۲۰۰ چشم انداز تاریخی و دیدنی فارس

فارس با بیش از ۲۰۰ چشم انداز و آثار تاریخی یکی از استان های دیدنی کشور محسوب می شود.
وجود جاذبه های طبیعی مانند آب و هوای مطلوب، غارهای طبیعی، تنوع ناهمواری ها، وجود مناطق ییلاقی و قشلاقی، دریاچه ها، رودخانه ها، چشمه های آب معدنی، نواحی جنگلی، پارک های حفاظت شده، حیات وحش و زیبایی پوشش گیاهی این استان از جمله پدیده هایی محسوب می شوند که می توانند در جذب گردشگر و مسافران به استان مؤثر باشند و موجب توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی استان شود. مناظر و چشم اندازهای موجود در فارس و آثار باستانی به جا مانده از ایران پیش از اسلام که جزو میراث جهانی محسوب می شوند از چنان جاذبه هایی برخوردارند که گردشگران خارجی را از نقاط مختلف دنیا به سوی خود جلب می کنند . با توجه به این شرایط، حفظ و نگهداری جاذبه های طبیعی، میراث فرهنگی و تاریخی استان که پاره ای از آن جزو میراث فرهنگی جهان به شمار می رود، بسیار ضروری به نظر می رسد.
● جاذبه های گردشگری استان
سرزمین فارس به عنوان مهد تمدن و فرهنگ ایران قبل و بعد از اسلام مطرح و همواره از اهمیت و اعتبار فراوانی برخوردار بوده است. این خطه نخستین مرکز بسط و گسترش تمدن و فرهنگ پارسی در نقاط مختلف جهان به شمار می رود، چنان که طرح منشور حقوق بشر برای نخستین بار ازسوی پارسیان (کورش هخامنشی) نوشته شد. در طلوع فجر اسلام نیز سلمان فارسی (که عده ای از مورخان بر این باورند که از حوالی کازرون برخاسته است) از نخستین یاوران حضرت محمد صلی الله و علیه و آله و سلم بود که به آن حضرت ایمان آورد. بعد از اسلام بزرگانی چون شیخ روزبهان، ابن مقفع، باباکوهی، ملاصدرا، سیبویه و عبدالله خفیف نیز در این دیار پرورده شدند. علاوه بر این نام آوران می توان به کلام گهربار و مسرور کننده حافظ و سعدی اشاره کرد که از آسمان این سرزمین به سراسر عالم طنین انداز شد.
زبان فارسی که مردم ایران با آن صحبت می کنند و در ادبیات جهان نیز جایگاه مهمی دارد از همین سرزمین برخاسته و گسترش یافته است. آثار و ابنیه های کهنی مانند تخت جمشید، پاسارگاد، نقش رستم، شهر استخر، تخت ابونصر، بیشاپور، غار شاپور، کاخ و آتشکده اردشیر، قلعه ضحاک، مجموعه زندیه و صدها اثر و مکان بازمانده از دوره های مختلف تاریخی، جلوه خاصی به این استان داده و سبب جذب جهانگردان از نقاط مختلف دنیا به سوی فارس شده است. علاوه بر این فارس از نظر مذهبی و زیارتی نیز دارای جاذبه های خاصی است که می توان به اماکن متبرکه ای مانند مرقد حضرت احمد بن موسی علیه السلام، حضرت سید علاءالدین حسین علیه السلام و سید میر محمد علیه السلام و نیز مساجد تاریخی چون مسجد جامع عتیق، مسجد نو و یا مسجد وکیل اشاره کرد. این جاذبه های مذهبی و زیارتی توانسته زائران بسیاری را از سایر استان ها و حتی برخی کشورهای مسلمان به فارس جذب کند. با توجه به آنچه گفته شد، استان فارس از توان قابل توجهی برای گردشگری برخوردار است به طوری که مسئولان می توانند با برنامه ریزی صحیح و توجه خاص به معیارهای اسلامی و گرفتن تدابیر مختلف، گردشگری فارس را مورد توجه قرار داده و با این کار کمک بزرگی به اقتصاد استان کنند. در اینجا می توان به جاذبه های فرهنگی و تاریخی اشاره ای مختصر کرد.
▪ شهر استخر
خرابه های شهر استخر در ۷ کیلومتری شمال تخت جمشید واقع شده و براساس مستندات آتشکده «آناهید» در این شهر بوده است .
▪ تخت ابونصر
در ۶ کیلومتری شیراز واقع شده و دارای آثاری از دوره اشکانیان و ساسانیان است که اکنون تنها ویرانه های آن باقی است.
▪ کاخ و آتشکده اردشیر
نخستین بنای طاق دار سبک ایرانی است که از دوران ساسانی به جا مانده و در فیروز آباد قرار دارد.
▪ قلعه ضحاک در فسا
این قلعه در مجاورت ویرانه های ماقبل تاریخ ساخته شده است و مربوط به عهد ساسانی است. در کتیبه های هخامنشی، نام «فسا» «پسله یا پیشی» بوده که نشان دهنده تاریخ باستانی این شهر است.
▪ پاسارگاد
کورش بنیانگذار سلسله هخامنشی در سال ۵۴۶ (ق.م) پایتخت جدید خود را در ۱۳۰ کیلومتری شمال شیراز کنونی به نام پاسارگاد بنا نهاد. از پاسارگاد جز مقبره کورش که اکنون در ۳ کیلومتری غرب جاده شیراز - اصفهان واقع شده اثری باقی نمانده است اما براساس حفاری های انجام شده چنین برمی آید که در بنای پاسارگاد ترکیبی از معماری های آناتولی و بین النهرین و ایران به طرز ماهرانه ای با یکدیگر تلفیق شده است. محلی را که آرامگاه کورش درآن واقع شده است «مشهد مرغاب» می نامند.
▪ نقش رستم
نقش رستم در ۶ کیلومتری شمال غرب تخت جمشید واقع شده است و در آن نقش های مختلفی از دوران پیش از هخامنشی تا دوران اسلامی، در دامنه کوه مشاهده می شود.
▪ بیشاپور و غار شاپور
این شهر که بقایای آن امروزه در نزدیکی کازرون، کنار رودخانه شاپور، قرار دارد دارای نقش هایی از شاپور ساسانی است که تسلط وی را بر «والریانوس» امپراتور روم، نشان می دهد.
▪ مجموعه زند
این مجموعه عبارت است از ارگ کریم خان زند، بازار وکیل، حمام وکیل، آب انبار وکیل، مسجد وکیل، باغ نظر یا موزه پارس که به عمارت «کلاه فرنگی» معروف است.
▪ حمام وکیل
در جنب مسجد وکیل ، حمام وکیل قرار گرفته است که از آثار دوره زندیه به شمار می رود. این بنا بر اثر تغییر وضع حمام های عمومی تا حدی از صورت اصلی خارج شده است.
▪ ارگ کریم خان
بنای افراشته ارگ کریم خان نظر هر تازه واردی را به خود جلب می کند. ۴ برج و باروی نسبتاً بلند، با دیوارهای ستبرکه ارگ کریم خانی را در برگرفته اند. بخش داخلی ارگ شامل اتاق ها و ایوان های نقاشی شده است و آبنما ها و باغچه های بخش بیرونی آن نیز از زیبایی و ظرافت ویژه ای برخوردار است.
▪ بازار وکیل
این بازار که در ایران کم نظیر است به دستور کریم خان زند در امتداد و مجاورت مسجد، حمام و آب انبار وکیل ساخته شده است . بازار وکیل در گذشته همواره قلب اقتصاد شهر بوده و امروزه نیز یکی از مراکز بزرگ اقتصادی شیراز محسوب می شود.
▪ مسجد وکیل
مسجد وکیل از مساجد معروف به ۲ ایوان است که ایوان شمالی آن به «طاق مروارید» معروف است. در اطراف ایوان چندین رواق با سقف های عرقچین به رواق های ممتد، اضلاع غربی و شرقی متصل می شوند.

امید نوش آذر

منبع : روزنامه ایران