سه شنبه, ۲۸ فروردین, ۱۴۰۳ / 16 April, 2024
مجله ویستا

تعبیر اغلب رویاهای علم پزشکی ایران


تعبیر اغلب رویاهای علم پزشکی ایران
علوم پزشکی در کل جهان در دهه‌های اخیر از پیشرفت‌های قابل توجهی برخوردار بوده که بنا براذعان بسیاری از محققان حوزه علم پزشکی در داخل کشور، این سیر پیشرفت در ایران نیز به خوبی محسوس است نگاهی اجمالی به مهمترین این رویدادها این گفته را بیشتر تایید می‌نماید بطوریکه می توان از آن به تعبیر اغلب رویاهای علم پزشکی در کشور تعبیر کرد.
از جمله مهمترین رویدادهای پزشکی که به همت محققین ایرانی در سال ‌ ۸۶‌به انجام رسیده است می‌توان به موفقیت پژوهشگران رویان در تولید موش با استفاده از سلول‌های بنیادی و موفقیت آنها در درمان بیماری پوستی لک و پیس، درمان سوختگی‌های شدید، ساخت نای مصنوعی، انجام نخستین عمل جراحی سیالوآندوسکوپی، رونمایی از داروی زخم پای دیابتی، ساخت رگ مصنوعی ، راه اندازی نخستین بانک تخمک ، اختراع چسب ترمیم آنوریسم‌های مغزی و دهها مورد ریز و درشت دیگر اشاره کرد. ‌
● درمان بیماری پوستی لک و پیس ‌
موفقیت محققان پژوهشکده رویان در درمان بیماری پوستی لک و پیس محققان پژوهشکده رویان با پیوند سلول‌های ملا‌نوسیت موفق به درمان بیماران مبتلا‌ به بیماری پوستی ویتیلیگو شدند پیش بینی می‌شود از اوایل تابستان آینده این درمان در اختیار بیماران کشور قرار گیرد. ‌ بیماری ویتیلیگو (لک و پیس ) بیماری است که با از دست دادن موضعی سلول های رنگدانه و ایجاد لکه‌های سفید رنگ در پوست فرد ظاهر می‌شود. ‌ مشکل اصلی این بیماران ناکارآمد بودن سلول‌های ملا‌نوسیت است که با جایگزینی این سلول‌ها می‌توان درمان مناسبی برای برطرف کردن این ضایعات به کار برد.
‌ در این تحقیق در یک قسمت از پوست بیمار که سلول‌های رنگدانه‌ای آنها سالم بود سلول‌های سالمی را با استفاده از جداسازی آنزیمی تحت شرایط کاملا‌ استریل جدا و برای درمان به بیمار منتقل شد. ‌ یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد در این تحقیق تفاوت روش انتقال سلول در این تحقیق در مقایسه با روش‌های متداول دنیا است . ‌
بیماری پوستی ویتیلیگو بین یک دهم درصد تا دو درصد در کل دنیا شیوع دارد و در ایران نیز حدود ‌ ۶۰۰‌هزار نفر مبتلا‌ به آن هستند که از این بین حدود ‌ ۲۰۰‌هزار بیمار با روشهای متداول قابل درمان نیستند که به کمک این روش جدید می‌توان درمانشان کرد.
‌ ● تولید موش از طریق سلول‌های بنیادی جنینی ‌
محققان پژوهشکده رویان ، با استفاده از سلول‌های بنیادی جنینی ، موفق به تولید موش شدند. ‌
در مرحله اول این تحقیق با استفاده از سلول‌های بنیادی جنینی موشی، یک موش کامل تولید شد و قرار است در مرحله بعدی ، موش‌هایی با صفات مورد نظر تولید شود. ‌ دکتر حسین بهاروند مدیر گروه سلول‌های بنیادی پژوهشکده رویان در این خصوص گفت برای تولید این موش سلول‌های بنیادی جنینی موشی که قبلا‌ از موش سیاه تولید شده بودند به داخل بلا‌ستوسیست‌های موش سفید تزریق شد. ‌
وی افزود جنین‌های حاصل شده به داخل رحم موش دیگری انتقال یافت و سپس فرزندی متولد شد که سیاه و سفید (کایمر) بود. ‌
فرض بر آن بود که تعدادی از سلول‌های بنیادی جنینی موشی تزریق شده در تکوین گنادهای (بیضه‌های ) موش سیاه و سفید وارد شوند. موش سیاه و سفید پس از بلوغ با موش سیاه دیگری جفت‌گیری نمود که تعدادی بچه موش به دنیا آمد. ‌
دکتر بهاروند ادامه داد بعضی از بچه موشها سیاه بودند که بیانگر تولید اسپرم از سلول‌های بنیادی جنینی موشی تزریق شده (موش سیاه ) در موش گورخری (موش سیاه و سفید تولید شده ) بود در نتیجه آن بچه موشهای سیاه حاصل سلول‌های بنیادی جنینی موشی بود. ‌ وی افزود در نظر است در گام بعد با دستکاری ژنتیکی سلول‌های بنیادی جنینی موشی ، موش‌هایی با صفات ژنتیکی خاص تولید شود. ‌ از جمله این ویژگی‌ها و صفات خاص مورد نظر در تولید موش‌های ترانس، ژن تولید موشهایی که مدل یک بیماری انسانی هستند و همچنین بررسی عملکرد یک ژن در موجود زنده است . ‌ در توضیح این امر باید گفت به عنوان مثال اگر شما قصد دارید نقش یک ژن را در یک فرایند در موجود زنده بررسی نمایید می‌توانید ژن مورد نظر را در سلول‌های بنیادی جنینی موشی خاموش کنید و یا بیان آن را زیاد کنید و سپس از آنها موشی را با صفات مورد نظر بوجود آورید . ‌ حتی به این ترتیب می‌توان بخش عملکردی یک ژن را مشخص کرد. ‌
● درمان بیماران دچار سوختگی‌های شدید پوستی
موفقیت محققان ایرانی در درمان بیماران دچار سوختگی‌های شدید پوستی محققان ایرانی موفق به ساخت پوست پیوندی آلوژنیک انسانی شدند که جانشین مناسبی برای پوست در بیماران دچار سوختگی‌های شدید به شمار می‌رود. ‌
در کل جهان سالا‌نه یک میلیارد و ‌۳۰۰‌میلیون سال ، عمر از دست رفته وجود دارد که از این بین ‌۱۰‌میلیون و ‌۵۰۰‌هزار سال عمرهای از دست رفته ناشی از سوختگی است . ‌ سالا‌نه حدود ‌۵۰‌هزار مورد سوختگی به مراکز درمانی مراجعه می‌کنند این در حالیست که آمار واقعی بیشتر از این میزان است . ‌ با استفاده از فیبروبلا‌ست‌های کشت داده شده آلوژنیک می‌توان از عوارضی همچون نفوذ میکروب از محیط بیرون زخم و از دست دادن آب و الکترولیت جلوگیری کرد و بیماران مبتلا‌ به سوختگی را از مرگ نجات داد. ‌ علا‌وه بر این از این سلول‌ها می‌توان در درمان زخم‌های مزمن سیاهرگی ساق پا و دیابتیک استفاده نمود. ‌
ساخت نای مصنوعی
محققان و پزشکان ایرانی برای اولین بار در جهان به کمک تکنیک‌های مهندسی بافت موفق به ساخت نای مصنوعی شدند. ‌
در این طرح تحقیقاتی که برروی مدل حیوانی با ‌ ۷۰‌درصد موفقیت به اتمام رسیده است با استفاده از بافت‌های خود بیمار بافت غضروفی نای ساخته شد. ‌
براساس اعلا‌م پژوهشکده سل و بیماریهای ریوی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با توجه به اینکه در ساخت نای مصنوعی از سلول‌های خود بیمار و از هر کدام از اجزای بدن او می‌توان استفاده کرد ، پیوند آن راحت تر صورت می گیرد و احتمال پس زدن پیوند تقریبا به صفر می‌رسد.
‌ نای مجرای تنفسی است که از حلق شروع می‌شود و به طول حدودا ‌ ۱۲‌سانتی متر به ریه‌ها ختم می‌شود. این عضو حیاتی‌ترین بخش تنفس است . ‌
عمل جراحی سیالوآندوسکوپی ‌
نخستین عمل جراحی سیالوآندوسکوپی (جراحی غدد بزاقی با استفاده از آندوسکوپ ) در بخش گوش و حلق و بینی و جراحی سر و گردن بیمارستان حضرت رسول اکرم (ص ) تهران انجام شد. ‌
دکتر احمد دانشی جراح و متخصص گوش و حلق و بینی بیمارستان حضرت رسول گفت : غدد بزاقی غدد کوچک موجود در ناحیه بناگوش هستند که ترشحات آنزیمی دهان را بر عهده دارند.
‌ وی افزود گاهی اوقات وجود لخته ، سنگ و یا عفونت موجب مسدود شدن مجرای این غدد می‌شود که متورم و دردناک شدن آنها را در پی دارد. ‌دانشی خاطرنشان کرد، پزشکان برای درمان این بیماری به عمل جراحی متوسل می شوند که ناگزیر باید کل غده را از بدن بیمار خارج کنند که این اقدامات پیامدهایی را برای بیمار در پی دارد. ‌
● رونمایی از داروی درمان زخم پای دیابتی ‌
داروی آنژی پارس (برای درمان زخم پای دیابتی ) بهمن ماه در بیمارستان امام خمینی رو نمایی شد. این دارو به صورت خوراکی ، تزریقی و موضعی توسط محققان کشور در مدت هفت سال تولید شده است . ‌ این دارو منشا گیاهی دارد و با تلا‌ش محققان داخلی ساخته و تولید شده است آنژی پارس بدون عارضه است و اختلا‌لا‌ت سلولی ایجاد نمی‌کند. ‌
این دارو در فازهای مختلف تزریقی ، خوراکی و موضعی مورد بررسی قرار گرفته است ، فاز اول مطالعات آنژی پارس به صورت تزریقی که بر روی تعدادی از بیماران مبتلا‌ به زخم پای دیابتی انجام شد، نشان داد که با تزریق روزانه ‌ ۱۰۰‌سی سی دوز از این دارو هیچ عارضه‌ای در افراد ایجاد نشد. ‌
● ساخت رگ مصنوعی با استفاده از نانو الیاف
برای اولین بار در دنیا، محققان ایرانی موفق به ساخت رگ مصنوعی با استفاده از نانو الیاف شدند. ‌
دکتر یوسف محمدی دارای دکتری مهندسی پزشکی از دانشگاه امیرکبیر و رئیس گروه پژوهشی بایومتریال و نانوتکنولوژی مرکز تحقیقات بن یاخته مسئولیت این طرح پژوهشی را به عهده داشته است . ‌ وی در خصوص این طرح پژوهشی گفت نمونه اولیه این رگ مصنوعی از حدود ‌ ۹‌ماه پیش در گردن یک گوسفند پیوند زده شده که پس از گذشت این مدت کارکرد مطلوبی داشته است و این گوسفند همچنان به حیات طبیعی خود ادامه می‌دهد. ‌
● اختراع چسب ترمیم آنوریسم‌های مغزی ‌
واما در گام آخر و برای نخستین بار در جهان نخستین عمل درمان آنوریسم‌های مغزی با روش ابداعی دانشیار ایرانی دانشگاه سانتیاگوی کالیفرنیا با همکاری تیمی مشترک از متخصصان این دانشگاه و دانشگاه علوم پزشکی تهران در مرکز تصویربرداری بیمارستان امام خمینی(ره) انجام شد. ‌
دکتر رامین پاکباز، دانشیار ایرانی دانشگاه <سانتیاگو> کالیفرنیا و مخترع نخستین چسب ترمیم آنوریسم‌های مغزی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: این چسب موسوم به<نوکرولیت( >‌) Nevcrylate که برای نخستین بار در دنیا ساخته شده برای پر کردن حباب‌های روی رگ‌های مغزی است که باعث خون‌ریزی مغزی می‌شود.
این کشف جدید با همکاری دکتر کربر (‌) kerber از بزرگان نورورادیولوژی جهان و با هماهنگی دانشگاه ساندیاگو کالیفرنیا و دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شده است. ‌ وی با بیان این که چسب <نوکرولیت> درآمریکا با موفقیت تست‌های آزمایشگاه‌هایی را گذرانده‌ است، اظهار کرد: نخستین کاربرد این چسب بر روی انساندر ایران روی بیماری میان‌سال که در شریان رابط قدامی مغزی دچار آنوریسم (بزرگ شدن یا بیرون‌زدگی دیواره رگ در اثر ضعف دیواره) بود، به کار گرفته شد.
‌ دانشیار دانشگاه سانتیاگو کالیفرنیا، تصریح کرد: انجام این عمل بر روی نخستین بیمار، عارضه‌ای به دنبال نداشت. البته موقعیت آنوریسم مغزی این بیمار به گونه‌ای بود که از تکنیک <دابل بالن> استفاده شد که یکی از سخت ترین روشهای درمان آندوواسکولا‌ر (داخل رگی) به شمار می‌رود. ‌
منبع : روزنامه سیاست روز


همچنین مشاهده کنید