشید. برای شروع راه‌های زیر را امتحان کنید.
● تقسیم کارها به بخش‌های کوچک
رسیدن به هدف‌های مدیریت زمان کمی‌شبیه فرآیند خوردن است. یعنی، با انجام دادن یکباره همه کارها رضایت خاطر و خرسندی حاصل نمی‌شود. خوردن یک ران گوسفند در یک چشم بر هم زدن، ممکن نیست و گذشته از آن، عاری از لذت و بر خلاف اصول سلامت است. به همین ترتیب، وقتی که هدف‌های کاری، به بخش‌هایی اداره‌کردنی تقسیم می‌شوند، راحت‌تر قابل ارزیابی است.
● قورباغه‌ات را قورت بده
تا شما نتوانید از سخت‌ترین و مهم‌ترین کارها براساس اولویت‌های تعیین شده شروع کنید و خود را با امور ساده و پیش پا افتاده سرگرم کنید، هیچگاه وقت و حوصله انجام کارهای بزرگ و مهم را نخواهید داشت. همیشه کارهای مهم را در اولویت اول خود قرار دهید.
● تقویم راه نجات از تراکم کارها
یکی از بزرگ‌ترین اشتباهاتی که ممکن است در مدیریت زمان مرتکب شوید، تلاش برای حفظ کردن و به خاطر سپردن کارها و زمان انجام دادن آنهاست. بهترین راهکار استفاده از تقویم است. فراموش نکنید که سودمندی را با زیبایی اشتباه نگیرید و تقویم مورد نظرتان را براساس زیبایی و جنس آن انتخاب نکنید. شما حتی می‌توانید از تقویم و یادآورهای گوشی موبایلتان استفاده کنید.
● استفاده بهینه از زمان رفت و آمد
محاسبه زمان بین فعالیت‌ها، برنامه شما را دقیق‌تر می‌سازد اما سبب افزایش بازدهی بیشتر آن نخواهد شد.
یکی از راه‌های افزایش بازدهی، استفاده از زمان رفت و آمدهاست. مترو- اتوبوس و حتی سرویس اداره می‌تواند زمان یا وقت اضافه‌ای را در اختیار شما قرار دهد، زمانی را که برای آن تا قبل از این برنامه‌ای نداشتید!

منبع : روزنامه تهران امروز