جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا


بیم ها و امیدها پول ملی ایران دستخوش تغییر می شود؟


بیم ها و امیدها پول ملی ایران دستخوش تغییر می شود؟
در لا به لای زمزمه ها و شایعات مبنی بر تغییر و جا به جایی رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی- که سرانجام نیز به واقعیت پیوست- خبری بر روی خروجی خبرگزاری های کشورمان قرار گرفت که موجی از انتقاد و البته حمایت را برانگیخت. خبر به نقل از یکی از نمایندگان مردم تهران در مجلس شورای اسلامی و عضو ناظر شورای سابق پول و اعتبار بود؛ «رئیس جمهوری دستور بررسی حذف سه صفر از پول ملی کشور را صادر کرد.»
انتشار این خبر، نمایندگان خبری رسانه های جمعی کشورمان را برای کسب دیدگاه های کارشناسان و صاحب نظران اقتصادی درباره موضوع مذکور به تکاپو واداشت وگرچه تکاپوی خبری در این باره فروکش کرد اما موضوع حذف سه صفر از پول ملی ایران همچنان در دست بررسی است.
● استقبال رئیس جمهوری از یک پیشنهاد علمی
حجت الاسلام غلامرضا مصباحی مقدم نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی پیشنهاد حذف سه صفر از پول ملی را در مجمع عمومی بانک مرکزی با حضور دکتر احمدی نژاد رئیس جمهوری کشورمان مطرح کرده است. وی در این باره می گوید:«رئیس جمهوری با استقبال از این پیشنهاد، تصمیم گیری در این باره را به سطوح تخصصی موکول کردند. دکتر احمدی نژاد با تاکید بر این که سیستم پولی ایران و کاهش صفرها و همچنین آثار تورمی چک پول ها بررسی شود، خواستار اقدام درباره این پیشنهاد شدند.»
این پیشنهاد در کار گروه های کارشناسی و تخصصی در دست بررسی است.
طهماسب مظاهری رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به این که موضوع مذکور صرفاً در حد یک پیشنهاد است تاکید می کند:« اگر این کار بدون مطالعه انجام شود، می تواند هزینه ها و خساراتی را به همراه داشته باشد.»
وی می گوید:«انجام این کار نیازمند مطالعات جامع و دقیق برای ایجاد مقدمات و به ویژه توجیه افکار عمومی است.»
مظاهری اظهار می دارد:«حذف سه صفر از پول ملی ابزار و روشی است که می تواند مفید باشد ولی باید برای مردم توضیح داد دلایل انجام این کار چیست؟»
● زمزمه هایی برای اصلاح پول ملی
هم اکنون درشت ترین اسکناس ایرانی، اسکناس ۵۰ هزار ریالی است که البته تعداد آن در بازار داد و ستد بسیار کم است. در سال های اخیر نیز اکثریت مردم برای خرید اقلام و کالاهای مورد نیاز خود یا بهره مندی ازخدمات مختلف چک پول و البته اسکناس های درشت استفاده می کنند. این رویکرد اجباری به چک پول و اسکناس های درشت زمینه سازتشکیل صف های طولانی در برابر باجه های بانک ها و همچنین دشواری های جا به جایی آن ها شده است.
محمود کیانی که خود را دانش آموخته کارشناسی ارشد حسابداری معرفی می کند با اشاره به وضعیت نقدینگی و پولی کشور می گوید:«حذف صفر از اسکناس و پول ملی پیش از این سابقه داشته است. همچنان که در اواخر دوره قاجار یک دینار جدید برابر با ۱۰۰ دینار قدیمی شد. پس از انقلاب نیز این موضوع چندین بار مورد توجه مسئولان و کارشناسان قرار گرفت. در سال ۱۳۷۲ که به علت اجرای برخی سیاست های اقتصادی دامنه تورم افزایش یافته بود، زمزمه هایی درباره اصلاح پول ملی کشور مطرح شد. در این سال هنگامی که به خاطر تورم بیش از ۵۰ درصدی کشور، ارزش پول ملی و قدرت خرید آن کاهش یافته بود، عده ای از کارشناسان پیشنهاد حذف سه صفر از پول ملی را مطرح کردند که در آن زمان نیز با مخالفت هایی مواجه شد.»
وی ادامه می دهد:«به خاطر تورم شدید در آن زمان، اجرای این طرح به هیچ وجه میسر نبود ازاین رو مسکوت گذاشته شد.»
این کارشناس حسابداری با اشاره به این که در سال ۸۴ نیز بار دیگر این موضوع به گونه ای دیگر مطرح شد، می گوید:«اواسط سال ۸۴ نیز طرحی از سوی برخی از کارشناسان و نمایندگان مجلس ارائه شد که هدف آنها تغییر واحد پول کشور از ریال به تومان بود. این طرح نیز با عدم اقبال مواجه گردید. خاستگاه این طرح از آنجا بود که چون در مبادلات و معاملات عمومی غالباً تومان جایگزین ریال شده است، پس بهتر است که تومان به واحد پول ملی کشور تبدیل گردد.
● تجربه اندوزی از دیگران
انتشار خبر احتمال حذف سه صفر واکنش هایی را در پی داشته است. گروهی از کارشناسان اقتصادی با اشاره به وضعیت کنونی جامعه ازاین احتمال استقبال می کنند. این گروه معتقدند که پیش از این، شیوه مذکور در برخی ازکشورها اعمال شده و زمینه برون رفت از مشکلات اقتصادی آنان را فراهم آورده است.
سید احمد حسینی از کارشناسان اقتصادی در این باره می گوید: موضوع تغییر یا اصلاح واحد پول ملی کشور، موضوعی نیست که تازگی داشته باشد و یا فقط منحصر به ایران باشد. این مساله در بسیاری از کشورهای جهان تجربه شده است. الگوی ترکیه که در همسایگی ایران قرار دارد، شاید یکی از موفق ترین نمونه ها باشد.
وی ادامه می دهد:«از آغاز سال ۲۰۰۵، اسکناس های جدید ترکیه منتشر شد. و واحد پول جدید ترکیه به نام «لیر جدید ترکیه» وارد عرصه کار و تجارت این کشور شد.هر لیر جدید ترکیه معادل یک میلیون لیر قدیم بود و بدین ترتیب ۶ صفر از اسکناس های ترکیه حذف شد. کاهش ۶ صفر از واحد پول ترکیه از جمله اهداف بلند مدت سیاست های پولی دراین کشور بوده است.»
این کارشناس با اشاره به مثالی درباره وضعیت اقتصادی کشور ترکیه می گوید: «واقعیت این است زمانی که نرخ تورم در کشوری، لجام گسیخته بالا می رود، نرخ کالا و خدمات نیز افزایش چشمگیری پیدا می کند. مثلا در کشوری مثل ترکیه و پیش از اصلاح واحد پول ملی، برای خرید یک ساندویچ شما مجبور بودید که از یک اسکناس سه میلیون لیری استفاده کنید. روند افزایش لجام گسیخته تورم در ترکیه ملی ۲۵ سال باعث شده بود تا درشت ترین اسکناس موجود در چرخه مبادلات این کشور درسال ۱۹۸۱ که اسکناس های ۵ هزار لیری بود، درسال ۲۰۰۳ به اسکناس های یک میلیون لیری تبدیل شود.»
وی به گزارش بانک مرکزی ایران که درباره تغییر پول ترکیه منتشر شده است، اشاره می کند و می گوید: «بانک مرکزی درباره دلایل حذف ۶ صفر از اسکناس های ترکیه به سه دلیل اشاره کرده است: نخست این که با تداوم رشد تورم در دهه ۷۰ در کشور ترکیه ارقام و مبالغ کالا و خدمات به صورت میلیارد، تریلیون و حتی بیش از آن منظور می شد. دیگر اینکه حجم نقدینگی در اقتصاد ترکیه موجب می شد که هر ۲ سال یکبار به اسکناس های بزرگ تری نسبت به آنچه از سال ۱۹۸۱ منتشر شده بود، نیاز باشد. و در نهایت تعداد بیشمار ارقام و مبالغ درحسابداری، ثبت آمار، یارانه، نظام پرداخت ها و مبادلات موجب بروز اشکالات فراوان شده بود.»
مروی بر گزارش های منتشره درباره تغییر و تحولات پولی دیگر کشورها نشان می دهد که تنها ترکیه به این تجربه دست نیافته و دیگر کشورها نیز دراین باره صاحب تجربه اند همچنان که کشور برزیل در ۶ مرحله ۱۸ صفر، آرژانتین در ۴ مرحله ۱۳ صفر، هلند ۴ صفر و یونان ۳ صفر از ارقام پولی خود کاسته اند.
البته کشورهایی نیز مانند ژاپن در برابر این تغییر مقاومت نشان می دهند. صدین ژاپن سالهاست که به عنوان پول ملی این کشور مورد استفاده قرار می گیرد.
● سرانه اسکناس در ایران فراتر از متوسط جهانی
براساس آماری که از سوی بانک مرکزی انتشار یافته است، سرانه اسکناس در ا یران ۱۱۰ برگ بوده که بیش از سرانه متوسط جهانی است.
حجت الاسلام غلامرضا مصباحی مقدم که پیشنهاد حذف سه صفر از پول ملی را مطرح کرده است. دراین باره می گوید: «اسکناس هزار تومانی سال ۱۳۵۱منتشر شده است و قدرت خرید این پول معادل ۱۲۸ هزار تومان امروز است. یعنی آن زمان هزار تومانی پول درشت تلقی می شد و اگر کسی حقوق خود را به مبلغ هزار یا ۲ هزار تومان می گرفت، پرداخت تنها ۲ برگ اسکناس برای دادن حقوق او کافی بود.»
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی می افزاید: «اما امروز پول های درشت معادل پول خرده بسیاری از کشورهای جهان است مثلا یک پوند انگلیس حدود ۲ هزار تومان ایران و یک دلار آمریکا نزدیک به یک هزار تومان است یا این که هزار تومان ایرانی معادل ۴ ریال عربستان سعودی است.
وی که عضو ناظر شورای سابق پول و اعتبار نیز بوده است، می گوید: «هزینه چاپ اسکناس در ایران هم اکنون به ۶۰ میلیارد تومان رسیده است و سرانه اسکناس در کشور در حدود ۲۲۰ برگ است درحالی که سرانه اسکناس در اروپا به ۱۲برگ می رسد.»
احمد عمادی یکی از کارشناسان مسائل بانکی است. وی دراین باره آمار قابل تاملی را ارائه می دهد و می گوید: «سیر پول ایران باید به گونه ای اصلاح شود که هم پول ارزش واقعی بیابد و هم سرانه اسکناس کاهش یابد.»
این کارشناس می گوید: «البته سرانه مسکوکات در ایران در مقایسه با دیگر کشورها حالت عکس دارد. در کشورهای صنعتی این سرانه ۳۰۰ قطعه است.»
وی همچنین از منظر دیگری موضوع پیشنهادی کاهش صفرهای پول ملی را مورد توجه قرار می دهد می گوید: عمر اسکناس در ایران درحدود ۵ سال است. به دلیل سرانه بالای تولید اسکناس درایران به گلوگاهی در شبکه بانکی در زمینه فرسودگی بانک ها ایجاد شده است: به طوری که ۷۰۶ میلیون قطعه در بالاترین رکورد اسکناس فرسوده جمع آوری شده است که نشان دهنده جمع آوری ۵۰ درصد حجم اسکناس های فرسوده در بالاترین توان بانک مرکزی است. البته توجه کنید که چاپ هر برگ اسکناس نیز از ۱۴۶ ریال به ۱۸۷ ریال افزایش یافته است.
عمادی با اشاره به این که در سال های اخیر اسکناس های ۱۰۰ و ۲۰۰ ریالی از سوی بانک مرکزی از دور چاپ و انتشار خارج شده است می گوید: «اما بانک مرکزی وادار شده تا برای استفاده حتی محدود در سیستم بانکی از ذخایر خود استفاده کند.»
● نیم نگاهی به تورم
کارشناسان اقتصادی در نقد و بررسی موضوع پیشنهادی حذف سه صفر از پول ملی به موضوع کاهش نرخ تورم اشاره می کنند.
برخی براین عقیده اند که این مسئله می تواند در کاهش نرخ تورم تأثیر مثبت و قابل توجهی داشته باشد. در مقابل عده ای نیز معتقدند که این مسئله هیچ تأثیری بر نرخ تورم نخواهد داشت.
دکتر مهدی تقوی- استاد دانشگاه علامه طباطبائی، دراین باره می گوید: حذف صفرهای پول ملی اقدامی است که برخی از کشورهای دنیا به نوعی آن را تجربه کرده اند و اکنون نیز نوبت ایران است تا با توجه به بالا بودن نرخ تورم و کاهش ارزش پول ملی به این مهم همت کند.
وی می افزاید: با حذف این صفرها دیگر نیاز نیست برای یک خرید، حجم زیادی از پول حمل و نقل و مستهلک شود، لذا کمتر نیاز به سوزاندن و انتشار اسکناس خواهد بود.
رجایی سلماسی مدیرعامل بانک سامان نیز که از موافقان این طرح است، با بیان اینکه حذف صفر از پول ملی اثر روانی در کاهش نرخ تورم دارد، می گوید: «این کار با توجه آثار روانی که درپی دارد می تواند در جلوگیری از افزایش نرم تورم مؤثر واقع شود.
این کارشناس اقتصادی البته محاسن دیگری هم برای این طرح بر می شمرد و می گوید: حمل پول همواره یکی از مشکلات مبادلات اقتصادی بوده است و این مشکل می تواند با حذف صفر تا حدودی برطرف شود.»موضوع حذف سه صفر از پول ملی طی هفته گذشته بار دیگر صدر اخبار اقتصادی کشورمان قرار گرفت. این موضوع هم اکنون از سوی کارشناسان اقتصادی با دقت و وسواس خاصی دنبال می شود.
بسیاری از کارشناسان در گفت وگو با سرویس گزارش روز کیهان بر این باورند که در صورت بازنگری جدی موضوع و بررسی تمامی جوانب آن، یکی از صحیح ترین و به هنگام ترین سیاست های دولت در تاریخ اقتصادی جمهوری اسلامی ایران را رقم خواهد زد. البته با اما و اگرهای فراوانی روبه روست.
این گروه از کارشناسان با اشاره به گزارش اخیر رئیس جمهوری کشورمان درباره عوامل افزایش قیمت ها و گرانی کالاها و خدمات عمومی معتقدند که این سیاست می تواند زمینه کاهش نیاز به استفاده از چک پول ها را فراهم آورد.
● جدی ترین تصمیم
سعید احمدی کارشناس ارشد امور بانکی در این باره می گوید: «در شرایط فعلی که مردم از کاهش ارزش پول ملی و گسترش آثار تورم در جامعه گلایه مندند، این سیاست می تواند تاثیر به سزایی در کاهش بار روانی جامعه ایجاد کند.»
در جریان تهیه این گزارش، اخباری مبنی بر احتمال چاپ اسکناس های درشت در کشور نیز بر روی خروجی خبرگزاری ها و پایگاه های اطلاع رسانی قرار گرفت. این موضوع را با احمدی مطرح می کنم وی با تاکید بر باور خود می گوید: «افزایش اسمی پول در سطح بین المللی که حذف سه صفر یکی از روش های آن است، بهتر و موثرتر از چاپ اسکناس های درشت خواهد بود.»
وی بر این باور است که حذف سه صفر از پول کشور همانند شمشیر دولبه ای است که اجرای آن منوط به کارشناسی مطالعاتی گسترده و قوی است. اگر این موضوع با بررسی کلیه مسائل احتمالی حاشیه اجرای این طرح دنبال شود آثار مثبتی را در پی خواهد داشت اما اگر سرعت اجرایی شدن آن بر روند مطالعاتی و کار کارشناسی سبقت گیرد نه تنها حاصلی در پی نخواهد داشت بلکه تلاش دولت را در مقابله با تورم و گرانی ها نیز بی اثر می کند.
● ارتباط افزایش ارزش پول با رشد اقتصادی
موضوع حذف سه صفر از پول ملی کشورمان همچنان مورد توجه کارشناسان اقتصادی قرار دارد. در حالی که براساس تازه ترین اخبار این موضوع از سوی دولت با تشکیل کار گروه های ویژه به آهستگی و با دقت نظر و وسواس خاصی دنبال می شود.
گروهی از کارشناسان با انتقاد از احتمال اجرایی شدن این طرح معتقدند نه تنها در شرایط کنونی گره ای از مشکلات اقتصادی به ویژه گرانی و نرخ تورم نمی گشاید بلکه آثار سویی نیز بر اقتصاد کشور خواهد گذارد.
دکتر بیژن بیدآبادی عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی از کسانی است که معتقد است این طرح چندان تاثیرگذار نیست.
وی از جمله آثار سوء کاهش صفرهای پولی را هزینه سنگین جایگزینی اسکناس های جدید، ناسازگاری دفاتر و صورت های مالی و پایگاه های اطلاعاتی جدید و قدیم و تحمیل هزینه بر فعالان اقتصادی ذکر می کند.
بیدآبادی با اشاره به اینکه پذیرش تغییر ارزش اسمی پول در جامعه زمان بر است می افزاید: به عنوان مثال تغییر فرانک فرانسه از فرانک قدیم به فرانک جدید، تا دهه های گذشته همچنان برای افراد مسن به رسمیت شناخته نشد.
یک کارشناس اقتصادی هم در این باره معتقد است: «با توجه به اینکه واحد پول در کشور ما دارای ارقام درشتی نیست و صفرهای زیادی نیز ندارد. بنابر این حذف سه صفر اثرات زیادی در میزان نرخ تورم نخواهد داشت! »
حدادزاده یکی از کارشناسان اقتصادی در این باره معتقد است که افزایش ارزش پول ملی تنها با رشد اقتصادی و افزایش تولید ناخالص داخلی امکان پذیر است و ارتباطی به تعداد صفرهای آن ندارد.
این کارشناس ادامه می دهد: « در این که حذف سه صفر از پول ملی کار درست و سازنده ای است هیچ شکی نیست، زیرا در شرایط کنونی تورم باعث شده که ریال ارزش قبلی خود را از دست بدهد.»
وی می گوید: «این طرح پیش از ایران در برخی از کشورها به مرحله اجرا گذارده شده است و کارشناسان دست اندرکار بررسی حواشی اجرای طرح مذکور باید به آثار و نتایج حاصله در کشورهای مذکور توجه کنند.»
مسعود نیلی از کارشناسان مسائل اقتصادی با تأکید بر اینکه تغییر واحد پولی کشور قبل از حل مشکل رشد حجم پول، تأثیر مثبتی در اقتصاد کشور نخواهد داشت. می گوید: «کاستن از تعداد صفرهای پول، فقط ضریب تبدیل کالا به واحد پول را ساده تر می کند.»
وی با تأکید بر اتخاذ سیاست انقباض پولی در کشور می گوید: «رشد بالای حجم پول ضمن بی ارزش کردن پول، باعث ایجاد مشکل در تبدیل پول به کالا می شود، واحد پول هر چه کمتر باشد، اگر با شدت افزایش یابد، در تورم انعکاس پیدا می کند و در این مورد فرق ندارد پول را با چه واحدی مورد شمارش قرار دهیم.»
نیلی با تاکید بر اینکه برای تغییر واحد پولی کشور علاوه بر تورم باید شرایط اقتصادی کشور را نیز مدنظر قرار داد، می افزاید: «البته تغییر واحد پولی کشور موضوعی جدا از مسئله مهم رشد حجم پول خواهد بود که باید به نحوی اصلاح شود.»
این استاد دانشگاه به برخی از آثار اجرایی شدن این طرح اشاره می کند و می گوید: «حذف سه صفر روی سپرده های بانکی تاثیر به سزایی خواهد داشت البته این تاثیرگذاری را سپرده گذاران خرد بیشتر احساس می کنند.»
وی نیز معتقد است: «بسیاری از کشورها نیز اقدام به تغییر واحد پول خود کرده اند و با دادن عنوان جدید به پول ملی خود تا حدودی از مشکلات و درگیری های اقتصادی خود کاسته اند.»
وی البته تاکید می کند که این کشورها، قبل از اقدام به تغییر واحد پولی کشور، اقدامات دیگری نظیر، کنترل نرخ تورم را با جدیت انجام داده اند.
● فرصت مطالعاتی بیشتر
یک عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس نیز حذف ۳ صفر از پول ملی کشور را نیازمند فرصت زمان بیشتر دانسته و می گوید: «هنوز ارزش پول ملی ما آنقدر کم نشده که بخواهیم صفرها را از آن حذف کنیم.
حق شناس ادامه می دهد: «استهلاک اسکناس در کشور ما به ضعف سیستم بانکی مربوط است که هنوز نتوانسته است آنطور که باید و شاید بانکداری الکترونیکی وبهره گیری از کارت های اعتباری را ترویج دهد.
این نماینده مجلس با تأکید بر اینکه هنوز ارزش پول ملی ما آنقدر کم نشده که ۳ صفر از آن حذف شود می گوید : «با اصلاح سیستم بانکی کشور و نیز گسترش و توسعه بانکداری الکترونیکی و ترویج استفاده از کارت های اعتباری نیاز به حذف صفرها از پول ملی بر طرف می شود. »
حق شناس تاکید می کند: حذف صفر از پول ملی فاقد توجیه پولی لازم است و به نظر من قبل از هرگونه اقدام باید کار کارشناسی جدی و دقیق در خصوص آن انجام پذیرد.
● یک پیشنهاد تازه
در این میان برخی از کارشناسان، پیشنهاد دیگری داده اند. این دسته از کارشناسان معتقدند که بهتر است به جای حذف ۳ صفر از پول ملی، ابتدا یک صفر حذف گردد.
حسینی هاشمی از کارشناسان ارشد بازارهای مالی اجرای این طرح را در شرایط اقتصادی کنونی کشور ضروری می داند اما معتقد است: «منطقی ترین روش، حذف یک صفر در مرحله اول و در نهایت دو صفر از پول ملی است زیرا اعمال این سیاست آثار روانی منفی را در پی خواهد داشت که در کوتاه مدت اقتصاد را تحت تأثیر خواهند گذاشت. وی ادامه می دهد: «حذف سه صفر بر پروسه تولید و توزیع تأثیری نخواهد داشت و فقط مبادلات اقتصادی را که افراد به آن عادت کرده اند، دچار مشکل خواهد کرد که در دراز مدت با تغییر فرهنگ عمومی جامعه قابل حل خواهد بود.»
سلامی از کارشناسان اقتصادی نیز پیشنهاد چاپ اسکناس های درشت را در شرایط کنونی اقتصادی، موثر بر بازار می داند و می گوید: «دولت پیش از اجرای طرح حذف سه صفر باید زمینه اجرای طرح چاپ اسکناس های درشت را فراهم سازد.»
وی بر این باور است که در جامعه نیاز به اسکناس های درشت احساس می شود و باید این احساس را جدی گرفت.
وی می افزاید: «دولت در این راستا می تواند پول های ریز را معدوم کند و با جایگزینی اسکناس های درشت تر، نیازهای مردم را به خصوص در سطح خریدهای جزئی پاسخ دهد.»
این کارشناس اقتصادی یادآور می شود: کشوری مانند ترکیه زمانی اقدام به حذف ۶صفر از پول ملی خود کرد که چند میلیون لیر آن یک دلار می شد ولی اکنون این فاصله در ایران زیاد نیست یعنی هر ۹۴۰ تومان کشور ما یک دلار است. وی می افزاید: هنوز موعد حذف صفرها در کشور ما فرا نرسیده است، کما اینکه به اعتقاد من آثار روانی منفی این کار از انتشار اسکناس درشت، بیشتر است.
غلامرضا مصباحی مقدم که این پیشنهاد را در مجمع عمومی بانک مرکزی مطرح کرده است به طرح دیگری نیز اشاره می کند.
وی می گوید: «می توان به جای اجرای این طرح از یک طرح جایگزین دیگر استفاده کرد. بدین شکل که سه صفر دیگر ابتدا به شکل کوچک تر و کمرنگ تر در اسکناس ها چاپ شود و پس از گذشت یکی دو سال آن صفرها محو شود. در این صورت آمادگی روانی لازم برای یک مرحله انتقالی به وجود می آورند.»
گروهی از کارشناسان اقتصادی در نقد و پردازش احتمالات اجرایی شدن این طرح، موضوع تاثیرگذاری این طرح را بر بازار سرمایه کشور مطرح می کنند.
● نگرانی ها در بازار سرمایه
شاهین شایان آرانی از کارشناسان ارشد بازارهای پول و سرمایه در این باره می گوید: «صفر پول، مبنایی ندارد و پدیده ای اقتصادی نیست که باعث دگرگونی بنیادی و آسیب پذیری اقتصاد کشور شود.»
شایان آرانی درباره تاثیر اجرایی این طرح بر بازار سرمایه می گوید: «ممکن است در کوتاه مدت فقط بر جو روانی بازار سرمایه اثری داشته باشد اما هیچ تحول خاصی در مبادلات بازار سهام و نرخ سهام شرکت ها رخ نخواهد داد چرا که اسکناس و رقم آن موضوعی تفاهمی است. »
وی می افزاید: «در صورت حذف سه صفر از پول ملی ارزش پول ملی کاهش نخواهد یافت و فقط واحد مبادلات و معاملات تغییر خواهد کرد.»
وی البته تاکید می کند که تجربه کشورهایی چون ترکیه و ایتالیا نشان داده است که با حذف صفر از پول ملی در بلندمدت تورم نیز کاهش می یابد.
اما برخی دیگر از کارشناسان معتقدند که با اجرای این طرح بازار سرمایه دچار سردرگمی خواهد شد.
اکبر مردانی از کارشناسان بازار سرمایه حذف سه صفر از پول ملی را موجب سردرگمی بازار سرمایه و مختل شدن بازار سهام می داند.
وی می گوید: «قیمت اسمی سهام شرکت های سهامی عام با این اقدام دچار تغییر و تحولات اساسی خواهند شد.»
وی ادامه می دهد: «در حال حاضر به جز حدود ۴۰ شرکت بورس که دارای قیمت بیش از یک هزار تومان هستند باقی شرکت های بورسی از نرخ سهام کمتر از این رقم برخوردارند که با حذف سه صفر از پول ملی محاسبات نرخ گذاری اکثریت شرکت های بورس با اختلال مواجه خواهد شد که در نهایت به سردرگمی بازار سرمایه خواهد انجامید.»
وی معتقد است: «این تغییر و تحول موجب خواهد شد که قیمت سهام شرکت های بورس مختل شود.»
مردانی با بیان اینکه این طرح هم برای جامعه و هم بازار سرمایه مشکلاتی را همراه خواهد داشت، می گوید: «با این اقدام رقم دستمزدها و هزینه های خدماتی و تولیدی کوچک خواهد شد و اقشار مختلف جامعه مجبور به رندکردن ارقام به سمت بالا خواهند شد که این مسئله به نوبه خود تورم را افزایش خواهد داد.»
این کارشناس معتقد است که مقایسه وضعیت اقتصادی و معیشتی ایران با ترکیه و ایتالیا و دیگر کشورها اشتباه است. یک کارگزار بازار سرمایه اما معتقد است که این اقدام به هیچ عنوان بر بازار سرمایه اثر منفی نخواهد گذاشت و فقط محاسبات را آسان تر خواهد کرد.
برزنی مدیر عامل یک شرکت کارگزاری می گوید: «هنوز تورم بر کشور به حدی نرسیده که زود نقدینگی مان را خرج کنیم لذا حذف سه صفر از پول ملی به هیچ عنوان بر بازار سرمایه اثر منفی نخواهد گذاشت.»
برزنی ادامه می دهد: این اقدام محاسبات در بازار سرمایه را آسان تر خواهد کرد و در کل مکانیزم موجود تغییری نخواهد کرد. ولی در عوض هزینه های چاپ و ضرب اسکناس را کاهش خواهد داد. این کارگزار بورس تصریح می کند: «مطمئن باشید حذف سه صفر از پول ملی هیچ تاثیر ملموسی بر روی تصمیم سرمایه گذاران حقوقی و حقیقی بازار سهام نخواهد گذاشت.»
عضو هیئت مدیره شرکت بورس در خصوص تاثیر اجرای این طرح بر صورت های مالی شرکت ها می گوید: «با اجرای این طرح برای صورت های مالی شرکت های بورس که با ارقام میلیون ریال منتشر می شوند مشکلی نخواهد بود چرا که حسابداران در حال حاضر با حذف ذهنی صفر در حال اجرای بخشی از طرح حذف سه صفر ملی هستند.»
منبع : روزنامه کیهان


همچنین مشاهده کنید