آرامگاه خالد نبی ، زیارتگاهی در قله قاف

وقتی به بلندترین قله گوگجه‌داغ در ترکمن صحرا می‌رسی احساس می‌کنی به قله قاف پا گذاشته‌ای. بالای قله صدها سال است خالد نبی در جای دنجی آرام گرفته است، این زیارتگاه حتی برای خیلی از گلستانی‌ها نیز ناشناخته مانده است. چشم‌انداز طبیعت بکر و وحشی منطقه، یک آن تو را مبهوت و مسحور می‌کند، تا چشم کار می‌کند صحرا است ، صحرا و کوه‌های هزار دره در زیر پایت، گویی که تازه متولد شده‌اند. در اینجا همه چیز از زمین ، طبیعت و جغرافیا گرفته تا خاک ، سنگ و گیاه از نظر شکل و رنگ با جاهای دیگر فرق دارد، زیبایی‌اش آرامش بخش و غیرقابل توصیف است، ناخودآگاه یک لحظه حس میکنی در کره دیگری سیر می‌کنی.
تمام این حس با وزش گردبادی تند و سرد که زوزه‌کشان محکم بر سر و صورتت می‌کوبد، تکمیل می‌شود. از کلاله تا زیارتگاه حدود ‪ ۵۵کیلومتر راه است که ‪ ۲۵کیلومتر آن خاکی ، سنگلاخی و صعب‌العبور است، برای رسیدن به قله و دیدن یار باید رنج سفر را به خود هموار کرد، باید خاک خورد و از گردنه‌ها و پرتگاه‌های خطرناک گذشت.زیارتگاه خالد نبی (ع)، شامل آرامگاه خالد نبی است که به غیث ابن سنان نیز معروف است، همچنین بقعه عالم بابا، بقعه چوپان عطا، گورستان و چشمه خضردندان در جوار آن قرار دارند. هرسال زایران و گردشگران بویژه ترکمنها از این زیارتگاه دیدن می‌کنند، در بالای قله در محوطه کوچکی چند اتاقک در شکل نامناسبی برای زایران ساخته شده است.
این زیارتگاه هنوز آب و برق ندارد و به دلیل رسیدگی نشدن و همچنین دور افتاده بودن، به صورت متروکه به حال خود رها شده است. در صورتی که امکانات اقامتی و رفاهی برای گردشگران فراهم شود و مهمتر از همه جاده منتهی به زیارتگاه آسفالت شود،ضمن آنکه می‌تواند منبع درآمدی برای مردم شود، باعث رونق اقتصادی منطقه نیز خواهد شد. به نظر می‌رسد اجرای یک طرح جامع که بتواند تحول و تغییر اساسی را در این مجموعه از نظر رونق گردشگری به وجود بیاورد بهترین راه حل و گزینه برای عمران و آبادانی منطقه است. مجموعه از مشرق به کوه‌های باباشملک و از شمال ، جنوب و غرب به هزاردره منتهی می‌شود.
به نوشته مورخان حضرت خالد نبی از پیامبران تبلیغی و نیز طبق اعتقادات رایج، عالم بابا پدر همسر خالد نبی و چوپان عطا یکی از اولیای گمنام او است که همگی آنها در منطقه بخصوص در بین ترکمن‌ها مورد توجه و احترام هستند و این منطقه هر هفته از نقاط مختلف زائرانی دارد. یکی از پیامبران عرب بعد از حضرت عیسی (ع) خالد نبی غیث بن سنان بود که در گفتگوهای محاوره‌ای ترکمنها به‌او "حالت نبی" می‌گویند و فاصله زمانی ظهور خالد نبی و ولادت خاتم‌الانبیا چهل سال است.
در حاشیه بنای خالد نبی گورستان عظیمی بر روی تپه ماهورهای اطراف وجود دارد که همگی دارای سنگ مزارهای ایستاده هستند که از نظر فرم وتزئینات با دیگر سنگ مزارهای شناخته شده در منطقه متفاوت است. در این گورستان بیش از ‪ ۶۰۰سنگ مزار ایستاده تا ارتفاع حداکثر دو متر دیده می‌شود. سوالات زیادی در مورد زمان و نحوه پیدایش این گورستان و اقوام منطقه مطرح است که هنوز کسی نتوانسته پاسخی برای انها بیابد و بدین لحاظ اسرار این گورستان در لابلای تاریخ پنهان باقی مانده است.
متاسفانه تاکنون هیچگونه کاوش باستان‌شناسی در منطقه صورت نگرفته است که معلوم کند این چه قومی بوده است که چنین سنگهای سنگین و تراش داده‌ای را در شکل‌های مختلف در شرایط سخت و ناهموار طبیعی به قله کوه حمل کرده و بر سر قبور بطور ایستاده نصب کرده است. در هر صورت گورستان خالد نبی و مجموعه‌های وابسته به آن در سال ‪ ۸۰توسط اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گلستان در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
زیارتگاه خالد نبی به صورت بنایی مسقف باپلان چهارضلعی و تعدادی پنجره و در ورودی است که در ورودی بقعه دارای قوس هلالی و پنجره‌ها و در ورودی فلزی ساده می‌باشد که هیچ کتیبه یا نقش تزیینی در آن دیده نمی‌شود. سقف آرامگاه از بیرون گنبدی مدور سبزرنگ است و داخل بقعه فقط قبری ساده به شکل قبرهای پشته‌ای به ارتفاع حدود ‪ ۱/۵متر دیده می‌شود که فاقد کتیبه تاریخی است، همچنین سقف بقعه بر روی دو ستون فلزی استوار شده است. در داخل زیارتگاه نیز بر روی قبر پارچه سفیدی کشیده شده که روی آن نوار و تکه پارچه‌های رنگی به صورت افقی دوخته شده است.
در نزد ترکمنها سنتی وجود دارد که آنگاه که فرد جوانی تازه ازدواج کرده، فوت نماید برای وی علاوه بر سنگ مزار نماد خاصی از پارچه‌های سفید که بر روی آن نوارهای رنگی دوخته شده قرار می‌دهند. همچنانکه گفته شد در اطراف بقعه خالد نبی همچنین تعدادی اتاق و زائرسرا برای اقامت و استراحت زائران و یک باب مسجد و تعدادی سرویس بهداشتی و آب انبار ساخته شده است که به هیچ وجه در خور شان زایران و گردشگران نیست .
یکی دیگر از بخشهای این مجموعه بقعه عالم بابا با بنایی ساده و چهار ضلعی است که در هر ضلع آن یک پنجره وجود دارد که پنجره ضلع جنوبی آن تبدیل به مدخل ورودی به اتاق هلالی شده است. سقف و گنبد بقعه عالم بابا به صورت نوک تیز و شش ضلعی درمرکز سقف ساخته شده‌است و در داخل آن فقط صورت قبری ساده بدون کتیبه دیده می‌شود. کمی دورتر از زیارتگاه خالد نبی و بر سر قله هزار دره شمالی بقعه چوپان آتا(عطا) وجود دارد که به صورت بنایی ساده، مسقف با پلان چهار ضلعی ساخته شده وهر ضلع آن یک پنجره با قوس هلالی است که پنجره شمالی تبدیل به مدخل شده و گنبد بقعه فلزی به صورت نوک تیز شش ضلعی در مرکز سقف ساخته شده است و دارای کمربندی می‌باشد.
جای سوال است در حالیکه برخی کشورها از طریق فسیل‌شناسی دایناسورها و دزدی مفاخر دیگران به نام خود سعی دارند قدمت تاریخی خود را به میلیونها سال قبل برگردانند و از این طریق تاریخ‌سازی کنند، چرا ما با داشتن این همه مناطق زیبای طبیعی و گردشگری و مفاخر و شخصیتهای علمی‌وادبی نمی‌توانیم به خوبی از این میراث تاریخی و فرهنگی پاسداری کنیم.
کلاله به عنوان شرقی‌ترین شهرستان استان گلستان با چهار هزار و ‪۹۶۲ کیلومترمربع وسعت، حدود ‪ ۱۶۰هزار نفر جمعیت دارد.

منبع : پایگاه اطلاع‌ رسانی گمیشان