بلک پیمپرنل/پامچال سیاه The Black Pimpernel

▪ کارگردان: اولف هولتبرگ.
▪ فیلمنامه: باب فاس.
▪ موسیقی: یاکوب گروث.
▪ مدیر فیلمبرداری: دیرک بروئل.
▪ تدوین: لیف اکسل کیلدسن.
▪ طراح صحنه: پیتر گرانت.
▪ بازیگران: مایکل نایکویست[هارالد ادلشتام]، لومی کاوازوس[آنا کنتره راس]، کیت دل کاستیلو[کونسوئلو فوئنتس]، لیزا ورلیندر[سوزان]، کارستن نورگارد[وینتر]، دانیل خیمه نز کاچو[ریکاردو فوئنتس]، پاتریک برگین[سناتور دیویس].
▪ ٩٥ و ١٠٠ دقیقه.
▪ محصول ٢٠٠٧ سوئد، فنلاند، مکزیک، دانمارک.
▪ نام دیگر: Svarta Nejlikan.
▪ ژانر: درام، تاریخی، عاشقانه، مهیج
دهه ١٩٧٠. هارالد ادلشتام به سمت سفیر سوئد در شیلی منصوب می شود. مدت کوتاهی بعد، نظامیان بر علیه دولت قانونی سالوادور آلنده کودتا کرده و او را از میان برمی دارند. موج دستگیری ها، شکنجه ها و اعدام در کشور گسترده می شود.
ادلشتام که در دوران جنگ جهانی نیز به خاطر خصلت های انسان دوستانه اش به مبارزان کمک کرده، بلافاصله شروع به پناه دادن انسان ها در سفارت خانه و فرستادن آنها تحت عنوان پناهنده به سوئد می کند. اولین اقدام بزرگ او در حمایت از حریم سفارت کوبا و کارمندان آن که مورد حمله افسران پینوشه قرار گرفته اند، سبب می شود تا با نظامی های عالی رتبه درگیر شود.
او که همزمان عاشق کونسوئلو دختر انقلابی یکی از کودتاچی ها شده، به او در کارهایش کمک می کند. اما وقتی از پدر وی می خواهد تا تعدادی از دستگیر شدگان را زیر عنوان افراد تحت حمایت دولت سوئد از استادیوم آزاد کند، موقعیت پدر کونسوئلو به خطر افتاده و توسط همقطارانش در برابر چشمان ادلشتام کشته می شود.
ادلشتام نیز تهدید می شود، اما به فعالیت خود ادامه داده و هر روز بر دامنه آن می افزاید. تا اینکه خبر می رسد کونسوئلو مورد اصابت گلوله نظامیان قرار گرفته و باید تحت عمل جراحی قرار بگیرد. ادلشتام او را به بیمارستان می رساند، اما بعد از عمل جراحی ارتشی ها سر رسیده و با تهدید به مرگ، کونسوئلو را از دست ادلشتام خارج می کنند.
ادلشتام در مصاحبه مطیوعاتی پرده از رفتارهای ضد انسانی حکومت پینوشه برداشته و دولت او را متهم به نقض قوانین بین المللی می کند. پس از این کار دولت سوئد او را احضار می کند، ولی قبل از خروج از شیلی کونسوئلو نیز به وی می پیوندد.
● چرا باید دید؟
از اولف هولتبرگ تقریبا هیچ نمی دانم جز این که از نیمه دوم دهه ١٩٧٠ به فیلمسازی اشتغال دارد و بلک پیمپرنل ششمین فیلم اوست. میان نمایش هر کدام از این فیلم ها فاصله زمانی قابل توجهی وجود دارد که شاید از ناشی از کم کاری صنعت سینمای سوئد یا خود هولتبرگ باشد.
به هر رو میان این فیلم و اثر قبلی فیلمساز دختر پوما[شیر کوهی]که هولتبرگ شهرت خود را مدیون همین فیلم است- ١٣ سال فاصله وجود دارد که مدتی طولانی است. وی دختر پوما و بلک پیمپرنل را با کمک آسا فارینگر نوشته و کارگردانی کرده است.
فیلم درباره بخشی از زندگی هارالد ادلشتام[١٩٨٩-١٩١٣] دیپلمات سوئدی است که در دوران جنگ جهانی دوم به خاطر کمک به فرار اعضای نهضت مقاومت نروژ لقب Black Pimpernel[باالهام از اسکارلت پیمپرنل قهرمان نمایشنامه و قصه ای به همین نام اثر بارونس اُرکزی که در دوران انقلاب فرانسه می گذشت] دریافت کرد[این لقب به نلسون ماندلا نیز برای مبارزات ضد تبعیض نژادی اش اعطا شده است]. ادلشتام در طول دوران سفارتش در شیلی موفق شد تا بیش از ١٣٠٠ انسان را با استفاده از قدرت و مصونیت سیاسی خود نجات دهد.
بدیهی است با دیدن فیلم یا خواندن خلاصه داستان آن بلافاصله اسکار شیندلر به ذهن تان خطور می کند، اما باید بگویم ادلشتام در مقایسه با فرد سودجویی چون شیندلر کارخانه دار اصولاً انسان وارسته تر و بشر دوستی واقعی است. به همین خاطر کسی مثل اسپیلبرگ یهودی به سراغ قصه زندگی وی نمی رود و در نهایت سازمان عفو بین الملل با کمک دولت سوئد برای ارج گذاشتن به کوشش های وی چنین فیلمی را تهیه می کند.
فیلمی درباره اینکه چگونه یک مرد می تواند بر زندگی دیگران و تاریخ تاثیر مثبت بگذارد و سرنوشت بسیاری را تغییر دهد. فیلم هر چند در ستایش ادلشتام است، اما از نمایش ضعف های وی نیز ابایی ندارد. کابوس های او از دوران جنگ، عشق از دست داده ای که پس از دو دهه هنوز به دنبال آن است، یا پا پس کشیدنش هنگامی که لوله هفت تیر بر پیشانی اش گذاشته می شود؛ از او چهره یک قهرمان راستین و پذیرفتنی تر می سازد.
او یک مدافع واقعی حقوق بشر است با تمامی قدرت و ضعف های یک بشر، او برای عدالت مبارزه می کتد و حاضر به پرداخت هر بهایی است.
بلک پیمپرنل/پامچال سیاه[متاسفانه موفق به یافتن نام دقیق گل پیمپرنل در فارسی نشدم، فقط دانستم که به خانواده پامچال تعلق دارد] با هزینه ٥ میلیون دلار تولید شده و از بازی خوب نایکویست[آخرین بار در فیلم همچون بودن در بهشت زیارتش کردیم] بهره مند است. تماشای این فیلم در زمانه ای که حقوق بشر تنها وسیله ای برای کسب شهرت خیلی هاست، لازم و ضروری است!

امیر عزتی

منبع : موج نو