سرطان سلول پایه‌ای (BCC Basal cell carcinoma)

یك سرطان پوستی است كه معمولاً نواحی در معرض تابش آفتاب را مبتلا كرده و به ندرت به قسمتهای دیگر بدن انتشار می‌یابد.
سن: در افراد زیر ۴۰ سال نادر است. پس از ۴۰ سالگی به طور فزاینده‌ای شایع میشود.
جنس: در مردان شایعتر است.
ژنتیك: افراد با پوست روشن، بیشتر در معرض خطر هستند.
نحوه زندگی: تماس با نور خورشید و تخت آفتابی، عوامل خطر هستند.
سرطان سلول پایه‌ای، شایعترین سرطان پوست و نیز كم خطرترین آنهاست، زیرا معمولاً به صورت موضعی باقی مانده، به ندرت به سایر قسمتهای بدن انتشار می‌یابد. این سرطان را نباید بدون درمان رها ساخت، زیرا می‌تواند باعث تخریب استخوان و پوست اطراف گردد.
سرطان سلول پایه‌ای توسط ضایعات مرواریدی مشخص شده، كه می‌تواند در هر قسمتی از بدن به وجود آیند، اما به طور شایعتر بر روی صورت، اغلب گوشه چشم، نزدیك گوش یا روی بینی ظاهر میشوند.
این وضعیت معمولاً در نتیجه تماس با اشعه قوی خورشید كه سلولهای زیر سطح پوست را تخریب می‌كند، ایجاد می‌گردد. افراد مسنتر از ۴۰ سال با پوست روشن، مستعدترین افراد هستند. شما می‌توانید خطر ابتلا به سرطان سلول پایه‌ای را با پرهیز از تماس طولانی مدت با نور خورشید و محافظت پوستتان، زمانیكه به بیرون از خانه می‌روید، كاهش دهید.
علایم:
سرطان سلول پایه‌ای، به آهستگی طی ماهها یا حتی سالها، رشد می‌كند. یك ضایعه مشخص به صورت زیر خود را ظاهر می‌كند:
- ابتدا یك توده كوچك و بدون درد ظاهر میشود؛ این توده دارای سطح نرم با عروقی خونی، یك رنگ صورتی تا خاكستری مایل به
قهوه‌ای و یك حاشیه مومی یا مروارید شكل است.
- توده به تدریج رشد كرده، معمولاً به طرف
خارج انتشار می‌یابد و یك قسمت مركزی فرو رفته با حواشی مدور، پدیدار می‌گردد.
یك توده درمان نشده ممكن است یك زخم كم عمق ایجاد كند كه احتمال دارد متناوباً خونریزی نماید، سپس دلمه‌ای بر روی آن ایجاد میشود، اما هرگز به طور كامل بهبود نمی‌یابد.
اگر متوجه یك توده پوستی بزرگ شونده یا زخمی كه بهبود نمی‌یابد، شدید، بلافاصله با پزشك خود مشورت كنید.
كارهایی كه باید انجام شوند:
اگر پزشك مشكوك به سرطان سلول پایه‌ای شود، احتمالاً ترتیب یك نمونه‌برداری پوستی را خواهد داد تا تشخیص قطعی گردد. در طی این روش، ممكن است یك ضایعه كوچك تراشیده شده یا از طریق انجماد برداشته شود. یك ضایعه بزرگ ممكن است نیاز به برداشته شدن به روش جراحی داشته باشد. اگر دارای ضایعات متعددی باشید یا ناحیه مبتلا به گونه‌ای باشد كه درمان جراحی دچار اشكال شود (مثلاً اگر ضایعه نزدیك چشم باشد)،‌ممكن است نیاز به اشعه درمانی پیدا كنید. اگر سرطان به بافتهای زیرین آسیب رسانده باشد، احتمال دارد جراحی پلاستیك ضروری گردد.
پیش آگهی بیماری:
حدود ۹ نفر از هر ۱۰ فرد مبتلا به سرطان سلول پایه‌ای به طور موفقیت‌آمیز درمان میشوند. پس از درمان نباید مشكلات بیشتری وجود داشته باشد، اما در موارد كمی، سرطان پوست ممكن است عود نماید.
اگر قبلاً‌ دوره‌ای از سرطان سلول پایه‌ای داشته‌اید، احتمال بیشتری وجود دارد كه دچار ضایعات سرطانی بیشتری در سایر قسمتهای بدنتان گردید، این مسئله معمولاً در عرض یك دوره ۲-۵ ساله رخ می‌دهد. به همین دلیل، محافظت در برابر نور خورشید باید تداوم یابد و پوستتان را به طور منظم بررسی نمایید. احتمالاً پزشكتان توصیه خواهد نمود كه به صورت دوره‌ای تحت بررسی قرار گیرید تا هر گونه ضایعه جدید در مرحله‌ای كه كوچك است، شناسایی و درمان گردد.

منبع : پایگاه الکترونیکی خدمات پزشکی ایران