جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

سنگها و کانیها چطور شکل می گیرند


سنگها و کانیها چطور شکل می گیرند
● بحث كلی
پوسته زمین تغییر می كند و باعث می شود كه سنگهای جدید شكل بگیرند و سنگهای قدیمی نیز تغییرمی كنند . این وقایع هنگامیكه ورقه ها به هم برخورد می كنند ، روی می دهد . یك كانی از برخی موادی كه هرگز زنده نبوده اند شكل گرفته است . كانیها بوسیله یك فرمول شیمیایی تقسیم بندی می شوند . كانیهای دیگری وجود دارد كه از اجزای موجودات زنده نظیر حیوانات و گیاهان تشكیل شده اند . این كانیها ، سوختها و گازها هستند . كانیها ممكن است بوسیله فرایندهای هوازدگی طبیعی تغییر یابند .
▪ آذرین:
سنگهای آذرین از ماگمای سرد شده تشكیل شده اند . ماگما سنگ مذابی است كه در اعماق زمین وجود دارد . به ماگمائی كه به سطح زمین رسیده است گدازه گفته می شود .
▪ رسوبی:
سنگهای رسوبی همزمان با قرار گیری رسوبات بر روی هم و سیمانی شدن انها تحت تاثیر وزن اب و لایه های رسوبی بالائیشان شكل می گیرند . این فرایند برای لایه هائی كه در كف حوضه رسوب كرده اند به مدت هزاران سال اتفاق می افتد .
▪ دگرگون:
سنگهای دگرگونی بواسطه حداكثر فشار و درجه حرارت از سنگهای رسوبی و اذرین تشكیل شده اند كه طی فرایندها كانیهای انها تغییر می كند .
▪ سنگ رسوبی:
هوازدگی اتفاق می افتدو سنگ از رسوبات تراكم یافته (تحت تاثیر فشار) بوجود می آید .
▪ سنگ آذرین:
از ماگما و یا گدازه سرد شده شكل می گیرد .
▪ سنگ دگرگونی:
گرما و فشار كانیها سنگهای اذرین یا رسوبی را تغییر می دهد .
سنگهای رسوبی و سنگهای دگرگونی هر دو تحت تاثیر فشارند .
سنگهای اذرین و سنگهای دگرگونی هم فشار وهم حرارت را تجربه می كند .
● مباحث بیشتر:
سنگها بطور طبیعی از یك ، دو ویا تعداد بیشتری كانی تركیب شده اند . انها جامدات غیر زنده ای هستند كه در طبیعت یافت می شوند .
▪ مرمر:
از تغییر سنگ اهك تحت حرارت های بالا بوجود می اید . مرمر در مجسمه سازی استفاده می شده و امروزه به منظور سنگهای سقف و كف در ساختمان سازی بكار می رود . همچنین از قدیم در حمام ها بكار می رفته است .
▪ گچ (گل سفید):
از اسكلت موجودات كوچك دریازی تشكیل شده كه تنها با چشم مسلح قابل مشاهده اند .
▪ سنگ اهك:
از پوسته های شكسته شده وجانداران كوچك دریایی تشكیل شده است . سنگ اهك درواقع جسم جامد سفید رنگی است كه رنگ دیگری در ان بكار نرفته است .
▪ الماس: سخترین كانی شناخته شده است .
▪ كوارتزیت:
از دگرگونی ماسه سنگ در شرایط دما و فشار بالا ایجاد شده است . این سنگ به ارامی سرد شده و كریستالهای سفید رنگی دارد .
▪ اوپال: از روم امده است ، اوپال سنگی است كه رنگهای متعددی دارد .
▪ فیروزه: در حدود ۳۰۰۰ سال پیش توسط ازتك كشف شده و رنگ سبز ابی دارد .
▪ ماسه:
سنگ از دانه های ماسه ای كه در كف اقیانوس رسوب كرده اند شكل گرفته كه فشار زیادی را به هم وارد كرده اند .
▪ كوارتز آهن دار:
از طریق سرد شدن آهسته تشكیل می شود. اما صورتی رنگ با لكه های سفید است یا ممكن است شفاف، قهوه ای یا سیاه باشد.
▪ گرانیت:
سنگی است كه شما می توانید به اسانی ان را تشخیص دهید .
▪ ابسیدین:
سیاه رنگ و صاف است و تیزی كمی دارد .
▪ پومیس:
سنگ سفید، روشن رنگ و بمبی شكلی است.
▪ چوب سیلیسی شده:
قرمزویا قهوه ای رنگ است كه این رنگها سن نوارها را نشان می دهند كه اغلب شبیه به چوب می باشد .
▪ توف:
هنگامیكه اهك از اب موجود در نواحی كم باران نهفته می شود شكل می گیرد .
▪ گراول:
تكه سنگ، ابی ، خاكستری است ، كه سطح ناهمواری دارد .
▪ زغال سنگ:
كه طلای سیاه نیز نامیده می شود . میلیونهاسال عمر دارد . ان را به جهت سوخت و یا گرما می سوزانیم . انسان از اعصار گذشته زغال سنگ را استخراج می كرده است . زغال سنگ جسم سخت ، شكننده و سیاه رنگ است.
▪ قالب:
بخش میان تهی كه بعد از تجزیه جانور دررسوب ایجاد می شود. فسیلی كه از رسوبات پر كننده یك قالب به وجود آمده است.
▪ نشانه:
فسیلی اثری از یك موجود زنده است نظیر اثر پا كه در سنگ گذاشته شده است .
منبع : سازمان آموزش و پرورش استان خراسان


همچنین مشاهده کنید