پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا


مرهمی بر زخم کهنه


مرهمی بر زخم کهنه
● به بهانه اکران «پاداش سکوت»
مازیار میری با ساخت «پاداش سکوت» خبر از ورود نسل سوم کارگردانان سینمای ایران به حیطه یی می دهد که تا پیش از این مخصوص عده یی خاص بوده است. میری از نسلی است که شاید جنگ را با چشم تجربه نکرده باشد ولی او با ساخت سومین فیلم بلندش نشان می دهد که جنگ را با دلش تجربه است.
«پاداش سکوت» با همه اجزای تکنیکی اش، یک فیلم دلی است. فیلم روایت سرگشتگی های مردی است که زخمی کهنه دارد. بر حسب یک اتفاق این زخم کهنه باز می شود و مرد به یاد خاطره یی در گذشته می افتد؛ خاطره یی که با جان یک انسان پیوند خورده است.
فیلم بر اساس داستان «من قاتل پسرتان هستم» نوشته احمد دهقان ساخته شده است. فیلمنامه را فرهاد توحیدی نوشته و البته گفته می شود فیلمنامه فیلمی که هم اکنون روی پرده رفته است، با فیلمنامه اولیه تفاوت های بسیاری دارد و فیلمنامه دستخوش تغییرات اجباری متعددی شده است.
مازیار میری پیش از این دو فیلم «قطعه ناتمام» و «به آهستگی» را کارگردانی کرده بود که هر دوی اینها به جریان خاص تری از سینما مربوط می شدند و تا اندازه یی تجربه گرا بودند. اما «پاداش سکوت» یک فیلم کاملاً حرفه یی با تمام ساختار و اجزایش است.
میری در «پاداش سکوت» تسلطش را روی ابزار سینما نشان داده و فیلم از نظر کارگردانی نمره قبولی می گیرد. شاید مهمترین سکانس های فیلم، سکانس های مربوط به رودخانه باشد. برای اولین بار در سینمای ایران رود کارون در یک استخر بازسازی شده و گروه به شکل استودیویی پلان های داخل آب را فیلمبرداری کرده اند.
فیلمبرداری های داخل آب «پاداش سکوت» که توسط یک گروه آلمانی انجام شده، جدا از اینکه بسیار خوب و تکنیکی از آب درآمده، تجربه گرانبهایی نیز برای سینمای ایران محسوب می شود. جدا از این در دو پلان فیلم به طور ناگهانی و بدون اینکه تماشاگر انتظار داشته باشد، آب تمام صحنه را می گیرد که این دوپلان واقعاً دیدنی و غافلگیر کننده اند.
«پاداش سکوت» در سینمای جنگ فیلمی با مضمون و ساختار متفاوت است. بستر داستان و تنه قصه فیلم بسیار جذاب و گیرا است.
داستان فیلم از جایی آغاز می شود که یک رزمنده قدیمی، تصویر یکی از همرزمانش را در یک برنامه تلویزیونی می بیند و به یاد گذشته می افتد. او سال ها در آسایشگاه جانبازان بستری بوده و قرص آرامش بخش مصرف می کند. او معتقد است که دوستش را در جریان یک عملیات به قتل رسانده و دچار عذاب وجدانی ناگهانی می شود. به سراغ پدر یکی از همرزمان سابقش می رود و می گوید من قاتل پسرتان هستم. او و پدر به سراغ دیگر همرزمان می روند تا این ادعا اثبات شود.
خط اصلی داستان بسیار جذاب است. اما شاید اصلی ترین اشکال فیلم، شاخ و برگ های قصه و داستان های فرعی باشد. برخی موقعیت هایی که این دو در جریان فیلم با آنها مواجه می شوند، کلیشه یی هستند و بارها دیده شده اند. از رزمنده یی که هم اکنون مال و منالی بر هم زده و مشغول تجارت است تا آن یکی که دوستان قدیمی اش را تحویل نمی گیرد و نمی پذیرد. اما با همه اینها آنقدر پرداخت سینمایی فیلم خوب است که این ضعف ها به چشم نمی آید و تماشاگر خسته نمی شود.
«پاداش سکوت» را شاید بتوان یک فیلم ضد جنگ نیز نامید. فیلم به لحاظ مضمون اثری ساختارشکن است. مضمون فیلم به شدت انسانی است و مازیار میری در فیلمش که به نوعی در زمره آثار دفاع مقدس طبقه بندی می شود به جای نمایش تقابل میان ایرانی ها و عراقی ها، به کند و کاو روابط میان ایرانی ها می پردازد و قصه یی تکان دهنده را روایت می کند.
«پاداش سکوت» در مقایسه با فیلم های «قطعه ناتمام» و «به آهستگی» آشکارا گامی به جلو است و قابلیت های کارگردانی مثل مازیار میری را به خوبی نشان می دهد.
اگر «قطعه ناتمام» با وجود همه ارزش هایش به خاطر مضمون و پرداخت خاص اش به درستی دیده نشد و اگر «به آهستگی» قربانی یک اکران نه چندان مناسب شد، اما «پاداش سکوت» قابلیت های زیادی برای دیده شدن دارد. فیلم بازیگران مطرحی دارد که برای تماشاگر جذابند. حضور پرویز پرستویی تا حدود زیادی گیشه این فیلم را تضمین می کند. او مانند همیشه خوب است و اگرچه تا پیش از این چندین بار پرستویی را در چنین نقش هایی دیده ایم، اما آنقدر خوب از پس نقش اش برآمده که ذهن را از مقایسه وا می دارد.
«پاداش سکوت» اگر درست و با تبلیغات بجا اکران شود، می تواند به فروش خوبی دست پیدا کند. البته در این چند روز تیزرهای متعددی برای این فیلم که در جشنواره فجر به کل نادیده گرفته شد، پخش شده که می تواند عامل موثری در جذب مخاطب باشد.
مهدی پور مقدم
منبع : روزنامه اعتماد


همچنین مشاهده کنید