شنبه, ۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 20 April, 2024
مجله ویستا


فعالیتهای فراغتی جوانان در فصل تابستان


فعالیتهای فراغتی جوانان در فصل تابستان
● روشهای‌ مختلف‌ گذران‌ اوقات‌ فراغت‌ جوانان‌ در ایران‌
واقعیت آن است که گرمای‌ هوا درفصل تابستان‌ سبب‌ می‌گردد كه‌ فعالیتهای‌جوانان‌ به‌ دو بخش‌ تقسیم‌ گردد :
۱) فعالیتهای‌ محلی‌ و خانگی‌ كه‌ بیشتر در نیمه‌ اول‌ روز (از ساعت‌۸ تا ۱۲) انجام‌ می‌شوند و نوعاً شكل‌ انفرادی‌ و متمركز دارند.
۲) فعالیتهای‌ فرا محلی‌ و برون‌ منطقه‌ای‌ كه‌ بیشتر در نیمه‌ دوم‌ روز(از ساعت‌ ۱۷ تا ۲۲) انجام‌ می‌پذیرند و شكل‌ جمعی‌ (گروهی‌) وغیرمتمركز به‌ خود می‌گیرند; چنان‌ كه‌ بررسی‌ نحوه‌ گذران‌ اوقات‌فراغت‌ جوانان‌ در سالهای‌ پیش‌ در فصل‌ تابستان‌ نشان‌ می‌دهد كه‌ دراكثر مناطق‌ شهری‌ بویژه‌ شهرهای‌ بزرگ‌، خیابان‌گردی‌ رفتن‌ به‌ پاركها ومجموعه‌های‌ تفریحی‌ و كافه‌تریاها به‌ عنوان‌ یكی‌ از راههای‌ گذران‌اوقات‌ فراغت‌ در بین‌ ساعت‌ ۱۷ تا ۲۲ اتفاق‌ افتاده‌ است‌ كه‌ با توجه‌به‌ ویژگی‌ فعالیتهای‌ فرامحلی‌ این‌ سیل‌ عظیم‌ از نیروهای‌ آزاد شده‌ ـ تمایل‌ به‌ فعالیتهای‌ جمعی‌ و گروهی‌ ـ هر لحظه‌ می‌توان‌ انتظار داشت‌ كه‌هیجانات‌ انباشته‌ آنان‌ تخلیه‌ گردد و زمینه‌ بروز هرگونه‌ تحرك‌ و فعالیت‌مهارنشدنی‌ را فراهم‌ آورد.
اصطلاح‌ ” اوقات‌ فراغت‌ “ در جامعه‌ ما بیشتر به‌ زمانی‌ غیر ازساعات‌ اشتغال‌ اطلاق‌ می‌گردد كه‌ فرد پس‌ از اتمام‌ فعالیتهای‌ شغلی‌ وتحصیلی‌ به‌ خانه‌ آمده‌ است‌ یا در یك‌ روز تعطیل‌ به‌ سر می‌برد. بدیهی‌ است‌ كه‌ عوامل‌ مختلفی‌ بر شیوه‌ گذران‌ این‌ اوقات‌ تأثیرگذارند كه‌ یكی‌ از مهمترین‌ آنها نحوه‌ ارتباط و كنش‌ متقابل‌ میان‌ فرد،ابزارها، منابع‌، افراد و سازمانهای‌ مرتبط با این‌ امر می‌باشد; چنان‌ كه‌ ازاین‌ جهت‌،
▪ فعالیتهای‌ فراغتی‌ را به‌ دو دسته‌ كلی‌ می‌توان‌ تقسیم‌ كرد :
۱) فراغت‌ فردی‌ كه‌ با تصمیم‌ و حضور صرف‌ عامل‌ یا فراغتگرانجام‌ می‌شود و شامل‌ موارد زیر است‌ : ـ گوش‌ دادن‌ به‌ نوار ـ گوش‌ دادن‌ به‌ رادیو ـ تماشای‌ تلویزیون‌ ـ استفاده‌ از كامپیوتر ـ استفاده‌ از مطبوعات‌ و مكتوبات‌ (روزنامه‌، مجله‌، كتاب‌ و...) ـ رفتن‌ به‌ كافه‌ تریا، قهوه‌خانه‌، چایخانه‌ و... ـ انجام‌ امور خیریه‌ ـ استراحت‌ و دراز كشیدن‌ ـ سفرهای‌ سیاحتی‌ و زیارتی‌ كه‌ ممكن‌ است‌ به‌ شكل‌ فردی‌ یاگروهی‌ صورت‌ پذیرند. ـ بازدید از موزه‌ها و نمایشگاهها ـ قدم‌ زدن‌ در پارك‌، كوچه‌، خیابان‌ و...
۲) فراغت‌ گروهی‌ كه‌ با حضور و تصمیم‌ فراغتگر و افراد، سازمانهاو... صورت‌ می‌گیرد و شامل‌ موارد زیر است‌ : ـ بازی‌، ورزش‌ و تماشای‌ مسابقات‌ ورزشی‌ ـ رفتن‌ به‌ سینما و تئاتر ـ صحبت‌ با افراد خانواده‌ ـ شركت‌ در پایگاههای‌ بسیج‌ ـ شركت‌ در كانونهای‌ فرهنگی‌ و فرهنگسراها كه‌ می‌تواند به‌صورت‌ فردی‌ یا گروهی‌ باشد. ـ دیدار خویشاوندان‌ و اقوام‌ ـ شركت‌ در هیأتهای‌ مذهبی‌ و دعا ـ انجام‌ كارهای‌ غیرحرفه‌ای‌ هنری‌ ـ شركت‌ در كلاسهای‌ آموزش‌ و تفسیر قرآن‌
انجام‌ تحقیقی‌ براساس‌ تقسیم‌بندی‌ فوق‌، از سوی‌ ” سازمان‌ ملی‌جوانان“ در سال‌ ۱۳۸۰ نشان‌ داد كه‌ مهمترین‌ فعالیتهای‌ فراغتی‌جوانان‌ ۱۵ تا ۲۹ سال‌ كشور برحسب‌ جنس‌، سن‌ و وضعیت‌ تأهل‌ به‌قرار زیراند :
الف‌) در حوزه‌ فراغت‌ فردی‌
در مجموع‌، فعالیتهایی‌ چون‌ : «تماشای‌ تلویزیون‌» ، «استراحت‌و دراز كشیدن» ، «گوش‌ دادن‌ به‌ نوار» ، «مطالعه‌ كتاب‌» و «مطالعه‌روزنامه» در صدر توجه‌ جوانان‌ قرار دارند. «تماشای‌ تلویزیون» ، «استراحت‌ و دراز كشیدن» ، «مطالعه‌كتاب» ، «مطالعه‌ مجله» و «گوش‌ دادن‌ به‌ رادیو» بیشتر در میان‌ زنان‌ و«مطالعه‌ روزنامه» ، «رفتن‌ به‌ پارك‌ و مجموعه‌های‌ تفریحی‌» ، «تماشای‌ویدئو» و «قدم‌ زدن‌ در خیابان‌ و مراكز فروش‌» بیشتر در میان مردان‌مشاهده‌ می‌گردد.
مهمترین‌ فعالیتهای‌ مورد توجه‌ نوجوانان‌ را «تماشای‌تلویزیون‌»، «مطالعه‌ كتاب‌» و «رفتن‌ به‌ پارك‌ و مجموعه‌های‌ تفریحی» تشكیل‌می‌دهند و جوانان‌ به‌ فعالیتهایی‌ چون‌ : «گوش‌ دادن‌ به‌ نوار»، «مطالعه‌روزنامه‌» ، «مطالعه‌ مجله» ، «گوش‌ دادن‌ به‌ رادیو» و «تماشای‌ ویدئو»گرایش‌ بیشتری‌ دارند. «تماشای‌ تلویزیون‌» ، «گوش‌ دادن‌ به‌ رادیو» و «قدم‌ زدن‌ درخیابانها و مراكز فروش» بیشتر در میان‌ متأهلین‌ و «گوش‌ دادن‌ به‌ نوار»،«مطالعه‌ كتاب‌» ، «مطالعه‌ مجله» و «استفاده‌ از كامپیوتر» بیشتر در میان‌مجردین‌ معمول‌ است‌.
ب‌) در حوزه‌ فراغت‌ گروهی‌ در مجموع‌، فعالیتهایی‌ چون‌ : «صحبت‌ با افراد خانواده» ، «دیدار خویشاوندان‌ و اقوام ، معاشرت‌ با دوستان‌» و «بازی‌ و ورزش‌»درصدر توجه‌ جوانان‌ قرار دارند. «صحبت‌ با افراد خانواده»، «دیدار خویشاوندان‌ و اقوام»، «یادگیری‌ و انجام‌ كارهای‌ غیرحرفه‌ای‌ و هنری‌» و «رفتن‌ به‌ كلاسهای‌آموزش‌ و تفسیر قرآن» بیشتر در میان‌ زنان‌ و «بازی‌ و ورزش‌»،«معاشرت‌ با دوستان» ، «رفتن‌ به‌ سینما» و «شركت‌ در پایگاههای‌بسیج‌» بیشتر در میان‌ مردان‌ مشاهده‌ می‌گردد.
مهمترین‌ فعالیتهای‌ مورد توجه‌ نوجوانان‌ را «دیدار خویشاوندان‌و اقوام»، «بازی‌ و ورزش‌» و «رفتن‌ به‌ كلاسهای‌ آموزش‌ و تفسیر قرآن» تشكیل‌ می‌دهند و جوانان‌ به‌ فعالیتهایی‌ چون‌ : «یادگیری‌ و انجام‌كارهای‌ غیرحرفه‌ای‌ و هنری‌» ، «رفتن‌ به‌ سینما» و «شركت‌ در هیأتهای‌مذهبی‌ و دعا» گرایش‌ بیشتری‌ دارند.
«صحبت‌ با افراد خانوده»، «پدیدار خویشاوندان‌ و اقوام» و «شركت‌ در هیأتهای‌ مذهبی‌ و دعا» بیشتر در میان‌ متأهلین‌ و «معاشرت‌با دوستان‌» ، «بازی‌ و ورزش» ، «یادگیری‌ و انجام‌ كارهای‌ غیرحرفه‌ای و هنری»، «رفتن‌ به‌ سینما» ، «رفتن‌ به‌ كلاسهای‌ آموزش‌ و تفسیر قرآن»، «رفتن‌ به‌ تئاتر» ، «شركت‌ در پایگاههای‌ بسیج» و «شركت‌ در كانونهای‌فرهنگی‌ و فرهنگسراها» بیشتر در میان‌ مجردین‌ معمول‌ است‌.
همچنین‌ این‌ بررسی‌ آشكار ساخت‌ كه‌ جوانان‌ به‌ فعالیتهای‌ فراغتی‌انفرادی‌ بیش‌ از فعالیتهای‌ فراغتی‌ گروهی‌ تمایل‌ نشان‌ می‌دهند وحضور آنان‌ در فعالیتهایی‌ كه‌ می‌توان‌ آنها را «تمرین‌ مشاركت‌اجتماعی‌» دانست‌، كم‌رنگ‌ است‌ و بیشتر به‌ فعالیتهایی‌ می‌پردازند كه‌جنبه‌ سرگرمی‌ و تفریح‌ دارند. از سوی‌ دیگر، با توجه‌ به‌ تجانس‌ ساختی‌ اولویتهای‌ اول‌ تا سوم‌ هردو فعالیتهای‌ فردی‌ و گروهی‌ ـ
شامل‌ : «تماشای‌ تلویزیون‌» ، «استراحت‌و دراز كشیدن»، «گوش‌ دادن‌ به‌ نوار» ، «صحبت‌ با افراد خانواده»، «دیدار خویشاوندان» و«معاشرت‌ با دوستان‌» ـ می‌توان‌ نتیجه‌ گرفت‌ كه‌اوّلاً، خانواده‌ در برآورده‌ ساختن‌ نیازهای‌ فراغتی‌ جوانان‌ بیشترین‌سهم‌ را ایفا می‌كند و برخی‌ از آداب‌ و رسوم‌ و سنتهای‌ مذهبی‌ و ملی‌خانواده‌های‌ ایرانی‌ در شكل‌گیری‌ اوقات‌ فراغت‌ جوانان‌ نقش‌تعیین‌كننده‌ای‌ دارند; ثانیاً، در میان‌ اشكال‌ مختلف‌ گذران‌ اوقات‌فراغت‌، سهم‌ عمده‌ فعالیتهایی‌ است‌ كه‌ فرد در وضعیت‌ «منفعل‌» و «اثرپذیر» قرار دارد و پرداختن‌ به‌ فعالیتهایی‌ كه‌ حضور «فعال‌» فرد رامی‌طلبد، با استقبال‌ كمتری‌ همراه‌ است‌; ثالثاً، بیشترین‌ رویكردجوانان‌به‌ سوی‌ فعالیتهایی‌ می‌باشد كه‌ به‌ لحاظ اقتصادی‌، هزینه‌بر نیستند وتحقق‌ آنها نیاز به‌ هیچ‌گونه‌ تسهیلاتی‌ ندارد.
منبع : سازمان ملی جوانان
منبع : سازمان آموزش و پرورش استان خراسان


همچنین مشاهده کنید