تابستانی بدون رنگ و بوی مسافرت

آخرین دقایق باقیمانده تا با مداد ششم تیرماه ۱۳۸۶ خورشیدی، زمانی که جنجالها برای دریافت بنزین بدون سهمیه به اوج خود رسیده و جایگاه های عرضه سوخت از خودروهایی که برای دریافت آخرین قطرات بنزین بدون سهمیه بندی لبریز شده بود، کمتر کسی به پیامدهای سهمیه بندی بنزین روی گردشگری فکر می کرد.
اما چند روز اول اجرای طرح سهمیه بندی بنزین که گذشت و احتمال عرضه بنزین با نرخ آزاد هم هر روز کمتر از روز قبل شد، اندک اندک پیامدهای منفی سهمیه بندی بنزین بر جوانب مختلف زندگی مردم آشکار شد.
آغاز سهمیه بندی بنزین همزمان با آغاز فصل تابستان که سفرهای تفریحی مردم با توجه به تعطیلا ت مدارس افزایش می یابد، بدترین انتخاب بود که پیش از آن کمتر کسی به تبعات آن توجه کرد و نسبت به پیامدهای آن هشدار داد. اوایل سال جاری پس از تعطیلا ت نوروز، زمانی که غلا معلی حداد عادل رئیس مجلس شورای اسلا می در جمع خبرنگاران حاضر شده بود تا پاسخگوی پرسشهای آنها باشد، در پاسخ به پرسشی درباره اثر گذاری تحریم های غرب بر ضد ایران، به شادابی مردم اشاره کرد و دلیل گفته خود را افزایش سفرهای نوروزی مردم دانست. اما در تابستان امسال، دیگر خبری از این سفرها هم نیست. صدلیتر بنزین برای یک ماه، به هیچ وجه برای یک سفر کوتاه سه - چهار روزه با خودروی شخصی هم کافی نیست. البته برخی دولتمردان معتقدند که مردم می توانند با صرفه جویی در مصرف بنزین و عدم استفاده از خودروی شخصی در سفرهای درون شهری می توانند سهمیه بنزین خود را ذخیره کنند و درسفرهای تابستانی از آن استفاده کنند. حتی برای رفع این مشکل اعلا م شده که مردم می توانند سهمیه بنزین شش ماهه خود را یکجا مصرف کنند. اما اغلب کارشناسان و صاحب نظران بر این اعتقادند که مردم کمتر رغبت به مصرف ناگهانی سهمیه خود دارند. چرا که با توجه به نظر دولتمردان مبنی بر عدم عرضه بنزین با نرخ آزاد تا پایان سال، مشخص نیست که هموطنانی که از سهمیه بنزین خود برای سفر استفاده کنند، پس از اتمام آن چه باید بکنند. به ویژه با توجه به این که اغلب شهرهای بزرگ کشور و از جمله تهران، از ناوگان حمل و نقل عمومی توسعه یافته ای برخوردار نیستند. مشاهده شهروندانی که در واگن های مترو در ازدحام جمعیت مچاله شده اند یا در ایستگاه های اتوبوس و تاکسی ها، گاه تا بیش از نیم ساعت در انتظار وسایل نقلیه عمومی می مانند موجب شده که شهروندان، سهمیه بنزین خود را برای استفاده در سفرهای داخل شهر پس انداز کنند و فعلا تا اطلا ع ثانوی از سفرهای برون شهری بپرهیزند.
البته مقامات سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور، تاکنون نپذیرفته اند که سهمیه بندی بنزین باعث کاهش آمار سفر و گردشگری در کشور شده است.
معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری اعتقاد دارد: سهمیه بندی بنزین از سفرهای غیر ضروری می کاهد و تاثیری بر سفرهای تفریحی و گردشگری ندارد.
محمدشریف ملک زاده با اشاره به تفاوت میان سفر و گردشگری، افزود: با سهمیه بندی بنزین که بنابر سیاست های کلان دولت اجرایی شده است، بسیاری از سفرهای زائد درون شهری حذف می شوند; اما تاثیر چندانی بر گردشگری و تفریح مردم نخواهد داشت.
وی گفت: با توجه به سیاست اصلی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری مبنی بر توسعه فرهنگ سفر و گردشگری و نهادینه شدن آن در خانواده های ایرانی، در شرایط سهمیه بندی بنزین که مقارن با ایام سفر و گردشگری در کشور است، توصیه به استفاده از تورهای گروهی و جمعی، بهترین راهکار برای جلوگیری از کاهش سفرهای گردشی است.
معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری سهمیه بندی بنزین را فرصتی مناسب برای خدمات دهی آژانس های مسافرتی و جلب مشتری دانست و ادامه داد: با استفاده از طرح تورهای ارزان قیمت که بسیاری از آژانس های کشور در آن فعالیت می کنند، مردم علاوه بر حفظ و ذخیره بنزین خود، از ۴۰ تا ۵۰ درصد تخفیف خدمات سفر می توانند بهره مند شوند.
به گفته او آژانس های مسافرتی کارگزار در طرح سفرهای ارزان قیمت با کمبود بنزین مواجه نمی شوند و در صورت بروز مشکل در جابه جایی گردشگران، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری از طریق دولت راهکاری را در پیش می گیرد.
وی بیان کرد: بهترین فرصت برای فرهنگ سازی تورهای گروهی و سفرهای جمعی، با سهمیه بندی بنزین ایجاد شده است که آژانس ها از فرصت به وجود آمده، برای تبلیغات و جلب مشتری می توانند استفاده کنند.
او درباره اجرای طرح سفرکارت ملی با وجود سهمیه بندی بنزین، اظهار داشت: هنوز درباره مشکلات این طرح، برنامه ریزی خاصی صورت نگرفته است.
قائم مقام سازمان میراث فرهنگی و گردشگری نیز تاکید دارد: سهمیه بند ی بنزین، الگوی مصرف را در جامعه اشاعه می دهد و هیچ تاثیری بر کاهش سفرها ندارد.
حمید بقایی در گفت وگو با ایسنا، سهمیه بندی بنزین را شوکی دانست که مردم در مقطعی کوتاه، خود را با آن تطبیق می دهند و به الگویی درست می رسند.
وی بیان کرد: با وجود آن که همه سفر و گردشگری را فقط به استفاده از وسیله ها ی نقلیه شخصی در جریان می بینند، من معتقدم که باید به سهم تمام وسایل نقلیه ریلی و هوایی در جابه جایی مسافران توجه کرد.
او ادامه داد: با آماری نسبی می توان دریافت که حدود ۴۰ درصد مردم با استفاده از وسایل نقلیه عمومی به سفر می روند. بنابراین سهمیه بندی بنزین تاثیری بر مسافرت این افراد ندارد.
بقایی درباره مسافرت های مردم با وسایل نقلیه شخصی نیز گفت: باید تلاش کنیم، با ایجاد امکانات و تسهیلات مناسب درصدی از این افراد را به استفاده از تورهای جمعی و سفرهای گروهی تشویق کنیم یا موضوع سهمیه بندی بنزین این وسایل را طوری برنامه ریزی کنیم که سهمیه بیشتری را به آن ها بتوان اختصاص داد.
قائم مقام سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با اشاره به کوپن بنزین در سال های ۱۳۵۸ تا ۱۳۵۹، یادآور شد: در آن ایام هم مردم بعد از مدتی به الگوی مناسبی از مصرف دست پیدا کردند که امیدواریم در شرایط فعلی نیز این امر محقق شود.
البته برخی از مسوولا ن سازمان گردشگری، تاثیر سهمیه بندی بنزین بر کاهش گردشگری را کاملا نفی نمی کنند اما آن را کوتاه مدت می دانند از جمله این افراد اسفندیار رحیم مشایی است که می گوید: سهمیه بندی بنزین بر کاهش سفر موثر است و تردیدی درباره آن نیست; اما این که در مجموع و با برنامه ریزی به جایی بتوانیم برسیم که کاهش مصرف بنزین به سمت حذف کارهای غیر ضروری برود و سهم سفر را حفظ کنیم، راهکار اصلی است.
وی ادامه داد: بسیاری از سفرهایی که انجام می شوند، از نظر ما گردشگری محسوب نمی شوند. لذا ما دنبال این هستیم که سفر جایگاه خود را پیدا کند و سفر به مفهوم گردشگری توسعه یابد.
رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری افزایش میزان مصرف بنزین را در ایران در مقایسه با چین و جمعیت میلیاردی آن کشور، نادرست و بی منطق دانست و گفت: سازمان ما به دنبال توسعه سفرهای حرفه ای و منطقی در کشور است. به همین دلیل، طرح های مختلفی را از جمله سفرهای ارزان قیمت، سفرکارت ملی و ... پیش بینی کرده است.
رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان اصفهان نیز گفت: سهمیه بندی بنزین در کوتاه مدت گردشگری را تحت تاثیر قرار می دهد که این امر چندان اهمیت ندارد.
سعید بکتاش در گفت وگو با ایسنا، به کاهش ورود گردشگران به استان اصفهان نسبت به مدت مشابه سال پیش اشاره کرد و افزود: اثرهای کوتاه مدت سهمیه بندی بنزین بر کاهش ورودی گردشگران در استان توریست پذیر اصفهان محسوس است که چندان جای نگرانی نیست.
وی بیان کرد: با توجه به این که سهمیه بندی بنزین، برنامه جامع کشوری است و اجرای این طرح از وارد شدن ضررهای هنگفت تری به کشور جلوگیری کرده است، از کاهش سفرها و تاثیرات منفی کوتاه مدت بر صنعت گردشگری و اشتغال زایی آن نگران نیستیم.
رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان اصفهان با بیان این که درآمد حاصل از کاهش مصرف بی رویه بنزین در حوزه های مختلف حتی گردشگری و زیرساخت هایش می تواند به کار گرفته شود، اظهار داشت: ضررهای الگوی نامناسب مصرف شهروندان از بنزین مانند آلودگی محیط زیست، ترافیک و افزایش تصادف ها به حدی است که در نگاه کلی و فرابخشی بیشتر به آن می توان توجه کرد، هرچند این امر، چالش جدی را در سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به وجود آورده است. اگر مسوولا ن سازمان گردشگری و میراث فرهنگی معتقدند که سهمیه بندی بنزین، اثر منفی روی گردشگری ندارد اما شواهد بر خلا ف این نظر را اثبات می کند. ضمن اینکه پیشنهادهای این مسوولا ن به مردم برای انتخاب راهکارهای جایگزین به جای سفر با وسیله نقلیه شخصی هم راهکارهای چندان مناسبی به نظر نمی رسد.
آنها در شرایطی از استفاده از تورهای مسافرتی سخن می گویند که همگان می دانند سفر با خودروی شخصی آن هم سفرهای کوتاه مدت به شمال کشور به مراتب ارزان تر از سفر با تور است. ضمن اینکه تورهای مسافرتی ما هنوز به آن حد از استانداردها نرسیده اند که رضایت خاطر مسافران را جلب کنند. همه روزه در ستون پیام های تلفنی روزنامه ها شاهد انتشار پیام های اعتراض مردم نسبت به عملکرد ضعیف برخی از تورهای مسافرتی هستیم که عملکرد تورهای مسافرتی مطلوب را هم زیر سوال می برند.
مسوولا ن سازمان گردشگری همچنین بر این اعتقادند که می توان از سایر وسایل نقلیه مثل قطار و هواپیما هم به جای خودروی شخصی برای سفر استفاده کرد اما گویا مسوولا ن محترم گردشگری این موضوع را فراموش کرده اند که کشور ما با کمبود ناوگان حمل و نقل عمومی بین شهری استاندارد مواجه است. هواپیماهای ما اغلب هواپیماهای قدیمی هستند و حتی اگر مردم بپذیرند که با هواپیما سفر کنند مجبورند هزینه گزافی پرداخت کنند. به عنوان مثال هزینه سفر یک خانواده چهار نفره با هواپیما به صورت رفت و برگشت، ۲۵۰ هزار تومان است که باید هزینه هایی را هم بابت حمل و نقل و اقامت در مقصد هم بپردازد به آن اضافه کنید.
سفر با قطار هم که ارزان تر است به همه نقاط کشور امکانپذیر نیست. به عنوان مثال پهنه وسیع شمال کشور که همه ساله در فصل تابستان میزبان میلیون ها نفر مسافر است، تنها در یک محدوده کوچک در ساری از راه آهن بهره مند است و به عنوان مثال استان گیلا ن از راه آهن برخوردار نیست. در چنین شرایطی طبیعی است که اگر سفر با قطار به مشهد اقتصادی باشد، سفر با قطار یا هواپیما به شمال کشور غیرممکن است.
همانگونه که مسوولا ن سازمان گردشگری اعلا م کرده اند، حداقل ۴۰ درصد از حجم سفرها درکشور با استفاده از خودروی شخصی انجام می شود. طبیعی است که حذف ناگهانی این حجم از سفرها زیان های جبران ناپذیری بر صنعت در حال توسعه گردشگری وارد می کند و مسوولا ن سازمان گردشگری باید راهکاری برای حل این مشکل بیابند.
مروری بر کاهش سفرها به برخی از استان های کشورمان نشان دهنده تاثیرات زیانبار سهمیه بندی بنزین در گردشگری کشور است.
● استان خراسان رضوی
بسیاری از هتل های رزروشده مشهد در ایام تعطیلات تابستان، پس از سهمیه بندی بنزین کنسل شدند.
اکبر منتجبی - معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری خراسان رضوی - با اعلام این خبر، افزود: با وجودی این که فصل اصلی مسافرت به شهر مشهد از مردادماه آغاز می شود، موضوع سهمیه بندی بنزین موجب شده است، براساس آمار هتل ها و واحدهای اقامتی، بسیاری از رزرو های از پیش تعیین شده کنسل شوند.
وی ادامه داد: بسیاری از سفرها به مشهد بدون برنامه ریزی و با وسایل نقلیهشخصی صورت می گیرند که موضوع سهمیه بندی بنزین آن ها را
تحت الشعاع قرار می دهد.
دبیر جامعه هتل داران مشهد نیز معتقد است: با سهمیه بندی بنزین و مصادف شدن ایام پایانی تابستان با ماه مبارک رمضان، گردشگری و سفر از بخش اقتصادی استان خراسان رضوی حذف می شود.
فرامرز شریف جواهری در گفت وگو با ایسنا اظهار داشت: هشتادوپنج درصد از مسافران از طریق اتومبیل شخصی وارد شهر مشهد می شوند و متاسفانه، تابستان امسال با اجرای سهمیه بندی بنزین هیچ ترددی برای هیچ اتومبیلی نه تنها در مشهد که در دیگر شهرها هم دیده نشده و این امر مشکلات عدیده ای را برای شاغلان در عرصهگردشگری به وجود آورده است.
وی گفت: با توجه به تلاش همکاران در این راستا و هزینه های انجام شده برای پذیرایی از مسافران، متاسفانه سهمیه بندی بنزین به نیامدن مسافر منجر شده که سبب بروز مشکلاتی برای شاغلان در این عرصه و دیگر کسبه در دیگر صنوف شده است.
او با بیان این که متولیان امر گردشگری در این باره در خواب اند، تصریح کرد: سهمیه بندی بنزین اثرهای جبران ناپذیری را داشته و فاجعه ای جبران ناپذیر از نظر اقتصادی بر گردشگری وارد کرده است.
دبیر جامعه هتل داران مشهد گفت: راهکارهای مسوولان درباره وضعیت گردشگری در سطح کلان، فقط کلامی است و هیچ تاثیری در توسعهگردشگری نداشته است. تا زمانی که زیرساخت های لازم در عرصه گردشگری فراهم نشوند، به دنبال ایجاد طرحی برای بالا بردن انگیزه سفر نمی توان بود.
وی اظهار داشت: متاسفانه متولیان در بحث گردشگری در سطح کلان هرگاه اراده کنند، با بلیط هواپیما به مقصد مورد نظر خود سفر می کنند و از مشکلات مسافرت با اتومبیل اطلاع ندارند. این که متولیان گردشگری اعلام کنند، با وجود سهمیه بندی بنزین هیچ گونه آماری مبنی بر کاهش سفر اعلام نشده، به دور از واقعیت است و ما هم نمی دانیم چرا این مسایل را عنوان می کنند.
او اضافه کرد: متولیان گردشگری فقط با پرسش از کسبه بازار در شهرهای توریستی می توانند ببینند که مسافری وجود ندارد و اقتصادی درحال گردش نیست.
● استان فارس
رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان فارس گفت: سهمیه بندی بنزین در امور اداری و سازمانی و همچنین ورود مسافران به استان تاثیر داشته است.
محمدرضا بذرگر در گفت وگو با ایسنا، به کاهش ورود گردشگران به استان فارس اشاره کرد و افزود: بنا بر آمارهای غیر رسمی هتل و ورودی شهرستان ها، سفرهای مردمی به استان کاهش یافته اند.
او با بیان این که گردشگری کشور درحال رشد و تحول قابل ملاحظه ای بود، اظهار داشت: ایجاد محدودیت، بویژه درباره انجام سفرهای داخلی که بیشتر از طریق وسایل نقلیه شخصی صورت می گرفتند، کاهش سفر را به دنبال دارد.
بذرگر ادامه داد: اگر موضوع توسعه سفرهای ارزان قیمت و همه زمانی و همه مکانی کردن آن مطرح است، مسوولان گردشگری باید با بررسی ها و برنامه های کارشناسانه عمل کنند، تا چنین طرح هایی تحت تاثیر مساله سوخت قرار نگیرند.
رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری فارس انجام سفرهای هوایی و تورهای گروهی را فقط بخشی از سفرهای مردمی دانست و گفت: تمایل بیشتر مردم چنانچه از آمارهای نوروزی هم برآمد، سفر با وسایل نقلیهشخصی است، به طوری که حتی با توسعه تورهای مسافرتی هم ما فقط می توانیم حجمی اندکی از مردم را به انجام سفر ترغیب کنیم.
● استان گیلا ن
سیدمجتبی مودب پور با بیان این که بازار، اقامتگاه ها و مشاغل مرتبط با گردشگری در استان گیلان در حال رکود هستند اظهار کرد: استان گیلان تحت تاثیر سهمیه بندی بنزین، بیش از ۵۰ درصد کاهش جذب توریسم و مسافرت های تابستانی را شاهد بود.
نماینده رشت در مجلس در گفت وگو با ایسنا، با بیان این که همواره در سه ماه اول سال و در دو استان گیلان و مازندران به علت فعالیت های کشاورزی همه سرمایه های نقدی جذب کشاورزی می شود و به طبع آن بازار در حالت رکود به سر می برد، گفت: بازاریان این دو استان همواره پنج ماه اول سال را وقت استراحت و بیکاری خود قرار می دادند، اما امسال با سهمیه بندی بنزین این مشکل مضاعف شد. یعنی از طرفی تعطیلی بازار به خاطر فصل کشاورزی و از طرف دیگر کاهش جذب توریسم و گردشگر تحت سهمیه بندی بنزین، بر سنگینی این مشکلات افزود.
عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی، یادآور شد: امسال در استان گیلان و در مقایسه با زمان مشابه یعنی سال گذشته، ۶۰ درصد کاهش گردشگر و مسافر داشته ایم. به طوری که خیابان ها، بازار و مکان های گردشگری و اقامتگاه ها در این استان خلوت تر شده و در رکود نسبی قرار دارند.
مودب پور با اشاره به این که همهامکانات رفاهی، اقامتی و اسکان در استان گیلان فراهم شده و با قیمت ارزان در اختیار مسافران قرار می گیرد، خاطرنشان کرد: به سبب کاهش چشمگیر مسافر و تعطیلی نسبی در هتل ها و مسافرخانه ها و برخی از مشاغل در استان های شمالی کشور، یک مکان مناسب با تمام امکانات رفاهی با ارزان ترین قیمت در اختیار مسافران قرار می گیرد و این یکی از تاثیرات منفی و سو» سهمیه بندی بنزین در صنعت توریسم بوده است.
● استان گلستان
مدیر اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان گلستان از کاهش ۴۰ تا ۵۰ درصدی مسافرت به این استان به دلیل سهمیه بندی بنزین خبر داد.
محمود ربیعی گفت: با وجود افزایش سفر به استان گلستان، بویژه ازسوی زایران امام رضا (ع)، سهمیه بندی بنزین موجب شده است که عده زیادی از مسافران سفرهای خود را لغو کنند. به همین دلیل، تردد در مسیرهای مسافرتی استان گلستان نیز با کاهش مشهودی روبه رو شده است.
وی با اشاره به این که با سهمیه بندی بنزین، فشار زیادی به صنعت گردشگری وارد شده است، افزود: امیدواریم با گذشت زمان و ایجاد امکانات و تسهیلات بیشتر، برنامه ریزی های مردم برای سفر و گردشگری به وضع مطلوب برسد.
● استان کرمان
دبیر جامعه هتل داران استان کرمان اظهار کرد: براساس آخرین آمار، سهمیه بندی بنزین تاکنون تاثیراتی منفی بر توسعهصنعت گردشگری در استان کرمان داشته است و هتل ها نسبت به مدت مشابه در سال گذشته تا ۴۰ درصد کاهش گردشگر داشته اند.
سیدعلی معین زاده در گفت وگو با ایسنا، افزود: با توجه به این که سهمیه بندی بنزین پس از پایان امتحانات دانشجویان و آغاز دوره پیک هتل داری آغاز شد، هتل داران تابستان امسال را از دست دادند.
وی ادامه داد: با توجه به این که استان کرمان حدود هزار کیلومتر با پایتخت فاصله دارد، بیشترین آسیب را پس از سهمیه بندی سوخت می بیند.
او بیان کرد: با توجه به آمارها، بیشترین گردشگران استان کرمان از مناطق شمالی کشورند که برای طی مسافت نیازمند ۲۵۰ لیتر بنزین اند و به دلیل نداشتن توانایی در تامین بنزین، به این استان سفر نمی کنند.
در این میان، تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلا می هم بر ضرورت تجدیدنظر در وضعیت فعلی و توجه به صنعت گردشگری در کشور تاکید کردند.
عضو فراکسیون گردشگری مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: دولت باید سهمیه آزاد را اعلام کند تا مردم در فصل گردشگری به مسافرت بپردازند.
ایرج ندیمی در گفت وگو با ایسنا افزود: موضوع سهمیه بندی بنزین قطعا در کاهش گردشگری و یا ایرانگردی موثر خواهد بود، و رکود ناشی از مسافرت که تابعی از کمبودهای اساسی از جمله موضوع بنزین است می تواند اقتصاد گردشگری را با بحران جدیدی رو به رو کند.
ندیمی با بیان این که در راستای مسائل مربوط به گردشگری با مشکلاتی رو به رو هستیم، تصریح کرد: به طور مثال در نقاطی از کشور به ویژه در بخش های شمالی ایران ارتباط ریلی ایجاد نشده، خدمات پرواز هوایی وجود ندارد و حمل و نقل جاده ای به اندازه کافی در ایام اوج سفر به ویژه در ایام عید با کاهش اتوبوس مناسب رو به رو می باشد. بنابراین گردشگری را نمی توان از این عناوین جدا نمود.
نماینده لاهیجان و سیاهکل در مجلس با اشاره به فرابخشی بودن گردشگری تصریح کرد: باید عملیات و اقدامات زیادی در این راستا صورت گیرد. زیرا سهمیه بندی بنزین حداقل ۷۰ درصد گردشگری را تحت تاثیر قرار می دهد.
وی با بیان این که خانواده ها برای سفر محاسبات زیادی انجام می دهند، گفت: مساله بنزین قطعا علاوه بر مسافرت های داخل شهری و بین شهری به ویژه بر سفر به شهرهای مهمان پذیر شمالی آسیب هایی ایجاد می کند و مسافرت را به حداقل می رساند.
عضو کمیسیون اقتصادی با بیان این مطلب که ما همواره در تلاش بودیم که میزان مسافرت ایرانیان به خارج از کشور کاهش یابد و میزان سفرهای داخلی افزایش پیدا کند، تاکید کرد: این مسئله بهانه خواهد شد تا این هدف محقق نشود.
ندیمی افزود: با توجه به این که فصل سفر و گردش در ایران فصل تابستان و فصل تعطیلی مدارس و دانشگاه هاست، لذا سهمیه بندی می توانست از اول مهرماه آغاز شود تا مردم و خانواده ها بتوانند اوقات فراغت خود را پر کنند.
وی یادآور شد: اگر تمهیداتی اندیشیده نشود و مردم نتوانند در فصل تابستان سفر کنند مشکلات و خستگی خانواده ها رفع نشده و به علت خارج نشدن از منزل برخی تنش های درون خانوادگی به وجود خواهد آمد. لذا دولت باید سهمیه آزاد را اعلام کند و در رابطه با سفرهای تابستانی امکانات ویژه تعریف کند.
حجت الاسلام سیدجلال یحیی زاده نیز گفت: شاهد افت صنعت گردشگری و مسافرت به دلیل سهمیه بندی بنزین در حوزه انتخابیه خود هستم.
نماینده تفت و میبد درخانه ملت در گفت وگو با ایسنا گفت: اصولا یکی از دغدغه های قبل از سهمیه بندی این بود که با تمام تبلیغات و امکاناتی که برای گردشگری و سفرها در این مدت انجام شده بحث سهمیه بندی باعث قفل شدن گردشگری و سفرها شود.
وی افزود: ممکن است حتی اگر چاره جویی نشود، شاهد افت بیشتر سفرها خصوصا در ایام تابستان باشیم و به این وسیله فرصت ها را ازدست بدهیم.
عضو فراکسیون اصولگرایان مجلس با تاکید بر حفظ و بقای بنزین به عنوان سرمایه ملی که تنها مربوط به نسل حاضر نیست گفت: باید زمینه ای فراهم شده و در بخش گردشگری که کمک به اقتصاد و اشتغال است، این مشکل حل شود. زیرا در همین مدت کوتاه بعد از سهمیه بندی بنزین شاهدیم که شهرستان تفت به عنوان یکی از شهرستان های ییلاقی در داخل کویر و استان گرم و کویری یزد با کمبود گردشگر مواجه شده است.
وی ادامه داد: قبل از سهمیه بندی شاهد هجوم گردشگران به این شهرستان بودیم، اما از همان روزهای اولیه سهمیه بندی به شکل کاملا مشهود شاهد کم شدن مسافران به این منطقه هستیم. در حالی که به دلیل مشکلات کاری و مشکلات زندگی مردم معمولا در آخر هفته ها ترجیح می دادند برای رفع خستگی و استفاده از فضای خوب، مسافرتی به این شهرستان داشته باشند و خود را برای کار در هفتهآینده آماده کنند. ولی متاسفانه به شکل بارزی شاهد کاهش مسافرت ها و گردشگران به حوزه انتخابی خود هستیم.
نماینده بندرانزلی در مجلس نیز گفت: با وجود این که قانون گذار پایان فروردین ماه را برای مهلت تعیین نرخ دوم بنزین (بنزین آزاد) تصویب کرده بود، اما با گذشت بیش از ۳ ماه از مهلت تعیین شده، این کار محقق نشده است.
مهندس هادی حق شناس با بیان این که آن چه که نمایندگان مجلس برای بنزین تصویب کردند با آن چه که دولت درخواست کرده بود متفاوت است، افزود: درخواست دولت از مجلس این بود که در سال ۸۶ بنزین را سهمیه بندی کرده یا قیمت مناسب برای آن تعیین کند اما آن چه مجلس مصوب کرد اجرای سه بخش در قالب بند «و» تبصره ۱۳ بود.
وی گفت: در بخش اول دولت می باید تا پایان فروردین ماه ۸۶، قیمت دوم بنزین را اعلام می کرد که متاسفانه این کار تاکنون انجام نشده است.
حق شناس افزود: هم چنین قرار بود از اول خردادماه هم قیمت بنزین ۱۰۰ تومان اعلام شده و هم میزان سهمیه هر خودرو مشخص شود که این کار در اوایل تیرماه انجام شد.
او با ابراز تاسف از این که اجرای هر سه بخش توسط دولت با تاخیر انجام شد، معتقد است که بند «و» تبصره ۱۳، یک بسته سیاستی است و اگر با هم اجرا شود کارایی و اثربخشی دارد و اجرای هر بخش از آن به تنهایی آثار زیان بخشی از جمله ایجاد بازار سیاه، فروش کارت بنزین و بروز مسایل حاشیه ای دیگر خواهد داشت.
نماینده بندرانزلی در مجلس شورای اسلامی با اشاره به فصل تابستان و شروع مسافرت های تابستانی، خاطرنشان کرد: چون هنوز قیمت دوم بنزین تعیین نشده و میزان سهمیه موجود هم برای گردشگری کافی نیست، قطعا این اقدام در گردشگری اثر منفی خواهد گذاشت.
حق شناس گفت: از سوی دیگر به دلیل نداشتن اوقات فراغت خانواده ها یا کم بودن آن در ایران، افراد سعی می کنند در تعطیلات آخر هفته گردشی در شهر یا خارج از شهر داشته باشند تا آغاز هفته نشاطی داشته باشند، اما اگر قیمت نرخ دوم اعلام نشود بر روی بهره وری بخش خصوصی و دولتی اثر منفی خواهد گذاشت. وی در پایان گفت: با ادامه این روند از روحیه کارکنان برای کار کردن در بلند مدت کاسته خواهد شد و بر روی تولید ناخالص ملی (GMP) نیز اثر منفی خواهد گذاشت.
● راه حل چیست؟
به تازگی پیشنهاد شده که سهمیه بنزین برای مسافرت در اختیار مردم قرار گیرد تا گردشگری کشور از رکود خارج شود. صرف نظر از اینکه چگونه می توان چگونگی استفاده از سهمیه اختصاص یافته برای سفر را مورد بررسی قرار داد که صرفا در مسافرت مورد استفاده قرار گرفته باشد، امکان تحقق چنین طرحی نیز در هاله ای از ابهام قرار دارد. سال ها پیش شاهد طرح بن سفر بودیم که به شکست انجامید و با وجود هزینه هایی که برای آن شده بود به فراموشی سپرده شد. آیا هیچ تضمینی هست که سهمیه بنزین اضافی بدون هیچگونه مشکلی در اختیار مردم قرار گیرد و نقطه آغازی برای بازار سیاه دیگری در کنار بازار سیاه فعلی حاصل از عدم اعلا م نرخ آزاد بنزین نباشد؟
به نظر می رسد که همه دلسوزان عرصه گردشگری در کشور باید هرچه زودتر دست به کار شوند و با همفکری با یکدیگر راهکاری برای خارج کردن گردشگری داخلی از رکود پیدا کنند. در شرایطی که گردشگران خارجی، کمتر برای سفر به ایران تمایل دارند و ایران با وجود در اختیار داشتن آثار تاریخی جذاب و فراوان و جاذبه های اکوتوریستی (طبیعی) متعدد و کم نظیر، هم اکنون حتی در بین صد کشور اول جهان هم از نظر جذب گردشگر قرار ندارد، دلمان به رونق گردشگری داخلی خوش بود که آن هم گویا دلخوشی موقتی بود. شاید بهتر باشد گردشگری را از ذهنمان پاک کنیم تا خیال همه راحت شود.

نویسنده : حمیدرضا شکوهی

منبع : روزنامه مردم سالاری