مبادا باز هم سوم شویم

● با پیش بینی كارشناسان به پیشواز هفت خوان ۲۰۰۷
آیا هفتم مرداد فرجام هفت خوان ۲۰۰۷ فوتبال ایرانی خواهد بود؟ این دغدغه ای است كه در چهاردهمین دوره جام ملت های آسیا اذهان بسیاری را به خود مشغول داشته و ناخودآگاه به این می اندیشیم كه مبادا در آستانه بازی هفتم یك لغزش دیگر طلسم ۳۱ ساله نرسیدن ما به فینال جام ملت ها را پابرجا نگاه دارد و خلاصه اینكه مبادا باز هم سوم شویم مدال برنز جام ملت های آسیا كه پس از كسب مقام سومی توسط تیم دوران ساز پرویز دهداری در جام ۸۸ قطر یك افتخار ملی تلقی شد با تكرار دوباره و سه باره اش توسط تیم رویایی مایلی كهن در جام ۹۶ امارات و سپس تیم پرستاره برانكو در جام ۲۰۰۴ چین حالا به یك تابوی منفی نزد فوتبال دوستان ایرانی تبدیل شده.
اگر برنز ایران ۸۸ با ظهور چهره هایی نو و دوران ساز همراه بود و معنایی جز پایان ناكامی های فوتبال در جام ملت های كویت ۸۰ و سنگاپور ۸۴ نداشت، برنز ۲۰۰۷ ممكن است برای مردمی كه در تب و تاب انتظار ۳۱ ساله برای تكرار قهرمانی های سه گانه ایران در سال های ،۷۲ ۶۸ و ۷۶ معنایی جز ناكامی نداشته باشد. در حالی كه صرف راهیابی به فینال (و حتی نه قهرمانی) مفهوم شكستن طلسم توسط قلعه نویی را تداعی خواهد كرد، اما انتظار سه هفته ای برای روشن شدن این حقیقت كار طاقت فرسایی است و معمولا در چنین مواقعی كارشناسان فوتبال با گمانه زنی های مستدل و علمی كار فوتبال دوستان را آسان تر
می كنند. مجید جلالی و هومن افاضلی پس از مشاهده بازی افتتاحیه جام میان تایلند و عراق دست به پیش بینی هایی زده اند. مجید جلالی یك سال پیش در همین موقع نامزد اصلی سرمربیگری تیم ملی، همپای امیر قلعه نویی بود و هومن افاضلی یك سال و یك ماه قبل آنالیزور و برنامه ریز برانكو در جام جهانی ۲۰۰۶. سمتی كه كمتر از سه سال پیش نیز در جام ملت های ۲۰۰۴ چین عهده دار بود. پیش بینی این دو از قوانین كلی حاكم بر جام چهاردهم جنوب شرقی آسیا پیش آگهی خوبی برای تحلیل شرایط تیم ملی ایران به شمار می رود.
● جلالی: ایران شانس سوم آسیا
مجید جلالی عربستان را شانس اصلی قهرمانی این دوره پیش بینی می كند و البته این تنها یك پیش بینی است و شاید تحلیل مربی سابق تیم های وحدت، پاس، صباباتری و قندی یزد بیشتر از نتیجه گیری او اهمیت داشته باشد. جلالی مبانی این پیش بینی را چنین توجیه
می كند: عربستان قهرمان تنها دوره ای از جام ملت ها بوده است كه در موقعیت مشابه جغرافیایی برگزار شده (سنگاپور ۱۹۸۴). در كل عربستان، كره جنوبی، ژاپن و ایران به علاوه استرالیا كه تازه به فوتبال آسیا پیوسته شانس های اصلی قهرمانی هستند و می دانیم كه در جام ملت های آسیا برخلاف جام جهانی كمتر شاهد شگفتی بوده ایم. قدرت های متوسط اعتماد به نفس لازم را برای رسیدن به این تیم ها ندارند و چهار تیم میزبان هم چنگی به دل نمی زنند. او سپس شانس های قهرمانی را یكی یكی محك می زند: ژاپن و كره جنوبی برنامه چهارساله برای جام جهانی دارند.
كره ۴۷ سال است قهرمان نشده و ژاپن هم كه جام ملت ها را بیشتر از كره جدی می گیرد و بنا به اعتراف مربی كرواتش تیمی خسته است. آنها دوره سنگینی را در جی لیگ پشت سر گذاشته اند. اما از بین سه تیم عربستان، استرالیا و ایران به نظر می رسد شانس اول از آن عربستان باشد. آنها دوره های دوساله برای فوتبال شان دارند و جام ملت ها را به اندازه جام جهانی جدی می گیرند. جلالی توضیح می دهد از یك سو استرالیا كاملا با فوتبال آسیا بیگانه است كه مصداق آن غافلگیری آنها در بازی پلی آف جام جهانی ۹۸ مقابل ایران بود و از سوی دیگر همواره شناخت عربستان از فوتبال ایران بسیار جلوتر از شناخت ما از بازی آنها بوده است. همچنین او یادآور می شود كه با وجود برتری استرالیا نسبت به ایران در تطابق آب و هوایی ستاره های اروپایی استرالیا خیلی برای فوتبال ملی شان ریسك نمی كنند اما در مجموع استرالیا شانس بیشتری نسبت به ما دارد.
او به یك نكته پنهان هم اشاره می كند: كشورهای حوزه خلیج فارس به خاطر جغرافیای گرم و شرجی شان بیشترین قدرت تطابق آب و هوایی با جنوب شرقی آسیا را حتی نسبت به بازیكنان كشورهای معتدل تری مثل ژاپن، كره و چین دارند. هومن افاضلی وارث برنامه ها و اطلاعاتی است كه دستاورد برانكو ایوانكوویچ از جام ملت های ۲۰۰۴ محسوب می شد. او با این چشم انداز علمی دست به تعاریفی می زند كه با وجود بی میلی ذاتی اش به پیش بینی، حكم پیش آگهی را دارند. او در ابتدا اشاره می كند كه مهم ترین موضوع در آماده سازی تیم های ملی در فوتبال مدرن خلاصه شدن تمام فاكتورهای تكنیكی، تاكتیكی، آمادگی جسمانی و آمادگی روانی در كار با توپ است و با این اشاره عملا حجم زیاد تمرینات بدنسازی صرف و بدون توپ تیم ملی ایران طی هفته های اخیر را زیر سوال می برد.
نكته دیگر لزوم گردش سریع توپ در فوتبال امروزی است در حالی كه بازیكنان ما عادت دارند تعداد ضربات زیادی به توپ بزنند و این روند انتقال سریع بازی را مختل می كند. افاضلی می گوید: تیم برانكو در جام ۲۰۰۴ به گواهی بولتن فنی FC A بهترین تیم آن دوره از نقطه نظر تكنیكی، تاكتیكی و آمادگی جسمانی بود ولی در فوتبال اتفاقاتی می افتد كه مسیر سرنوشت را تغییر می دهد. مشاور برانكو به فایل های سرمربی كروات سابق تیم ملی ناخنك می زند و اولویت های دوره پیشین جام ملت ها و این دوره را براساس داده های علمی چنین ارزیابی می كند: در چین ۲۰۰۴ دو فاكتور اولویت داشتند. از یك سو بعد مكان و زمان كشور میزبان، برنامه ریزی اجرایی تیم را در بالاترین سطح طلب می كرد.
ضمن اینكه كیفیت بازیكنان بسیار حائز اهمیت بود اما در این دوره با توجه به شرایط جوی كشورهای میزبان اولویت نخست با كیفیت آمادگی جسمانی تیم هاست. از این نظر او استرالیا را به خاطر اینكه یكی از آماده ترین تیم های دنیاست و یكی از پیشرفته ترین ها در زمینه پزشكی ورزشی محسوب می شود شانس نخست قهرمانی می داند. ضمن اینكه او با طعنه می گوید: «اولویت دوم ۲۰۰۷ مربوط به ایجاد بیشترین شانس ممكن در جریان بازی هاست. از شانس گل تا منتفع شدن از داوری ها.»
افاضلی در پایان بزرگ ترین ویژگی این دوره را پیشرفت سرعت بازی فوتبال آسیا نسبت به دوره قبل می داند و با طعنه ای دیگر تكلیف ایران را مشخص می كند: ما باید روی بازیكنانی مثل مسعود شجاعی در این دوره حساب بیشتری باز می كردیم.

كریم اعظمی

منبع : روزنامه جوان