جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

پنجاه و سومین لیگ قهرمانان در شرایط متفاوت


پنجاه و سومین لیگ قهرمانان در شرایط متفاوت
پنجاه و سومین دوره لیگ قهرمانان اروپا در شرایطی آغاز می شود که دیگر اثری از پیرمرد فربه سوئیسی در رأس اتحادیه فوتبال اروپا نیست؛ مردی که از لیگ قهرمانان یک بازار مالی ساخت و تیم های حاضر در آن را تبدیل به باشگاه های مولتی میلیاردر کرد. امسال مرد افسانه یی فوتبال فرانسه بازی ها را کلید خواهد زد و به احتمال زیاد از دوره بعدی تغییرات زیادی را در آن لحاظ می کند چه اینکه میشل پلاتینی مثل لنارت یوهانسن تمام فکر و ذکرش پول نیست و روح فوتبال را مد نظر دارد.
پس از انتخاب پلاتینی به ریاست یوفا نشریه اکیپ در مقاله یی به قلم ژان پیر پاپن به تفاوت های بین این دو نفر پرداخته بود. پاپن در بندی از مقاله اش نوشت؛ «یوهانسن فوتبال را برای پول، کت و شلوار و پاپیونش می خواست اما میشل فوتبال را می خواهد برای هیجانش، برای لباس های گلی و عرق کرده و البته به خاطر خود فوتبال.» با این وصف دوره پنجاه و سوم خداحافظی با فوتبال پول سالار هم هست.
● ریشه های تاریخی
تعلق خاطر سران یوفا به نشریه اکیپ ریشه در تاریخچه لیگ قهرمانان دارد. در واقع بنیانگذار این رقابت ها کسی نیست جز گابریل هانوت خبرنگار و نویسنده ورزشی این مجله. او اولین کسی بود که به برگزاری رقابت هایی میان قهرمانان لیگ های اروپایی فکر کرد و نام این مسابقات را قهرمانی باشگاه های اروپا گذاشت که برای اولین بار در سال ۱۹۵۵ انجام شد؛ رقابت هایی که تا سال ۱۹۹۱ به صورت حذفی انجام می شد اما در سال ۱۹۹۲ با حضور مرد میانسالی که ۱۱۸ کیلوگرم وزن داشت روال جدیدی در پیش گرفته شد. یوهانسن بازی های زیرگروه و گروه بندی مسابقات را با الگوبرداری از جام جهانی وارد رقابت های اروپایی کرد؛ آنچه از یک سو باعث طولانی تر شدن مسابقات می شد اما از سوی دیگر پول هنگفتی را به صندوق یوفا واریز می کرد و این درست همان چیزی بود که یوهانسن سوئیسی می خواست.
از سال ۲۰۰۳ با حذف مرحله گروهی دوم و تبدیل آن به بازی های حذفی مرحله یک هشتم نهایی، مسابقات سر و شکل تازه یی پیدا کرد و البته صاحب جذابیت های تازه یی شد.
● صعود تیم ها در این دوره
امسال تعداد کل کاندیداهای حضور در معتبر ترین رقابت های باشگاهی در سطح جهان ۷۲ تیم است. سه کشور انگلیس، ایتالیا و اسپانیا با چهار نماینده بیشترین تیم را در لیگ قهرمانان دارند و لیختن اشتاین تنها کشوری است که نماینده ندارد چون فاقد یک لیگ سراسری است.
سه کشور با سه نماینده، ۹ کشور با دو نماینده و سایر اعضای یوفا با یک نماینده در مرحله مقدماتی حضور دارند، البته میشل پلاتینی اعلام کرده چنین شکل تقسیم بندی موجب اجحاف در حق کشورهای ضعیف تر اروپا می شود. در واقع پلاتینی با وعده تغییر در نوع سهمیه بندی لیگ قهرمانان که قرار است از دوره بعدی لحاظ شود توانست ریاست یوفا را به دست آورد.
● نزول دنباله دار آلمانی ها
فوتبال آلمان در رده باشگاهی با سرعت قابل ملاحظه یی به نزول ادامه می دهد؛ آنها دو سال قبل سهمیه چهارم خود را از دست دادند و امسال در حالی با سه نماینده پا به بازی ها می گذارند که بایرن مونیخ در میان آنها قرار ندارد. تیم ایالت باواریا فصل گذشته در بوندس لیگا چهارم شد و نتوانست جواز حضور در لیگ قهرمانان را به دست آورد؛ آنچه فرضیه عدم توفیق دوباره تیم های آلمانی در این دوره را تقویت می کند.
شاید آنها مثل چند سال گذشته باز هم نماینده یی در نیمه نهایی نداشته باشند. اشتوتگارت که فصل گذشته قهرمان شد بعد از حدود دو دهه پا به لیگ قهرمانان می گذارد، شالکه هیچ وقت تیمی در سطح اول اروپا نبوده و سال ها باید به قهرمانی یوفای ۹۶ با حضور ستاره هایی مثل ینس لمان و اولاف تون دلخوش باشد، با این حساب وردربرمن باقی می ماند که صعود از مرحله گروهی می تواند پایان رویاهایش باشد. فراموش نکرده ایم که توماس شاف فقط یک مربی ایده آل برای مرحله گروهی است و در بازی های حذفی فجایع زیادی را رقم زده. دو فصل قبل بود که آنها بازی یک هشتم نهایی را در مجموع دو مسابقه با نتیجه ۱۱ بر دو به لیون واگذار کردند.
● جزیره بعد از هفت سال
قهرمانی منچستریونایتد در سال ۹۹ که در اوج آمادگی نسل طلایی اولدترافورد به دست آمد پایان طلسم ۱۴ ساله قهرمان نشدن تیمی از جزیره در لیگ قهرمانان را رقم زد اما از قهرمانی منچستر هم هفت سال می گذرد. حضور سه تیم انگلیسی در نیمه نهایی فصل گذشته همه بریتانیایی ها را امیدوار کرده بود تا این حضور پرشمار با یک قهرمانی همراه شود اما این میلان بود که مقابل همه تیم های انگلیسی ایستاد و هفتمین قهرمانی اش را به دست آورد. این در حالی است که لیورپول با قهرمان شدن در جام ۲۰۰۵-۲۰۰۴ بار دیگر غرور فوتبال جزیره را بازگرداند.
امسال اما اوضاع متفاوت است. منچستریونایتد در اوج آمادگی قرار دارد و برای مورینیو هم قهرمانی در لیگ برتر، جام حذفی و اتحادیه تکراری شده و فقط لیگ قهرمانان باقی مانده، لیورپول هم که با بنیتس یک کاندیدای همیشگی برای حضور در فینال است. شرط بندی ها نشان می دهد که امسال درصد زیادی امید دارند قهرمان یکی از تیم های جزیره باشند.
● پدیده ها
۱) لیون:
طی فصول اخیر در سطح اروپا اعتباری برای خودشان دست و پا کرده اند، در واقع آن نتیجه ۱۱ بر دو مقابل وردربرمن باعث شده تا نگاه ها به سوی یک تیم فرانسوی جلب شود و بعد از آن بود که لیون تا مرحله یک چهارم نهایی پیش می رفت و آنجا مغلوب بی تجربگی اش در رقابت های اروپایی می شد. فراموش نمی کنیم که آنها تا دقیقه ۸۹ بازی با میلان در یک چهارم نهایی دو فصل پیش، تیم صعودکننده به نیمه نهایی بودند اما به تجربه روسونری در اروپا باختند و با خوردن دو گل در عرض یک دقیقه پایان تراژیکی را در لیگ قهرمانان تجربه کردند.
این فصل لیون با دردسرهای زیادی روبه رو است؛ کاساپای برزیلی حاضر نشد قراردادش را تمدید کند و در حالی که همه از توافق او با جنوا حرف می زدند ناگهان از الریان قطر سردرآورد. فلورن مالودا به چلسی رفت و تیاگومندز هم راه تورین را در پیش گرفت تا امسال برای یووه در سری A بازی کند. گریگوری کوپه مصدوم شده و باید چهار ماه استراحت کند. از همه اینها مهمتر آلن پرینی سرمربی لیون شده که جز ناکامی با تیم های تحت هدایتش چیز دیگری به دست نیاورده. با همه اینها هنوز هم می شود به لیون برای پیشروی تا یک چهارم نهایی و البته با کمی رویاپردازی، نیمه نهایی امیدوار بود.
۲) اینتر:
نرآتزوری هرگز در اروپا قدرت بزرگی به شمار نرفته است. در واقع بعد از دو قهرمانی پیاپی در سال های ۶۳ و ۶۴ آنها هیچ وقت حتی به یک قدمی فینال هم نرسیده اند اما امسال شرایط متفاوت است. این فصل باید تراژدی رویارویی با والنسیا را فراموش کرد و منتظر تیمی بود که همه رکوردهای ممکن را در کالچو به خودش اختصاص داد، اینتر اگر چه این فصل بازیکن خاصی را به ترکیبش اضافه نکرده اما در همان خریدهای اندک هم صاحب کریستین چیوو شد که استحکام دفاعی تیم را افزایش می دهد و به سطح ایمنی کامل می رساند.
مانچینی حالا باید عیارش را در اروپا نشان دهد و یک جام اروپایی را پس از یک دهه به خانواده موراتی تقدیم کند. حضور ستاره هایی مثل خاویر زانتی، لوئیز فیگو و پاتریک ویرا در کنار جوانانی مثل داگلاس مایکون، خولیو سزار و آندرا مکسول نوید یک فصل موفق دیگر را می دهد مگر آنکه باز هم مشکلات خاصی پیش بیاید یا مثلاً ماسیمو موراتی یکی از آن تصمیمات شگفت انگیزش را بگیرد.
● شانس های قهرمانی
۱) میلان:
هیچ وقت نمی شود روسونری را فراموش کرد؛ تیمی که در اوج مشکلات و پس از افتضاح کالچو پولی به یک باره صاحب لیگ قهرمانان می شود نباید کوچک انگاشته شود. میلان با هفت قهرمانی تنها تیمی است که می تواند رقیب رئال مادرید باشد و آنها را برای تبدیل شدن به اولین تیم اروپایی با تعداد قهرمانی های دورقمی تحت فشار قرار دهد. باید در نظر بگیریم که میلان همان تیم قهرمان فصل قبل است به علاوه اینکه یک رونالدوی گلزن دارد که می خواهد غیبت در فینال فصل قبل در آتن را این بار در مسکو جبران کند. نکته کلیدی اینکه رونالدو با پیراهن همه تیم هایی که تا به حال عضو آن بوده - فاینورد، بارسلونا، رئال و اینتر - در مسکو و در ورزشگاه لاژینکی این شهر گل زده و امسال هم این ورزشگاه محل انجام بازی فینال است.
۲) بارسلونا:
با هر متر و معیاری کامل ترین تیم حال حاضر اروپا هستند؛ زوج میانی خط دفاعی متشکل از کارلوس پویول و گابریل میلیتو و مربع تهاجمی شامل تیری آنری، لیونل مسی، رونالدینیو و سامی اتوئو همه چیز را رویایی جلوه می دهد. بعید است تیمی بتواند این همه عنصر تهاجمی را مهار کند اما این بارسای کامل هم نقطه ضعفی دارد به نام ویکتور والدز؛ دروازه بانی که مشخص نیست با چه ویژگی یی هنوز مورد اعتماد رایکارد است و او را به صرافت خرید دروازه بان دیگری نینداخته.
البته باید توجه کرد که اتکای بیش از اندازه به مهره های تهاجمی می تواند بارسا را در گرداب فصل قبل گرفتار کند، جایی که آنها اسیر یک تیم تدافعی مثل لیورپول شدند و جایی میان چهار تیم برتر پیدا نکردند. بارسا شاید تهاجمی ترین تیم اروپا باشد اما این ویژگی لزوماً آنها را صاحب قهرمانی نخواهد کرد.
۳) چلسی:
بعید است سال بعد هم جایی برای ژوزه مورینیو در استنفوردبریج وجود داشته باشد و احتمال حضور او در مادرید زیاد است. با این پیش فرض که مورینیو آخرین فصل حضور در لندن را سپری می کند و در این چهار سال انواع و اقسام جام ها را به دست آورده فقط لیگ قهرمانان به عنوان یک سنگر فتح نشده باقی می ماند؛ جامی که یک بار با پورتو آن را فتح کرده اما طی سه سال حضورش در تیم پرستاره چلسی نتوانسته حتی به فینال برسد.
او مصاحبه اش در تور تابستانی چلسی را این گونه آغاز کرد؛ «هنوز هم خاطره سال ۲۰۰۴ در ورزشگاه گلزن کرشن برایم زنده است و دوست دارم یک بار دیگر آن را تجربه کنم. برای من و بازیکنانم لیگ برتر، جام حذفی، جام اتحادیه و جام خیریه تکراری شده، وقتی فکر می کنم می بینم فقط تلاش برای رسیدن به قهرمانی اروپا است که به همه ما انگیزه می دهد.» قرار دادن بالاک در لیست فروش و اضافه شدن فلورن مالودا به این معنی است که مورینیو به شیوه یی روی خواهد آورد که او را به دنیای فوتبال معرفی کرد؛ یعنی بازی با بال ها.
۴) منچستریونایتد:
فصل گذشته روند پر تب و تابی را در لیگ قهرمانان داشتند. هواداران تیم هرگز دو شب کلیدی را فراموش نمی کنند؛ شبی که با ارائه یک فوتبال مدرن و تهاجمی رم را خرد کردند و همین طور شبی که مقابل روسونری سزاوارانه زانو زدند اما در این فصل سناریوی دیگری رقم خواهد خورد. سرالکس فرگوسن بعد از مدت ها فصل نقل و انتقالات را قبضه کرد و با صرف ۵۰ میلیون پوند و خرید ستاره هایی مثل اوون هارگریوز، نانی و اندرسون و احتمالاً کارلوس ته وس نوعی برنامه ریزی جدید را به رخ کشید.
با این وصف آنها امسال بیش از سال گذشته برای قهرمانی شانس دارند اما هنوز تیم کاملی نیستند، در دفاع چپ و با خروج احتمالی گابریل هاینتزه فقط پاتریس اورای پراشتباه باقی می ماند و جالب اینکه در دفاع راست هم باید به گری نویل که آشکارا از فرم ایده آل خارج است دل ببندند. یک نکته دیگر هم هست و آن اینکه فرگوسن هنوز نتوانسته از کریستیانو رونالدو بازیکنی برای روزهای بسیار بزرگ بسازد؛ آنچه در نیمه نهایی فصل گذشته در سن سیرو زمینه حذف یونایتد را فراهم کرد.
● سرود لیگ قهرمانان
معمولاً زیبا ترین لحظات یک بازی از لیگ قهرمانان پیش از شروع آن اتفاق می افتد؛ وقتی بازیکنان وارد رختکن می شوند تا لباس هایشان را بپوشند و سرود موسوم به لیگ قهرمانان شنیده می شود.نام این قطعه «HYMM» است و تنظیم کننده آن تونی برتین.
برتین یکی از اعضای گروه موسیقی جرج فردریش است که در تمام دنیا با عنوان Zadok the priest برای خودشان نامی دست و پا کرده اند.
این قطعه را گروه ارکستر سنت مارتین اجرا کرده و امتیاز پخش آن به صورت انحصاری در اختیار یوفا قرار داشت تا اینکه در آلبوم «سرودهای فوتبال جهان» که در سال ۲۰۰۲ منتشر شد در اختیار عموم قرار گرفت. البته گفته می شود که گروه کالوی ورمی در نظر دارند ورژن جدیدی از این آهنگ را برای این دوره لیگ قهرمانان آماده کنند؛ اتفاقی که در گام اول با مخالفت گروه ۱۴ -G مواجه شده است.
● ۱۵ نکته یی که باید بدانید
۱) نام بازی ها در ابتدا جام اروپا بود تا اینکه در سال ۹۳ به لیگ قهرمانان اروپا تغییر نام داد.
۲) از مجموع ۳۲ تیم حاضر در رقابت ها ۱۶ تیم به صورت مستقیم و ۱۶ تیم دیگر پس از انجام بازی های حذفی وارد بازی ها می شوند.
۳) فینال بازی های این فصل در ورزشگاه لاژینکی مسکو و فینال سال بعد در المپیکوی رم برگزار می شود.
۴) از این دوره نماینده های دو کشور آندورا و سن مارینو مجوز حضور در مرحله پیش مقدماتی لیگ قهرمانان را به دست آوردند.
۵) لیورپول تنها تیمی است که بعد از قهرمانی نتوانسته مجوز حضور در لیگ قهرمانان را به دست آورد، این اتفاق باعث شد یوفا تصمیم جدیدی بگیرد و به جای حذف لیورپول همشهری اش اورتون را به عنوان تیم چهارم لیگ برتر کنار بگذارد.
۶) بارسلونا، پورتو و منچستر با دوازده بار صعود از مرحله گروهی صاحب بالا ترین رکورد هستند و جالب اینکه فقط یک بار قهرمان شده اند.
۷) مارسی اولین قهرمان سری جدید لیگ قهرمانان بود که توانست میلان را در فینال شکست دهد اما پس از آن ماجرای افتضاح تبانی برنارد تاپی پیش آمد و در نهایت دادگاه ICAS جام را برخلاف نظر یوفا که میلان را قهرمان می دانست به مارسی داد.
۸) رئال با ۹ بار قهرمانی صاحب بیشترین تعداد قهرمانی در اروپا است. میلان با هفت قهرمانی و لیورپول با شش عنوان در رتبه های بعدی قرار دارند.
۹) هشت تیم توانسته اند از عنوان قهرمانی شان دفاع کنند که شامل رئال مادرید، بنفیکا، اینتر، آژاکس، بایرن، لیورپول، ناتینگهام فارست و میلان می شوند اما آخرین باری که یک تیم موفق به انجام این کار شده به ۱۸ سال پیش و فصل ۸۹-۸۸ باز می گردد.
۱۰) انگلیس صاحب بهترین رکورد در کسب پیروزی های پیاپی است. آنها از سال ۷۶ تا ۸۱ طی شش فصل پیاپی با تیم های لیورپول، ناتینگهام و استون ویلا قهرمان شدند.
۱۱) فقط دو تیم توانسته اند جشن قهرمانی را در ورزشگاه خانگی برگزار کنند، رئال در سال ۵۶ در سانتیاگو برنابئو و اینتر در سال ۶۴ در جوزپه مه آتزا.
۱۲) پنج تیم صاحب نشان یوفا براساس به دست آوردن چهار قهرمانی هستند که شامل رئال، آژاکس، بایرن، میلان و لیورپول می شوند.
۱۳) مبلغی که در سال ۲۰۰۵ به تیم های حاضر درلیگ قهرمانان پرداخت شد یک رکورد است، چیزی در حدود ۴۳۰ میلیون پوند.
۱۴) بیشترین جایزه مالی برای تیم قهرمان در سال ۲۰۰۴ به لیورپول تعلق گرفت که ۶/۳۰ میلیون پوند بود.
۱۵) فقط دو بار پیش آمده که در بازی فینال دو تیم از یک کشور حضور داشته باشند؛ رئال و والنسیا در سال ۲۰۰۰ و میلان و یوونتوس در سال ۲۰۰۳.
شیوا آباء
منبع : روزنامه اعتماد


همچنین مشاهده کنید