جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

ضیافت مرگ


ضیافت مرگ
سرشاخ شدن غول ها همواره جذابیت خاص خود را داشته است. در نبرد قوی و ضعیف، فقط شگفتی باعث برتری کوچک هاخواهد شد اما وقتی بزرگان به جان هم می افتند دیگر از حوادث غیر مترقبه خبری نخواهد بود و در دنیای واقعی رقابت، یک غول با کمال سربلندی از دور خارج خواهد شد. ورزش، همیشه جلوه واقعی تعاریف فوق بوده است. تفاوتی ندارد جدال فرناندو آلونسو و میشائیل شوماخر در فرمول یک، کتک کاری محمد علی کلی و جوفریزر در بوکس، رویارویی والدنر و گاتین در تنیس روی میز و... به اندازه همگروه شدن تیم های درجه اول فوتبال در یک تورنمنت بزرگ، جذاب است. کنار هم قرار گرفتن هلند، ایتالیا و فرانسه بار دیگر اصطلاح گروه مرگ را بین هواداران فوتبال رواج داد. به حکم آمار، آنها سخت ترین گروه تاریخ رقابت های یورو را تشکیل داده اند اما در ادوار گذشته هم برخی تیم ها گروه مرگ را تجربه کردند.
● همان جدال سنتی
جام ملت های اروپا از سال ۱۹۶۰ آغاز شد اما تا ۲۰ سال بعد مرحله نهایی با شرکت ۴ تیم و فقط به صورت حذفی برگزار می شد. در یورو ۱۹۸۰ شاهد افزایش شرکت کننده ها و قرار گرفتن آنها در ۲ گروه ۴ تیمی بودیم. در گروه اول یونان زنگ تفریح بود اما هلند و آلمان که ۶ سال قبل تر فینال جام جهانی را برگزار کرده بودند و همچنین چکسلواکی ( قهرمان یورو ۸۰) در یک گروه قرار داشتند. آلمان با برتری مقابل ۲ رقیب اصلی خود بار صعود را بست. چکسلواکی و هلند از سد یونان ضعیف گذشتند و در دیدار رودررو به تساوی رضایت دادند. امتیاز مساوی پای تفاضل گل را به میان کشید و چکسلواکی تنها به لطف یک گل خورده کمتر جواز صعود را به دست آورد. در گروه دوم اوضاع بدتر بود. اسپانیا، ایتالیا و انگلستان به جان هم افتادند و جالب اینکه در نهایت بلژیک، دیگر تیم گروه بالاتر از آنها در صدر جدول ایستاد! اسپانیا مقابل ایتالیا با تساوی بدون گل متوقف شد. لاجوردی پوشان یک بر صفر انگلستان را شکست دادند و شیرهای سپید ۲ بر یک اسپانیا را بردند تا ابهام و تعلیق به طور کامل معنا شود. اسپانیای یک امتیازی در جایگاه چهارم قرار گرفت و ایتالیا با یک امتیاز بیشتر نسبت به انگلستان در زمره صعود کننده ها جای گرفت. جالب اینکه هر ۲ تیم صعود کرده از این گروه مرگ در حسرت فینال ماندند. آلمان و چکسلواکی برای تصاحب جام جنگیدند و سرانجام ژرمن ها در ضربات پنالتی، پادشاه اروپا نام گرفتند.
● معمای پرتغال
حضور تنها ۸ تیم در جام ملت های اروپا علاوه بر افزایش کیفیت رقابت ها، احتمال به وجود آمدن گروه مرگ را به بالاترین میزان می رساند. در یورو ۸۴ شاهد جدال پرتغال قدرتمند، اسپانیای مقتدر و آلمان همیشه مدعی بودیم. جدال سرد ژرمن ها مقابل مردان تنگه ماژلان به تساوی بدون گل انجامید و نبرد اسپانیا و پرتغال هم یک بر یک خاتمه یافت. در دیگر دیدار حساس گروه، اسپانیا ناباورانه از سد آلمان مدافع عنوان قهرمانی گذشت و در واقع سند حذف همتیمی های رومنیگه را امضا کرد. رومانی به عنوان زنگ تفریح گروه دست در دست آلمان حذف شد. در سوی مقابل پرتغال و اسپانیا هم امتیاز با یکدیگر به نیمه نهایی راه یافتند؛ هرچند در نهایت فرانسه میشل پلاتینی بر جام قهرمانی بوسه زد.
● مثلث هلندی
دست تقدیر آلمان، ایتالیا و اسپانیا را کنار هم قرار داد. بیچاره دانمارک که در حضور این غول ها، چاره ای جز ارائه نقش امتیاز جمع کن سایر تیم ها نداشت! جدال آلمان و ایتالیا به تساوی یک بر یک انجامید. لاجوردی پوشان یک بر صفر اسپانیا را شکست دادند و نبرد آلمان و اسپانیا با برتری ۲ بر صفر ماتادورها به پایان رسید. در نهایت آلمان و ایتالیا ۵ امتیازی صعود کردند و اسپانیای ۲ امتیازی غزل خداحافظی را سر داد.
در گروه دوم رقابت ها حضور ایرلند جنوبی و انگلستان مبارزات سیاسی «بابی ساندز» آزادیخواه ایرلندی را به یاد می آورد. شوروی سابق و هلند مدعی هم ۲ تیم دیگر این گروه بودند. شیرهای سپید بازهم قربانی اصلی نام داشتند. آنها در بازی اول یک بر صفر مغلوب ایرلند جنوبی شدند و دومین رقابت را نیز ۳ بر یک به هلند واگذار کردند. شوروی هم به مردان رابسون امان نداد و مانند هلند، سفیدپوشان را از سر راه برداشت. ایرلند جنوبی که مقابل شوروی سابق به تساوی رضایت داده بود، یک بر صفر مغلوب لاله های نارنجی شد و جالب اینکه شوروی سابق با پیروی یک بر صفر مقابل هلند عنوان سرگروهی را از آن خود کرد. همتیمی های فان باستن و ریکارد هم به عنوان نایب قهرمان به جمع ۴ تیم پایانی راه یافتند. آنجا بنا بر یک سنت ثبت نشده، تیم های همگروه مقابل رقیبان به برتری رسیدند و راهی فینال شدند. بازی نهایی هم با ثبت دومین گل زیبای تاریخ فوتبال ( شوت فان باستن هلندی که در روز تولد داسایف افسانه ای، درون دروازه شوروی سابق قرار گرفت) جلوه ویژه ای یافت.
کمی زندگی
در یورو ۹۲ شاهد حضور ۳ تیم مدعی در یک گروه نبودیم چون بزرگان زیادی از راهیابی به مرحله اصلی بازماندند. در آخرین جام ملت های ۸ تیمی، انگلستان و فرانسه طی یک بازی سرد به تساوی بدون گل رضایت دادند؛ آنچه بازتاب شرایط آنها در گروه تلقی می شد. سوئد و دانمارک به عنوان نمایندگان اسکاندیناوی بالاتر از غول ها راهی مرحله نیمه نهایی شدند. در گروه دوم اوضاع متفاوت به نظر می رسید. هلند و آلمان، اسکاتلند و شوروی سابق (این تیم به خاطر سقوط کمونیسم با نام کشورهای مشترک المنافع در رقابت ها حضور یافت) را از سر راه برداشتند. اولی در نیمه نهایی مغلوب دانمارک شد و دومی سوئد میزبان را از سر راه برداشت. بازی نهایی نیز با ۲ گل به سود دانمارک، میهمان ناخوانده جام ( که به جای یوگسلاوی در رقابت ها شرکت کرده بود) پایان یافت.
● تغییر شکل
در اولین دوره ۱۶ تیمی شدن رقابت ها، گروه مرگ شکل نگرفت. پرتغال، دانمارک، ترکیه و کرواسی هیچ شوری ایجاد نکردند و گروه انگلستان هم فقط به لطف حضور اسکاتلند و رویارویی آنها با برادر بزرگشان جذاب شد وگرنه سوئیس در قواره سایرین نبود و هلند، کوچک به نظر می رسید؛ نشان به آن نشان که با وجود صعود، در بازی پایانی گروه با نتیجه ۴ بر یک قافیه را به انگلستان واگذار کرد و مقابل اسکاتلند به تساوی دست یافت. جمهوری چک در گروه سوم استثنایی ظاهر شد. درخشش غیرمنتظره آنها، روسیه، آلمان و ایتالیا را بهت زده کرد و شاید بتوان گفت از دور دوم بازی های گروهی، کابوس «مرگ» را فراروی دیدگان ۳ تیم فوق قرار داد. به هر حال در این جام، آلمان بار دیگر موی دماغ انگلستان شد و با ثبت اولین گل طلایی تاریخ فینال تورنمنت های بزرگ اروپا، جام قهرمانی اروپا را از جمهوری چک سختکوش و لایق ربود.
● عدم وجود «مرگ»
در مراسم قرعه کشی یورو ۲۰۰۰ نه سیخ سوخت و نه کباب. در هر گروه حداکثر ۲ قدرت بزرگ مقابل هم قرار گرفتند و جالب اینکه انگلستان و آلمان پایین تر از پرتغال و رومانی ایستاده و حذف تلخی را تجربه کردند. صعود ایتالیا از گروه دوم قابل پیش بینی بود اما هیچ کس روی حضور ترکیه دنیزلی در جمع ۸ تیم برتر اروپا حساب نمی کرد. اسپانیا به سختی از دام شرقی ها گریخت و فرانسه و هلند به عنوان غول های گروه چهارم، جمهوری چک و دانمارک (ضعیف ترین تیم های جام) را پشت سر گذاشتند. یورو ۲۰۰۰ با آن فینال خاطره انگیز در یادها باقی ماند؛ جایی که ایتالیا در ۲۰ ثانیه پایانی گل تساوی را دریافت کرد و ترزگه گل طلایی فرانسه را درون دروازه تولدوی نگون بخت جای داد.
● افسون مردان اساطیری
... و اما یورو .۲۰۰۴ شاید بتوان گروه چهارم را گروه مرگ نامید. جمهوری چک قویتر از یورو ۹۶ و خیلی بهتر از یورو ۲۰۰۰ گام به میدان رقابت گذاشته بود. هلند و آلمان به عنوان رقبای سنتی قصد دریافت جواز صعود را داشتند. در این میان لتونی، آلمانی را متوقف کرد تا نمای کامل یک شگفتی ساز را به رخ سایرین بکشاند. آلمان و هلند به تساوی یک بر یک رسیدند. شاگردان «بروکنر» در تماشایی ترین بازی جام طی یک رالی گل، عقب ماندگی مقابل هلند را جبران کرده و با یک گل کاملاً تاکتیکی ۳ بر ۲ پیروز شدند. آنها با تیم دوم خود ۲ بر یک آلمان را شکست دادند و از سوی کارشناسان قهرمان جام نام گرفتند. در نهایت ستاره های شرق با ۹ امتیاز به عنوان تیم اول راهی دور بعد شدند و هلند به لطف پیروزی در بازی پایانی مقابل لتونی مغرور، جواز حضور در جمع ۸ تیم برتر را دریافت کرد. در سالی که یونان بزرگترین شگفتی را رقم زد، نام تیم های بازی افتتاحیه و جدال نهایی مشابه بود. مردان سرزمین افلاطون در هر ۲ بازی پرتغال میزبان را شکست دادند.
منبع : روزنامه ابرار ورزشی


همچنین مشاهده کنید