پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا


جادوی دیرپا


جادوی دیرپا
جادوی هری پاتر هنوز هم باقی است زیرا «فرمان ققنوس» كه پنجمین فیلم از این سری آثار سینمایی است و از روی رمان پنجم از این كتاب های ۷گانه ساخته شده، در روزها و هفته های نخست اكرانش در سطح جهان باز فروش هنگفتی داشته است. این فیلم در همان روز نخست عرضه اش ۴۴‎/۸ میلیون دلار فروخت كه یك ركورد جدید برای فیلم هایی بودكه نخستین روز اكران خود را در یك روز «چهارشنبه» سپری می كنند. این فیلم در پایان پنجمین روز اكرانش به رقم ۱۳۹‎/۷ میلیون دلار رسید كه هرچند حدنصابی جدید نبود، اما بسیار جالب به نظر می آمد و در میان آثار سینمایی كم سابقه بود. پل درگارابدیان مدیر سازمان «مدیا بای نامبر» كه كارش ارزشگذاری و تعیین میزان فروش آثار سینمایی و هنری است و خود او به تبع آن از كارشناسان این امر به حساب می آید، می گوید: «به نظر می آید به لحاظ فروش و توفیق و آمار حاصله، هری پاتر نزول را نمی شناسد و پیر هم نمی شود. كافی است كتاب هفتم نیز عرضه شود تا بر اثر موج تبلیغی آن فیلم پنجم هم بیشتر بفروشد.»
به واقع اتفاق فوق (عرضه كتاب هفتم ) روی داده و موج تبلیغاتی و خبری آن دنیا را گرفته است. پایه و بنیاد قصه های هر ۷ كتاب كه نوشته جی.كی.رولینگ بریتانیایی است، یك چیز واحد است اما این نویسنده زن ۴۱ ساله هر بار توانسته است تنوع و واریاسونی جدید را به موضوع بیفزاید. این بار هم كاراكتر مركزی (پاتر) كه مثل معمول دركنار دوستان و همشاگردی هایش مشغول یادگیری سحر و جادو درمدرسه هاگ وارتز است ، به عنوان لیدر ماجرا به آنها می آموزد كه چطور در برابر كلك ها و نیروهای شیطانی لرد والمونت ایستادگی كنند. مثل معمول دانی یل رادكلیف ایفاگر رل هری پاتر است و دو دستیار و دوست اصلی وی باز در صحنه حاضرند. به این ترتیب كه اما واتسون و روپرت گرینت همیشه در كنار وی دیده می شوند و رالف فاینس ایرلندی، مایكل گامبون، مگی اسمیت، گری اولدمن ، هله نا بونهام كارتر، اما تامپسون و ایملدا استانتون نیز در رل های جنبی ظاهر می شوند و البته حضور این نامداران و بازیگران رل های دراماتیك در رل های ظاهراً سطحی هری پاتر نشانگر این نكته است كه چگونه جادوی پاتر آنها را هم در بر گرفته و به این نتیجه رسانده كه بهتر است از موارد و محسنات تبلیغاتی آن بهره مند شوند و چنین فرصتی را از دست ندهند.
اما ماهی كه در آن به سر می بریم (مرداد) به واقع ماه هری پاتر محسوب می شود و موضوع، فقط به اكران فیلم پنجم از این سری آثار منحصر و منتهی نمی شود و برعكس از آن بسیار فراتر می رود. همان طور كه پیشتر گفتیم، عرضه قسمت هفتم (و آخر) از رمان های پاتر توسط رولینگ به این معنا است كه قصه های پاتر تمام شده و چون رولینگ دراین نسخه دو كاراكتر از جمع كاراكترهای قصه را كشته (و بهتر بگوییم به زندگی آنها در متن قصه و بر روی سطور پایان بخشیده است) ماهها است كه علاقه مندان این سری آثار در حال تحقیق و بررسی بودند تا دریابند افراد حذف شده چه كسانی هستند و كدام شخصیت ها به دست رولینگ از صحنه زندگی كنار گذاشته شده اند! نام كتاب هفتم همان طور كه پیشتر نیز برای شما نوشته ایم «The deathly gallows» است و اگررولینگ و ناشران پاتر تغییر عقیده ندهند و وسوسه فروش های نجومی تازه بر آنها تفوق نیابد (كه بعید است تفوق نیابد!) پایانی بر قصه سازی های پاتر است و تكلیف و سرنوشت تمام جادوطلبان و سحرجویان نوجوان و مسن را مشخص و برای همگان تعیین تكلیف می كند.
رولینگ كه به لطف قوه تخیل اش و خلق این كاراكترها از گمنامی محض به شهرت و ثروت رسیده و تمامی این كارها را فقط در ۱۰ سال انجام داده، با زرنگی از پیش طراحی شده ای در تمام یكی دو سال اخیر از بیان شفاف و صریح این كه فرجام ماجرا چیست و كدام كاراكترها در كتاب هفتم از بین می روند و سرنوشت خود پاتر چه می شود ، خودداری كرده بود ولی حالا كه كتاب عرضه شده و هجوم خیره كننده مردم در اروپا و آمریكا برای ابتیاع آن ركوردهای تازه ای را به ثبت رسانده، بایك مطالعه ساده هم می توان فهمید از این پس چه كسانی در ماجراهای پاتر سهم و جایی ندارند و با جوهر قلم رولینگ از روی كاغذ به بیرون رانده شده اند.
عرضه تقریباً همزمان كتاب هفتم و فیلم پنجم در سطح جهان همان طور كه قبلاً گفتیم سبب شده ماه جاری ماه پاتر و جادوی او دوباره وسیع و تأثیرگذار شود.
۶ كتاب قبلی مجموعاً در سطح جهان ۳۳۰میلیون نسخه فروخته اند و این البته به جز میلیون ها نسخه تكثیری و ترجمه غیرقانونی و فاقد مجوز انتشار است كه در كشورهای بسیاری چاپ و فروخته شده اند و اگر آنها هم زیر یك چتر قانونی ارائه می شدند، آمار فروش كتاب های پاتر به راحتی از مرز ۴۳۰ میلیون هم می گذشت، هرچند كتاب هفتم اكنون این فرصت را از نو به وجود می آورد.
كتاب های فوق به روایتی در سطح جهان به ۶۵ زبان مختلف برگردانده و عرضه شده اند كه رقم كم سابقه ای است و بدون احتساب فیلم پنجم كه برای برآورد میزان فروش آن هنوز بسیار زود است، این سری آثار سینمایی تا به حال ۳‎/۶ میلیارد دلار سود به بار آورده اند و این هم باز بدون احتساب هزاران هزار نسخه غیرقانونی و تكثیرهای غیرمجاز فیلم در تماشاخانه ها و یا در دستگاه های ویدیو و CD در خانه ها و منازل شخصی است و اگراینها اضافه و محاسبه می شد، رقم مربوطه به راحتی از مرز ۴‎/۵ میلیارد دلار هم می گذشت.
كار به جایی كشیده كه هری پاتر مثل والت دیسنی صاحب یك پارك بزرگ تفریحی در ایالت فلوریدای آمریكا شده كه هر چند هنوز باز نشده و در دست ساخت است، اما وقتی در اواخر سال ۲۰۰۹ در شهر اورلاندو دراین ایالت افتتاح گردد، گمان می رود كه یك منبع درآمد عظیم و جدید باشد و اگر «تم.پارك»های دیسنی كهنه به نظر می رسند، پارك های پاتر می تواند به لطف تازه شمرده شدن در ابتدای كار به توفیق های خیره كننده ای برسند. میزان درخواست برای دریافت و خرید كتاب هفتم پاتر به گفته بلومز بری بنگاه بریتانیایی ناشر آن حداقل ۱۷ درصد بیشتر از تقاضاهایی است كه برای نسخه ششم («هری پاتر و شاهزاده ناتنی») عرضه شده بود. میزان صبر و اشتیاق برای عرضه كتاب آخر به قدری بوده كه یك ماه قبل از تاریخ مقرر تعدادی از كاربران اینترنتی و هكرها مدعی شدند با نقب زدن به ارتباطات رایانه ای بنگاه ناشر كتاب از مضمون آن و پایان قصه سردرآورده اند و زودتر از هر كسی مطلع شده اند كه چه كسانی در كتاب هفتم از پای درآمده اند.
این ادعا بعداً توسط بنگاه بلومزبری رد و تكذیب شد، ولی باز اثر تبلیغاتی كه این بنگاه و استودیوهای سینمایی تهیه كننده این سری فیلم ها می خواستند، حاصل آمد زیرا تبلیغات وسیعی به سود فیلم و كتاب جدید صورت پذیرفت و طبعاً مطرح تر شدند و فروش اضافه تازه ای برای آنها پدید آمد. از وقتی رولینگ گفت كه در كتاب هفتم دو كاراكتر اصلی را خواهد كشت و از صحنه به بیرون خواهد راند، هواداران پرشمار پاتر نگران شدند كه مبادا یكی از آنها خود پاتر باشد (!) ولی بنگاه بزرگ شرط بندی ویلیام هیل لندن شروع به شرط بندی بر روی چیزی خلاف این كرد و بنابراین اگر خود پاتر در كتاب جدید از پای درمی آمد(كه البته درنیامد) به هر یك از شرط بند ها باید ۱۷ هزار پوند می پرداخت.
كارشناسان امور اجتماعی معتقدند كه نظر به تأثیرگذاری وسیع كتاب ها و فیلم های هری پاتر در سطح جهان، چنانچه مرگ و میرها و حذف كاراكترها در متن قصه هفتم از حد بگذرد، اثر ناامیدكننده وسیعی را بر روی مردم و طرفداران پرشمار این سری آثار در سطح دنیا خواهد نهاد و جوامع مختلف را بدبین و متفرق خواهد كرد! جالب تر این كه واتر استون یك بنگاه بزرگ نشر و فروش كتاب با استفاده از موج هری پاتر چند ماهی است كه یك خط تلفنی ویژه دایر كرده و اعلام نموده كه حاضر است به خواننده ها و بیننده های آثار پاتر كه بر اثر اطلاع از داستان و وقایع نسخه های جدید دچار سرخوردگی و یأس شدید شوند، كمك های روحی و فكری لازم را ارزانی دارد. عناصر و عوامل و كادرهای تهیه كننده فیلم های پاتر نیز با اظهارنظرها و مصاحبه های خود دائماً بر تبلیغات خود پیرامون فیلم جدید و كتاب هفتم افزوده اند و این هم البته جزیی از برنامه های تبلیغاتی حساب شده و نشده ای است كه به سود فیلم و كتاب جدید صورت گرفته و آنها را بیش از پیش مطرح كرده است. رادكلیف كه با ایفای رل این نوجوان عینكی در ۵ فیلم نخست از درجه و مرتبه یك پسر خردسال معمولی و گمنام به درجه یك سوپر استار پولساز و یكی از شناخته شده ترین چهره های جهان ارتقا یافته و حتی حضور صرف او در یك نمایش در لندن طی ماه های اخیر موجب ازدیاد چشمگیر فروش آن شده، با اظهارنظرهای متنوع خود درباره كتاب هفتم بر هیجان و حساسیت های پیرامون آن افزوده است. رادكلیف به مطبوعات بریتانیا گفته است: «حسن عمده رولینگ غیرقابل پیش بینی بودن اوست و بارها در متن قصه هایش و در داخل كتاب ها كاری را كرده و حادثه ای را آفریده كه هیچكس انتظار آن را نداشته و این در مورد كتاب آخر هم صادق است. اگر پاتر تا اینجا به پیش آمده و به چنین محبوبیت و روالی رسیده، در درجه اول به خاطر همین خصلت است.»
حتی عناصر و بازیگران و اعضای جدید تهیه كننده فیلم پنجم نیز به لحاظ كارهای تبلیغاتی پیرامون آن فعال بوده و البته مشخص است كه طبق توصیه و دستورالعمل استودیوی مربوطه عمل كرده اند. یكی از آنها اوانا لینچ ۱۵ ساله است كه در «فرمان ققنوس» رل لونا لاوگود، نقش یكی از همكلاسی های هری را بازی می كند و در هفته های اخیر در چند گردهمایی دوستداران این فیلم ها ظاهر شده و در باره این فیلم و آثار قبلی با آنها به صحبت و تبادل آرا پرداخته است. با این حساب جای تعجب نداشت كه خود رادكلیف و سایر بازیگران اصلی در مراسم افتتاحیه فیلم و نخستین مرتبه نمایش آن در شهرهای توكیو و لندن حاضر شدند و همپا با تماشاگران عادی به نظاره مجدد آن نشستند.
فیلم جدید با بودجه ۱۵۰ میلیون دلار ساخته شده و به اعتقاد تمام ناظران و براساس نوع قصه پردازی و انتخاب های سینمایی كارگردان خود دیوید یتیس تمی تیره تر و جدی تر و خطرناك تر از تمامی ۴ قسمت قبلی دارد و خطیرتر از آنها به نظر می رسد و تم توأم با بازیگوشی قسمت های قبلی جای خود را به ماجراجویی های مشكوك و بی فرجام كشانده است. هم رادكلیف و هم اما واتسون كه رل هرمیون گرنجر را در این سری فیلم ها ایفا كرده است، معتقدند كه در میان ۵ فیلم ساخته شده از روی پاتر، این یكی از همه غنی تر و جدی تر و تأثیرگذارتر است.
این هم از عجایب روزگار است كه او، رادكلیف و روپرت گرینت كه رل ران ویسلی دیگر دوست و همكلاسی پاتر را ایفا می كند، به رغم تبدیل شدن به جوانانی رشد كرده و بالغ و تقریباً برومند، در فیلم های ششم و هفتم نیز بازی خواهند كرد. حال آن كه آن آثار تا سال ۲۰۱۰ عرضه می شوند و تا آن زمان آنها سن ۲۱ سال را نیز رد خواهند كرد، هر چند رولینگ با بزرگ تر كردن تدریجی سن و سیمای كاراكترهای قصه اش در كتاب های خود تا حدی موضوع و مشكل را حل كرده ، اما باز هم غیرقابل باور است كه ما هری پاتر و دوستانش را با چهره افرادی ببینیم و باور كنیم كه برخلاف ایام فیلم های نخست نه خردسالان و نوجوانانی تازه وارد، بلكه جوانانی در حال ورود به دنیای بزرگسالان اند. با این حال، این هم جزیی از جادوی دیرپای هری پاتر و به واقع قسمتی از عجایب دهه جاری با قلم رولینگ و با هنر كارگردانی فیلمسازانی است كه ۵ قسمت نخست پاتر را عرضه كرده اند و كریس كلمبوس و آلفونسو كوارون را هم دربرمی گیرند.
وصال روحانی
منبع:Times
منبع : روزنامه ایران


همچنین مشاهده کنید