گیشه ای و عامه پسند

ششمین فیلم بلند سینمایی «محمدحسین لطیفی» اگرچه موفق شده است برای دومین بار در سال جاری عبارت «بلیت تمام شد» را بر روی گیشه بسیاری از سینماها بیاورد اما در مقایسه با «روز سوم» که سیمرغ بلورین جشنواره فیلم فجر را برایش به ارمغان آورد کار ضعیف تری است. از شش فیلم سینمایی که در کارنامه «محمدحسین لطیفی» دیده می شوند، سه فیلم موضوعی طنزآمیز دارند و این نشان دهنده علاقه این کارگردان به توصیف موضوعات اجتماعی از دریچه طنز است.
سال گذشته و در شرایطی که همه انتظار داشتند سیمرغ بلورین بهترین فیلم جشنواره به فیلم های نظیر «خون بازی»، «اتوبوس شب»، «پاداش سکوت» و «سنتوری» برسد در میان ناباوری این «لطیفی» بود که با فیلم غافلگیرکننده «روز سوم» عنوان بهترین فیلم جشنواره را از آن خود کرد. این موفقیت زمانی حاصل شد که مردم به واسطه پخش سریال بسیار موفق و خوش ساخت «صاحبدلان» با نام و چهره «لطیفی» آشنایی بیتشری پیدا کرده بودند.
پس از این موفقیت، «لطیفی» که در طی سال های اخیر پر کار بوده است بلافاصله ساخت ششمین فیلم بلند سینمایی خود را با موضوعی جذاب آغاز کرد. «لطیفی» برای ساخت ششمین فیلم خود به سینمای تجاری روی آورد و موضوع جذاب آن باعث شد تا تمام علاقه مندان به سینما از همان روزهای ابتدایی فیلم منتظر اکران باشند و رکورد فروش ۱۰۰میلیون در سه روز نخست اکران فیلم گواه این موضوع است. «لطیفی» با «توفیق اجباری» بخش هایی از زندگی «محمدرضا گلزار» را بر پرده سینماها کشاند و برای اینکه فیلمش به فروش مناسبی دست یابد هوشمندانه به سراغ ژانر طنز رفت.
ژانری که در چند ساله اخیر عمده فروش سینمای ایران حاصل این قبیل فیلم هاست. «توفیق اجباری» را از دو جهت می توان مورد نقد و بررسی قرار داد; جنبه اول که با توجه به رکود سینمای ایران جلوه پیدا می کند، فروش فیلم است.
«توفیق اجباری»، پس از «اخراجی ها» که عید نوروز اکران شد دومین فیلمی است که توانسته عبارت «بلیت تمام شد» را در پشت گیشه سینماها نمایان کند، اگرچه فروش فیلم نسبت به «اخراجی ها» قابل مقایسه نیست اما «توفیق اجباری» با فروش معادل ۷۸۹ میلیون در طی حدود پنجاه روز توانست در صدر فیلم هایی که در پاییز اکران شدند قرار گیرد. اما مورد دوم خود فیلم است. بدون شک، «توفیق اجباری» اگرچه به لحاظ مالی و استفاده از چهره های سرشار و سوپراستار سینمای ایران به مراتب موفق تر از کارهای قبلی «لطیفی» و حتی «روز سوم» است اما در نحوه اجرا اثر چندان موفقی به شمار نمی رود. «توفیق اجباری» فیلمی است که به تمام معنا در رده فیلم های تجاری جای می گیرد، انتخاب سوژه ای جنجال برانگیز این فیلم را تبدیل به اثری سراسر گیشه ای و عامه پسند تبدیل کرده است. سکانس آغازین فیلم (نشان دادن گلزار در لباس یک روحانی) اگرچه به تماشاگر شوک وارد می کند، اما «لطیفی» نتوانسته است از این شوک به نحو مطلوب بهره ببرد، به این دلیل که «محمدرضا گلزار» بازی بسیار معمولی را در نقش خودش انجام داده است.
سال ها قبل «محسن مخملباف» با «هنرپیشه» کار مشابهی را انجام داده بود، «هنرپیشه» نیز مضمونی طنز داشت و «اکبر عبدی» نقش خودش را ایفا می کرد اما با این تفاوت که اکبر «هنرپیشه» بسیار باورپذیرتر از «رضا» در «توفیق اجباری» بود. ضعف دیگر توفیق اجباری در بازی «باران کوثری» است، بدون شک «باران کوثری» یکی از با استعدادترین بازیگران نسل جوان حال حاضر سینمای ایران است و این استعداد و توانایی را سال گذشته در دو فیلم «خون بازی» و «روز سوم» نشان داد، اما با تمام تلاشی که می کند نتوانسته تصویری مطلوب از همسر یک بازیگر سرشناس به نمایش بگذارد. مشکل دیگر «توفیق اجباری» بی هدفی آن است.
تماشاگر تا پایان فیلم واقعا متوجه نمی شود چرا رضا و سیمین از هم جدا شدند. اگر دو شخصیت اصلی فیلم این قدر همدیگر را دوست دارند که نمی توانند حضور شخص دیگری را در زندگی طرف مقابل تحمل کنند اصلا چرا جدا شدند؟! مطمئنا دختری که می خواهد با یک سوپراستار سینما ازدواج کند متوجه مشکلات زندگی با این شخص است و عنوان کردن این موضوع برای دلیل جدایی دو شخصیت اصلی به شدت غیرمعقول است. اما جدای از ضعف های مورد اشاره «توفیق اجباری» توانسته است کمدی لحظه را به بهرترین شکل برای مخاطب به نمایش بگذارد.
صدای خنده های از ته دل تماشاگران در سالن سینما هنگام دیدن صحنه های خنده دار نشان دهنده موفقیت «محمدحسین لطیفی» در ژانری است که دست مایه ساخت ششمین فیلم بلند خود قرار داده است. یکی دیگر از نقاط قوت فیلم بازی بسیار خوب «رضا عطاران» در نقش «عطا» است. «عطاران» اگرچه به نوعی نقش های قبلی خود را تکرار کرده است اما با این وجود توانسته نقش یک «برادر زن کنه» را به بهترین وجه نشان دهد! به گزارش ایسکانیوز، به هر ترتیب توفیق اجباری با وجود تمامی اشکالاتی که به آن وارد شد از بسیاری فیلم های مشابه دیگر اثر قابل تامل تری است و موفق می شود مردم را برای چند دقیقه بخنداند. کاری که به نظر می رسد بسیاری از مردم از سینمای امروز ایران انتظار دارند، تنها خنداندن و نه بیشتر.

منبع : روزنامه ابتکار