جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا
۷ نـکـتـه غـذایـی!
فقر غذائی و عفونت مکرر ، به سوء تغذیه و عدم رشد جسمی و روانی میلیونها کودک منتهی میشود.
هفت پیام اساسی این مطلب، کمکی است به والدین تا بتوانند از سوء تغذیه اکثر کودکان، حتی در جوامع کمدرآمد، پیشگیری کنند.
۱) کودکان بین سنین ۶ ماهگی تا سه سالگی، باید هر ماه وزن شوند، اگر در عرض مدت ۲ ماه متوالی وزن کودک اضافه نشد، مشکلی وجود دارد.
▪ اندازهگیری و اضافه شدن وزن در هر ماه بهطور معمول، نشانه مهمی از سلامت و رشد کودک است. مقایسه وزن کودک با وزن خودش در ماههای قبل قابل اهمیت است، اما مقایسه با وزن کودکان دیگر اهمیتی ندارد.
▪ بنابراین لازم است کودک نوپا هر ماه وزن شود. اگر کودک در عرض ۲ ماه وزنی اضافه نکرد باید والدین و کارمندان بهداشتی، هوشیار بوده و اقدام کنند.
۲) شیر مادر به تنهائی، بهترین غذای ممکن برای حدود ۶ ماه اول زندگی کودک است.
▪ از لحظه تولد تا حدود ۶ ماهگی، شیر مادر بهترین غذا و آشامیدنی برای رشد کودک است. در این چند ماه اول، کودک بیشتر در معرض خطر قرار دارد و شیر مادر، کمکی برای حفاظت کودک در مقابل اسهال و سایر بیماریهای شایع است.
▪ شیر مادر بهترین غذائی است که کودک میتواند بخورد، در صورت امکان، تغذیه با شیر مادر تا ۲ سالگی یا بیش از آن باید ادامه یابد.
۳) در سنین حدود ۶ ماهگی، کودک علاوه بر شیر مادر به غذاهای دیگری نیاز دارد.
▪ اکثر نوزادان حدود شش ماهگی علاوه بر شیر مادر به سایر غذاها نیازمندند. نوزادی که قبلاً از شش ماهگی به اندازه کافی وزن اضافه نکرده است، ممکن است به دفعات بیشتری نیازمند تغذیه با شیر مادر باشد. بعضی اوقات مسئله این است که به نوزاد آب داده میشود، این امر اغلب باعث میشود که کودک شیر کمتری بخورد.
▪ اگر کودک از قبل بهطور مکرر با شیر مادر تغذیه میکرده، عدم افزایش وزن او، نشانه آن است که از این بهبعد علاوه بر شیر مادر به غذاهای دیگر نیاز دارد.
▪ برای نوزادی که بهخوبی رشد میکند، غذای اضافی تا حدود هفت یا حتی هشت ماهگی ممکن است ضرورتی نداشته باشد. البته بعد از این سنین، تمامی کودکان علاوه بر شیر مادر به سایر غذاها نیز احتیاج دارند.
▪ برای اینکه خوردن شیر قطع نشود، قبل از غذای کودک، شیر مادر به او بدهید. زیرا ممکن است بعد از غذای کمکی، کودک تمایلی به خوردن شیر نداشته باشد.
▪ حداقل روزی یکبار سبزی جوشانده، پوست کنده و بهصورت پوره باید به غذاهای کودک اضافه شود.
▪ هر چه تنوع غذا برای کودک بیشتر باشد، بهتر است.
۴) به کودک زیر سه سال باید ۵ تا ۶ بار در روز غذا داده شود.
▪ معده کودک، کوچکتر از معده بزرگسالان است، بنابراین او نمیتواند به اندازه بزرگسالان در یک وعده غذا بخورد. اما نیاز به انرژی فراوان دارد. بنابراین مشکل این است که به کودک انرژی لازم رسانده شود. با رعایت نکات ذیل، انرژی مورد نیاز کودک تأمین میشود.
▪ به کودک چندین بار در روز غذا بدهید.
▪ به سوپ، فرنی یا پوره کودک، سبزی له شده، کمی روغن یا چربی اضافه کنید.
▪ غذای کودک نباید برای چند ساعت نگه داشته شود، زیرا میکروب در آن رشد میکند و سبب بیماری کودک میشود. در صورتیکه امکان تهیه ۵ تا ۶ نوبت غذای تازه در روز نباشد، میتوان از غذاهای خشک یا غذای سبک مانند میوه، نان، بیسکویت، آجیل، نارگیل، موز و هر غذای سالمی که در دسترس است، در فواصل غذاهای اصلی، به کودک داد. شیر مادر نیز غذای بین روز مناسبی است که هم تمیز و هم بدون میکروب است.
۵) به غذای کودک زیر سه سال باید به مقدار کمی چربی یا روغن، بیش از غذای معمولی افراد خانواده اضافه شود.
▪ برای تأمین انرژی مورد نیاز کودکان، غذای معمولی خانواده باید بیشتر از مواد انرژیزا تهیه شود. برای این منظور میتوان به آن سبزی، روغن نارگیل، روغن ذرت، روغن بادام زمینی و یا حبوبات له شده اضافه کرد.
▪ شیر مادر، رژیم غذائی کودک را غنی میکند. در صورت امکان تغذیه با شیر مادر باید تا پایان ۲ سالگی ادامه یابد.
۶) تمام کودکان احتیاج به غذاهای سرشار از ویتامین A، شیر مادر، سبزیجات یا برگ سبز و میوهها دارند.
▪ هر ساله بیش از ۲۰۰ هزار کودک در اثر کمبود ویتامین A نابینا میشوند. ویتامین A میتواند کودک را در مقابل سایر بیماریها مانند اسهال محافظت کند، بنابراین باید بهعنوان جزء اصلی غذای روزانه کودک در نظر گرفته شود.
▪ ویتامین A در شیر مادر، سبزیهای تازه، میوههای زرد و مرکبات وجود دارد.
▪ اگر کودکی دچار اسهال یا سرخک بشود، ویتامین A از بدنش دفع خواهد شد، که اغلب توسط شیر مادر و تغذیه بیشتر با میوه و سبزی جبران میشود.
۷) پس از بیماری، کودک روزانه نیازمند غذای اضافی حداقل به مدت یک هفته است.
▪ یکی از مهمترین مهارتهای والدین این است که بتوانند از توقف رشد کودک در زمان بیماری پیشگیری کنند. بسیاری از بیماریها بهخصوص اسهال یا سرخک باعث بیاشتهائی و کاهش جذب غذا میشوند. اگر این مسئله چندین بار در سال اتفاق بیفتد رشد کودک به تعویق خواهد افتاد.
▪ بنابراین تشویق کودک بیمار به غذا خوردن و آشامیدن، امری مهم است. این کار در مورد کودکی که مایل به خوردن نیست، بسیار مشکل است. اما ضروری است غذاهائی را که کودک دوست دارد، پیشنهاد کرد و به او غذاهای نرم و شیرین و در صورت امکان به مقدار کم در چند مرتبه خورانید. تغذیه با شیر مادر بسیار مهم است.
▪ وقتی بیماری پایان یافت، غذای اضافی لازم است تا کمبود وزن کودک جبران شود. دادن یک وعده غذای اضافی در روز بهمدت یک هفته یا بیشتر پس از بهبود بیماری بهترین روش است. کودک تا زمانیکه به وزن قبل از بیماری خود برنگشته، کاملاً بهبود نیافته است.
▪ همچنین پیشگیری از بیماریها، رشد کودک را تضمین میکند.
▪ واکسیناسیون کودک خود را تا قبل از پایان یک سالگی کامل کنید.
منبع : روزنامه اطلاعات
همچنین مشاهده کنید