کارشناسان برای درمان دوبیماری متضاد اقتصاد راه علاج ارایه می کنند؛ اقتصادکشور؛ تب تورم و لرز رکود

درآمدهای نفتی هر روز بیشتر می شود و دولت می تواند با قدرت مالی بیشتری در عرصه سازندگی کشور حضور داشته باشد، اما آنچه در عمل و در کشور مشاهده می شود، این است که دولت از خرج کردن این درآمد هراس دارد، چرا که بسیاری بر این باورند که با وارد کردن این درآمدها، چرخه معیوب اقتصاد کشور به حال اغما رفته و گره کور تورم و رکود در آن غیرقابل حل خواهد شد.
در شرایط فعلی کشور ما با دو معضل تورم حاصل از نقدینگی و رکود حاصل از ورود دلارهای نفتی به کشور روبروست. در این شرایط هر حرکتی که از سوی دولت برای مهار یک معضل انجام شود، ممکن است به مشکل دیگر دامن زده و آن را به حالت اضطرار وارد کند. چنانچه نقدینگی را جمع آوری کند روند تقاضا کاهش می یابد و تولید و به تبع آن اشتغال دچار لطمه می شود و اگر بخواهد چرخه تولید را تحت حمایت مالی و تسهیلاتی قرار دهد، نقدینگی به بازار تزریق شده و ممکن است تورم را تشدید کند.
در این راستا، کارشناسان نظرات متفاوتی برای فائق آمدن بر مشکل تورم رکودی کشور ارایه کرده اند که در زیر می آید.
گروه اقتصادی
● عرضه را تقویت کنیم
یک اقتصاددان معتقد است: برای کنترل تورم و کاهش سطح بیکاری لازم است تا با تقویت تولید بخش عرضه را تقویت کنیم.
میثم موسایی خاطرنشان کرد: کشوری که دچار رکود تورمی است، در واقع مانند بیماری است که به دو بیماری به طور همزمان دچار شده است و دارویی که برای بهبود یک بیماری مؤثر است باعث تشدید بیماری دیگر می شود، بنابراین پیچیدن نسخه برای چنین بیماری با سختی هایی روبروست.
وی افزود: در چنین شرایطی سیاستهای مالی و پولی انقباضی گرچه باعث کاهش تورم می شود، اما در عین حال خود سبب افزایش بیکاری می گردد.این اقتصاددان یادآور شد: در همین شرایط، سیاستهای پولی و مالی انبساطی که باعث افزایش اشتغال می شود، خود باعث افزایش تورم می شود.
وی افزود: راهکار مؤثر برای خروج از این شرایط، کار بر روی عرضه است و چنانچه عرضه به سمت چپ منتقل شود هم تولید و اشتغال افزایش می یابد و هم سطح قیمتها با کاهش مواجه می گردد.
● بسته ای از سیاستهای مختلف
قائم مقام رئیس مرکز پژوهشهای مجلس نیز معتقد است: خروج از رکود تورمی اقتصاد کشور با بهره گیری از بسته ای از سیاستهای مختلف ممکن است.
لطف ا... فروزنده گفت: در این راستا لازم است تا اقتصاد کشور را به سمتی هدایت کرد که نفت سرمایه شود و از وجه درآمدی خارج شود.وی افزود: با افزایش درآمدهای نفتی، آن را باید به سمت فعالیتهای تولیدی و ایجاد ارزش افزوده بیشتر از این مسیر هدایت کرد.
این کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: ایجاد تسهیلات برای تولید، رفع موانع موجود در این مسیر، تشویق تولیدکنندگان، مبارزه با رانت خواری و فساد مالی، اولویت بندی پروژه ها و... مجموعه سیاستهایی هستند که باید آنها را برای خروج از رکود تورمی اعمال کرد.وی با بیان اینکه بر مباحث اقتصادی، عوامل ساختاری نیز اثرگذار است، اضافه کرد: در اقتصادی که تولیدی باشد، طبیعتاً متناسب با تولید، اشتغال افزایش می یابد و رکود و تورم در یک تعامل مناسب خنثی می گردند و شرایط اقتصادی بهبود می یابد.
فروزنده اضافه کرد: در اقتصادی که تولیدی نباشد، با بالا رفتن حجم نقدینگی، گرفتاری به نام تورم پدید می آورد که با افزایش هزینه تولید، مشکلاتی چون بیکاری را دامن می زند.
● افزایش بهره وری و کاهش هزینه های تولید
تقوی نیز بر این عقیده است که اقتصاد کشور از شرایط رکود تورمی رنج می برد و هر سیاستی که سبب افزایش نرخ بهره وری و ارتقای تولید شود، ما را برای خروج از این شرایط کمک خواهد کرد.
مهدی تقوی اقتصاددان اظهار داشت: برخی سیاستهای دولت خود در تقویت این شرایط مؤثر بوده و لازم است تا از برخی حرکتها در این شرایط مانند اعطای تسهیلات به طرحهای زودبازده به امید اشتغالزایی خودداری شود.این اقتصاددان یادآور شد: مشکل اقتصاد ما بالا بودن نرخ تورم، پایین بودن میزان تولید و همچنین گران بودن تولید است.وی افزود: یک علت اساسی این مسأله وابسته بودن اقتصاد ماست که مجبور است مواد اولیه و واسطه ای خود را از خارج وارد نماید.
تقوی اضافه کرد: با افزایش قیمت یورو و دلار، هزینه های تحمیلی به تولیدکنندگان افزایش می یابد و عملاً به گران شدن محصولات منجر می گردد.
وی افزود: در چنین شرایطی منحنی عرضه به سمت چپ حرکت می کند و خود به رکود تورمی منجر می شود.این کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: این مشکل زمانی حل می شود که منحنی عرضه به سمت راست حرکت کند که بروز این مسأله خود در گروی افزایش بهره وری و کاهش هزینه های تولید است.
وی با انتقاد از مدیریت ضعیف واحدهای تولیدی تأکید کرد: بستن هر کارخانه منحنی عرضه را به سمت چپ و بازشدن آن، این منحنی را به سمت راست هدایت می کند، بنابراین با افزایش بهره وری نیروی کار، سرمایه گذاری در بخشهای مولد و... باید کاری کرد که امکان حرکت منحنی عرضه به راست فراهم شود.
● ذخیره منابع درآمدی
یک اقتصاددان نیز در این رابطه گفت: برخلاف نظر برخی کارشناسان، به اعتقاد من در شرایطی که امکان صرف درآمدها در فعالیتهای تولیدی نیست، بهترین راهکار ذخیره منابع درآمدی است.
عباسعلی نورا در گفتگو با فارس اظهار داشت: رکود تورمی حاصل اندیشه و تفکر کلان اقتصادی است که خود متأثر از معادلات سیاسی بروز می یابد.
وی افزود: اگر بحث مسایل برون مرزی را در این خصوص نادیده بگیریم، قطعاً نمی توانیم به راهکار مناسب برای حل مشکل اقتصاد کشور در شرایط رکود تورمی دست یابیم.این کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: اگر شرایط به گونه ای است که امکان صرف درآمدهای کشور در فعالیتهای تولیدی و مولد نیست، در این شرایط بهترین اقدام، ذخیره آن است.
وی افزود: این تفکر مورد پسند بسیاری از کارشناسان نیست، اما به نظر من تزریق درآمدها و سرمایه گذاری آنها در زیربناها خود باعث افزایش تورم می شود.
نورا گفت: گرچه تزریق منابع به زیربناها خود لازمه تولید مولد است، اما باید در نظر گرفت در این شرایط که خود مستقیماً به تولید مولد منجر نمی شود، باعث تورم و به رکود وادار کردن چرخه اقتصادی می شود.

منبع : روزنامه قدس