پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا


لزوم مشاوره در ازدواج


لزوم مشاوره در ازدواج
● در آستانه ی ازدواج
ضرورت مشاوره: انسان در دوران زندگی مواجه با مشکلات زیادی می شود که به علل مختلف قادر به تصمیم گیری و پیدا کردن مناسبترین راه حل نمی باشد. بنابراین یاری خواستن از افراد واجد شرایط می تواند در حّل مشکل و تصمیم گیری مناسب کارساز باشد. نمونه هایی از مشکلاتی که افراد با آن مواجه می شوند؛ عبارت اند از:
- گزینش یک راه از بین چند راه ؛
- وقوع حوادثی نظیر مرگ پدر، مادر و سایر اقوام؛
-از دست دادن شغل یا موقعیت های دیگر؛
- مشکلات مالی؛
- مواجه شدن با شکست ها؛
- روبرو شدن و عدم پیشرفت در حد مورد نظر؛
- مسائل تربیتی فرزندان؛
- سائل خانوادگی و ...
انسان برای مواجهه با هر یک از مشکلات فوق و یا مشکلات مشابه دیگر، دچار اضطراب و نگرانی و یا تشویش در تصمیم گیری می شود و نیاز دارد از دیگران کمک بخواهد. کمک دهندگان ممکن است بزرگان قوم، دوستان و یا همسایه ها باشند. هیچ کدام از افراد فوق الذکر صلابت تخصصی برای چنین کاری ندارند؛ آن که می تواند با استفاده از روشها و فنون مشاوره و داشتن صلاحیت های دیگر به چنین افرادی کمک کند؛ مشاور است . بنابراین در برخورد با مشکلات، مراجعه به مشاور اهمیت ویژه ای دارد که نتیجه اش تسکین ناراحتی، رفع مشکل و گزینش مناسب می باشد.
● مشاوره برای گزینش مناسب
در فرآیند زندگی مواردی است که فرد باید از بین چند راه یک راه را انتخاب نماید. گزینش یک راه از بین چند راه چنانچه با مطالعه و بصیرت انجام نگیرد؛ ممکن است نتایج مطلوبی در بر نداشته باشد. لذا کمک گرفتن از مشاور در انتخاب مناسب می تواند در توفیقات بعدی اثرات مفیدی داشته باشد. مهمترین مواردی که فرد در انتخاب با آن مواجه می شود؛ عبارت ند از:
- انتخاب مواد درسی ( برای دانشجویان و دانش آموزان) ؛
-انتخاب رشته تحصیلی؛
-انتخاب شغل؛
-انتخاب در مواردی که چند راه جلوی فرد قرار دارد؛
- و از همه مهمتر انتخاب همسر برای ازدواج.
انتخاب همسر به اندازه ای در زندگی مهم است که انتخاب مناسب آن، بیمه کننده سعادت فرد می باشد.
● لزوم مشاوره در همسر گزینی
قطعاً با خانواده هایی روبرو شده اید که پس از ازدواج با مشکلات زیادی مواجه شده اند. گاه کانون خانواده به قدری ناراحت کننده و متشنج است که تنها راه حل، طلاق و جدایی است و طلاق خود نیز عواقبی نابهنجار به دنبال دارد.
- زن و شوهری که از نظر فرهنگی فاصله دارند؛
- زن و شوهری که از نظر درجه تحصیلات اختلاف دارند؛
- زن و شوهری که معتقد به ادیان متفاوت می باشند؛
- زن و شوهری که از نظر اجتماعی در طبقات متفاوتی قرار دارند؛
- زن و شوهری که وضع مالی متفاوتی دارند؛
- زن و شوهری که توافق اخلاقی ندارند و ...
چنین افرادی در زندگی نمی توانند هماهنگی ایجاد نمایند و در نتیجه از زندگی شیرین خانوادگی بهره ای نمی برند.
تشکیل خانواده در صورت موفقیت، سعادت و در صورت عدم موفقیت، ناراحتی و مشکلات زیادی به دنبال دارد که اهمیت مشاوره قبل از ازدواج را تأیید می نماید.
در مشاوره ی ازدواج ، به مُراجع ( مراجعه کننده ) کمک می شود؛ تا مناسبترین همسر را انتخاب کند؛ بنابراین مشاور باید نسبت به شناخت زوجین و خانواده های آنان و تمام عواملی که در زندگی زناشویی دخالت دارند؛ اقدام کند و مُراجع را در جهتی که زوجین هماهنگی بیشتری داشته باشند؛ هدایت نماید. مشاور ازدواج باید صلاحیت لازم را داشته باشد تا از عهده این امر مهم بر آید.
● شرایط مشاور در امر ازدواج
مشاور ازدواج، باید اولاً شرایط یک مشاور راهنمایی را دارا باشد؛ ثانیاً در زمینه ی مشاوره ی خانواده مطالعه و تجربه داشته باشد؛ ثالثاً در مورد ازدواج که بخشی از مشاور خانواده است؛ کارکرده باشد.
در ازدواج اصل بر مشورت است؛ اما مشاور باید واجد شرایط باشد. معمولاً کسی که می خواهد ازدواج کند، پدر، مادر و بزرگان فامیل را در جریان می گذارد و با آنان مشورت می کند. گاه نیز از روحانیون، و سالخوردگان نظر خواهی می شود و بالاخره بعضی به استخاره نیز روی می آورند. به هر حال چون ازدواج امر مهمی است؛ معمولاً مشاوره و کنکاش در آن مطرح است؛ ولی طرف مشورت غالباً واجد شرایط نیست. پدر، مادر، پدر بزرگ، مادر بزرگ، عمه، خاله، بزرگان و سالخوردگان هیچ کدام واجد شرایط برای مشاوره در این امرمهم نیستند. مشاور ازدواج باید روان شناسی، جامعه شناسی، تعلیم و تربیت و از همه مهمتر روان شناسی جوان و نوجوان را بداند و به اصول و فنون مشاوره آشنا باشد و در زمینه مشاوره خانواده و به ویژه مشاوره ازدواج تجربه داشته باشد. چنین فردی باید حداقل دارای درجه فوق لیسانس در مشاوره با تخصص خانواده و ازدواج باشد همچنین صلاحیت های شخصیتی و اخلاقی لازم را واجد باشد؛ تا از عهده این امر مهم بر آید. بعضی از افراد اظهار می دارند ازدواج یک سنت محمدی(ص) است؛ چه بهتر که بدون تشریفات و بررسی های وقت گیر انجام شود؛ و چنانچه ناسازگاری یا مشکلی وجود داشت؛ مشاوران خانواده در رفع آن اقدام کنند. پاسخ آن است که پیشگیری ساده تر از درمان است و علاج واقعه قبل از وقوع باید کرد. چنانچه در امر ازدواج مطالعات و بررسی های لازم بر اساس اصول مربوط انجام گیرد؛ مشکلات و ناسازگاری های بعد از ازدواج به شدت کاهش خواهد یافت و در نتیجه روان درمانی های وقت گیر به حداقل خواهد رسید.
● نقش مشاور و مُراجع در مشاوره ی ازدواج
جوانی که می خواهد ازدواج کند؛ معمولاً با افراد دیگر مشورت می کند. از مواردی که باید بدان توجه کند؛ آن است که برای مشورت، فرد واجد شرایطی را انتخاب کند. چنانچه مشاور انتخاب شده صلاحیت لازم را نداشته باشد؛ چه بسا که او را به سویی هدایت کند که نه تنها مشکلی از او حل نکند، بلکه مشکلات دیگری نیز برایش ایجاد نماید. موارد مراجعه در مشاوره ازدواج انواع مختلفی دارد؛ که به ذکر نمونه هایی مبادرت می شود:
- دخترانی که خواستگاران متعدد دارند و می خواهند از بین آنان یکی را انتخاب کنند؛ کمک مشاور به این گونه مراجعان انتخاب احسن است. انتخاب احسن زمانی صورت می گیرد که اطلاعات لازم از مراجع و خواستگاران وی کسب و خصوصیات آنان با هم مقایسه گردد. فردی که خصوصیات وی با مراجع هماهنگی بیشتری داشته باشد؛ انتخاب احسن خواهد بود.
- پسرانی هستند که دختری را در نظر گرفته و درباره ی وی بررسی ها و تحقیقات لازم را انجام داده اند؛ و به این نکته رسیده اند که او انتخاب مناسبی است؛ ولی می خواهند در این زمینه اطمینان لازم را به دست آورند. مشاور باید ضمن کسب اطلاعات و بررسیهای مورد نیاز به مراجُع اطمینان بخشد که گزینش انجام شده مناسب است و در صورتی که نامناسب تشخیص دهد؛ آگاهی و اطلاعات لازم را به مراجُع بدهد و او را در تصمیم گیری مناسب کمک کند. همین حالت می تواند در مورد دختر در رابطه با پسر نیز مطرح باشد.
- پسران و دخترانی هستند که برای انتخاب همسر تحت فشار پدر و مادر یا سایر اقوام قرار دارند؛ و کسی را می جویند که آنان را در مقابل عوامل فشار کمک کند. در این موارد مشاور باید با پدر و مادر و سایر عوامل فشار دیگر، جلسات مشاوره ای داشته؛ آنان را در رابطه با عواقب ازدواجهایی که با اکراه همراه است؛ بصیرت دهد و بالاخره کار را به جایی برساند که آنها، به دختر و پسر در انتخاب همسر آزادی بیشتری بدهند.
- پسرانی هستند که به بهانه ی ازدواج با دختری رابطه برقرار می کنند؛ ولی واقعیت آن است که آنها قصد ازدواج ندارند. این گونه پسران پس از مدتی دختر را رها کرده؛ به سراغ دختر دیگری می روند. در این موارد چون دختران از نظر آبرو و حیثیت آسیب پذیرترند؛ باید به آنان در رابطه با این موارد آگاهی لازم داده شود تا با شناخت اولیه، این گونه پسران را ترک کنند و به آنان اجازه تماس های بعدی را ندهند؛ و به علاوه والدین خود را در جریان بگذارند. یکی از وظایف مشاوران، دادن آگاهی و پیشگیری از وقوع حوادث ناگوار در رابطه با جوانان و نوجوانان می باشد.
- دخترانی هستند که خواستگارانی داشته اند؛ ولی به عللی آنها را رد کرده اند؛ و به همین علت به سنی رسیده اند که دیگر خواستگار مناسبی ندارند و به اصطلاح پیر دختر شده اند. این گونه دختران به مشاور مراجعه می نمایند و راه چاره ای را برای خواستگار جدید طلب می کنند. مشاور در قبال این گونه مراجعان که احتمالاً در انتخاب همسر مناسب سختگیر بوده اند؛ باید راههای شوهریابی را ارایه دهد. (در این مورد در قسمت های بعد بحث خواهد شد) و به آنان تفهیم نماید که فکر ایده آلی هیچ گاه تحقق نمی یابد. همه چیز نسبی است و انتخاب باید با تعدیل و انعطاف انجام گیرد
رضا ساعی شاهی


همچنین مشاهده کنید