وب فارسی به چه سمتی می‌رود؟

وب فارسی را نمی توان تافته ای جدا بافته از کل وب دانست و طبیعتاً بسیاری از رویدادهای کلی وب در وب فارسی نیز اتفاق می افتد. اما با اینحال وب فارسی تجربه های متفاوتی دارد و رویدادهای آن بعضا با کل وب همخوانی ندارد.
مهمترین ویژگی وب فارسی، کاربران آن است. کاربران جوانی که وب را وسیله ارتباطی خوبی یافته اند و با آن ابراز وجود می کنند، خود را معرفی می کنند، دوست می گیرند، در فعالیتهای دسته جمعی شرکت می کنند، کار می کنند. این موضوع وب فارسی شبیه کل وب است البته با شدتی بیشتر.
ویژگی دیگر وب فارسی آنست که در دست برنامه نویسان تجربه گر است و نه برنامه ریزان و صاحبان سرمایه و کسب و کار. بسیاری از سایتهای فارسی توسط همین برنامه نویسان راه اندازی شده اند در حالیکه از ابتدا هیچ طرح و برنامه خاصی برای آن نداشته اند.
مهمترین مشخصه این سایتها علاقه شدید مدیر آن به کسب موفقیت در برنامه نویسی مناسب بوده است. البته برنامه نویسان حرفه ای تر با وسواس بیشتری دست به راه اندازی سایتها می زدند و حداقل چارچوب کار را از لحاظ بیزینسی بررسی می کردند.
چون نیاز بازار، صاحبان سرمایه و برنامه ریزان همراه این علاقه مندی ها نبوده است، در دوره های مختلف حیات وب فارسی، مفاهیم مختلف مورد رقابت برنامه نویسان قرار می گرفت و بعد از مدتی نیز رها می شد. در این بین برخی مفاهیم کل وب نیز در وب فارسی هرگز مورد توجه جدی قرار نگرفت.
▪ فروم ها
زمانی رقابت شدیدی در راه اندازی فروم ها شروع شد. اکنون اکثر آنها غیرفعال شده اند. برخی از فرومهای فعال آن دوره که هنوز هم فعال هستند عبارتند از: پرشین تولز، پرشین تاک و مجید آنلاین.
▪ تفریح و سرگرمی (جوک و طنز)
اگر کمی به حافظه تان فشار بیاورید حتما چنین صحنه ای را به خاطر می آورید: جمعی از همکلاسی های شما در دانشگاه پشت یک کامپیوتر نشسته اند و با دقت سایت بدهی دات کام را می خوانند و هر از چند گاهی با صدای بلند می خندند. سایت بدهی در حقیقت در دوره کوتاهی پرطرفدارترین سایت در این حوزه بود. این سایت ها را امروزه با نام سایت زرد می شناسیم. برخی از سایتهای موجود از این دسته عبارتند از: نیک صالحی، تکتاز.
▪ چت روم
این مورد نیز گروهی زیادی را به خود جذب کرد. در حال حاضر تقریبا اغلب آنها غیرفعال شده اند و یا تغییر فعالیت داده اند.
▪ فروشگاه
رقابت در راه اندازی فروشگاه اینترنتی هم زمانی غوغا می کرد. آنقدر فروشگاه راه اندازی شد و آنقدر بد سرویس دادند که ایده فروشگاه، لوث شد. نبود امکان تبادل مالی انلاین نیز به این روند شدت بخشید. خوشبختانه فروشگاههای کنونی، با برنامه تر هستند و حداقل می توان از چند گزینه نام برد. ایران بین، آی آی کتاب و ... مواردی از فروشگاههای موجود هستند.
▪ فهرست
رقابت برای راه اندازی دایرکتوری نیز در برهه هایی بسیار مورد توجه قرار گرفت. دایرکتوری مفهومی است که در ایران هیچگاه به طور کامل تجربه نشده است و حتی می توان گفت ایده آن عقیم مانده است. عموم سایتهای مدعی دایرکتوری بودن در حد همان لینکدونی یا لینکستان باقی مانده اند. بسیاری نیز فعالیت خود را تغییر دادند و گاهی حتی دیگر به فعالیت ادامه ندادند.
دایرکتوری در کل وب نیز دیگر ایده جدیدی نیست و کم طرفدار شده است اما حداقل وب نمونه هایی مانند یاهو و DMOZ دارد. متاسفانه وب فارسی دایرکتوری معتبری ندارد.
▪ وبلاگ
راه اندازی سرویس وبلاگ هم مورد توجه قرار گرفت. اما در این مورد گزینه های زیادی مطرح نشد. زیرا پهنای باند و سرور هزینه می خواست و تنها وقت و انرژی یک یا چند برنامه نویس کافی نبود. سرویسهای وبلاگ سرویسها اکنون جزو پرمخاطب ترین سایتهای فارسی اند. از پرشین بلاگ، بلاگفا و میهن بلاگ در این مورد می توان نام برد.
▪ کلاسیفاید ادز
ایده ایستگاه دات کام در ابتدا طرفدار زیادی نداشت، بعد از مدتی برنامه نویسان به آن هجوم آوردند. دیری نپایید که این موج فروکش کرد. توجه به این ایده اخیرا بیشتر شده و موج دومی در راه است. زمانی که زمزمه هایی از درآمدزایی سایت ایستگاه شنیده شد، موج دوم نیز شروع شد و هنوز ادامه دارد.
▪ تبلیغات پیکسلی
این یکی خیلی قدیمی نیست اما سایتهای بسیاری برای فروش پیکسل راه اندازی شدند و تقریبا هیچکدام آنها موفق با فروش تعداد زیادی پیکسل نشدند. اوج فعالیت این گونه سایتها حمایت صد و سیما از سایت sahneh۲۴ بود. این موج در حال فروکش است.
▪ پورتال
این مفهوم اخیرا مورد توجه قرار گفته است اما بهترین نمونه آن ایرانهو بود، که مرد. ایرانهو خیلی خوب آغاز کرد اما از ضعف مشاوران خود ضربه خورد و کار آن حتی به یکسال هم نرسید. در حال حاضر پورتال مانند ترین سایت موجود فارسی، آفتاب دات آی آر است.
پورتال فارسی موردی است که وب فارسی از نداشتن آن رنج می برد. در صورت وجود چنین سایتی مطمئنا بسیاری از ایرانیان که انگلیسی نمی دانند، با ترس کمتری شروع به تجربه وب می کنند.
کاربران فارسی نیز در دوره هایی به برخی رویدادها واکنش بیشتری نشان دادند:
▪ اورکات
بسیاری از افراد قبل از فیلتر شدن اورکات، فقط دو کار برای انجام دادن در وب داشتد: چک کردن ایمیل خود در یاهو و سر زدن به اورکات. در این دوره کاربران وب فارسی نیز بیشتر شد. با فیلتر شدن اورکات، مراجعه به سایتهای دیگر مطرح شد و در نهایت نمونه فارسی آن کلوب مورد توجه قرار گرفت. این تب هنوز وجود دارد و اخیرا "مای پردیس" فعالیت جدی خود را آغاز کرده است.
▪ وبلاگ نویسی
تب وبلاگ نویسی اکنون فروکش کرده است اما نباید فراموش کنیم که در سه سال گذشته وبلاگ نویسی با اقبال بسیار همراه بوده است تا آنجا که شهری مثل تهران اکنون باشگاه وبلاگنویسان دارد.
▪ یاهو مسنجر
یاهو مسنجر هنوز هم پرکاربرد است و تبادل آفلاین لینکها جزو فعالیتهای عادی کاربران ایرانی است.
رویدادهایی که وب فارسی تجربه نکرد:
شاید در این مورد بهترین مورد نام بردن از وب رینگ است. هیچ سایتی برای دادن سرویس وب رینگ فارسی راه اندازی نشد. جالب است بدانید که وب رینگ در وب نیز اکنون مورد توجه نیست. برای آشنایی با وب رینگ، به سایت وب رینگ دات کام سر بزنید.
▪ آینده وب فارسی
با رشد سایتها خبری و وبلاگهای پرمحتوا و تاثیرگذاری آنها کاربران ایرانی آگاهی مناسبی از کسب و کارهای آنلاین یافته اند. اکنون نگاه کسب و کارها و صاحبان سرمایه به وب دیگر لوکس و تجملی نیست و سایتهایی که با برنامه ریزی توسعه داده می شوند، در حال تولد و رشد هستند.
با فعال شدن شبکه شتاب بازار تجربه آنلاین رونق گرفته است. بررسی رویدادهای حال حاضر کشور و فعل و انفعالاتی که در بدنه دولت در حال وقوع است ما را امیدوار می کند که انتظار داشته باشیم که تا دو سال آینده، کسب و کارهای آنلاین قدرت و جایگاه مناسبی یابند.

مولف: مهدی رودکی

منبع : ایران سئو