همه تیم های این جام

جام ملت های آسیا از تنها چند روز دیگر کلید می خورد تا قاره کهن برای یک ماه کاملاً درگیر داستان های جورواجور باشد. میزبانی تایلند، اندونزی، مالزی و ویتنام برای اولین بار در تاریخ رقابت ها رخ می دهد. اینکه چهار کشور جنوب شرقی آسیا برگزارکننده مهمترین رویداد ملی قاره هستند در نوع خودش قابل توجه است اما شاید بتوان گفت آسیا یک مهمان ناخوانده دارد؛ مهمانی که هیچ شباهتی به دیگر تیم های آسیایی حاضر در بازی ها ندارد اما شاید بتوان از همین حالا آن را مدعی کسب عنوان قهرمانی دانست؛ استرالیا. آنهایی که رقابت های جام جهانی سال ۲۰۰۶ را دنبال کرده باشند، می توانند تصور کنند «ساکروس» ها (لقب استرالیایی ها) چقدر قوی هستند. ایتالیا قهرمان جام جهانی به لطف یک ضربه پنالتی مقابل آنها پیروز شد تا همه چیز از قدرت آنها در این جام حکایت کند. گرچه آنها با جام جهانی تفاوتی بزرگ دارند.
«نبودن گاس هیدینک کنار نیمکت و فریادهایش عجیب خواهد بود.» این حرف های آرچی تامپسون ملی پوش استرالیایی هاست که به خوبی این داستان را توصیف می کند که نبود گاس هیدینک، مردی که پس از سال ها استرالیا را به جام جهانی رساند، محسوس خواهد بود. گرچه خود تامپسون در ادامه حرف هایش به تمجید از گراهام آرنولد دستیار هیدینک در جام جهانی و سرمربی کنونی استرالیایی ها می پردازد؛« آرنی (لقب آرنولد) در جام جهانی به عنوان دستیار کمی عصبی به نظر می رسید اما او همه بچه ها را می شناسد و می داند که چگونه می تواند بهترین نمایش ممکن را از آنها بیرون بکشد.» بدون شک این جام برای آرنولد و استرالیایی ها می تواند خیلی ارزشمند باشد. آنها تیم ناشناخته این بازی ها هستند، سبک بازی شان برای آسیایی ها ناآشناست و سال ها قبل از اینکه ایران، ژاپن و کره جنوبی بازیکنانشان را به اروپا بفرستند، استرالیا ترانسفر بازیکنانش به قاره سبز را آغاز کرده بود.
حضور ستاره هایی همچون هری کیول، مارک ویدوکا و تیم کاهیل که همگی شان عصای دست آرنولد هستند، می تواند لرزه بر اندام تمام تیم های آسیایی بیندازد. بدون شک نقطه قوت تیم آرنولد خط حمله اش است. مثلث ویدوکا - آلویسی - کیول می تواند هر خط دفاعی را دچار تزلزل کند. به خصوص ویدوکا که اکنون با ۳۱ سال سن مهره کلیدی آرنولد به حساب می آید و آنطور که از نحوه تمرینات او در اردوی ۱۵ روزه سنگاپور برآورد شده، نمایش او با روحیه ای عالی همراه بوده است. او قبل از اینکه روز دوشنبه ۴ تیر به اردوی استرالیا اضافه شود، قراردادش با نیوکاسل را قطعی کرده بود تا با خیالی راحت تنها به جام ملت های آسیا فکر کند.
حرف های گراهام آرنولد هم این مساله را تایید می کند؛ مارک هنوز سه سال دیگر جا دارد و به اندازه کافی «جوان هم هست. او تازه ۳۱ سالش است، در اوج دوران بازی اش قرار دارد و حتی می تواند ما را در جام جهانی همراهی کند.» برطرف شدن مصدومیت کیول هم خبر خوب دیگری است. آرنولد قصد دارد از او پشت دو مهاجم اصلی اش استفاده کند و این مساله کاملاً گویای آن است که آرایش استرالیا برای بازی های امسال کاملاً تهاجمی است. آنها در گروه A با تیم هایی نه چندان دشوار همگروه هستند. عراق و عمان و تایلند نمی توانند سد راه تیمی شوند که در جام جهانی گذشته نمایشی عالی داشت.
شاید نزدیک ترین رقیب استرالیا در این گروه عراق باشد که در آخرین سری بازی های غرب آسیا که چند هفته پیش برگزار شد مقابل تیم دوم ایران شکست خورد و قهرمانی را از دست داد، اگرچه آرنولد آنچنان به نام حریفانش توجه نمی کند؛ «ما در گروه سختی قرار داریم. عراق و عمان هر دو تیم های خوبی هستند.» اینکه استرالیا برای حریفان آسیا ناشناخته است یک مساله کاملاً دوطرفه است.
حداقل از حرف های سرمربی شان می توان به این نکته پی برد؛ «جام ملت های آسیا رقابت های باارزش و معتبری است. ما باید با تمام امکانات در آن ظاهر شویم مثل جام جهانی ۲۰۰۶ و این کار را برایمان خیلی دشوار خواهد کرد.» تمرینات آ ماده سازی استرالیایی ها هم کاملاً نشان دهنده آن است که آنها بازی های امسال را جدی گرفته اند. در شرایطی که دمای هوا در جنوب شرقی آسیا از ۳۰ درجه پایین تر نخواهد آمد و رطوبت هم ۹۵ درصد است، شاید جدی ترین حریف آنها، همین وضعیت سنگین آب و هوایی باشد. آرنولد برای رفع این مشکل اردویی ۹ روزه را در سنگاپور برپا کرد و حتی به دلیل برگزاری بازی ها در ساعات عصر، جلسات تمرینی استرالیا را هم بعدازظهرها تشکیل داده است؛ «صبح ها هوا خیلی گرم تر از بعدازظهرهاست. صبح ها بازیکنان خودشان را با نرمش و بازی با توپ با گرمای هوا وفق خواهند داد و عصرها دو ساعت تمرین جدی شروع می شود.»
به هر حال آرنولد به بازیکنانش اجازه داده از حضور در جنوب شرقی آسیا لذت ببرند تا گرمای هوا در طول رقابت ها اذیت شان نکند. روحیه تیمی فاکتوری است که می تواند به استرالیا در راه رسیدن به هدفش بیش از هر چیز دیگری کمک کند.
انگیزه آنها برای ساکت کردن همه کسانی که ادعا می کنند ایران و ژاپن بخت های اصلی قهرمانی هستند می تواند محرکی فوق العاده برای تیمی باشد که برای بسیاری از آسیایی ها ناشناخته است. شاید پیروزی ۳ بر یک مقابل ژاپن در رقابت های جام جهانی به خوبی نشان دهنده این مساله باشد که آنها با روش بازی انگلیسی شان می توانند مدعی شماره یک قهرمانی جام ملت ها باشند. استرالیا تمامی ستاره هایش را از اروپا به آسیا کشانده تا به قول آرنولد «شایستگی»اش را ثابت کند.
● تیشه زنی ژاپن به ریشه خودش
داشتن سابقه قهرمانی به یک تیم شخصیت می دهد. این همان چیزی است که اکثراً به آن اعتقاد دارند و فاکتوری است که در هزاره سوم میلادی فوتبال آسیا فقط یک تیم با تمام وجود حسش می کند؛ ژاپن. آبی و سفیدهای شمال شرقی با همان فوتبال سرعتی و روی زمینشان لرزه بر اندام هر حریفی می اندازند. پس بیهوده و گزاف نیست که آنها را یکی از مدعیان کسب عنوان قهرمانی برای سومین دوره پیاپی جام ملت های آسیا بدانیم. گرچه این زیبایی دکور بیرونی ژاپن است. در نمایی نزدیک تر و با نگاهی دقیق تر می توان مشکلات ایویکا اوسیم بوسنیایی را بیرون کشید. درگیری های اخیر او با فدراسیون فوتبال ژاپن تمامی ندارد. در شرایطی که استرالیا از هفته ها قبل تمریناتش را آغاز کرده و لیگ ایران با تمام پستی و بلندی ها و بی برنامگی اش حدوداً یک ماه است تعطیل شده و تیم ملی همه بازیکنانش را در اختیار دارد، بازی های جی لیگ همچنان دنبال می شود طوری که ایویکا اوسیم برای شروع تنها با ۱۰ بازیکن کارش را شروع کرد، او ظرف چند روز اخیر ۲۰ ملی پوش شاغل در لیگ ژاپن را در اختیار نداشته و همین مساله باعث شده سیاست های فدراسیون فوتبال ژاپن را به باد انتقاد بگیرد؛ «اکثر حریفان ما حدوداً ۲۰ روز است با تمامی نفراتشان تمرین می کنند. ما در شرایطی به ویتنام (محل برگزاری بازی های ژاپن) می رویم که تیم هیچ تمرینی کنار هم نداشته و بازیکنان هم همگی خسته اند. این روشی جدید است. بی نظیر است، قطعاً این امتیازی برای اتحادیه فوتبال ژاپن است تا با توجه به اردوهای کوتاه مدت مان، پولش را ذخیره کند.» این قطعاً پایان نگرانی های اوسیم نیست. او خیلی دلش می خواست در این تورنمنت بازیکنی چون هیده توشی ناکاتا را به عنوان بازی سازی باتجربه در اختیار داشت. تیم او کاملاً جوان شده است و شاید کلیدی ترین بازیکنش شونسوکه ناکامورا این مرد
۲۹ ساله عضو باشگاه سلتیک با نمایش های خیره کننده اش در طول فصل یکی از کلیدی ترین مهره های گوردون استراگان در این باشگاه اسکاتلندی بود. او تعهدش را در شرایطی به تیم ملی نشان داد که جزء ۱۰ نفر حاضر در تمرینات از روز اول بود. ناکامورا حتی جشن تولد ۲۹ سالگی اش را هم در کنار خانواده نگرفته تا در این شرایط بحرانی کمک حال ایویکا اوسیم باشد. او می داند که ژاپن برای قهرمانی در این شرایط به چه چیزی احتیاج دارد؛ به اینکه مثل سربازانی متحد کنار هم بجنگند؛ «باید غرور احمقانه مان که برای سومین بار قهرمان خواهیم شد را دور بریزیم. ما همه باید مصمم باشیم تا جایگاه مان را در آسیا از دست ندهیم.» این داستان برای ژاپنی ها اصلاً تازگی ندارد.آنها بعد از قهرمانی در جام ملت های سال ۹۲ که ستاره ای چون کارزایوشی میورا، مرد سال فوتبال آسیا در سال ۹۳ را در اختیار داشتند، در سال۹۶ به خاطر همین غرور کاذب در مرحله یک چهارم نهایی مقابل کویت شکست خوردند و حذف شدند. حالا امسال در این شرایط بحرانی که جی لیگ تا یک هفته قبل از آغاز بازی ها تمام نشده بود، ژاپن به حضور بازیکنان باتجربه اش به شدت احتیاج دارد. گرچه گروه آنها با حضور تیم هایی چون امارات متحده، قطر و ویتنام چندان سخت به نظر نمی رسد اما ژاپنی ها همواره در رویارویی با تیم های عربی مشکل داشته اند. نمونه واقعی این داستان، بازی با بحرین در مرحله مقدماتی جام جهانی بود. عرب ها با بازی تاخیری و متکی به ضدحمله شان همواره ژاپن سرعتی را دچار سردرگمی کرده اند. قطر گرچه با ناداوری ها قهرمان بازی های آسیایی امسال شد اما حریف سرسختی است؛ آنقدر سرسخت که شاید بتواند ژاپن بحران زده را به عنوان تیم دوم گروه B به مرحله یک چهارم نهایی جام ملت های آسیا بفرستد. آن وقت و با توجه به گمانه زنی ها می توان شاهد فینالی زودرس در قالب ژاپن - استرالیا بود. تقابل دو سبک متفاوت فوتبال در جام جهانی ۲۰۰۶ و پیش از پیوستن استرالیا به آسیا به برتری جزیره نشینان نیمکره جنوبی منجر شده بود. یوشیکاتسو کاواگوچی، دروازه بان باتجربه ژاپنی ها آن بازی را خیلی خوب به یاد دارد و از فلسفه انتقام گیری حرف می زند؛ «ما قطعاً دوست داریم یک بار دیگر با استرالیا روبه رو شویم. ما آرزوی گرفتن انتقام را در سر داریم و این بازی می تواند برایمان خیلی خاص باشد.» او در فینال دوره قبل و در جریان پیروزی یک بر صفر مقابل عربستان بهترین بازیکن تیمش بود و در مرحله یک چهارم نهایی هم با گرفتن دو پنالتی مقابل اردن، ستاره تیمش بود و همین مساله می تواند اعتماد اوسیم از درون دروازه اش را به همراه داشته باشد. اما مرد بوسنیایی اصلاً مثل دروازه بانش فکر نمی کند. او حضور استرالیا در آسیا را در کل برای فوتبال خوب می داند؛«حضور آنها این فرصت را به آسیایی ها می دهد تا چیزهای جدیدی کشف کنند اما این واقعیت هم وجود دارد که حضور استرالیا باعث افزایش رقابت در سطح آسیا می شود.» او حتی از صعود استرالیا به مرحله یک چهارم نهایی با اقتدار حرف می زند؛ مساله ای که می تواند نگرانی های او را برای اول شدن در گروه به هر طریقی افزایش دهد. آن هم با تیمی جوان شده که استخوان بندی اش را جوانان شاغل در لیگ ژاپن تشکیل می دهند. اما دغدغه های اوسیم پایان ندارد. گرچه عضویت ناکامورا، تاکاهارا و کاواگوچی در دو تیمی که دو دوره قبل قهرمان رقابت ها شد، فاکتوری مثبت است اما نباید فراموش کرد که جنبه منفی قضیه می تواند بی انگیزگی این سه نفر باشد. گرچه ناکامورا و کاواگوچی با اقتداری که در حرف هایشان داشتند این فرضیه را تا حد زیادی رد می کنند اما فاصله حرف تا عمل خیلی زیاد است و سرمربی ۶۶ ساله شان خیلی خوب به این نکته آگاه است؛ «من این سه نفر را انتخاب کردم تا از تجربه شان بابت قهرمانی در دوره قبلی برای دادن انگیزه به دیگر بازیکنان استفاده کنم اما همین تجربه آنها می تواند به عنوان فاکتوری منفی علیه تیم عمل کند؛ اینکه دیگر عنوان سوم برایشان اهمیتی نداشته باشد.» اینکه اوسیم چقدر در پیاده کردن این مساله موفق خواهد بود و چگونه خواهد توانست با این همه بحران کنار بیاید نه الان که در طول تورنمنت مشخص خواهد شد. خود او هم باید دست از بدبینی اش بردارد و جملاتی نظیر «من باید برایتان مثل دن کیشوت حرف بزنم؟ نمی توانم قول بدهم که می توانیم در جنگ علیه آسیاب بادی پیروز شویم، یا نه» را کنار بگذارد.
● کره «مصدوم زده»
زمانی که سال ۲۰۰۲ کره جنوبی با هدایت گاس هیدینک تا جمع چهار تیم پایانی اولین جام جهانی آسیایی رسید همه این تیم را قدرت بلامنازع فوتبال آسیا تا سال ها بعد از آن می دانستند اما تیم روز به روز تحلیل رفت تا جام ملت های امسال برایشان حکم به دست آوردن حیثیت از دست رفته باشد. کره جنوبی ۴۷ سال است در آسیا به مقام اول نرسیده و قهرمانی در رقابت های امسال می تواند آرامش و شوق را به هواداران این تیم بازگرداند اما سوال اصلی اینجاست؛ آیا تیم کره می تواند رویاهای دوستدارانش را محقق کند؟ علت پرسیدن این سوال هم خیلی ساده است چون پیم وربیک، سرمربی هلندی این تیم همان مشکلی را داشت که ایویکا اوسیم، همتای بوسنیایی اش روی نیمکت ژاپن هنوز هم با آن درگیر است. وربیک بابت طولانی شدن بازی کی - لیگ از دست مسوولان فدراسیون به شدت عصبانی شده و چندین بار علناً از سیاست های آنها انتقاد کرده بود اما برخلاف ژاپنی ها، این کره ای ها بودند که حاضر شدند به دلیل منافع ملی عقب بکشند و تمام بازیکنان شاغل در کی - لیگ را برای حضور در جزیره «ججو» آزاد کنند. در بیانیه مسوولان کی - لیگ آمده؛ «با در نظر گرفتن وضعیت ملی، بازیکنان احتیاج داشتند خودشان را برای جام ملت های آسیا آماده کنند. ما امیدواریم که این کار با آوردن جام همراه شود.» مسوولان کی بازی های لیگ را به روز ۱۴ اکتبر موکول کردند تا بازیکنان در اردوی آماده سازی تیم ملی حضور داشته باشند. در نقطه مقابل هم وربیک قبول کرد بازی دوستانه ای که برای روز ۱۳ اکتبر فیکس شده بود، به زمان دیگری موکول شود. همه اینها می تواند بعد از تنش های سرمربی فدراسیون، خبرهای خوبی باشند اما داستان بدبیاری های کره به همین جا ختم نمی شود. وربیک برای رقابت های امسال سه مهره اروپایی و کاپیتان کلیدی اش را در اختیار نخواهد داشت. بعد از اینکه از اواسط ماه آوریل مشخص شده بود پارک جی سونگ، هافبک باشگاه منچستریونایتد به دلیل انجام عمل جراحی روی زانویش به بازی ها نمی رسد، پرونده لی پیونگ یو، بازیکن تاتنهام هاتسپرز و سئول کی هیون، عضو تیم ریدینگ هم به دلیل مصدومیت های زانو و قوزک پا مختومه اعلام شد تا هونگ میونگ بو در آخرین گفت وگویش با روزنامه ورزشی «ایلگان اسپورتس» از تصمیم سخت کادر فنی برای جایگزینی آنها بگوید؛ «ما تصمیم گرفتیم به سه بازیکن لیگ برتری مان که دوران نقاهت را طی می کنند استراحت دهیم چون باید بهترین تیم ممکن را راهی رقابت ها می کردیم و نمی توانستیم ریسک کنیم.» اما شاید مصدومیت و غیبت این سه نفر آنقدر آزاردهنده نبود که مصدومیت کیم نام ایل، کاپیتان باتجربه کره ای ها. مصدومیت کشاله ران هافبک دفاعی باشگاه سوون سامسونگ آنقدر جدی بود که تصمیم گرفت یک هفته قبل از شروع بازی ها پایش را به تیغ جراحی بسپارد. مصدومیت بازیکنی که سابقه حضور در جام جهانی ۲۰۰۲ را داشت و با ۷۵ بازی ملی می توانست در غیاب ستاره های لیگ برتر، عصای دست وربیک باشد، ضربه ای سخت به پیکره کره جنوبی بود. در توصیف ارزش ایل برای سرمربی هلندی همان بس که در کره به او لقب «جاروبرقی» داده اند. قرار گرفتن این تیم در گروه مرگ رقابت های امسال کار را برای وربیک بسیار سخت خواهد کرد. به جز اندونزی که از همین حالا می توان لقب اسباب بازی گروه را به آنها داد، نام های بحرین و عربستان دیده می شود؛ دو کشوری که حاضرند برای همدیگر، سرشان را هم بدهند. نمونه بارز و آشکار این مساله دور افتخار بحرینی ها در استادیوم ملی شان با پرچم عربستان پس از پیروزی سه بر یک مقابل ایران در بازی های مقدماتی جام جهانی ۲۰۰۲ بود. این دو تیم برای حذف تنها نماینده گروه از جمع مدعیان شرق آسیا هر کاری خواهند کرد. بحرینی ها که در پیاده کردن بازی تخریبی استادند و ضدفوتبال چیزی است که کره ای ها را با مشکل مواجه می کند گرچه سرعت بالای آنها چیزی است که همواره امان تیم های عربی را بریده. درست است که وربیک مربعی از مهره های کلیدی اش را در اختیار ندارد اما او برخلاف اوسیم هرگز شانس های تیمش برای قهرمانی را کم نمی داند، حتی اگر در گروه مرگ قرار داشته باشد؛ «هنوز هم فکر می کنم بازیکنان خوبی داریم. هنوز هم فکر می کنم برای رسیدن به مرحله نیمه نهایی شانس بالایی داریم و می توانیم قهرمان شویم.» با این حال او مثل همه مربیان تیم های مدعی حاضر در این تورنمنت احتیاط را فراموش نمی کند؛ «فکر می کنم همه می دانیم که بردن جام ملت های آسیا کار آسانی نیست. این رقابت ها چالشی بزرگ است و حریفان قدرتمندی در آن حضور دارند اما چالش اصلی، رفتن و قهرمان شدن است.» اما شاید انتظارات بالای مردم کره از تیم درست مثل همتای ژاپنی، کار را در طول رقابت ها برای وربیک دشوار کند. گرچه کیم سانگ شیک، دیگر بازیکن باتجربه تیم وربیک قحطی ۴۷ ساله را مشکلی سر راه تیم نمی بیند؛ «ما ۴۷ سال است قهرمان نشده ایم. مصدومان زیادی داریم که این کار را برایمان سخت می کند اما بازیکنان جوان مان انگیزه بالایی دارند و این مساله مشکلی سر راهمان به وجود نخواهد آورد. ما می رویم، تلاشمان را می کنیم تا بهترین نتیجه ممکن را بگیریم.» به هر حال کره جنوبی هر قدر هم مشکل داشته باشد، کره جنوبی است حتی اگر دیگر آن تیم ترسناک جام جهانی ۲۰۰۲ نباشد.

محمدوالا یزدانی

منبع : روزنامه اعتماد