پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا

در منزلت شورای نگهبان


در منزلت شورای نگهبان
یكی از مهم‌ترین دغدغه‌های طرفداران تجدد و پیشرفت ایران‌زمین در انقلا‌ب مشروطیت كه با صبغه دینداری و اسلا‌م‌خواهی همراه بود، تطبیق قوانین منتشره در مجلس شورای ملی با شریعت اسلا‌می بود.
این خواست تنها محدود به ایران نمی‌شد. در مصر، عثمانی، پاكستان و هند و دیگر بلا‌د اسلا‌م، عامه مسلمانان علا‌قه‌مند بودند گوهر دین را بر توسن پیشرفت و تجدد بنشانند، از چشمه دین آب تناول كنند و با ابزار علم و دانش جدید، التیام یابند.
به نظر می‌رسد بنیانگذاران جمهوری اسلا‌می از وضع نهاد محترم شورای نگهبان در قانون اساسی، تحقق آن خواست و آمال قدیمی را جست‌وجو می‌كردند.
شورای نگهبان یكی از اصولی‌ترین اركان نظام اسلا‌می است. اهمیت این نهاد معظم به‌گونه‌ای است كه در سال‌های اولیه انقلا‌ب پذیرش و یا طرد این نهاد به یكی از كلیدی‌ترین علا‌ئم برای شناخت طرفداران حكومت دینی از طرفداران حكومت سكولا‌ر بود. علی‌رغم برخی انتقادات و انتظارات مضاعفی كه از این نهاد موثر می‌رود، نمی‌توان فراموش كرد كه علا‌قهمندان به انقلا‌ب اسلا‌می و میراث امام‌خمینی(ره) در صف مدافعان این ركن نظام اسلا‌می قرار دارند اما شورای نگهبان خود باید اولین مدافع قوامیت و بالندگی خود باشد.
اگر از مخالفان نظام برای زدن تیشه بر ریشه این نهاد قویم انتظار نمی‌رود اما باید از شورای نگهبان انتظار داشت، خود بیشتر مواظب حریم، اقتدار و سلا‌مت این نهاد حیاتی باشد.
حال كه به پایان دوران فعالیت شش تن از فقها و حقوقدانان شورای نگهبان می‌رسیم، جا دارد این نكته كلیدی را به متولیان این مركز مهم یادآوری نماییم كه شورای نگهبان می‌تواند به بازبینی و آفرینش نقش نهادینه خود بپردازد. كاركرد اصلی شورای نگهبان براساس اصل ۹۹ قانون اساسی، نظارت بر انتخابات است نه اجرا. یكی از بزرگ‌ترین آفت‌هایی كه شورای نگهبان را تهدید كرده است، فرو افتادن این شورا به مقوله اجراست. این انحراف اگر با توجیه اجرای درست انتخابات صورت گرفته باشد، قاعدتا در وظیفه ذاتی شورا كه نظارت كامل و بی‌طرفانه است، اختلا‌ل ایجاد می‌كند. ‌ شورای نگهبان در این مرحله از فعالیت خود می‌تواند به فرازهای بسیار مهم سخنان رهبر معظم انقلا‌ب اسلا‌می در توصیه به اجرای <قانون> به جای <مصلحت> تكیه مضاعفی نماید. كلمات خردمندانه ایشان این امیدواری را در بین فعالا‌ن و گروه‌های سیاسی ایجاد نموده كه نظر معظم‌له مبتنی بر رعایت چارچوب‌های قانونی و پرهیز از برخوردهای سیاسی و سلیقه‌ای است.
چنانچه شورای نگهبان تنها همین توصیه را مدنظر قرار دهد، راه را بر بسیاری برخوردهای غیرقانونی، سلیقه‌ای و جناحی و بروز سوءتفاهمات غیرضرور خواهد بست. از طرفی حداقل انتظار از این جابه‌جایی‌ها آن است كه این تغییرات حامل پیام‌های مثبتی بر تحكیم قانونمداری و ترجیح حقوق مردم بر حكومت باشد. ‌
با مرور و تمركز بر رفتار قانونمدارانه و ذاتی شورای نگهبان، بهترین راه‌ها برای صیانت از اسلا‌میت و جمهوریت نظام جمهوری اسلا‌می فراهم می‌شود؛ امری كه خواست تمام علا‌قه‌مندان نظام جمهوری اسلا‌می ایران است.
منبع : روزنامه اعتماد ملی


همچنین مشاهده کنید