سرمایه‌گذاری خارجی در صنعت افتخار دولت نهم

آقای مرتضی الویری در تاریخ ۲۳/۳/۸۶ در مقاله‌ای که به طور همزمان در روزنامه‌های متعددی به چاپ رسید به تحلیل آمارهای ارائه شده از سوی وزارت صنایع و معادن در خصوص سرمایه‌گذاری خارجی در بخش صنعت در کشور و تشکیک در مورد آنها پرداخته‌اند. هرچند ایشان از طریق دوستان خود امکان دسترسی به اطلاعات مجلس شورای اسلامی و نیز از طریق ارتباطات نزدیک با دست‌اندرکاران سابق صنعت مجال دستیابی به واقعیت آنچه اتفاق افتاده را داشته و امکان دسترسی به واقعیت آمار بر ایشان چندان دشوار نیست اما تعجب اینجاست که چرا به‌رغم همه اینها آمار ارائه شده توسط ایشان تفاوت فاحشی با واقعیت دارد؟
حتی اگر نامبرده به اطلاعات ارائه شده توسط وزیر محترم صنایع و معادن در کمیسیون صنایع مجلس محترم شورای اسلامی استناد می‌نماید اولاً در آن جلسه اطلاعات جزیی و کامل به طور مکتوب ارائه شد و ثانیاً جناب وزیر تاکید بر سرمایه‌گذاری مصوب داشتند و حتی فرق سرمایه‌گذاری مصوب با سرمایه‌گذاری جذب شده را به طور کامل توضیح دادند که می‌توان به مذاکرات آن جلسه مراجعه نمود.
آقای الویری فرموده‌اند که گزارش و اطلاعات قابل استناد از سوی مراجع رسمی منتشر نشده است در صورتی‌ که اگر حتی همین امروز به سایت‌های سازمان سرمایه‌گذاری خارجی و نیز وزارت صنایع و معادن مراجعه بفرمایند، ملاحظه خواهند فرمود که از ماه‌ها پیش این اطلاعات با جزئیات کامل پروژه‌ها در سایت‌ها ارائه شده و قابل دسترسی برای عموم هست و نیازی به زحمت ایشان برای جمع‌آوری اطلاعات از طریق مجلس و سایر دستگاه‌ها نیست. وانگهی هم سازمان سرمایه‌گذاری خارجی و هم وزارت صنایع و معادن به کرات جزئیات مقایسه‌ای پروژه‌های سرمایه‌گذاری خارجی در ایران از سال ۱۳۷۲ الی ۱۳۸۵ را ارائه کرده‌اند و یک‌بار دیگر در این مقاله جهت استحضار ایشان ارائه می‌گردد تا واقعیت امر بر جویندگان حقیقت روشن شود.
شاید یکی از دلایل این نوع تحلیل، نوع نگاه ایشان باشد که آمارهای سازمان‌های بین‌المللی را قابل استنادتر از آمارهای مراکز رسمی کشور می‌دانند هرچند که به خوبی به نحوه جمع‌آوری آمارهای سازمان‌هایی مانند انکتاد و نحوه انتشار آنها نیز کاملاً واقف هستند. اما معلوم نیست تحریف سخن وزیر صنایع و معادن را با چه انگیزه‌ای انجام داده‌اند، در صورتی که مکرراً وزیر صنایع و معادن به آمار سرمایه‌گذاری خارجی مصوب در بخش صنعت در سال ۱۳۸۵ اشاره می‌کنند ایشان آگاهانه و عامدانه این را به عنوان آمار سرمایه‌گذاری خارجی جذب شده عنوان می‌نمایند. بدیهی است هر فرد آگاهی در حوزه سرمایه‌گذاری خارجی به خوبی می‌داند که جذب سرمایه خارجی که در فرآیند اجرای یک پروژه انجام می‌شود زمان‌بر است و بین سه الی پنج سال زمان نیاز دارد و طبیعی است که سرمایه‌گذاری مصوب سال ۱۳۸۵ نمی‌تواند در همان سال جذب و وارد کشور شده باشد ولی حسب آمار موجود سرمایه جذب شده خارجی در بخش صنعت کشور بیش از ۲۲ درصد می‌باشد که اتفاقاً بیشترین سرمایه جذب شده هم متعلق به بخش صنعت است که فاصله بسیار زیادی با اطلاعات ذهنی آقای الویری دارد.
آمارهای مقایسه‌ای سرمایه‌گذاری خارجی مصوب نشان می‌دهد که طی سال‌های ۱۳۷۲ الی ۱۳۸۵ از مجموع ۴/۲۱ میلیارد دلار بیش از ۵/۱۵ میلیارد دلار آن مربوط به بخش صنعت است و این برای بخش صنعت افتخارآمیز است. برخلاف تصور آقای الویری که در کنار هتل‌سازی و پرورش شترمرغ و نیروگاه و خانه‌های مسکونی و بورس و... لطف کرده و سهم کوچکی را هم به صنعت اختصاص داده‌اند، باید به اطلاع برسانیم که در سال ۱۳۸۵ بیش از ۹۰ درصد سرمایه‌گذاری خارجی مصوب مربوط به بخش صنعت و ۱۰ درصد باقیمانده مربوط به همه آنهایی که ذکر کرده‌اند، می‌باشد. از طرف دیگر همین آمارها نشان می‌دهد که در دو سال ۱۳۸۴ و ۱۳۸۵ میزان سرمایه‌گذاری خارجی مصوب در دولت نهم بیش از ۵/۱۷ میلیارد دلار یعنی حدود سه برابر سرمایه‌گذاری خارجی مصوب در سه دولت قبلی بوده است. دقت فرمایید سرمایه‌گذاری خارجی مصوب با سرمایه‌گذاری خارجی مصوب مقایسه شده است!
ایشان اعلام کرده‌اند که در کمیسیون صنایع مجلس شورای اسلامی به‌رغم تقاضای نمایندگان، اطلاعاتی در این زمینه ارائه نگردید. اولاً جای تعجب دارد چگونه ایشان به اطلاعات کمیسیون صنایع و معادن مجلس دسترسی دارد؟ ثانیاً همان‌هایی که این اطلاعات را به ایشان دادند احتمالاً‌ این نکته را فراموش کرده‌اند بگویند که گزارش کاملی همراه با جزئیات همه پروژه‌ها به صورت مکتوب تقدیم رئیس‌ محترم کمیسیون شد. به هر حال باید گفت خلاف به عرض شما رسانده‌اند.
اما از همه جالب‌تر پاراگراف آخر مقاله ایشان است که نشان از عدم اطلاع یا بعضی اهداف دیگر از این تحلیل دارد. آنجا که کل آورده سرمایه‌گذار خارجی را به اپراتور دوم مخابرات نسبت داده و در مقابل آن بخش صنعت را غیرقابل ملاحظه قلمداد کرده‌اند. با وجودی‌که اپراتور دوم در بخش صنعت دسته‌بندی نمی‌شود و آورده آن هم به عنوان آورده سرمایه‌گذاری خارجی در بخش صنعت خلاصه نمی‌شود در حالی که در مجموع کل آورده سرمایه‌گذاری خارجی ۲۱ درصد است ولی در بخش صنعت این آورده به ۲۲ درصد می‌رسد در صورتی که مخابرات و اپراتور دوم در بخش غیرصنعتی محاسبه شده است و باز هم تاکید می‌شود عدد ۲/۱۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری مصوب سال ۱۳۸۵ در سال‌های آینده آورده خواهد داشت و این عدد را در محاسبات وارد کردن صرفاً یک مغالطه است.
هرچند در این مقاله امکان ارائه لیست همه پروژه‌های مصوب سرمایه‌گذاری خارجی در بخش صنعت در سال ۱۳۸۵ وجود ندارد اما جهت اطلاع آقای الویری خلاصه آنها را ذیلاً ذکر می‌نماییم:
۱) صنایع غذایی و دارویی، ۱۳ طرح، به مبلغ ۸/۷۸ میلیون دلار
۲) صنایع نساجی و چرم، ۵ طرح، به مبلغ ۷/۳ میلیون دلار
۳) صنایع شیمیایی و سلولزی، ۱۵ طرح، به مبلغ ۸/۲۸۸۲ میلیون دلار
۴) صنایع کانی غیرفلزی، ۴ طرح، به مبلغ ۴/۶۷ میلیون دلار
۵) معدن، ۴ طرح، به مبلغ ۳/۲۷ میلیون دلار
۶) صنایع برق و الکترونیک، ۱ طرح، به مبلغ ۱ میلیون دلار
۷) فلزی، ۴ طرح، به مبلغ ۱۴۷۸ میلیون دلار
۸) صنایع خودرو نیرو محرکه، ۳ طرح، به مبلغ ۲/۱۰ میلیون دلار
۹) صنایع ماشین‌سازی و ساخت تجهیزات، ۷ طرح، به مبلغ ۵/۵۶۵۸ میلیون دلار
بنابراین آقای الویری ملاحظه می‌فرمایند که استقبال سرمایه‌گذاران خارجی از سرمایه‌گذاری در صنعت ایران آن هم در سالی که تحریم‌های بین‌المللی اقتصاد ایران را نشانه گرفته بود با رشدی بیش از ۵۳۸ درصد در دولت نهم نشان از قوت و اقتدار این دولت و ثبات اقتصادی کشور دارد.
اجازه بدهید آمار کلی طرح‌های سرمایه‌گذاری خارجی را نیز جهت اطلاع اقای الویری مروری بنماییم:
▪ مجموع طرح‌های سرمایه‌گذاری خارجی مصوب: ۳۳۱ عدد
▪ مجموع طرح‌های سرمایه‌گذاری خارجی مصوب بخش صنعت: ۲۸۱ عدد (۸۵ درصد)
▪ مجموع طرح‌های سرمایه‌گذاری خارجی مصوب سایر بخش‌ها: ۵۰ عدد (۱۵ درصد)
▪ آورده کل سرمایه‌گذاری خارجی تا پایان سال ۱۳۸۴: ۲۱ درصد (۳۳۰/۲ میلیون دلار)
▪ آورده سرمایه‌گذاری خارجی بخش صنعت تا پایان سال ۱۳۸۴: ۲۲ درصد (۱۲۹۰ میلیون دلار)
▪ آورده سرمایه‌گذاری خارجی سایر بخش‌ها تا پایان سال ۱۳۸۴: ۲۰ درصد (۱۰۳۰ میلیون دلار)
البته لازم به ذکر است سرمایه آورده و ثبت شده به مواردی تلقی می‌شود که سرمایه‌گذار اسناد مثبته خود را به بانک مرکزی و سازمان سرمایه‌گذاری خارجی ارائه کرده و در آمار ثبت شده است در صورتی که واقعیت امر بسیار بیشتر از اینهاست. بسیاری از پروژه‌ها به اتمام رسیده یا در شرف پایان است و هنوز اسناد سرمایه‌گذاری خود را ارائه نکرده‌اند. وانگهی این آمار صرفاً طرح‌هایی است که تحت پوشش قانون هستند و آمار پروژه‌هایی که بدون اخذ مجوز از سازمان سرمایه‌گذاری خارجی به احداث صنعت پرداخته و طرحی را ایجاد کرده‌اند نیز قابل ملاحظه است که در این آمارها لحاظ نشده است. به این موضوع باید اضافه کرد آمار پروژه‌هایی که به صورت فاینانس (جمع فاینانس ۸۵-۷۹ معادل ۷/۶ میلیارد دلار) در بخش صنعت ایجاد شده‌اند و در این آمارها ارائه نشده‌اند که اگر بخواهیم این آمار را نیز اضافه نماییم حداقل به رقمی بیش از ۵/۲۲ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی در بخش صنعت خواهیم رسید که قطعاً تصدیق خواهید فرمود افتخارآمیز است.
در خاتمه از جناب آقای الویری دعوت می‌کنیم اگر نیازی به اطلاعات کامل و جزیی دارند مستقیماً با وزارت صنایع و معادن ارتباط حاصل فرمایید، مطمئناً همکاری لازم با ایشان به عمل خواهد آمد.

منبع : رستاک