وظیفه شهروندی Civic Duty

▪ کارگردان: جف رنفرو
▪ فیلمنامه: اندرو جوینر.
▪ موسیقی: تری هاد، الی کرانتزبرگ.
▪ مدیر فیلمبرداری: دیلن مک لئود.
▪ تدوین: اریک همربرگ، جف رنفرو.
▪ طراح صحنه: تیلر جونز.
▪ بازیگران: پیتر کراوس[تری آلن]، کاری متچت[مارلا آلن]، ریچارد اسکیف[تام هیلاری مامور FBI]، خالد ابوالنقی[گیب حسن]، ایان تریسی[ستوان رندال لوید].
▪ ٩٨ دقیقه. محصول آمریکا، انگلستان، کانادا. نامزد جایزه بهترین تدوین صدا از مراسم لئو.
▪ ژانر: درام، مهیج.
تری الن حسابداری خبره پس از اخراج از شرکت محل کارش مجبور به گذراندن ساعت های بیشتری در خانه اش می شود. او سعی دارد تا کار دیگر و بهتری برای خود دست و پا کند تا همسر دوست داشتنی اش کاری و خانه اش را از دست ندهد.
همزمان گیب حسن جوانی خاورمیانه ای تبار به آپارتمان همسایگی آنان اثاث کشی می کند. تری که هر روز اخباری مبنی بر حرکت های تروریستی و هشدارهای بوش برای مقابله با آنها را می شنود، نیمه شبی در اثر بی خوابی متوجه ریختن زباله در ساعت ٣ صبح توسط گیب می شود.
این کار او را مشکوک کرده و خود را موظف می داند بر حسب وظیفه شهروندی رفتار شبهه انگیز وی را گزارش کند. کاری از این کار وی چندان رضایتی ندارد، اما تری سرانجام با FBI تماس می گیرد. ماموری به نام تام هیلاری به ملاقات وی آمده و از توجه او قدردانی می کند. ولی به وی توصیه یم کند ادامه کار را به او و همکارانش بسپارد.
تری که با گذشت هر لحظه از رفت و آمدهای مشکوک به آپارتمان حسن و کندی کار مامورین FBI ناراضی است، تصمیم می گیرد تا خود دست به اقدام بزند.
وقتی به سراغ حسن می رود با در باز آپارتمان مواجه شده و با اندکی کنجکاوی لوازم آزمایشگاهی را مشاهده می کند. تری با کنار هم چیدن شواهد به دست آمده، یقین می کند که حسن در صدد آغاز اقدامی تروریستی است.
اما هیلاری به او می گوید که اطلاعات به دست آمده در مورد حسن خلاف این را ثابت می کند و اگر بیش از این در زندگی شخصی حسن دخالت کند مجبور به بازداشت وی خواهد شد. همزمان کاری نیز که از رفتار عصبی شوهرش به تنگ آمده، وی را ترک می کند و همین امر باعث می شود تا تری بیش از بیش دچار دردسر شود....
● چرا باید دید؟
جامعه آمریکا بعد از انهدام برج های تجارت جهانی و اعلام جنگ بوش به محورهای شر در زمانه ما، چهره عوض کرد. دیگر از رویای آمریکایی نشان چندانی در فیلم ها دیده نمی شود.
آمریکا در خط مقدم مبارزه با تروریسم بنیادگرانه اسلامی قرار دارد و بدیهی است که متحمل تلفت سنگینی نیز بشود. اما کسانی در آمریکا و دیگر کشورها هستند که رفتار جورج بوش و اعلام جنگ او را کاری نابخردانه و تبلیغات او را به حال مردم آمریکا مضر می دانند!
آنان چنین استدلال می کنند که بمباران رسانه ای مردم با تصاویر بن لادن و سخنان جورج بوش در مذمت تروریسم بینادگرایانه یا توجیه لشگرکشی به افغانستان و عراق منجر به ایجاد توهمی شدید نزد آنها شده و راه را به سوی یک توهم همه جانبه و فراگیر باز خواهد کرد. به این وسیله مفهوم امنیت فردی و اجتماعی در کشور آمریکا نیز متزلزل و زیر سوال خواهد رفت.
این واقعه راه را به سوی پدیده Vigilantism باز می کند که هر کس با برداشتن سلاح تصمیم به اجرای قانون خواهد گرفت.
وظیفه شهروندی بر اساس چنین تفکری شکل گرفته و بر خلاف دیگر فیلم های رایج ضد تروریستی آمریکایی نگاهی منطقی و خوش بینانه تر به شرقی ها را توصیه می کند. اما به دلیل زیاده روی و تاکید بیش از حد روی پریشانی قهرمان فیلمش و آشفتگی ذهنی او از پس بیکاری و نا امنی اقتصادی پس از آن، از سوی دیگر بام به زمین می افتد.
تنها نتیجه گیری حاصل از تماشای وظیفه شهروندی این همانی تری آلن و جورج بوش است و این که هر دو دچار توهم یا حداقل زیاده روی و اغراق در مورد خطر تروریسم هستند!
براد رنفرو که اولین فیلمش یک ممیز صفر نیز قصه ای درباره تروریسم داشت و در جشنواره سندنس نیز خوش درخشید، با دومین فیلمش نشان می دهد که سخت دلمشغول این تم مهم است. و چه بسا که در آینده نیز فیلم دیگری با همین سوژه بسازد.
اما چنین طرز تلقی ساده لوحانه ای نسبت به سیاست های بوش یا خوش بیی مفرطی که به مسلمانان در فیلم دوم او دیده می شود، وظیفه شهروندی را زیر سوال می برد. و
ظیفه شهروندی فیلمی خوش ساخت با ارجاعاتی به پنجره عقبی هیچکاک و سقوط جوئل شوماکر است و نشان می دهد که طبقه متوسط میان سال آمریکایی هر لحظه می تواند دچار توهم و پریشانی روحی شده و دست به نابودی کسانی بزند که آشفتگی اقتصادی و اجتماعی خود را نتیجه حضور و رفتار آنان می داند.
اگر مایکل داگلاس در سقوط به سراغ سیاه ها و اوباش نئونازی می رفت تا شهرش را پاک سازی کند، این بار تری آلن به سراغ همسایه مسلمان خود می رود. داگلاس نتوانست در سقوط از مرگ رهایی پیدا کند و آلن نیز در این فیلم سر از تیمارستان در می آرود. شاید این واقعه ای محتمل برای آمریکایی هاست.

هر چند با حرف های رنفرو موافق نیستم و اتحاد و اتفاقی جهانی علیه هر گونه تروریسم –به خصوص نوع مذهبی و بنیادگرایانه اش را- ضروری می دانم و یقین دارم که صلح در زمانه ما ممکن نخواهد بود مگر در سایه مبارزه با تروریسم، با این وجود توصیه می کنم وظیفه شهروندی را ببیند. شاید شما هم وظیفه شهروندی خود را پس از دیدن این فیلم جدی بگیرید. تری آلن وظیفه شهروندی خود را می شناسد، شما چطور؟
فراموش نکنید همه ما شهروند یک کره خاکی هستیم، مرزهای سیاسی را فراموش کنیم. چون در صورت بروز جنگی جهانگیر هیچ کس در هیچ کجا در امان نخواهد بود!

منبع : موج نو