شما زنده ها Du levande

▪ نویسنده و کارگردان: روی اندرسون.
▪ موسیقی: بنی اندرسون.
▪ مدیر فیلمبرداری: گوستاو دانیلسون.
▪ تدوین: آنا مارتا وائرن.
▪ طراح صحنه: ماگنوس رنفروس، الین سگرشتدت.
▪ بازیگران: جسیکا لوندبرگ[آنا]، الیزابت هلاندر[میا]، بیورن انگلوند[نوازنده توبا]، لیف لارسون[فرش فروش]، اوله اولسون[مشاور]، کمال شنر[آرایشگر]، هکان آنگسر[روانکاو]، گونار ایوارسون[تاجر]، اریک بکمان[مایک لارسون]، پاتریک آندرس ادگرن[پروفسور]، لنارت اریکسون[مرد روی بالکن]، پر فردریکسون[خریدار فرش]، جسیکا نیلسون[معلم]، یورگن نوهال[اوفه]، والدمار نوایک[جیب بر]، یان وایکبلاد[طرفدار]، بریگیتا پرسون.
▪ ٩٥ و ٩٢ دقیقه.
▪ محصول ٢٠٠٧ سوئد، آلمان، فرانسه، دانمارک، نروژ.
▪ نام دیگر: You, the Living، Nous, les vivants. برنده هوگوی نقره بهترین کارگردانی از جشنواره
شیکاگو، نامزد جایزه بهترین کارگردانی از مراسم فیلم اروپایی، نامزد جایزه بزرگ و برنده جایزه ژرژ دلرو برای بهترین موسیقی از جشنواره فلاندر.
▪ ژانر: درام.
٥٠ داستانک درباره شخصیت های مختلفی که هر کدام درد، رویا یا آرزویی دارند. از معلمی که همسر فرش فروش اش به او توهین کرده تا کارگری که بساط میز نهار خانواده ای اشرافی را بر هم می ریزد و به خاطر شکستن ظرفی دویست ساله به اعدام با صندلی الکتریکی متهم می شود! یا دختری که عاشق یک خواننده و نوازنده راک است و زنی میان سال که می پندارد هیچ کس او را درک نمی کند و به الکل پناه برده است. و یک نوازنده توبا که همه این قطعات را با نوای سحرآمیز سازش به هم وصل می کند....
● چرا باید دید؟
روی اندرسون متولد ١٩٤٣ یوته بوری[گوتنبرگ] سوئد است. او در ١٩٦٨ با فیلمبرداری Den Vita sporten و سپس دستیاری بو وایدربرگ در فیلم آدالن ٣١ شروع به کار کرد. در فاصله سال های ١٩٦٧ تا ٦٩ سه فیلم کوتاه ساخت و در ١٩٧٠ یک سال پس از فارغ التحصیل شده از انستیتوی فیلم سوئد، اولین فیلم بلندش یک داستان عاشقانه سوئدی را کارگردانی کرد. قصه عاشقانه دو نوجوان که اندرسون پوچ گرا در پس آن سوال هایی بنیادی درباره حقیقت مطرح می کرد.
فیلم نامزد خرس طلایی برلین شد و ٤ جایزه مهم دیگر از جشنواره به چنگ آورد. موفقیت تجاری گسترده فیلم نیز در سوئد و برخی کشورهای اروپایی امیدهای فراوانی را به وجود آورد. اما ٥ سال بعد نمایش گیلیاپ[درامی کم و بیش جنایی که در یک رستوران شهرستانی اتفاق می افتاد]که تامی برگن بازیگر شناخته شده آن سال ها- در ایران با فیلم های الویرا مدیگان و حماسه جو هیل مشهور شد- نقش اول آن را بازی می کرد، با شکست عظیمی مواجه شد. این واقعه سبب شد تا اندرسون ساخت فیلم های بلند را رها کرده و وارد دنیای فیلم های تبلیغاتی شده و در طول سه دهه بعد امضای خود را پای بیش از ٤٠٠ فیلم تبلیغی بیندازد.
اندرسون در ١٩٨١ استودیو ٢٤ را در استکهلم تاسیس کرد و ١٢ سال بعد از گیلیاپ، با فیلم کوتاه چیزی اتفاق افتاده به سراغ فیلم داستانی رفت. فیلم به سفارش سازمان ملی بهداشت و تامین اجتماعی ساخته شده و به مسئله ایدز که در آن دوره بحث روز محسوب می شد، می پرداخت. چیزی اتفاق افتاده قرار بود در تمام مدارس سوئد به نمایش در آید اما بعد از اتمام سه چهارم آن به دلیل سیاه بودن و بحث برانگیز بودنش کنار گذاشته شد و بالاخره در ١٩٩٣ به نمایش عمومی در آمد.
٤ سال پس از این فیلم، دومین فیلم کوتاه وی با نام دنیای افتخار به نمایش در آمد که سرآغاز شکل گیری سبک تازه وی بود. فیلم حکایت مردی معمولی بود که در مکان های مختلف و در فضایی رنگ پریده درباره احساسات خود و دیگران سخن می گفت. فیلم جایزه اول جشنواره اودنس را به چنگ آورد و اندرسون را در تکمیل سبک تازه خود مصمم تر کرد. تصمیمی که ٩ سال بعد با نمایش آوازهایی از طبقه دوم نمود عینی پیدا کرد. تکمیل آن ٤ سال به طول انجامید و از ٤٦ تابلوی سورئال یا برداشت بلند تشکیل شده بود. فیلمی شعرگونه که بر اساس شعری از سزار وایه خو که از نیاز بشر به عشق، عظمت و حقارت، اعترافات و از همه مهم تر نقطه ضعف های ما سخن می گفت. داستانی پر از شخصیت های مختلف که گوشه چشمی به نسل کشی یهودیان در جنگ جهانی دوم داشت. آوازهایی از طبقه دوم نامزد نخل طلای کن شد و جایزه بزرگ هیئت داوران را[در کنار ٧ جایزه دیگر از جشنواره معتبر بین المللی دیگر] به دست آورد. با این فیلم جهان بار دیگر فیلمسازی از اسکاندیناوی را کشف کرد، اما بر خلاف تصور منتقدان و تماشاگران بار دیگر وقفه ای طولانی در کارنامه اندرسون رخ داد. سرانجام امسال با نمایش شما، زنده ها در جشنواره کن کاشفان دیر هنگام این شاعر/فیلمساز سوئدی دریافتند که موفقیت فیلم قبلی تصادفی نبوده و او در طول این غیبت طولانی سرگرم کار روی سبک تازه خود بوده است.
منتقدان آمریکایی او را اینگمار برگمنی می نامند که به سبک بزن بکوب[slapstick] فیلم می سازد. کارگردانی که سبک شخصی اش مبتنی بر نماهای ثابت و برداشت بلند، کمدی پوچ گرایانه، ترسیم کاریکاتورگونه زندگی و فرهنگ سوئدی، گروتسک فلینی وار، شوخی های بصری و تم های به شدت ضد سرمایه داری است. آخرین فیلم او شما زنده ها نیز حاوی همه این ویژگی هاست که می تواند آینه تمام نمایی از زندگی در سوئد[و اسکاندیناوی، این را کسانی که یکی دو کشور اسکاندیناوی را دیده باشند به راحتی درک خواهند کرد] و در نهایت اروپا و همه دنیای امروز باشد. یک کمدی سیاه و سورئالیستی و نماینده رسمی سوئد در هشتادمین مراسم اسکار که فیلمبرداری آن از ٢٠٠٣ آغاز و دو بار به دلیل نبود بودجه متوقف شده. تمامی صحنه های فیلم به غیر از یکی، همه در استودیو فیلمبرداری شده و تولید آن ٥ میلیون یورو هزینه در بر داشته که خود رکوردی در سینمای سوئد محسوب می شود. موسیقی و طراحی صحنه [به خصوص ایده حرکت خانه همچون واگن قطار و خوش آمدگویی گرم مردم در سکانس رویای ازدواج دخترک و نوازنده راک] از نکات قوت فیلم است. هر چند به نظر می رسد از راه رسیدن بمب افکن ها در سکانس آخر فیلم پایانی تلخ تر از آن چه می پنداشتیم، برای این شاهکار کمدی/تراژیک باشد.
خود اندرسون دوست دارد شما، زنده ها را فیلمی درباره عظمت و شکوه زیستن اعلام کند، خوش دارم من نیز با او هم کلام شوم. امیدوارم فرصتی برای نوشتن نقدی به هنگام نمایش گسترده آن فراهم شود.

امیر عزتی

منبع : موج نو