استان کرمانشاه

محدوده استان كرمانشاه، از هزاره های قبل از میلاد محل سکونت اقوام مختلف بوده است. استان كرمانشاه ناحیه ای كوهستانی است كه مابین فلات ایران و جلگه بین النهرین قرار گرفته و سراسر آن را قله ها و ارتفاعات رشته کوه های زاگرس پوشانده است.
این استان به لحاظ صنعتی و کشاورزی منطقه ای پررونق بوده و به لحاظ قدمت و دیدینگی زیست در این ناحیه از جلوه های گردشگری و جاذبه های خاصی برخوردار است. کتیبه بیستون و نقوش برجسته آن مهم ترین جاذبه این خطه از ایران است که به همراه ده ها اثر دیدنی و طبیعی دیگر جاذبه های جهانگردی این استان را تشکیل داده اند.
● مکان های دیدنی و تاریخی
استان کرمانشاه دارای مکان های تاریخی و دیدنی بسیاری است که شامل جاذبه های طبیعی و تاریخی متعدد می شوند. استان چشمه ها، سراب ها و غارهای متعدد چون: چشمه آب گرم، تنگ حمام، چشمه عبدی، چشمه هندی آباد، چشمه صیفور، سراب نیلوفر، سراب یاوری، سراب طاق روسان، سراب های خفر، سراب نوژی وران، سراب قنبر، غار شهربانو، غار های عسل، مرد و زان و غار انار در ارتفاعات بیستون، غار قوری قلعه در جنگل های اورامانات، غاركاوات، غارپروا، غارآسنگران، غارتایله نو، غاررتیل، غار كلیسا، غار میراوی، غار نوروزخان، غار جوجو، غار حاجی، غارهای آوه زا و كبوتر، غار سید شهاب و.... را در خود جای داده است که هر یک از آن ها از جذابیت های خاص خود برخوردار است.
مکان های تاریخی و باستانی نیز از دیگر جاذبه های استان کرمانشاه به شمار می رود که آتشكده چهارقاپو، بقعه امام زاده های متعدد، مسجد های بزرگ و با ارزش معماری چون مسجد جامع، قلعه های قدیمی و متعدد چون قلعه بیستون، قلعه هژبر، قلعه مروان، قلعه شاهین، قلعه گه، قلعه خاموش، قلعه بزه رود، قلعه ساری اصلان، قلعه هرسین، قلعه منیژه، قلعه گبری، قلعه ژیان و زیارتگاه هایی چون: زیارتگاه شوقی علمی، زیارتگاه تخت تیمور، شاه زاده محمد ابراهیم، شهرهای باستانی و قدیمی چون شهر چمچال، کاروان سراهای متعدد به همراه کم نظیرترین کتیبه ها و نقش های باستانی تنها بخشی از این دیدنی ها را تشکیل می دهند که در نقاط مختلف استان پراکنده شده اند و گردشگرا ن را به سوی خود می خوانند.
● صنایع و معادن
صنایع استان نیز به دو گروه صنایع دستی و ماشینی تقسیم می شود . كرمانشاه از دیرباز به سبب موقعیت خاص جغرافیایی و نیازاهالی به لوازم و مواد اولیه زیستی مركز صنایع دستی بوده است و در بین مردم بومی افراد مستعد و ماهر در هر رشته پرورش یافته اند.
از سوی دیگر شیوه معیشت عشایری استان زمینه های مساعدی را جهت گسترش صنایع دستی فراهم نموده است صنایع دستی این استان مشتمل بر قالی، گلیم، جاجیم و انواع گیوه است. بزرگ ترین صنعت كارخانه ای استان كرمانشاه تصفیه خانه نفت است كه كارخانه آن در كنار رود قره سو ساخته شده است. قدیمی ترین كارخانه صنایع غذایی استان کرمانشاه، كارخانه قند اسلام آباد است. عمده ترین معادن این استان نیز عبارتند از: آهن، سرب، گوگرد، آلومیت، كوارتزیت و …
● کشاورزی و دامداری
در استان كرمانشاه به علت شرایط آب و هوایی مناسب محصولات كشاورزی متعددی از قبیل : گندم، جو، چغندر قند، برنج، صیفی، سبزی و میوه هایی چون : گردو، بادام، انار، سیب، مركبات و خرما تولید می شود . ازآن جا که بیش تر ساكنین این استان از گذشته های دورزندگی كوچ نشینی توأم با معیشتی بر اساس دام داری داشته اند، این استان از مناطق عمده ایران در امر دام پروری به شمار می آید. هم چنین مرغ داری، زنبورداری و صید ماهی نیز در کنار کشاورزی و دام داری رایج اسا و معمولاً گوشت مرغ و ماهی و عسل مورد نیاز مردم در استان تولید می شود.
● وجه تسمیه و پیشینه تاریخی
نام كرمانشاه به بهرام شاه ساسانی منسوب است كه در روزگار پدرش، فرمان روایی ایالات كرمان را داشت و بدین جهت به كرمانشاه لقب یافت. محدوده استان كرمانشاه، از هزاره های قبل از میلاد؛ محل سکونت اقوام مختلف بوده است. درآثار سارگن – شاه اكو كه از سال ۲۰۴۸ تا ۲۰۳۰ قبل از میلاد بر جنوب بین النهرین فرمان رانده از مردم زاگرس به عنوان « آریزان یا نخسی » یاد شده است.
به استناد كتیبه های بابل، آشور و عیلام ساكنان دامنه های زاگرس طوایفی به نام های لولوبی، گوشی، هانائی، فایری، آموا و پارسوا بوده اند. در خصوص اصل و نژاد این طوایف، نظرات متضادی ابراز شده است. طوایف آمادا و پارسوا آریایی و طوایف گوتی و كاسی نیز به احتمال زیاد آریایی بوده اند، اما در آریایی بودن لولوبی ها و مانایی ها تردید وجود دارد.
لولوبی ها یا لولوها اجداد لرها، در گذشته دور در ذهاب كرمانشاه، شهر باستانی زور و سلیمانیه زندگی می كرده اند . نام ماد برای نخستین بار به صورت « آماده ای » در جملات آشوریان به نواحی كردستان فعلی اطلاق شده است. بنابراین می توان دریافت كه از هزار سال قبل از میلاد قوم ماد در دامنه های زاگرس سكونت داشته اند. در روزگار ساسانیان، نواحی غرب و مخصوصا كرمانشاه مورد توجه شهریاران ساسانی بوده و به علت نزدیكی با تیسفون ( پایتخت ) ایام تابستان ( ییلاق ) را در آن می گذرانده اند.
قباد اول و خسرو اول ( انوشیروان ) ساسانی نیز به این ناحیه توجهی خاص داشته اند. در اخبار مورخان اسلامی به كرات آمده است كه خسرو اول انوشیروان در نواحی طاق بستان، قصرهایی ساخته كه در آن ها از بزرگان چینی، هندی، و قیصر روم و دیگر حكم رانان پذیرایی می كرده است. خسرو دوم ملقب به پرویز نیز در این منطقه باغ های زیبا ساخته بود كه درآن قصرها و عمارت های باشكوه وجود داشته است. عمران و آبادانی جدی و پیوسته این ناحیه وبه ویژه شهر كرمانشاه از دوران قاجار آغاز شده است. این منطقه هم اکنون یکی از مناطق آباد، آرام و باصفای ایران است که یادگارهای بسیار زیادی از تاریخ گذشته را در خود جای داده است.
● مشخصات جغرافیایی
استان كرمانشاه درمیانه ضلع باختری ایران بین ۳۳ درجه و ۳۶ دقیقه تا ۳۵ درجه و ۱۵ دقیقه پهنای شمالی و ۴۵ و ۲۴ دقیقه تا ۴۸ درجه و ۳۰ دقیقه درازای خاوری از نصف النهار گرینویچ قرار گرفته است. این استان از شمال به استان كردستان از جنوب به استان های لرستان و ایلام از خاور به استان های همدان و از باختر به كشورعراق محدود شده است.
استان كرمانشاه ناحیه ای كوهستانی است كه مابین فلات ایران و جلگه بین النهرین قرار گرفته و سراسر آن را قله ها و ارتفاعات رشته کوه های زاگرس پوشانده است. استان كرمانشاه در معرض جبهه های مرطوب مدیترانه ای قرار دارد كه در برخورد با ارتفاعات زاگرس، موجبات ریزش برف و باران را فراهم می سازد. راه های دسترسی به این استان عبارتند از:
▪ مسیر تهران – خسروی كه از كرمانشاه عبور می كند.
▪ مسیر جلفا – بندر امام به طول ۱۴۲۱ كیلومتر كه در ۷۴۴ كیلومتری از كرمانشاه عبور می كند.
▪ مسیر تهران – سنندج كه در فاصله ۵۲۰ كیلومتری از كرمانشاه عبور می كند.
▪ كرمانشاه دارای فرودگاه بین المللی نیز است.
● شهرهای استان:
اسلام آباد - جوانرود - صحنه - سرپل ذهاب - سنقر - قصرشیرین - هرسین - پاوه - کنگاور - گیلان غرب - کرمانشاه . (اطلاعات و آمار مربوط به سال ۱۳۷۵ می باشد).

منبع : شبکه جهانی جام‌جم