هاوارد هم رفت!

سرانجام جان هاوارد هم رفت.به همین سادگی! حتی ساده تر از آنکه نومحافظه‌کاران واشنگتن تصورش را می کردند.نخست وزیر سابق استرالیا کرسی نمایندگی خود را نیز در این انتخابات از دست داد تا سخت ترین شکست سیاسی استرالیا طی ۷۸ سال اخیرا را به نام خود ثبت نماید.هاورد را می توان جنجالی ترین نخست وزیر تاریخ استرالیا نامید.در طول دوران نخست وزیری وی چالشهای زیادی در سیدنی خود را بروز دادند. اعزام نیرو به عراق و حمایت از سیاست آمریکا،رسوایی شرکت دولتی ای دبلیو بی در صدور گندم به عراق،کم توجهی به محیط زیست در بودجه و برنامه ریزی،حضور طولانی مدت در مقام نخست وزیری و ریاست حزب لیبرال و... از جمله این چالشها محسوب می‌شوند.هاوارد از سال ۱۹۹۶ با پیروزی حزب لیبرال به عنوان نخست وزیر استرالیا انتخاب شد.در سال ۱۹۹۶ حزب لیبرال پیروز انتخابات مجلس فدرال شد و جان هاوارد به عنوان نخست وزیر، به تشکیل کابینه دست زد. وی به ترتیب در سالهای ۱۹۹۹، ۲۰۰۱ و ۲۰۰۴مجددا به عنوان نخست وزیر انتخاب شد .وی پس از ۱۱ سال حضور در راس معادلات سیاسی سیدنی سرانجام شکست سختی را از کوین راد پذیرفته است.
هاوارد در سال۱۹۳۹ در شهر سیدنی متولد شد و هم اکنون۶۸ سال دارد. وی با تحصیل در رشته حقوق، در سال ۱۹۵۷ به عضویت حزب لیبرال در آمد و به عنوان وکیل و بعدها رئیس شاخه جوانان این حزب به فعالیت پرداخت. نخستین بار در سال ۱۹۷۵ توانست به مجلس محلی سیدنی راه یابد و سپس با انتخاب مالکوم فریزر به نخست وزیری، هوارد ابتدا وزیر بازرگانی و سپس در سن ۳۸ سالگی خزانه دار دولت شد. وی سپس به عنوان جانشین حزب لیبرال انتخاب شد. سرانجام در ژانویه۱۹۹۵ به ریاست حزب دست یافت و رهبر لیبرالها شد.
● سیمای خاور دور پس از هاوارد
هر چند استرالیا در منطقه اقیانوسیه قرار دارد اما تحولات آن تاثیر مستقیمی در اوضاع خاوردور می گذارد.بر این اساس شاهد بودیم که در زمان نخست وزیری جونیچیرو کویزومی،همپیمانی استرالیا و ژاپن سبب شد تا توکیو و سیدنی به دوتن از اصلی ترین همپیمانان واشنگتن در بغداد تبدیل شوند.مشارکت ژاپن و استرالیا در اشغال عراق به دیگر موارد نیز تسری یافت و خاوردور چهره ای پر تنش به خود گرفت.با ضور شینزو آبه در راس معادلات سیاسی توکیو رفتارژاپن تا حدی متوازن شد.آبه بر خلاف کویزومی به معبد یاساکانی نمی رفت و سعی داشت تا حدودی ارتباطات خود با پکن و سئول را گسترده تر نماید.با استعفای آبه و حضور فوکودا این روند تشدید شده است.دولت فعلی ژاپن هم اکنون سعی در اتخاذ سیاست تنش‌زدایی در مادلات خاوردور دارد.اما آنچه در طول این تحولات ثابت بود،رفتار دولت استرالیا بود.بر خلاف سیری که در توکیو شاهد آن بودیم،سیدنی همچنان اصلی ترین کانون حمایت از سیاستهای آمریکا محسوب می شد.جان هاوارد پس از اینکه تصمیم دولت خود جهت عدم امضای پیمان کیوتو را اعلام نمود،بر همگان مسجل شد که لیبرالهای استرالیا در مسئله همپیمانی با بوش گوی سبقت را از دیگران ربوده اند.
در این میان شکست هاوارد و جانشینی کوین راد سبب نگرانیهای دولت ژاپن شده است.این نگرانیها خود را به عناوین مختلفی بروز داده است.اخیرا سخنگوی ارشد دولت ژاپن ضمن استقبال از روی کارآمدن دولت جدید در استرالیا، ابراز امیدواری کرده است که که‌روابط خوب این کشور با دولت استرالیا به رهبری “کوین راد”، رهبر حزب کارگر و نخست‌وزیر جدید این کشور ادامه یابد.
وی در این خصوص می گوید:
“ تردیدی ندارم، باوجود اینکه احتمالا تفاوت‌هایی میان دو کشور بر سر مسئله عراق یا پروتکل کیوتو وجود دارد اما می‌توانیم روابط خود را با دولت جدید استرالیا ادامه دهیم. “
این در حالی است که اختلافات استرالیا و ژاپن در مراحل بعدی وارد فاز تازه تری خواهد شد.ژاپن ماه ژوئیه سال آینده میلادی میزبان سران هشت کشور صنعتی گروه هشت در استان “هوکایدو” این کشور است و انتظار می‌رود یکی از محورهای اساسی این نشست، بررسی موضوع گرمایش جهانی باشد. استرالیا باوجود آنکه یکی از کشورهای بزرگ خارج‌کننده گازهای گلخانه‌ای در جهان به شمار می‌رود اما در زمان “جان هوارد” نخست وزیر پیشین این کشور از تصویب پروتکل کیوتو امتناع می‌کرد. دولت جدید استرالیا در نظر دارد به ماموریت نیروهای این کشور در حمایت از جنگ آمریکا علیه عراق نیز خاتمه دهد و دراین راستا قرار است یک سوم از نیروی نظامی یک‌هزار و پانصد نفری خود را در عراق، تا نیمه سال آینده میلادی به کشور فراخواند.
در این میان نسل چهارم کمونیستهای پکن نسبت به پیروزی کوین راد در سیدنی دید خوشبینانه ای دارند.حذف هاوارد خبر خوشایندی برای چینی ها محسوب می شود.آنها با مانور آمریکا و متحدانش در خاوردور مخالف هستند.” ون جیابائو “ نخست وزیر چین در پیام تبریکی به “ کوین راد “،پیروزی وی را در انتخابات عمومی در استرالیا تبریک گفته است.
نخست وزیر چین در این پیام تبریک که برای همتای منتخب استرالیایی خود فرستاد ابراز امیدواری کرد روابط چین و استرالیا توسعه و گسترش بیشتری یابد. سال ۲۰۰۸میلادی مصادف با سی و پنجمین سالگرد برقراری روابط سیاسی دو کشور است و ارزش مناسبات تجاری چین و استرالیا درپایان سال ۲۰۰۷میلادی به حدود پنج میلیارد دلار رسید. چین دومین شریک بازرگانی و بازار صادراتی استرالیا به شمار می‌رود و متقابلا استرالیا نیز نهمین شریک بازرگانی چین محسوب می‌شود.
در نهایت اینکه سیمای خاوردور پس از شکست جان هاوارد به سمت پیمانهای همگرایانه و پرهیز از تنش زدایی پیش خواهد رفت.این مسئاله ایست که طیف افراطی جمهوریخواهان آمریکا را بسیار نگران خواهد ساخت.
شکست هاوارد در انتخابات استرالیا چهره سیاسی سیدنی را تاحدودی متحول نموده است.البته نظام بین الملل در انتظار ترسیم شمای سیاسی جدید استرالیا از سوی حزب کارگر است.مسلما نخست وزیر جدید استرالیا راه چندان آسانی را پیش رو نخواهد داشت.

صادق سعیدی نیا

منبع : روزنامه رسالت