جنگ فدراسیون ها با پدیده هولیگانیسم

اجرای دقیق «دستور العمل پربن» كه در جهت كاهش خشونت و مبارزه با نژادپرستی در ورزشگاه ها در روزهای پایانی سال گذشته به تصویب رسید، با مشكلات فراوانی در سكوهای معروف به «بولوین» ورزشگاه پارك دوپرنس روبرو خواهد بود؛ جایی كه سیاهپوستان و عرب ها حق ورود به آن را ندارند و یك نوع «حكومت در حكومت» داخل باشگاه پاری سن ژرمن حاكم است؛ محل استقرار صدها نفر از طرفداران جناح راستگرای افراطی فرانسه كه باشگاه ناامیدانه سعی می كند آنها را از خود جدا كند.
سرفرماندهی پلیس پاریس اوضاع را اینچنین ارزیابی كرد: «در طول مسابقات خانگی پاریس، در این قسمت از ورزشگاه، سلام های نازی امری كاملاً بدیهی است؛ با این حال این افراد شناسایی شده اند و اغلب می توان آنها را در راهپیمایی های جنبش ملی (FN كه ژان ماری لوپن آن را رهبری می كند) در یادبود «ژاندارك» در اول ماه می یا در جشن سفید - آبی - قرمز پیدا كرد اما هنوز دلیل اصلی پیدایش و حضور این پدیده در ورزشگاه ها مشخص نیست.»
اگر فرض كنیم ضمانت اجرایی قوانین جدید تنها با قلع و قمع كردن تندروها در پارك دوپرنس یا هر ورزشگاه دیگری در فرانسه محقق می شود، تمامی طرفداران فوتبال فرانسه هستند كه باید تاوان آن را پس بدهند. سؤال اینجا است كه كشور۵ ضلعی اروپا برای مبارزه با پدیده هولیگانیسم،راه همسایه شمالی، انگلستان را در پیش بگیرد یا از اسپانیایی ها تبعیت كند؟
● بریتانیای كبیر؛شرایط اضطراری همیشگی
فرهنگ لغات «وبستر» جهت روشن كردن معنی كلمه هولیگان نوشت: «طرفدار فوتبال به شدت خشن» از نام «پاتریك هولیگان» جوان یاغی گرفته شده كه در اواخر قرن نوزدهم در اطراف شهرساوت وارك (جنوب لندن) موجی از وحشت به راه انداخته بود.
با وجود اینكه انگلستان مهد ورزش فوتبال محسوب می شود اما مقامات بریتانیایی برای مدت مدیدی مقابل تحركات و آشوب های خشونت آمیز عده كمی از طرفداران فوتبال كاملاً عاجز بوده اند. اما در تابستان ۲۰۰۰ دولت تونی بلر كه از صحنه بازگردانده شدن تعداد كثیری از هواداران انگلیسی توسط پلیس بلژیك در هنگام برگزاری جام ملت های اروپا شوكه شده بود، تصمیم به تصویب سریع تدابیری جدی در قالب قوانین حكومتی علیه هولیگان ها گرفت.
در بطن این قوانین، ۲ تدبیر اندیشیده شده بود؛ اول ایجاد بانك اطلاعاتی كه مشخصات كامل هر هولیگانی در آن موجود و توسط نیروهای پلیس تمامی كشورهای دنیا قابل دسترسی است و دوم ممانعت از سفر این دسته از هواداران به خارج از كشور حتی اگر پیش از آن هم محكومیت قضایی نداشته باشند.
با تمام این احوال هنوز هم در هر مسابقه بین المللی كه تیم ملی انگلستان در آن حضور دارد، نیروهای پلیس ملزم به حضور در فرودگاه های كشور مربوطه هستند تا بتوانند به بهترین نحو موج هواداران بریتانیایی را كنترل كنند.اما به نظر می رسد قوانین ضد هولیگانی در حال ثمر دادن است. آخرین آمار منتشره از سوی وزارت كشور انگلستان نشان می دهد طی فصل اخیر ۳۹۸۲ مورد بازداشت توسط نیروهای پلیس در مقایسه با ۴۴۱۳ مورد سال قبل از آن صورت گرفته كه نشان از كاهش ۱۰ درصدی این آمار است.
امروزه ۲۵۹۶ هزار نفر حق شركت در بازی های تیم ملی انگلستان چه در داخل و چه در خارج از كشور را ندارند كه در واقع آمار این ممنوعیت های اعمال شده نیز با افزایش ۴۵ درصدی روبرو بوده است. دیوید سوئیفت، رییس اتحادیه مأموران پلیس معتقد است تدابیر ضدهولیگانی خوب كار می كنند و جدیت در اعمال كنترل ها بدون شك ثمر خواهد داد.
اما شنیدن خاطرات یك هولیگان قدیمی خالی از لطف نیست. اندی نیكولس كه حالا خود را بازنشسته می داند در مصاحبه با بی بی سی گفت: «هر مسابقه ای كه در اورتون برگزار می شود من باید حداقل فاصله ای ۷ كیلومتری با ورزشگاه داشته باشم و خود را به پایگاه پلیس معرفی كنم. هر وقت هم كه انگلستان در خارج از كشور بازی دارد، باید پاسپورت خود را تحویل مقامات امنیتی بدهم.
در مورد آنچه به من مربوط می شود، فكر می كنم عالی عمل شده است.» البته با وجود اتخاد تمامی این تدابیر، پلیس بریتانیا در هنگام برگزاری هر مسابقه فوتبال، در حالت آماده باش بسر می برد. برای مثال در ۲۷ اكتبر گذشته و طی دیدارهای لیورپول - میلوال و چلسی- وستهام، نیروهای پلیس روز پرمشغله ای را پشت سر گذاشتند.
ده ها نفر بازداشت شدند و تعداد زیادی سلاح سرد ضبط و علاوه بر آشوب های داخل ورزشگاه ها، ۲ هوادار نیز به شدت مجروح شدند. به قول سخنگوی وزارت كشور انگلستان هولیگانیسم از بین نرفته، بلكه قوانین، آن را محدود كرده است اما هنوز مشكل بزرگی برای فوتبال انگلستان محسوب می شود. امروزه اكثر بازی ها در فضایی مطلوب برگزار می شود اما هنوز تعداد اندكی هستند كه تمایل دارند رعب و وحشت رابر ورزشگاه ها حاكم كند.
اما فدراسیون فوتبال انگلستان اوضاع را چنین استنباط كرد: «مبارزه ما علیه هولیگانیسم ادامه دارد. طی ۱۰ سال گذشته خشونت رایج در ورزشگاه ها به شدت كاهش یافته است. به نظر می رسد رسانه ها تمایل دارند بیش از حد به رخدادهایی كه خوشبختانه تحت كنترل درآمده اند، اهمیت بدهند.»
● اسپانیا؛ فرمانروایی مطلق
در اسپانیا طرفداران فرمانروایی می كنند. اكثر باشگاه های فوتبال در اسپانیا مالك ورزشگاه هایشان هستند و به این ترتیب همگان نگاهی نوازشگرانه به هواداران دارند. در رئال مادرید، بارسلونا و آتلتیكومادرید كه البته سرشناس ترین ها هستند، هواداران در واقع شركای صاحبان باشگاه محسوب می شوند.
این واقعیت توسط رییس قدرتمند و صاحب نفوذ رئال مادرید، فلورنتینو پرز چنین بیان شد: «باشگاه به طور كامل به هوادارانش تعلق دارد.» و البته خود را تنها «سخنگوی» آنها می داند. البته این اظهارات تكراری نتیجه بسیار خوبی در جهت تكمیل پروژه عوام فریبی او داشته است.
بخصوص اینكه او خود را به عنوان مدیری معرفی كرده كه تمایل فراوانی به خصوصی سازی باشگاه و خرید بازیكنان سرشناس خارجی (زیدان، فیگو، رونالدو، بكهام، اوون و...) داشته است كه البته تمامی این تلاش ها منعكس كننده واقعیت درونی باشگاه است.
طرفدارانی كه سرنوشت صندوق آرای انتخاب ریاست باشگاه در دست آنها است، باید هم اینچنین مورد لطف و عنایت قرار بگیرند. بنابراین به هیچ وجه تعجب برانگیز نخواهد بود اگر بدانیم طرفداران های آشوب طلب هیچ گاه به نظم فراخوانده نمی شوند. طی ۲ سال گذشته اسپانیا شهرت خود «پسر سر به زیر فوتبال» را از دست داده و به همین دلیل كمیسیون ورزشی ضد خشونت دولت این كشور، پی در پی تحركات خشونت آمیز و شعارهای نژادپرستانه را مجازات و «سستی» باشگاه ها را مقابل تنش های مختلف محكوم می كند.
به همین علت «بوآكسوس نوئیس» ها (هواداران بارسلونا) «اولترا» ها طرفدار رئال و «ریازورهای آبی» (هواداران دپورتیوولاكرونیا) به قانون شكنی های خود (خشونت های متعدد، پرتاب مواد منفجره و...) در كمال آرامش خاطر ادامه می دهند.
هرگاه هم كه صدای اعتراض فدراسیون یا كمیسیون ضد خشونت بلند می شود، باشگاه ها خود را به ناشنوایی می زنند و قول اتخاذ تدابیری را می دهند كه البته هیچ گاه اجرا نمی شوند. در رئال مادرید سخت ترین مجازاتی كه علیه اولتراها اتخاذ شد، نصب حصار دورتادور سكوهای محل استقرار آنها بود اما دیدار ۱۷ نوامبر گذشته در استادیوم سانتیاگو برنابئو كه میان تیم های ملی انگلستان و اسپانیا برگزار شد، اوضاع را كاملاً دگرگون كرد.
در آن روز بازیكنان سیاهپوست تیم انگلستان با شعارها، توهین ها و حركات نژادپرستانه متعددی از سوی ده ها تن از هواداران به وجد آمده اسپانیایی روبرو شدند اما این بار مطبوعات ورزشی كشور همچون ماركا، آاس یا دیاریواسپورت كه اغلب توجهی به این موضوع نداشتند، زنگ های خطر را به صدا درآوردند.
البته یك اتفاق نادر دیگر هم درپی حوادث آن روز افتاد؛ در كشوری كه سیاستمداران ترجیح می دهند از روی محافظه كاری اظهار نظری در مورد ورزش سلطنتی كشور انجام ندهند، نخست وزیر «خوزه لوئیز زاپاترو» خیلی سریع اطلاعیه تسكین بخشی را در محكومیت حركات نژادپرستانه صادر نمود و رفتار هواداران آشوب طلب را «رقت انگیز و اسفناك» تلقی كرد.

منبع : روزنامه ابرار ورزشی