تازه‌های پزشکی امروز

● آژیتاسیون و آلزایمر
در درمان آژیتاسیون در بیماران مبتلا به آلزایمر (AD) به صورت گسترده از داروهای آنتی‌سایکوتیک استفاده می‌شود ولی عوارض جانبی ناشی از دارو مشکل‌ساز است و در بهترین شرایط نیز کارآئی این داروها زیاد نیست. آیا مهارکننده‌های کلین استراز که برای بهبود شناخت در دمانس آلزایمر به کار می‌روند، جانشین مناسبی در درمان آژیتاسیون و آشفتگی رفتاری به شمار می‌روند؟
پژوهشگران ۲۷۲ بیمار مبتلا به AD را در یک کارآزمایی شرکت دادند که دچار آژیتاسیون قابل توجه بالینی بودند (اکثریت این افراد نسبت به برنامه‌‌ی درمانی روانی اجتماعی طرح‌ریزی شده برای کاهش آژیتاسیون با مداخله‌ی غیردارویی پاسخ نگفته بودند). بیماران به صورت تصادفی شده از دونپزیل Aricept که مهارکننده‌ی کلین استراز است یا دارونما به مدت ۱۲ هفته استفاده کردند. پیامد اولیه، امتیازهای فهرست استاندارد شده‌ی آژیتاسیون، میان گروه‌ها بعد از ۱۲ هفته اختلاف قابل توجه نداشت. افزون بر این، چند نقطه‌ی پایانی عصبی روانپزشکی ثانوی در هر دو گروه مشابه بود.
● کولونوسکوپی و CT کولوگرافی
در بررسی‌های اولیه، میزان صحت غربالگری با کولونوگرافی توموگرافیک کامپیوتری computed tomographic colonography یا CTC در مقایسه با کولونوسکوپی متعارف متغیر بود. طی آخرین بررسی این دو روش با هم مورد مقایسه قرار گرفته است:
در گروه CTC اولیه، تعداد ۳۱۲۰ نفر غربالگری آغازین CTC شدند و آنها که دارای پلیپ حداقل ۶ میلی‌متری بودند در همان روز کولونوسکوپی شدند.
در گروه مقایسه‌ی کولونوسکوپی اولیه، تعداد ۳۱۶۳ نفر مستقیماً کولونوسکوپی شدند. بیماران تصادفی نشده بودند بلکه بیشتر توسط پزشکان برای یکی از این روش‌ها ارجاع شده بودند:
متوسط سن و نسبت مرد به زن در دو گروه مشابه بود.
تنها در ۸% بیماران CTC، کولونوسکوپی انجام شد.
به این ترتیب، در گروه CTC اولیه نسبت به گروه کولونوسکوپی اولیه تعداد موارد برداشته شدن پلیپ‌ها بسیار کمتر بود (۵۶۱ در برابر ۲۴۳۴).
اما، تعداد آدنوم‌های پیشرفته (آدنوم بزرگتر از ۱۰میلی‌متر و آدنوم‌های کوچکتر با خاصه‌ی پرزی یا دیسپلازی شدید) در دو گروه مشابه بود (۱۰۹ و ۱۱۷).
در ۱۴ بیمار گروه CTC اولیه و ۴ بیمار کولونوسکوپی اولیه، سرطان تهاجمی تشخیص داده شد.
در ۷ بیمار کولونوسکوپی، پرفوراسیون کولون روی‌ داد (۴ نفر نیاز به عمل جراحی داشتند) و در هیچ یک از بیماران گروه دیگر پرفوراسیون دیده نشد.
● آکوپونکتور و استئوآرتریت
ثابت شده است درمان با نرمش (تقویت، کشش، نرمش‌های کارکردی) نشانه‌های استئوآرتریت زانو را بهبود می‌دهد ولی نقش آکوپونکتور در این باب مورد بحث است. محققان یک کارآزمایی تصادفی شده انجام داده‌اند تا از این مشاجرات بکاهند.
شرکت‌کنندگان دراین کارآزمایی ۳۵۲ بزرگسال (سن بیش از ۵۰) بوده‌اند که دارای تشخیص بالینی استئوآرتریت زانو بودند. این عده به گروه‌های توصیه و نرمش، توصیه و نرمش و آکوپونکتور واقعی و توصیه و نرمش و آکوپونکتور بدون وارد کردن سوزن تقسیم شدند. پیگیری به مدت ۱۲ ماه انجام شد. مداخله‌ی نرمش شامل ۶ جلسه‌ی ۳۰ دقیقه و مداخله‌ی آکوپونکتور نیز به همین میزان بود.
بعد از ۶ ماه، پیامد اولیه (تغییر در میزان درد) در سه گروه تغییر نکرد. هر سه گروه بهبود یافتند. بعد از ۱۲ ماه، همین الگو در هر سه گروه ادامه یافت. سایر پیامدها از جمله سنجش کلی و وضعیت کارکردی به نفع هیچ گروهی نبود. اما مزایای اندک ولی قابل توجه از نظر آماری در تسکین شدت درد و نامطبوع بودن در گروه آکوپونکتور بدون سوزن تا ۱۲ ماه دیده می‌شد که البته گزارش شد رضایت قابل توجه‌تری از مراقبت نسبت به گروه دریافت‌کننده‌ی توصیه و نرمش دیده می‌شد.
● یائسگی و اختلالات خواب
در زنانی که دوره‌ی نزدیک به یائسگی یا پس از آن را می‌گذرانند، شکایات مربوط به خواب شایع است و ثابت شده است گر گرفتگی سبب بیداری خانم‌ها از خواب می‌شود. برای تعیین منشا شکایات خواب در حوالی دوره‌ی یائسگی در۱۰۲ بیمار ۴۴ تا ۵۶ ساله، محققان به روشهای ذهنی و عینی، خواب را مورد ارزشیابی قرار دادند. تاریخچه‌ی خواب و خلق شرکت‌کنندگان با ابزارهای استاندارد شده سنجیده شد، شرکت‌کنندگان یک شب پلی سومنوگرافی کامل شدند.
۵۴ خانم (۵۳%) دچار بیماری‌های اولیه‌ی خواب بودند، ۳۱ خانم دارای حرکات بالینی قابل توجه و دوره‌ای اندام (PLMS) بوده، ۲۳ نفر به آپنه‌ی قابل توجه خواب و ۶ نفر به هر دو مورد دچار بودند. در طول شب در ۵۷ خانم (۵۶%) گرگرفتگی دیده می‌شد. عامل اصلی پیشگویی‌کننده‌ی کاهش کارآیی خواب در آزمایشگاه آپنه و PLMS بود، حال آنکه اضطراب و گرگرفتگی در نیمه‌ی نخست شب با خواب شخصی بدتر در پرسشنامه همراه بود.
● تیازولیدین دیون وCHF
می‌دانیم رزیگلیتازون و پیوگلیتازون از تیازولیدین دیون‌ها سبب افزایش احتباس مایع و نارسایی احتقانی قلب می‌گردند. علاقه نسبت به ایمنی استفاده از این داروها در قلب و عروق از ماه مه ۲۰۰۷ آغاز شد، یعنی زمانی که نتایج یک متاآنالیز نشان داد بیمارانی که به صورت تصادفی شده از رزیگلیتازون استفاده می‌کردند به طور قابل توجه دچار افزایش احتمال انفارکتوس میوکارد شده‌اند.
طی یک متاآنالیز جدید، پژوهشگران ۷ کارآزمایی تصادفی شده شامل۲۰۱۹۱ بیمار مبتلا به دیابت نوع دوم یا پیش دیابت را مورد بازبینی قرار داده‌اند که به صورت تصادفی به مدت ۱۲ تا ۴۸ ماه از TZD یا یک داروی مقایسه‌ای یا دارونما استفاده کرده و عواقب درمان از جمله CHF و مرگ قلب و عروق مورد بررسی قرار گرفته بود. در بیمارانی که از TZD استفاده کرده بودند به طور قابل توجه احتمال CHF در مقایسه با افراد شاهد افزایش داشت (۳/۲ در برابر۴/۱%) ولی احتمال مرگ با علت قلب و عروق افزایش معنادار نداشت!؟
● هیپرلیپیدمی و درمان با گیاهان
بیماری ایسکمیک قلب IHD علت اصلی بیمارگنی و مرگ و میر را در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه تشکیل می‌دهد. علت زمینه‌ساز IHD عبارت است از احتباس و رسوب لیپیدهای سرم در سرخ رگهای تاجی که سبب کاهش جریان یافتن خون می‌شود.
برای کاهش تراز کلسترل سرم و کمک به پیشگیری از IHD از داروهای متعارف و گیاهی استفاده می‌شود. درفارماکوپه طب آیورودا گیاهانی وجود دارد که مصرف‌شان سبب کاهش کلسترل و به این ترتیب کاهش احتمال IHD می‌گردند.
در سه مرحله: ۲۰۰۳، ۲۰۰۴ و ۲۰۰۷ جستجو در مقالات طبی منتشره انجام شد. اطلاعات پایه از Pub Med، کتابخانه‌ی ملی طب و مرکز ملی طب مکمل و آلترناتیو، Ovid و Ebsco گردآوری شد. در این کار، از سرویس‌های اطلاعاتی و سایر راهکارهای جستجو استفاده شد، هر مقاله از نظر کیفیت توسط سه نفر بررسی شدو وجوه تمایز آن با استفاده از علامت اختصاری توسط شخص چهارم مشخص گشت. با استفاده از یک مقیاس میزان اطمینان از مطالب سنجیده شد و تعیین کارآیی و تاثیر بخشی گزارش شده در کارآزمایی‌های تصادفی شده‌ی شاهددار (RCT) مشخص شد و طرحی نیمه تجربی (QED) به دست آمد.
معمولاً RCT ها از امتیاز کیفیت بالایی برخوردار بود و به علت یک دهه انتشار بهبود یافته بود. در بیش از ۵۰% مقالات مربوط به سیر، ۸۰% مقالات مربوط به گوگول gugul و ۱۰۰% مقالات RTC مربوط به آرجوناarjuna، تاثیربخشی فرآورده گزارش شده بود. امتیاز امنیت با گذشت زمان بهبود نیافت. امتیاز کیفیت QED متوسط و بالا بود و در ۹۳% تاثیربخشی گزارش شده بود. امتیاز متوسط ایمنی و اطمینان گزارش شده بیش از RCT بود.
بسیاری از این بررسی‌ها امتیاز کیفیت بالا داشت و اطلاعات ایمنی و تاثیربخشی یا کارآیی به شیوه‌ای روشن بیان شده بود. نتیجه آنکه براساس اطلاعات به دست آمده، استفاده از سیر، آرجونا و گوگول در هیپرلیپیدمی موثر است.
● بلوک جذب کربوهیدرات و چاقی
در آزمایشگاه، با استفاده از عصاره‌ی فراکسیونه‌ی لوبیای سفید phaseolus vulgaris ثابت شده است که آنزیم آلفا آمیلاز گوارشی مهار می‌شود. این عصاره از هضم کربوهیدراتهای کمپلکس جلوگیری کرده یا گوارش این مواد را به تاخیر می‌اندازد و بالقوه می‌توان از آن برای کاهش وزن استفاده کرد.
طی یک بررسی تصادفی شده، دوسوناآگاه و با دارونما و شاهد به مدت ۴ هفته که روی ۲۵ نفر فرد سالم که روزانه ۱۰۰۰ میلی‌گرم از این عصاره‌ی فراکسیونه استفاده می‌کردند نتایج جالبی به دست آمد. این مقدار عصاره با مقدار تطبیق داده‌شده‌ی دارونما، ۲ بار در روز و پیش از غذا و به همراه یک برنامه‌ی چند بعدی کاهش وزن شامل رژیم، نرمش و مداخله‌ی رفتاری، تجویز می‌شد.
در هر دو گروه وزن و اندازه‌ی کمر نسبت به ابتدا به طور قابل توجه کاهش یافت.گروه فعال در طول مدت مطالعه ۳ کیلو از وزن و ۵/۵ سانتی‌متر از دور کمر کاسته شد، میزان کاهش در گروه شاهد ۵/۲ کیلو و ۲۵/۵ سانتی‌متر بود. اختلاف میان گروه‌ها قابل توجه نبود. از طریق آنالیز تجسسی بعدی برای تحقیق بیشتر در یافته‌های گروهی، این افراد از نظر میزان کل دریافت کربوهیدرات دسته‌بندی شدند.
در این آنالیز احتمالات آشکار شد که ثلث افرادی که کربوهیدرات بیشتر مصرف کرده بودند هم از نظر وزن و هم از نظر اندازه‌ی کمر در مقایسه با گروه شاهد در همان طبقه‌ی مصرف کربوهیدرات دارای کاهش قابل توجه بودند.
● پاپ اسمیر و HPV
دسترسی به تست‌های حساس DNA در پاپیوما ویروس انسان (HPV) به انجام بررسی‌های مقایسه‌ای متعدد در مورد تست پاپ اسمیر و HPV منتهی شده است. طی یک بررسی، تعداد ۱۲۵۲۷ خانم (سن ۳۲ یا ۳۸ سال) به صورت تصادفی شده، پاپ اسمیر و تست HPV یا پاپ اسمیر تنها شدند. براساس یافته‌های غیرطبیعی کولپوسکوپی و بیوپسی انجام شد.
پس از متوسط پیگیری ۴ ساله، در ۱۳۹ خانم گروه HPV و پاپ نئوپلازی اینترااپیتلیال سرویکال درجه ۲ یا ۳ (CIN) یا سرطان و در گروه دیگر تعداد ۱۱۹ مورد مشاهده شد. در آزمون آغازین ابتدای بررسی، نسبت خانم‌هایی که دچار CIN درجه ۲ یا ۳ و یا سرطان بودند در این گروه ۵۱% بیشتر از گروه دوم بود. در معاینات غربالگری بعدی، نسبت خانم‌های گروه اول که به CIN درجه ۲ یا ۳ یا سرطان مبتلا بودند ۴۲% کمتر بود.

منبع : هفته نامه پزشکی امروز